N.° 1982.
19de Jaarg.
Zalurdag 21 Maart 1865.
Nieuwstijdingen
ZIERÏKZEESCHE NIEUWSBODE
Men abonneert itch:
In Nederland, bij den Uitgever.
Bij alle Boekhandelaren en Postdirecteuren.
In Noord-Anierikabij J. QUINTUS, te Grand Rapids, Staat Michigan.
Abonnements-Prijs:
Voor beide uitgaven.
Voor 3 maandenf 1,30.
Franco per post. in Nederland- 1,60.
Voor Noord-Amerika, Franco New-York. - 3,90.
Verschijnt:
Op Woensdag en Zalurdag.
Advertentlën:
10 cent voor eiken regel.
Zegelregt voor iedere plaatsing, 33 cent.
De inzending der Advertenlicn kan geschieden tot
Dingsdag en Vrijdag, des voormiddags 10 ure.
Bureau:
Zierikzce, Hoek van de Schuilhaven, B, No. 94.
Brieven en Ingezondene Stukken Franco.
bonden 1': Maarl. Alles gebeurt hier op
grootc schaal, zoo ook de diefstallen. Woensdag
avond wisten een of meer dieven zich te verschui
len in den kelder van een horologiemnkcr en jn-
wi lier, des nachts boorden zij een gat in de zol
dering en kwamen daardoor in den winkel, waaruit
zij niet minder dan 120 gouden horologies, 50
diamanten ringen, 550 ringen van allerlei soort,
ecne groole hoeveelheid trouwringen, meer dan 200
gouden kettingen, bijna 500 broches, een aantal
braceletten, enz, enz., benevens 70 a 80 pd. st.
in geld ontvreemden. In alles rekent ineu dat de
dieven, die men nog niet op liet spoor is, voor eene
waarde van 3000 pd. sl. hebben medegenomen.
Van Warschau uit wordt een groole slag voorbe
reid. Den 10 en 11 Maart zijn talrijke troepen per
spoor naar hel zuiden gezonden. Daarentegen be
komen ook de insurgenten versterking. In den nacht
van 10 op II dezer hebben, naar men zegt, 3000
personen de stad verlaten om zich bij do opstande
lingen aan te sluiten; men vermoedt dat zij naar
de Littliausclic grenzen zijn vertrokken. I)c gene
raal Biedraga is van Janow naar Lublin opgerukt,
waar zich sterke benden insurgenten in den omtrek
vertonnen. Janow ligt op de zuidweslzijdc van liet
gubernium Lublin. In Podlachie trekken tusschen
de Weiclisel, Bog en Wieprcz acht groole en ecnige
kleinere detachementen rond. Te Lukow, dus mid
den in het centrum van dit terrein, fungeerde den
6 dezer reeds een voorluopig bewind, met Martin
Lclewel aan het hoofd. In Podlachie had zich de
plattelands-bevolking reeds vóór de jongste procla
mation voor den opstand verklaard.
In Podolie is de opstand uitgebroken. Naar men
zegt, zijn te Bar reeds cenige duizeude insurgenten
geconcentreerd.
Vrijdag deden 800 Bussen een uitval uit Miecliow.
Een voorposten-gevecht met de Poolsche zouavcn
eindigde inel den overhaasten aflogt der Russen,
die 14 dooden verloren, De zouavcn zijn thans in
bet bezit van juistheids geweren. Er is sprake van
muiterijen onder de Russische troepen.
Wal de dictator Langiewicz in het schild voert
wordt nog geheim gehouden. Zeker worden niet
zonder bedoeling geheel verschillende geruchten uit
gestrooid over de rigling, welke het eeisle Poolsche
legerkorps, dat den 12den dezer uittrok, ingeslagen
heeft. Volgens eene dépêche uil Krakan stond de
voorhoede den loden op drie kwartier afstand van
Miecliow, waar een voorposten-gevecht plaats had;
naar luid van cenc andere dépêche bevond zich hel
hoofdkwartier van den dictator te Dombrowa, waal
leen zich op een slag voorbereidde. Aan de IVtener
Zlg. wordl echter uit Turnow gemeld, dat Langie
wicz langs de Gallicischc grenzen naar liet oosten
voorwaarts trekt. Is dit juist, dan zijnde manoeu
vres legen de Russische korpsen Ie Miecliow, Olkusz
en Czentochau slechts schijnmanoeuvres.
Van Langiewicz wordt verhaald, dat hij na elk
geleverd gevecht zijnen manschappen toeroept: Voor
waarts kinderensteeds voorwaarts I Ziet, daar
bijlen de vijanden immers in hel zand I" Alle vrij
willigers, die zich bij hem aanmelden, moeten vooraf
bij een der geestelijken biechten. Kinderen, be
reid li op den dood op bet slagveld of op de galg
voor I" luidt steeds de toespraak van Langiewicz tol
eiken nieuwen vrijwilliger. Onder de insurgenten
heersclit eene strenge krijgstucht; plundering en roof
worden zonder verschooning gestraft. Een gewonde,
die te Krakau wordl verpleegd, verklaart, dat Lan
giewicz bij den aanval der insurgenten op het door
de Russische troepen bij Skala bezette kerkhof de
opstandelingen in persoon aanvoerde en zich door
de gelederen der uiterste vijandelijke voorposten
waagde om den vijand te verkennen.
Hel pliolografiscli portret van Langiewicz is Ie
Krakau een zeer gezocht handelsartikel cn er worden
aanzienlijke bestellingen voor Russiscli-Polen gedaan.
Uit Piotzk wordt gemeld, dat in Febr. alle ge
vangenissen overvnld waren. Om ruimte voor nieuwe
gevangenen Ie verkrijgen, moet men de oudere naai
de vesting Modlin transporteren. In bet laaisl der
vorige maand zijn Ie Plolzk vier jongelieden, ten
gevolge van een door den krijgsraad uilgesproken
vonnis, gefusilleerd. De oudste was 20 jaar. Een
hunner werd nog levend mei aarde bedekt. Hij was
sleebis door een kogel getroffen, en men boorde liern
nog: Jezus, Maria! roepen, toen bij in den kuil
nedergeworpen werd. De veroordeelden worden na
melijk vóór de executie ontkleed, in een zak gestopt,
aan een op den rand van ccnen kuil geplaatsten paal
vastgebonden en daarop wordt bet vonnis voltrokken.
Parijs16 Maart. De beden uil Polen ont
vangen tijdingen houden in, dat er eene groole
bataille tusschen Langiewicz en een Russisch korps
van 18000 man verwacht wordt.
Over het ontslag der Poolsche leden van
den staatsraad verneemt men thans nadere bij
zonderheden. De Jl'Ioniteur was door zijn bcri„l-
gever te Warschau verkeerd ingelicht. De zaak
is deze Van de 3G leden van den staatsraad
beslaat slechts ccn derde deel uil zoogenaamde
«onafhankelijke" leden dal zijn zoodanige leden
die geen traktement genieten. Van deze 12 hadden
6 hunne demissie genomen de aartsbisschop Fe-
linski had insgelijks zijn ontslag gevraagd doch
liet zich den 14 bewegen zijn post Ie behouden.
De overige onbezoldigde leden van den raad be
vinden zicii in het buitenland. Van de onbezol
digde leden van den staatsraad als 't ware de
vertegenwoordigers dos volks in de regering, heeft
niemand, de aartsbisschop uitgezonderd, meer zitting
in den raad. Wat echter het ontslag van den
gemeenteraad betreft, deze is naar luid van ecne
dépêche door de Indépendance ontvangen wel
is waar nog niet officieel aangekondigd, maar toch
een besloten zaak.
Brussel, 15 Maart. Gisteren avond heeft alhier
eene door alle klassen der bevolking talrijk bezochte
meeting ten gunste van Polen plaats gehad. Na eene
levendige discussie is een comité lot inzameling van
bijdragen voor de opstandelingen benoemd. Opmer
kelijk is hel dal behalve de afgevaardigden L.
Ilymans, Goblcl, Guillery, Coomaus en Dumorlicr
ook twee arbeiders aan die commissie zijn toegevoegd.
Eerstdaags zal ecne tweede meeting gehouden
worden, welke door de leiders der parlementaire
minderheid is bijeengeroepen.
Wageningen, 17 Maart. Wij achten hel niet
onbelangrijk Ie vermelden, dat op den 14 dezer door
den tabaksplanter E. G. Peppel, bij hel zetten cener
tabaksheg in den grond op een stuk land in den
Eng is gevonden een gouden rijder gulden van
Hertog Karei 1492.1—1558 afgebeeld hij van der
Cliijs deel Graven en Hertogen van Gelderland plaat
XV, no. 9 en beschreven op bladz. 153.
Amsterdam, 16 Maart. Onderden titel: Ne
derige Opmerkingen en Ootmoedige Bede van een
li. C. Correspondent der IVed. Verceniging tot af
schaffing van Sterken Drankheeft de Heer J. II.
Anlfang bij den boekhandelaar P. M. van der Made
alhier een vlugschrift het licht doen zien, waarin
hij het woord rigt tol zijne geloofsgenootcn en
bepaaldelijk tot hunne geestelijken en hen aanspoort
de zaak der afschaffing van sterken drank meer te
bevorderen dan tol nog loc is geschiedt. Hel
kwaad, dat moet worden bestreden, woedde volgens
den schrijver niet minder onder Roomsch Catholiekcn
dan ouder de leden van andere kerkgenootschappen
en niettemin hebben zich hier te lande nog slechts
weinigen der ecrslgenocmdcn bij de afschaffers aan
gesloten. De schrijver roept uit dien hoofde in
krachtige bewoordingen de geestelijken op, om al
hun invloed Ie bezigen lol bestrijding van het kwaad
en tot vermeerdering van het aantal strijders.
Gouda, 17 Maart Gisteren avond omstreeks
half negen ure had er een treffend ongeluk plaats,
op de Kromme Gouwe, even hoven de gemeente
Boskoop Aldaar heeft de schroefstoomboot Stad
Brussel, kapitein Beukelaar, varende van genoemde
stad op Amsterdam, legen een baggerpraam aan
gevaren, welke dientengevolge is gezonken, terwijl
ile zich daarop bevindende schipper, genaamd Gijs
van Leeuwen, weduwnaar met 4 kinkereu, wonende
alhier, jammerlijk is verdronken. Zijn lijk is bereids
gevonden en bij zijne kinderen gebragl.
's Gravenhage, 18 Maart. In de Tweede Kaïner
zijn lieden de algemrene discussion over de af-
koopbaarstelling der Tienden afgcloopen. Op art.
1 zijn twee amendementen voorgesteld, als a door
den lieer de Brauwstrekkende, om aan den
tiendbeffer altoos de bevoegdheid te geven, dat
de afkoopprijs van zijn tieudregt worde vastgesteld;
cn b door den beer Godefroidat door den afkoop
liet regt op de scliuldpiigligheid verloren gaat.
Morgen voortzetting.
Naar men verneemt moet bij de R C. gees
telijkheid hel voornemen bestaan, om liet iu aanbouw
zijnde perceel, bestemd voor de bureaux der maat
schappij Ultrajectum te Zeijst, tot het daarslellen
van een geestelijk gesticht aan 1c koopen.
's llertogcnboscli 17 Maart. De reglhank
heeft heden een testament, verleden voor een notaris
in dit arrondissement, waarbij een der erfgenamen,
met uitsluiting van alle andere, tol universeel erf
genaam cener belangrijke nalatenschap benoemd
was, vernietigd, op grond dal de schoonvader van
den begiftigde als instrumenterend getuige in die
akte voorkwam.
Sluis, 13 Maarl. Hel zoogenaamde St Elmus
vuur, hetwelk de eenigzins in de natuurkunde in
gewijde lezer weet dal meest op spitse uiteinden
van slangen of andere voorwerpen wordl waarge
nomen, is jl. Zondag bij eene donderbui op den
toren der kerk te Groede gezien. Op de spits
aan den voet van bet kruis vertoonde zicli een
vurige tong van een beider wit licht, allengs groo-
ter wordende, die dc lengte bereikte van ecu mans
arm en eene daaraan geëvenredigde breedtedit
verschijnsel duurde omstreeks 7 a 8 minuten en
deed velen geloovcn aan brand in den torenspits.
Middelburg;, 16 Maarl. Hel denkbeeld van
brand in eene gasfabriek heeft over hel algemeen
iels vreeselijk verontrustends. Geen wonder dus
dat toen vrijdag avond omstreeks 9'/, ure hel
gerucht van een dergelijken brand zich door deze
gemeente verspreidde, velen zich in austigc span
ning naar liet Molenwater begaven. Dit was vooral
hel geval bij lien die een hoog opstijgende vlam
en een helder licht in den omtrek der fabriek met
eigen oog hadden waargenomen. Gelukkig maakte
de angst spoedig voor volkomenc geruststelling plaats.
De brand had zich nagenoeg uitsluitend bepaald lot
het vlam vatten van het gas uit een der gashou
ders ontsnapt. In de kleine gashouder namelijk
was door eene onbekende oorzaak een lek ontstaan.
Het gas baande zich een weg door de hierdoor
ontstane opening, kwam iu aanraking met een in
dc nabijheid brandende lantaarn en deed een ont
zagwekkende vlam opstijgen. Men slaagde er in
de opening spoedig te stoppen en daardoor onge
lukken te voorkomen
I 18 Maart. Gisteren heeft Mr. Jacques Adclhert
l Haakman, lot dusver reglcr-plaatsvervanger in dc arrnn-
disscmcnls-reglhank en advocaat te Hoorn, benoemd lot
j substituut-officier van justitie hij de arrondisscments-
reglhank te Zierikzce, in dc openbare tcrrgtzilling voor
burgerlijke zaken van liet provinciaal geregtshuf in Zcc-
I land de voorgeschreven ecden afgelegd.
Aan ccn particulieren brief uit Ambarawa
ontleent het Ut. Dagbl. hel volgende:
Op den 25sten Jan. tusschen 2en 5 nre des
middags hebben wij hier een windhoo? gehad, die
Ambarawa, maar vooral hel kampement Willem I,
zwaar heeft geteisterd. Ecne kazerne is totaal in
gestort cn vernield, geen voet muur is blijven slaan.
Ecu en twintig van de lol die compagnie beboe
rende manschappen zijn mill of meer zwaar gewond
naar bel hospitaal gebragl. Een van lien is reeds
dood. Oek cenige soldaten-vrouwen (iulandsclie
meiden) zijn gewond. Behalve die kazerne is ecne
officierswoning in de nabijheid voor een groot deel
vernield. Verder zijn van de meeste huizen een
groot deel der sirappen afgewaaid, hoornen ont
worteld met grnute stukken grond er aan, vele
huizen van inlanders ingestort, kinderen cn zelfs
mcnschen opgenomen en een eind verder neerge
worpen Zelfs een Afrikaansch soldaat is opgeno
men, in de lucht verscheidene malen rondgedraaid
en in eene moddersloot neergeploft, die betrekkelijk
ver van zijne plaats verwijderd was. Dc vesting
Willem I is cellier vrij gebleven, cveuzoo ook
Banjoebiroe. Ik heb nimmer zulk een geweld ge
boord, liet was alsof de wereld vergaan zou.
Zicrikiee, 19 Maart.
Omtrent liet lucht verschijnsel, dal zich in den avond
van den 4 dezer in ons geheele land en ook in Duilsch-
land cn België heeft vertoond, verneemt men nog gedu
rig nadere bijzonderheden. De heer K. heefl in het Ulrechis
dagblad een uitvoerige beschouwing erover geleverd, waar
uit wij het volgende overnemen
«Verschijnselen zoo als dat van den 4 dezer, dal zich
door eene buitengewone lichtsoulwikkeling onderscheidde,
zijn vrij zeldzaam. In vele gevallen vielen er kort nadat
zich een vuurbol vertoond had, een of meerdere steunen
neêr die somtijds diep in den grond sloegen, en als zij
spoedig werden uitgegraven nog warm waren. Kort na
het van een springen verneemt men gewoonlijk een slag,
die sterker of zwakker is naar male men zich diglcr hij of
verder van dc plaats bevindt waar hel geluid ontstaat.
Vuurbollen hebben zich zeker reeds sedert het bestaan
der aarde vertoond en het nedcrvallen daarvan is mede
even zoo lang voorgekomen.
«De vuurbollen zijn ligchamcn die niet lot deze aarde
behooren. Zij zweven volgens dc wellen der traagheid
en der aantrekkingskracht in bepaalde hanen in de he
melruimte 0111 Doorsnijden deze banen die der aarde
en bevindt deze zich gelijktijdig met zoodanig ligchaam
in de nabijheid van dc doorsnede, dan wordt hel lLchaaiu
door de aarde aangetrokken en valt, na allengs tot de
oppervlakte genaderd te zijn, daarop neder. Waarschijn
lijk worden deze ligchnmen eerst lichtend wanneer zij
in tien dampkring der aartic komen, tint is op 3 lot IS
mijlen boven hare oppervlakte. Zij voeren geenc onbe
kende stoffen aan tie aarde toe, want de scheikunde heeft
hij de ontleding der nielcoorslccnen gcene sloffen gevonden
die niet reeds op aarde hekend waren. De rangschik
king en verbinding der bcstanddeelen wijkt echter min
of meer van die tier bekende mineralen af. Iu ecnige
gevallen is het bijna zuiver ijzer, en daar dit zelden op
aartle voorkomt, (behalve in enkele stukken die hier cn
daar, soms van zeer groole inassa, worden aangetroffen),
vermoedt men dat deze ook eenmaal als vuurbollen of
meteoorsteencu uit de lucht zijn gevallen.
«Wat nu de vuurbol van den 4 dezer aangaat, niet
alle bcrigten zijn daaromtrent even juist. Wij kunnen
alleen tot ecne meer naauwkeurige kennis daarvan ge
raken door de onderlinge vergelijking, rangschikking en
beoordccling van vele bcrigten uit onderscheidene, zelfs
zeer verwijderde plaatsen. Daaruit kan blijken waar zich
bet verschijnsel het eerst heeft vertoond, welken weg het
heeft genomen cn waar liet kan zijn neilergevallen. Dit
alles kost echter ecnigen tijd, cn indien uit de ons toe
gekomen beriglcn belangrijke bijzonderheden moglcn voort
vloeien, hopen wij spoedig op dit onderwerp terug te
komen."
Te Alkmaar en Ie Purmerenóe is dezer dagen
eene wonderkaas ter bezigtiging gesteld. Die kaas
heeft gewogen toen zij gemaakt is 1100 halve Ncd.
ponden, en weegt nog op dit oogenblik 1000 Eng.
ponden of 904 halve Ned. ponden. Tot bet maken
van deze kaas zijn benoodigd geweest 5000 kannen
melk. Zij is gemaakt door een Hollandschen boer,
in Noord-Amerika gevestigdwelke aldaar 999
koebeesten melkt. Om deze inassa bij elkander Ie
houden is eene stoompers gebezigd. Bovengenoemde
kaas is van N -Amerika verzonden met 925 stuks
kazen wegende ieder 250 halve Ned. ponden
ter waarde van ƒ72,000. Deze kaas is in Ame
rika bekend onder den naam van Jack. Wal de
kwaliteit betreft, is zij, blijkens de boring, onver
