m m m m ïT
mm HOFSTEDE,
Hoesleis en Petten
SIROOP VAN PllCH
SST.
IITOBSOITDBWB STXJZZEIT^
Een II ois en Erf,
Modes en Fantasiën
Jassen, Broeken en Vesten,
a f I de fleseh
THEE-HANDEL
M. RavenswaaijZonet
SCHOOLLEGGEN.
Brand wonden-Water,
Be Pillen van Hollowaj
M mm u m
gebroeders Warring te Brussel, vragen aardewerkers,
urn aan spoorwegen te arbeiden tegen een loou
van 3'/j franc per dag van 10 uren.
Herinneringen. Pieter Mogge.
1747—1861.
Het jaar 1747 was niet minder merkwaardig dan
bet jaar 1787. Ook toen was bet land verdeeld
in twee partijen: in patriotten (vaderlandsgczindeu)
en prinsgezuiden, en, even als in 1787, behoorden
de aanzienlijksten tot de patriotten en het graauw
lot de Oranje-partij.
Pieter Mogge behoorde ook tot de vaderlands-
gezinden, en was niet alleen een der aanzienlijksten,
maar waarschijnlijk de rijkste man van Zierikzee,
en heeft dan ook, met zoovele anderen, de schan
delijkste mishandelingen moeten ondergaan.
Hel was in den morgen van 23 April 1747,
dat er cene kotterschuil van Veere te Zierikzee
aankwamde tijdingen medebrengendedat de
prins als Stadhouder aldaar was uilgeroepen; dat de
poorten te Middelburg gesloten waren, en dat het
huis van den burgemeester was geplunderd.
■Onmiddelijk kwam er cene groolc massa volk
op de been, liep naar het stadhuis., waar juist de
Baad vergaderd was, en riep: «Vivat Oranje! He
prins moet stadhouder wordenHel land is ver
kocht aan Frankrijk 1"
Onder een woest geschreeuw begon het volk de
sleencu uit de straat Ie breken, die op de deuren
van het stadhuis te gooijen en de glazen in te werpen,
lol zoo lang de Oranje vlag was uitgestoken, terwijl de
Raadsleden uitgescholden werden voor landverraders.
Ook de heer Mogge werd voor de grootste land
verrader gehouden, en had zich in een Roller
dammer beurtman begeven om uit de stad te komen.
Dit werd ontdekt, en het volk stroomde naar liet
Hoofd, waar het schip reeds genaderd was. Daar
werd de man uit het schip gehaald, werd zeer
mishandeld, en zoude zeker omgebragt zijn geworden,
indien een olhcier der wacht dit niet verhindert
had, door te zeggen: Mannen! niet al zoo- is hij
een verraderdan moet hij op het schavot sterven
Dit bad een gelukkig gevolg; er werd naar de
stad gezonden om den gruiswageu, en des voermaus
groet wasHier jou hondje hebt zoo lang in
eene koels geredenrijdt nu ook eens op mijn wagen!"
Zoo werd Mogge lusschen gewapend volk naar
de stad gebragt, in het Iteeren logement waar later
Peute heeft gewoond, en waar thans de weverij is.
Dair werd hij streng bewaakttot dat de ge -
moederen bedaard waren. Er kwam krijgsvolk in
de stad en den 2 Junij kwam de prins zelf en
bragt het nog verwarde in orde; men illumineerde,
maakte cerebogen en men bedreef vreugde, en alle
twisten waren vergeten. Twee dagen later ver
trok de prins en het land was rustig 40 jaren, in
welk tijdvak, vooral tot 1780, het zijn hoogste
toppunt van welvaart bereikte.
Daarna leefde Mogge nog 9 jaren, en overleed
te 's Gravenhage, (niet te Zierikzee, zooals de schrij
ver uit Dordt vermeent) waar hij als afgevaardigde
dezer stad bij de Slalen-Generaal woonde, op den
6 November 1736, en ligt begraven te Dreischur,
waar hem eene prachtige tombe is opgerigldie
nog aanwezig is, en die nog bewonderd wordt door
ieder die haar ziet.
Zooals meer gezegd is, heeft die man aan de
stad Zierikzee bemaakt f 420,000, tot hel oprigtcn
eener hoogeschool, waarvan echter nimmer iets ge
komen is. Dit kapitaal is gedeeltelijk nog voor
handen, doch op verre na niet geheel, zooals K.
ondersteld. Er is wat van aan de pinken blijven
hangen, wat verloren gegaan in den Frauschen tijd,
en wat van verbruikt voor de voormalige Visscherij
In 1816 n.l. werd er bedacht om de Vissclierij
te Zierikzee weêr te doen herleven en daartoe
werden schoone plannen beraamd. Er werd eene
commisie benoemd en eene geldleening aangegaan
a 4 pCl., terwijl er cene aanzienlijke som werd
losgemaakt van hel kapitaal van Mogge.
Dit voud veel bijval, zoowel binnen als builen
stad en men zoude 16 schepen bouwcu die
moesten kosten ƒ250,000, berekend tegen p. tu.
f 16,000 per stuk.
Dit getal is echter maar tot 11 gebragten
zijn er nog twee oude schepen aangekocht te
Vlaardingen, zoodat er maar 9 waaronder één
genaamd oPieler Mogge," in plaats vair 16, te
Zierikzee zijn gebouwd.
Vau die 11 schepen is er niet één gebleven
maar men is al spoedig begonnen er van tijd tot
tijd voor spotprijzen te gelde te makenterwijl
de laatste drie in 1835 met al den overschot van
scheepsgoederen verkocht zijn geworden, voor ruim
f 10,000. Daarvan werden de schulden betaald
en het overschot werd belegd in ctfecten welk
overschot zóó gering was, dat na 14 jaren interest
op interest, er in 1849, 10'/* pCl. aan de deel
hebbers met veel moeite en tegenzin werd uit
betaald; doch of alle obligation afgelost zijn ge
worden, weten wij nietzoo min als wij welen
of er verbrand of verscheurd zijn.
Daarbij is nog gekomen f 20,000 geleend geld
van Z. M. Willem 1, dat met termijnen door de
stad wordt terugbetaald, waarvau «Ie 10de termijn
in 1860 is betaald 4 f 666,66. Die betaling ge
schiedt echter aan het Rijk, en niet aan de erf
genamen van Willem I, zoodat die mildadige vorst
zeker die gift zal gegeven hebben uit 's Rijks kas
en niet uit de zijne, dat altijd is ondersteld ge
worden. Hoe lang dus de nakomelingen, die nooit
iets van die Visscherij hebben gezien aan die
oude schuld nog zullen moeten helpen betalen
zal de tijd moeten leeren.
Konde Pieter Mogge dus eens komen zien welke
vruchten zijn kapitaal aan Zierikzee heeft opgebragt,
hij zoude verbaasd staan van verontwaardiging hij
zoude de plaats niet meer kennen die hem zoo
dierbaar was. lu 1747 was Zierikzee eene der
blocijendste steden van Nederland, thans is hel
eene der armste en wal zal het worden 1 I...
Doch met de vergelijking vau den vorigen bloei
en den tegenwoordigen slaat van Zierikzee, moet
een traan ons oog ontvallen, waarvan cene groole
oorzaak is de verkwistende en slordige admini
stratie der voormalige visscherij want die goed
bestuurd, zoude men weldra niet bestormd worden
met inleeken- biljetten voor onderstand, die zelfs
onbekend waren ten tijde der Frausche overheer-
sching. Ja Jammert, bewoners van Zierikzee I
De zee was u een vruchtbaren akker, eene eeuwige
goudmijn, indien de schatten van Moggeen de
bijeen gebragle sommen der burgers voor de vis
scherij, goed waren aangewend geworden; thans
is zij eene altijd durende kanker, die uwe havens
en kaaimuren verteerd, die voor niets vruchtbaarder
is, dan voor de kalk- eu zandmannen van Zie
rikzee. Dempt dus uwe havens en beplaut den
grond met palmboomen, opdat het leger ambte
naars in hunne schaduw hun sigaar zoude kunnen
rooken, en kunnen uitrusten op hunne wandelingen
van hunne vermoeidheid I
Zierikzee. Een ridder van het
November 1861. kruis van metaal.
Mijnheer de Redacteur I
Verzoeke vriendelijk, dat DEd. een plaatsje in
uw veelgelezen blad inruimt, voor de volgende
regelen.
Indien ik het wel voor heb, werd, Willem de
Derde stadhouder van Nederland, door zijn huwelijk
met de dochter van den Engelscben koning Jacobus,
en na dien vorst van zijnen troon verdreven te
hebben, in 1688, als koning der drie vereenigde
koningrijken Engeland, Schotland en Ierland uit
geroepen.
De doodvijand van dien vorst was Lodewijk de
Veertiende Koning van Frankrijk, en het was in
dien tijd dat de verderfelijke oorlog gevoerd werd,
welke ons land ten val deed neigen, inzonderheid
klom de bezorgdheid zoodanig in de Nederlanden,
dat door Edel mogende heeren de staten van Holland,
Zeeland en West Friesland, een brief aan Zijne
Hoogheid werd gcrigt over den toestand van de schul
den des lands, daar dezelve tot de verbazende som
van vier en zestig millioenen guldens was opgeklom
men, en men uithoofde van dien, den stadhouder
dringend verzocht om naar de Nederlanden over te
komen ten einde deu linantielen toestand te regelen.
Indien genoemde vorst zijne oogen thans eens
konde opslaan, zoude hij dan niet verwonderd slaan
bij het openslaan van hel grootboek der Nederlandsche
schuld, dal in den lijd van nog geen twee honderd
jaren met geen honderd; maar volgens een dagblad,
met duizend millioeucu guldens vermeerderd is;
zoodat de rente alleen betaalt de som van dertig
millioenen guldens; wij gelooven wel dat de Belgische
revolutie de Nationale schuld met drie 4 vier honderd
millioen guldens heeft bezwaard; en toch zegt men
algemeen, da t de schatkist van geld overvloeit. (Mis
schien eene besparing voor de volgende geslachten,
welke er de vruchten van zullen plukken, terwijl
hel tegenwoordige niet anders dan bladereu van
den boom leest.) Verwonderlijk is het, dat toen wij
met Belgie vereenigd waren, het budget vier en
zestig., na de afscheiding van twee tot zes en zeventig
millioen guldens heeft bedragen, eu nu reeds lot
de hoogte van zes en tachtig en een half millioen
guldens is geklommen.
Bemoedigend voor eene Natie, waar nagenoeg alle
bronnen van welvaart in eencn kwijnenden toestand
verkeeren, en de helft die anders zoo nijvere volks
klasse armoede lijden, en in den winter door de
armbesturen moeten bedeeld worden.
Wal zijn wij toch met de vrije verkiezingen voor
uitgegaan daar alle begrooting vlotweg door de
kamers worden aangenomen, eu de berekening zoo
juist uitkomt, dat alles met eene halve cent sluit.
Weldra zal misschien Vlissingcn weder een bij
zondere gunst ondervinden, en eenige millioenen
gesloopt, en eenige andere aan eene overtollige
(wie) besleed worden.
ZZeeNov. 1861.
Y.
Heden overleed, lot uiijnemijner Kin
dereu en Kindskiuderen bittere smart, uiijn geliefde
Echtgenoot, PHILIPPUS ENGELVAARTin deu
ouderdom van ruim 72 jaren.
Oijd-Vossemeeb, ELENA ENGELVAART,
31 October 1861. Wed. Pit. Engelvaart.
De Notaris f). Q. de JONGE van
der HALEN zal, ten verzoeke van den
fefealSt lieer J. P. J. Diionkers, achter het
«Nieuwe Logement van Zeeland," te Zierikzeeop
Donderdag den 6 November, des namiddags ten
half twee ure, publiek presenteren te verkoopen
Acht stuks vette Runderen.
De Notaris Mr. J. J. ER-
MEKINS zal ten verzoeke
van MAARTEN IIENDRIKSE
op Dingsdag deu 12 Novem
ber 1861, 's morgens ten 10 ure, in de herberg
van B. Kostense, te Moriaanshoofdpublick pre
senteren te verkoopen
beslaande in Woonhuis, Schuur eu gevolgen,
staande in de gemeente Serooskerke benevens
24 Bunders, 49 Roeden, 10 Ellen Bouw- en
Weiland, gelegen in de gemeenten Serooskerke
en Haamslede, kadastraal bekend gemeente Seroos
kerkesectie B Nos. 52—56, 58, 50, 57—60,
75—80, en gemeente Haamsledeseclie D, No. 515.
En op Dingsdag den 19 November 1861 des
morgens ten 9 ureop de voormelde Hofstede
het navolgende
2 jonge paarden9 Melkkocijen 14
Vaarzen, van 1 tot 3 jaren oud, 1 vet Varken,
2 Loopvarkens, 2 Karnhonden met Hokken
en Kettingen, Bouw- en Melkgercedschap-
pen, 1 Hloetschuit, 1 Waterbak -80,000
Ned. ponden Hooi, 1 Mestput en meer andere
Roerende Goederen.
Nadere informatiën te bekomen ten kantore van
voornoemden Notaris.
De Notaris Mr. C. van der LEK de
CLERCQ zal, ten verzoeke van den heer
L. KOOLE als onherroepelijk gevolmagligde van
Marinus Wapens, te Zierikzeeop Donderdag den
14 November 1861 «les namiddags ten 1 uur
vóór het tc veilen perceelpubliek presenteren
te verkoopen
staande en gelegen aan den Visschersdijk, buiten
de Zuidhavenpoort der stad Zierikzee, wijk D,
No. 515, kadaster sectie F, No. 311.
D. Q. de JONGE van der HALEN zal,
len overstaan van deu Notaris Mr. J. J,
ERMERINS, op Dingsdag den 26 November 1861,
des namiddags ten 5 ure, ten huize van F. van
't Hof, te Brouwershaven publiek presenteren Ie
verkoopen
Een dubbel Woonhuis en Erve, slaande en
gelegen aan de zuidzijde van de Haven Ie Brou
wershaven.
Een §tal, Koetshuis, Erve, eu Gevolge,
staande en gelegen aldaar, hoek van den Pourtdijk
en Sleepstraal.
Een Woonhuis en Erf, staande en gelegen
aan de Poortdijk aldaar, anex liet voorgaand perceel,
07 Roeden, 50 Ellen Moes- en Bloemtuin,
gelegen anex de beide voorgaande perceelen, aan
de Sleepstraal aldaar.
02 Roeden, 40 Ellen Moestuin, gelegen aldaar
aan den Poortdijk.
Een Woonhuis, Erf en Tuin, aldaar, staande
en gelegen aan den Mooldijk.
Ecu kleiner dito, Erf en Tuin aldaar, anex
het voorgaande Perceel.
07 Roeden 90 Ellen Moestuin en Boom
gaard, gelegen als voren, acblcr de beide voor
gaande perceelen.
75 Roeden, 50 Ellen Weiland, gelegen onder
Duivendijke, sectie E, No. 259.
Alles breeder bij billetlen omschreven zijnde
nadere informatiën te bekomen ten kantore van
den Verkooper en van voornoemden Nolaris.
De ondergeleekende heeft de eer te be-
rigten, dat zij ontvangen beeft, de nieuwste
Modellen van Barnes- eu Hinderhoeden,
Mutsen, Coiffures, Bloemen, Linten, Bro
deries, alsmede de nieuwste Winter-Mantels,
Stoffen, Pelterijen en meer andere Artikelen
voor dit saisoen.
Hoek Lange St.-Jansstraat,
wijk C. No. 547.
D. GEERLINK.
De ondergeleekende bcrigt de ontvangst
der nieuwste Modellen van
I N
zijnde ook weder voorhanden, een groot Assortiment
eu hetgeen verder lot bovenstaande Artikelen behoor t.
Postslraat, C^10ö. J. de GRAAF.
C. HENNING, op den Dam, berigt
-gjUBWSk. dour deze dat hij voorbanden beeft
«Ssüii© eene nette sortering Lyons Zijden
eu Fantasie-Hoeden, alsmede een ruime voor
raad moderne Petten, geschikt voor het Winter-
saisoen. Heeft op nieuw ontvangen Zijden-,
Orleans- en Katoenen PARAPLUIESvan
af ƒ1,25 en lioogcr.
benevens dito uitmuntende soort welke di
geur en waterhoudendheid zich zeer aanbevee
a 1,2® de flcsch; voorts echte Jamaica Rn
Cognac, Madera, Bordeanx-WUn, Roo
en Witte Aalbessen wijn, echte Engelse
Porter en Ale, enz., enz. tot civiele prij
te bekomen bij
J. WAALE,
Verrenieuwstrc
VAN
te Gorlnchem.
Verkrijgbaar bij den ondergeteekende Dépóthou
Door voordeelige inkoopen is de Thee No.
4 0,90, weder in debiet gebragt.
Deze Theeën worden bijzonder aanbevolen <1
de voordeelige prijzen. Wordt verkocht in Pa
van vijf, twee eu een half en één Ned. ons.
Zierikzee, B. JOPPE, Jz.,
November 1861. Schouwsche Bolerma
De ondergeteekende, gezworen Lai
meter te Colijnsplaat, beveelt zich
lol het opmeten en in kaart brengen van I
derijen, enz.
A. J. AUGUSTIJ?
Om gedurende den aanstaanden Winter Sch
te leggen, is voor nog TWEE JOSGENS
legenheid b(j
ABB. de HEER,
Hoofd-onderwijzer te Kloeti
Brieven franco.
Pro ff. Répmaus
dat alle Brandwonden hoedanig zij ook nuts
zijn, lerslond de hevigste pijnen doet wegnem
eu oogenblikkclijk doet genezen wordt verkocht
flacons van één Gulden en van vijftig Cei
in de Apotheek van de Wed. J. C HERTST
en ZOON, hij wien ook verkrijgbaar is zeer il
matige en gemakkelijke Kinder-Zulgflessch
Uitwerkselen van gevatte konde.
Talrijk en gevaarlijk zijn de ongemakken, die v
spruiten uit de noodzakelijkheid van aaa lage tem
turen blootgesteld te zijn. Huidziekten, ongema
aan de spieren en aan de long en meer van dien
ontstaan, daar en somtijds iu een hoogen graad
men er niet bij tijds bij is. Voor alle huidzje
zenuw en krampijnen is de verzachtende zalf van
loway, als zij goed ingewreven is, een onschatbaar m
Wanneer de longen of het hart aangedaan zijn, dan
de zalf op de borst gewreven en bijgestaan worden
de pillen van Holloway. Deze edele middelen Id
elkander onderling. Door Holloway's geneesmid
wordt men aizoo spoedig genezen van vastgezette 1
en van alle andere ongesteldheden, waaraan men
een wisselvallig klimaat onderhevig is.
De pillen van Holloway zijn het beste geneei
middel der wereld door de volgende ziekten.
Dagelijkscbe ander daag-'Vrouwen-ziekten.
8che en derden daag-
sche Koortsen.
Aamborstigheid.
Galziekten.
Blaasjes op de huid.
Pijn in de ingewanden.
Koliek
Ver'.sopping in de darmet
Tering.
Verzwakking.
Wa terzuebt.
Roode loop.
Roos.
allen van Bero^rton.
Jicht.
Hoofdpijn
Slechte spijsvertering.
Ontsteking.
Geelzucht.
Leverziekten.
Lenden-pyn.
Aambeijen.
Rbumatiek.
Moeijelijk wateren.
Huidziekten.
Klierziekten of Kc
zeer.
Keelpijn.
Steen en Graveel.
Secundaire verschi
Gezwellen.
Zweren.
Elterk builen.
Vormen van allo t
Venerische ziektei
Tic-douloureux.
Zwakheden uit we
zaken ook, enz.,
Door het vermeerderd debiet: zijn de tPrijzeu
van heden af als volgt
Doosjes Pillen van ƒ0,80- 1,85/3,ƒ6,75 ƒ13,50
Potjes Zalf van -0,80 -1,85 - 3.-— - 7,50 -13,85-
Door de groote hoeveelheid te nemen bevoo
men zich aanmerkelijk.
N. B. Bij iedere doos is een billet dat ver
hoe noen de patiënten moet behandelen..
Zijn op franco aanvrage a Comptant te bekom
den heer O. E. BUONEN te Hoofdp
den heer G. van ASPEREN YERVENNE te
J. STRAATMAN Hoofd-depóthouder te 's Her!
bosch, alsmede, te LondenStrand 244. Holh
Etablissementen te New-York% 80 Maiden 1
Zierikzee. Drukkerij. P. ob LOOZE.