Zaturdag 15 Augustus 1865
'ing van
chlen
Nieuwstijdingen
Verschijnt:
Op Woensdag en Zaturdag
Hl e n abonneert zich:
In Nederland, hij den Uitgever.
Bij alle Boekhandelaren en Postdirecteuren.
In Noord-Amerika, bij J. QUINTUS, te Grand Rapids, Staat Michigan
idvertentiëm
10 cent voor eiken regel.
Zegelregt voor iedere plaatsing, 35 cent.
De inzending der Adverlenliën kan geschieden tol
Dingsdag en Vrijdag, des vooriniddags 10 ure
Voor beide uitgaven
Voor 3 maanden
Franco per post, in Nederland
Voor Noord-AmerikaFranco New-Yoi
Bureau:
Zier ik zee, Hoek van de Schuilhaven, B, No,
Brieven en Ingczoudene Stukken Franco,
iisHis 1865
lfï<le .laar
2024
ER lil
hel garnizoen, onder de leiding hunner officieren en in
genieurs, de pogingen der locale autoriteiten, lot redding
zooveel mogelijk van ongelukkigen, op de ijverigste wijze
ter zijde staan.
In dc geschiedenis der Philipijnschc eilanden is geene
ramp hekend, zoo als plaats had in den nacht van 3
Junij. Om zich iels van dien aard voor te stellen, moet
men twee eeuwen teruggaan, toen op zekeren dag de stad
gedeeltelijk verwoest werd. Men kent hel aantal onge
lukkigen van dien tijd niet; mitsdien kan men lot geene
vergelijking komen doch men weet, dat destijds het
kapitaal, dat de openbare gehouwen representeerde, tot
bijna j/j gereduceerd werd. Thans weet niemand nog wat
van de gehouwen overig zal blijven want het is cenc
onmogelijkheid de nog bewoonbare huizen te tellen, daar
het niecremleel tot veiligheid van hel verkeer moet wor
den afgebroken, zoo als blijken kan uit eene ordonnantie
der autoriteiten, waarhij dc passage voor rijtuigen in de
meeste straten is verboden.
Willen wij de tot dusver bekende bij zo Kil er lieden me—
dedeelcn dan dienen wij lieL eerst onze oogen te wenden
naar dc calhcdraal. Up het oogen blik der ramp werd
aldaar de mis gelezen ter eorc van den Sacramentsdag.
Onmiddelijk na de trillende beweging stortte een deel van
liet dak in, en door de in tegenovergestelde rigling daarop
volgende beweging werd het geheelc dak vernield. Ver
scheidene pijlers en liet dak van liet front stortten mede
gelijktijdig in. Dcdomheeren, de dienstdoende kapellaans
en de koorzangers zagen zich van lioopcn puin omge
ven de koorzangers, die zich aan beide kanten van liet
altaar bevonden, werden verpletterdterwijl zij, die zich
aan de andere zijde bevonden, beschermd werden door de
groote halken van het dak, die op het rasterwerk van het
koor gevallen waren.
Daar, door de kalkwolk bijna stikkende, rigtcn zij nog
vrome troostwoorden lot elkander. Een hunner zag te
midden der puinhoopen cene verlichte plek, hij werkte
zich met groote moeite uit zijne afgesloten plaats, en drie
of vier anderen volgden hem; maar plotseling daarop
zagen dezen den uitgang gesloten. Zij leden tot den vol
genden morgen de verschrikkelijkste smarten, Ter. 4 ure
vernamen de arbeidslieden die tol hunne redding opge
daagd waren, hunne laatste jammerkreten.
Eerst ten 6 ure 's morgens (donderdag) kon het eerste
lijk opgehaald worden, 's Avonds ontbraken nog ver
scheidene. De lijken die men op deze en op verschillende
andere plaatsen in de kerk gevonden had bedroegen 83.
Zij werden op het kerkhof te Paco ter aarde besteld.
Hoeveel op de overige kerkhoven bcgravan werden is ons
nog niet bekend.
Op dc brokstukken der verwoeste catiiedraai zijn 6
hoogerc geestelijken en eenige kapellanen en koorzangers
gered; gedood zijn 9 hoogere geestelijken, 10 koorzan
gers, enz. Er worden bovendien nog vele kerkbcamblen
gemist.
Het dak van liet hotel van den kapitein-generaal is ook
op eenige plaatsen beschadigd en alle muren hebben hunnen
loodregten stand verloren. Het gebouw is niet alleen
onbewoonbaar maar zal ter voorkoming van groolere
schade geheel neergehaald moeten worden. De kapitein-
generaal was niette huis. Zijne echtgenoot en omlerhoo-
rigen moesten liet gebouw, geholpen door hellehurdiers,
al klauterende over de puinhoopen verluien.
De kerk St. Isabella is totaal ingestort. Het daaraan
belendende collegie is minder beschadigd men zegt, dat
onder dc puinhoopen van het kerkgebouw een heer en cene
dame bedolven werden; doch daar een aantal personen
uit «le stad naar buiten zijn gevlugt, valt daaromtrent
vóór dc wegruiming der puinhoopen niets met voldoende
zekerheid le zoggen.
Hel prachtig portaal der kerk van St. Dominicus is zoo
beschadigd, dat men ieder oogenhlik verwacht liet te zien
instorten. De eene toren is reeds nedergeslort en de
ander zal wel spoedig volgen. Hel schip der kerk is ge
heel en al vernield en liet grootste gedeelte van het kloos
ter verkeert in zeer bouwvalligen toestand. Hel militair
hospitaal vertoont insgelijks niets dan een toonccl van
verwoesting. Een aantal zieken is daarbij omgekomen.
Alleen eene slaapzaal en een daaraan belendende kamer
van dc zusters van barmhartigheid zijn slaande gebleven.
Het schouwspel hetwelk hel plein voor het paleis des
avonds ten 9 ure opleverde, toen aldaar dc meeste zieken
gekampeerd lagen, was allerbedroevendst. De kloosters
en kerken San Francisko, San Juan de Dios cn Rccole-
toos zijn gedeeltelijk ingevallen en kunnen voor het gods
dienstig gebruik niet meer dienen. Het collegie San José,
benevens dc kloosters Santa Catalinn cn Santa Rosa
moeten dadelijk verder afgebroken worden. In het eerste
werden een der leeraars en vier leerlingen gewond. De
toren cn dc prachtige regtbank van koophandel dreigen
icderen oogenhlik in le vallen. Evenzoo zijn dc Inca li lei ten
der intendance, van den raad van bestuur cn der douane
grootondeels ingestort en beschadigd. Wij kennen slechts
twee gehouwen, namelijk de school voor ingenieurs en
een gebouw onmiddellijk belendende aan de Porte Real,
die niet geleden hebben.
Van de particuliere gebouwen is hel aantal bewoonbaar
geblevene of weinig beschadigd uiterst gering. De meeste
vereischcn althans belangrijke reparation en velen moeten
ter voorkoming van ongelukken omvergehaald worden.
Om deze reden zijn zij door de bewoners verlaten, die
hier en ginds een heenkomen hebben gezocht.
Slechts ééoe kerk, namelijk «lie van St. Auguslius, is
nog geschikt lol godsdienstoefening.
In de voorstad was de aardbeving in hare werking nog
vrcesclijkcr dan in de stad zelve; althans de particuliere
huizen hebben daar veel meer geleden en er zijn aldaar
nicer mensclicn hij de ramp om het leven gekomen.
In Binondo is de beroemde toren en een gedeelte der
kerk ingevallen. Een aantal daken zijn vernielden op de
markt de la Divisoria, werden ongeveer een veertigtal per
sonen gedood. Het aantal der in Binondo cn op «leze
markt opgegraven lijken bedraagt 145. dal der gewonden 39.
In Santa Cruz heeft behalve de kerk ook «le openbare
gevangenis veel geleden. Vele huizen zijn geheel verwoest.
Tot gisteren morgen lelde nieu in Santa Cruz 25 dooden
en 22 gekwetsten.
Ook in Quinpo zijn de gehouwen zwaar geteisterd en de
kerken zijn cr voor de openbare cerediensl niet meer bruik
baar. Men telt aldaar tot nog toe 23 dooden en 2 ge
kwetsten.
Iri Forulo is geen enkel huis slaande gebleven. Het
aantal dooden is aldaar 23.
San Miguel heeft het minst geleden. Men telt daar niet
incer dan 10 gewonden.
Het gezamenlijk aantal dooden in de stad bedraagt,
volgens de hcriglen van gisteren morgen, 233 cn dat der
gewonden 85, doch in de eerste dagen is hel gehecle aan
tal iiiet met juistheid op le geven.
In Mortel Portin hebben vele ongelukken plaals gehad,
doordien de troepen zicli aldaar bevonden toen «Ie schok
zich deed gevoelen en hel dak instortte. Nog gisteren zag
men aldaar lijkeu uit de puinhoopen le voorschijn brengen.
Wal dc verliezen aan goederen en eigendommen betreft,
die zijn natuurlijk niet le berekenen. Alleen kan men
nagaan dat liet totaal van den openbaren en particulieren
eigendom thans op '/s der gewone waarde gereduceerd
moet worden.
Ook uit de omliggende plaatsen worden een aantal on
gelukken gemeld. Zoo heeft men in Cax ila, Pesigo
Cnmhubo, Navolas en andere plaatsen niet minder de
schokken gevoeld.
Manilla levert dus op dit oogenhlik een droevig schouw
spel op. Daar waar men geene puinhoopen, welligl liet
graf van eenige ongelukkigen, ziet. daar z'u-t men muren
die elk oogenhlik knuneu instorten. In zulke ongenblikkeu
als de tegenwoordige slaat dan ook alle verkeer stil.
Treurigheid en vrees voor nieuwe rampen teckcnl zich
op ieders gelaat.
Alle autoriteiten leggen oen loflf-diiken ijveren de meesle
zelfverloochening aan den dag. doch desniettegenstaande
ontbreekt het aan genoegzame middelen lot hulp en
reddi ug.
Maanden lang kan men op Manilla niets anders «leuken
dan aan liet afbreken der muren «lie dreigen in le storten
en lid wegruimen der puinhoopen op de openbare stralen.
Dit alleen zal «luizende banden bezig houden en liet ont
breekt aan werklieden. Treurig is hierbij liet denkbeeld,
dat dc nog niet opgedolven lijken gevaarlijke ziekten kun
nen doen ontstaan. Laat ons hopen «lat ons weldra werk
lieden zullen toegezonden worden, die de puinhoopen In
de straten kunnen wegruimen, en vooral op die plekken,
waaronder nog slagluffers bedolven zijn.
Hoc voorzigtig men bij hel voederen v.m
paarden le werk moet puim, blijkt weder uil liet
volgende, dezer dagen le Middelburg voorgevallen.
Onder liet geliakl slroo, hetwelk aan virr-en-twinlig
gezonde paarden lol voedsel werd gegeven, bevond
zich toevallig een zesde gedeelte varenplant. Wel
dra hemerkle ineo hij deze dieren buitengewone
ziekte-verschijnselen wilde glinsterende oogen, icr-
wijdc oogleden, wankelenden Ired, zoodal zij op
zijde of achterover vielen. Bij dc lijkopening out-
dekte men stoornis in de hersenen en iu hei nig-
gemerg. Bij hetzelfde voedsel werden ook deze
verschijnselen bij varkens waargenomen
Poortvliet, 14 Aug. lieden vierden dc Heer
C. SingerWeihouder dezer gemeculc en zijne
huisvrouw M Verheulhun GOjarig huwelijks
feest
Beiden genieten op een' bijna 89jarigen ouder
dom, de bcsle gezondheid, lie laatstgenoemde is
zelfs zoo vlug, dat zij al hel huisselijk werk, zonder
eenige hulp verrigt. Zij is nog in het bezit van
al hare zintuigen en teil ook tiog 6 jaren in een
voiig huwelijk.
van 25 jaren, die haren man iu den oorlog heefl
verloren. Zij nam dapper aan den strijd deel, bragt
aan dc Franschen de nederlaag toe hij Guadeloupe
op 5 Mei 18G2 cn werd voor dit schillerend
wapenfeit benoemd tol luitenant kolonel. Zij wordl
behandeld met al de onderscheiding, waarop een
hoofd-olficier aanspraak heeft.
Parijs, 10 Aug. Wegens «le ondragelijke hille,
worden de wapen-oefeningen in het kamp van Cha
lons reeds «les morgens ten 10 ure geslaakt. Ook
hier Ier slede is de temperatuur zeer drukkend.
[)e hille op den 9 dezer was de grootsle die
men zich le Parijs herinnert. De thermometer was
in de schaduw 59° 1, bijna de hoogste temperatuur
die sedert 1705 aldaar waargenomen is. in deze
eeuw was de hitte nog niet grooter dan 56° 7
(den 51 Julij 1805) geweest.
SDttUisdilRnfet
Tweed
Kajuit
naar Rotterdam.
's morgens 7,-
g 9,3(1
10,3(1
's middags 12,-
g'snamidd. 1,—
's morgens 4,3(1
5.30
nl ij li vooraf-
hoesten,
foeijing tn
van de ontschal-H
ellendige voor-B
et dadelijk begin-1
zalf ten minste
borst te wrijven. I
eer men de plaals I
eerst met warm I
resultaat, dat i
Binnen
ichap bespeuren,
Dc eetlust keert 1
p cn dc droogt
ebruikt worden
kwalen.
churft
werende lepels
cel pijn
uid ziek te
boofden
nistcn van alle soorlen
enz, enz.
Ia '13,ültf 20,'20
>0 -13,85 - '20,20
s te nemen «loet
alf is een papier
le handelen.
bekomen bij
te Zierikzee.
's.Hcrtogen-
4. Hollowajs
Maiden Lainc.
rvan de beste
dadelijk vasl
(ranco brieven
van (lil bbi'b
te Zierikzee.
