1
N.® 180®.
17dc Jaarg.
Nieuwstijdingen.
EESCIIE
Men abonneer* zie li r
In Nederland, bij den Uitgever.
Bij alle Boekhandelaren en Postdirecteuren.
In Noord -Amerikabij J. QUINTUS, le Grand Rapids, Staal Michigan
A I» o sa *s e e n t - P r ij s
Voor beide, iutcpa-v en.
Voor 3 maamlcn
Franco per post, in Nederland
Voor N.oor.drAmeEika., Franco Ncw-York.
f 1.30.
- 1.60.
- 3,90.
X e r StC Si Ij.C2 2
Op Woensdag en Zalnrdag.
A dl ver t enf ^ën
10 cent voor eiken regel.
Zegelregl vóór iedere plaatsing.- 33 eeni
De inwenilhig dito Advertetiliën kan gCMiliin-ile:- lol
ftin'gsdag en Vrijdag, des vooi rtVithlags- 10 ur".
SS it r a 58
Z i c r-i kzee. Hork van de Schuilhaven. IV. r<o. (.fr».
Brieven en Ingczondene Stukken Franco.
I Voensdag 26 1861
©tia
Londen, 19 Junij. Blijkens het 13 de verslag
van de commissarissen over de gestichten vo,or
krankzinnigen in Engeland en Wallis is het getal van
die ongclukkigen gedurende hel tienjarig tijdvak van
1 Jan. 1849 lot 1 Jan. 1859 vermeerderd van
14,560 tol 22,855.
Met blijdschap ontwaart men uil officiële
opgaven, dat dc misdrijven in Ierland gedurende
de laatste? 7 jaren aanmerkelijk zijn afgenomen,
zoo zelfs dat in 1860 geen volwassen persoon
ligcliamelijke straf heeft ondergaan, dal de huizen
van opsluiting slechts half bevolkt waren en er
geene deporlalie heeft plaats gehad. In 1S54
waren cr 5955 gevangenen, in 1835 54-27 in
1836 5209, in 1837 2814, in 1838 2277 in
1859 1775, in 1860 1651 en in 1861 1492.
Aan een goederentrein is gisteren tussclien
Bawlrey en Redvord het ongeluk overgekomen, dat
een der rijtuigen in brand geraakte en wel juist
dat waarin zich een kostbaar renpaard bevond
voor dat liet ongeluk aan den machinist bekend
werd en de trein lol stilstand was gebragt was
liet edele dier, Klarikoff genaamd door de vlam
men verleerd. Dit is een treffend verlies zoowel
voor den Hr. Howard als voor lord Sl. Vincent,
die lwce dagen vóór de Derby-wedrennen liet
halve aandeel in liet paard, van den Hr. Howard
had gekocht voor 5000 guinjes.
In de liavcn van Bristol werd laatstleden
Zalnrdag dc sloomboot Alarm, door het springen
van den stoomketel, geheel verbrijzeld, waarbij
een 17jarig jongeling omkwam, maar de vier
overige aan boord zijnde personen gered werden.
De uitbarsting was verschrikkelijk en zelfs op
verren afsland meende men dat een zwaar kanon
beproefd werd. Dc schoorsteenpijp die over het
walcr werd heen geslingerd-, vernielde bet dak
van een der loodsen op ecno werf, o.v.er eene
uilgestrcklheid van bijna 40 voelen. Dit was reeds dc
zesde maal, dat op deze nu geheel vernielde
stoomboot brand ontstond.
Turin, 9J Junij.. Gisteren is, door de kamer
van afgevaardigden de discussie geopend over hel
gewijzigde voorstel van Garibaldi betreffende de
de nationale wapening. De uiterste linkerzijde
bestreed liet ontwei p zeer levendig. De minister
Pclrucelli nas van oordeel, dat men wel liet gc-
i regelde leger moest vermeerderen, doch dat men
geene ongeregelde korpsen in tijd., van vrede meest
opriglen. Hij viel vervolgens de Fransche regering
aan over. dc bezetting van Rome. De bezelting
meende, hij, was in strijd met liet regt van Italië
en het beginsel van nun interventie en bragt onheil
over Italië le weeg. Die rede van den heer Pe-
trucelli veroorzaakte eene buitengewone agitatie
zoodat dc president- herhaalde malen tot de orde
moest roepen. De algcmeotie disoussien zijn ge
sloten.. De. beraadslagingen over art. 1 zijn geopend.
Zurich, 15 Junij. Dezer dagen overleed alhier
de nestor der Zuiïelier-, en denkelijk ook van do
gcheelc Zwilscrsclie bockdrukkcrswercld Paravicin
Bruppacher, geboortig uil Oberstrass. Hij trad in
liet jaar 1799 als zetter in dienst van de heeren
Orell, Fiissli en Coinp. later werd hij factor, en
eindelijk cxpcdileur van dc Ncue Zuricher Zciting
en niaaklc zich lot aan zijn einde, aldus 62 jaren,
voor de zaak nuttig. Zijn lijk werd gevolgd door
een principaal die 53, en 12 colleges, die gemiddeld
dertig jaren, den arbeid van den-overledene gedeeld
hadden.
beefl wederom twee slagtoffere gcëisclit. Feu rei
ziger van een handelshuis uit Darmstadt, die liet
hem toevertrouwde geld verspeeld bad, werd alhier
in dc promenade dood gevonden. Het andere slagt
offer, een pollemaker, had zijne zakken vul kruid
gestopt, dil aangestoken, en waarschijnlijk nog be
proefd in den Main le springen, want men vond
zijn erg verbrand lijk aan den oever van die rivier
in de onmiddellijke uabijhei-d dezer stad liggen.
Berlijn, 19 Junij. Men houdt zich thans in
militaire kringen zeer bezig met de uitvinding van
eene nieuwe soort buskruid door den kapitein der
artillerie Schulze. Pruisen levert alle grondstoffen
voor dit kruid en liet komt slechts op (Ie helft
van den prijs van het thans gebruikt wordende.
Het veroorzaakt bijna geen walin en laat zeer
weinig in de wapens achter. Eindelijk levert liet
geen gevaar op oin te ontploffen, want de grond
stoffen er van blijven gescheiden en deze voegt
men eerst bij elkander als het kruid moet.gebruikt
worden.
Volgens de proeven, welke gedurende eeuige
weken met dit kruid genomen zijndoor eene com
missie uit de artillerie en welke nog voortgezet
worden, moet het in het gebruik uitmuntend, vol
doen en slaat bet volstrekt niet bij het oude iu
kracht en uitwerking achter.
Voor eeuige dagen bevond zich een officier der garde
met eeuige dames op. eene stoomboot op den Rijtr. Zoo
als gewoonlijk hadden zij zich van het overige gezel
schap afgezonderd en waren in een. vertrek alleen.. Een
heer van middelbaren leeftijd trad die kajuit binnen en
hield den hoed op. Op ecu ongepaslen toon werd bemi
dadelijk door den officier bevolen den hoed af te zetten.
Bedaard, doch met eene houding, die gevoel van eigen
waarde uitdrukte hield de binnenkomende zich als of
hij die sommatie niet gehoord had. De officier, woedend
geworden, vliegt daarop naar den heer toe en slaat hem
den hoed van het hoofd. Zonder zijne bedaardheid te
verliezen en zonder op te staan of zijn hoed op tc nemen,
schelt de bclcedigde en verzoekt den gezagvoerder en
conducteur bij. hem te konten. Dezen toont hij den hoed,
vertelt het gebeurde en vraagt nu hoe de commandant
der boot volgens zijne instruction moet handelen. Na,
ecnige huivering antwoordde de gezagvoerder, dat die
inslructien hein voorschrijven, dengeen die zich aan der
gelijke baldadigheden schuldig maakt aan het eerste
station aan wal te zetten, »Dan verlang ik. kapitein'',
zcide de Heer, »dat dit met dezen officier geschiede*"'
De kapitein echter scheen daartoe den moed niet te
hebben-, althans aan. bet eerste slation had zulks niet
plaats. De onbekende dit bemerkende, Iaat den gezags
voerder weder bij zich komen, onderhoudt hem over zijne
nalatigheid en sommeert hem nogmaals aan zijne in
slructien gevolg te geven. Ziende dat de gezagvoerder
nog huiverig was tegenover een man als den officier der
garde, opende eindelijk de heer zijn rok, toonde de orde
van den Zwarten Adelaar en noemde zich Prins von
Hohen/.ollern, president minister. Verschrikt begaf zich
dc gezagvoerder daarop tot den onbcschoften officier en
edelman, die zich intusschen had verwijderd. Deze, niet
weinig ontsteld over die-mededeel iug en over hetgeen
hen» te wachten stond, haastte zich naar beneden te
gaan en den prins* zijne verontschuldiging te brengen.
Deze zeidc hem inet dezelfde waardigheid en met zijne
vroegere bedaardheid, dat hij die verontschuldiging niet
aannam. Hij zoude zijne verwatenheid kunnen straffen
op eene wijze, die zijne ganschertoekomst zoude bederven.
Dit wilde bij echter niet, maar hij wilde hem toch eene
les geven in beleefdheid, die hem voor het vervolg nuttig
zoude kunnen zijn en' die les was, dat de officier oogen-
blikkclijk van boord en aan wal zou worden gezet. Hier
aan werd onmiddelijk voldaan.
Chemnitz, 16 Junij. Voor eeuige dagen heeft
alhier een ontzettend voorval plaats gehad. Eene
inoederde vrouw van een vcrwersbaas, heeft
haar tweejarig kind- met een slomp mes, den buik
opengesneden »om God een offer le brengen."
Het kind stierf kort daarop, en de moeder werd
naar het krankzinnigenhuis gebragt. Klaarblijkelijk
ligt hier godsdienstige zinsverbijstering tot grondslag.
's llertogenbosch, 20 Junij. Heden werden
voor hel provinciaal hof de debatten gevoerd in
zake den gewezen ontvanger der domeinen in
Noord-Brabant, beschuldigd van het verduisteren
van ongeveer f 43,000. De beschuldigde erkent
liet hem ten lasle gelegde. Na hel hooien van
57 getuigen requireerde het O. M. eene tucht
huisstraf voor den tijd van zes jaren en eene
geldboete groot */is gedeelte der verduisterde som.
Mr. N. F. Sassen, die de verdediging op zich
had genomen, concludeerde, na het aanvoeren van
vele verzachtende omstandigheden, lol toepassing dei
wet van 28 Junij 1854, en alzoo tot eene correc
tionele gevangenisstraf. Uitspraak donderdag e. k.
Te Breda
even als vroeger Ic Haarlem
en Zutphcn de haver voor de ka vallei ie paarden
afgekeurd, ten gevolge waarvan circa 500 mudden
ten behoeve der arineu werden verbeurd verklaard.
Grollo, 19 Junij. Onderscheidene malen hebben
wij, zoowel in ons dorp als elders, boomcu gezien, die
door den bliksem waren getroffen, maar nooit zóó, als
biet 11. Zondag omstreeks den middag gebeurde. Er schoot
een bliksemstraal op eene zware nog in vollen groei
zijndeu eik ter neder, en als met een oogwenk spatie de
geheclc boomstam, die meer dan een vadem dikte en
omstreeks: 20 voeten hoogte had,, uiteen, zoodat zelfs de
top des booms regt op naast cenige splinters van den
vermorsclden boomstam in den grond staat, en dus geen
tijd schijnt gehad tc hebben, om in zijn hoogen val te
kunnen omslaan. Daarenboven is de geheele omtrek tot
op 6070 ellen afstands van den boom met zware en
ligtëre houlbrokken als bezaaid. Aan de westzijde, bijna
1-8 ellen van den boom verwijderd, ligt een brok van
omstreeks een voer hout; aan de oostzijde een dergelijke.
Aan den noord-ooslkant zijn twee zware brokken, op
bijna 20 ellen afstands, dwars over de straat geslingerd,
en hebben twee plankkettingen doorboord, terwijl een
derde van 16 voeten lengte op bijna 30 ellen afstands
j ook daar nog ecue plankketting heeft doorboord, alsmede
boomen beschadigd, welk hij op zijnen weg ontmoette.
Andere brokken liggen in eene zuid-oostelijke rigling
zelfs tot 70 ellen afstands; Gelukkig hebben zij in hunne
vaart geene andere voorwerpen, dan boomen getroffen.
Vrccssciijk was dan ook de scliok, dien men in den omtrek
gevoelde; op- omstreeks 200 ellen, rondom, van den
boom verwijderd, schudden de huizen op hunne grond
vesten zoodat het stof als rook naar beneden kwam
glasramen gebogen en eene menigte glasruiten gebroken
zij n.
's Gravcnhage, 21 Junij. Wij hebben deze
week een feestelijk intermezzo gehad, dal aan de
overgroots meerderheid der bewoners van 's Gra
vcnhage vrij wat heler bevalI dan de politiek inct
al hare verleidelijkheden. Wij hebben den ver
jaardag der afwezende Koningin gevierd alsof de
geheele vorstelijke familie iu de residentie tegen
woordig ware geweest. Het gemeentebestuur had
volkstournooijeu in de Maliebaan georganiseerd
en in hel Bosch eene schitterende illuminatie lal en
opsteken Natuurlijk is dit geschied op kosten
van ongelijk, of, in juister bewoordiging, op kosten
van de gemeentekas, dat is op kosten der beurs
van Jan Alleman, vooral der beurs van den minderen
stand, die in verhouding, hel meest opbrengt cu
ook het liefst de belasting in vetpotten cu vuur
pijlen ziet opgaan.
Zonderling, iu den lijd der Romeinen was dil
reeds evenzoo. De behoudspolitick der Rotnciusche
Keizers was voor twee duizend jaren gegrond op
het geven van volksfeesten (panum el circénscs) cu
in onze nicuwerwetsche maatschappijen is de massa
nog steeds ineer gediend met festiviteiten dan met
goede wellen en verstandige verordeningen. De
welwillende, in het een of ander provincie-stadje
gevestigde Hollander, die door de nieuwspapieren
op de hoogte gebragt wordt van de groole feesten
die Keizer Napoleon van tijd tol lijd aan dc Pa-
rijzenaars geeft, troost zich welligt met de zalige
gedachte, dat het iu ons zedig vaderland toch
eenvoudiger toegaat en dal hier ten minste geene
dergelijke, vertooningeu om den grouten liuop le
vlcijen, in de mode zij». Maar, o,, mijn. goed
hartige landgenoot.! wa! goochelt gij u voor oogen
Kom eens iu liet vorstelijk 's Gravenhage hij eene
gelegenheid als die van verleden maandag dring
u eens met mij door de drommen van Hagenaars
en Hagcnaarslcrs heen, onder liet digle groen van
het Bosch reken eens uit, als gij kunt,, hoe vele
(luizende en duizende effen ijzerdraad iHiar tussclien
de boomen hangen, hoe vclë Ironi&rdtliuizende
brandende pitten in rood, wit en blaauw gevcifde
glaasjes in die ijzerdraden vaslgekncpen zijn of
liever, spaar 11 die moeite, en neem sleehls een
voudig aan, dat de gemeente al dut fraais met
20,000 gulden bekostigt. Overweeg verd-r, dal
de arbeidersklasse van wege hel feest den gehcflen
dag hare werkplaatsen verlaat,, de kroegen bezoekt,
dus. zooveel minder verdient en zooveel meer ver
brast en- verkwist, en gij zult tol dc conclussie
komen, dal ook in liet hartje van ons zedig va
derland,. hel middel hekend is om schallen die,
nul lig aangewend, voor milliooneri welvaart zouden
verspreiden, in rook cti damp, in baldadigheid en
brooddronkenheid (N. B. zonder brood) le verteren.
Dat de menigte zoo uitbundig niet publieke feesten
ingenomen is, zal toch wel niet hij u als vcr-
schooning gelden. Het is waar, zoo men Voltaire
geloovcn mag, doen de grootc heeren reeds goed
als zij slechts geen kwaad doen, en van die stel
ling uitgaande, kan liet volk liet bewustzijn hebben,
dat de overheid het geld zou kunnen besteden aan
zaken waaraan het niets heeft en is liet dus zeer
in zijn schik als dit geld teil minste uitgegeven
wordt voor feesten, waaraan iedereen kan deel
nemen. Maar zouden de bemiddelde standen in de
maatschappij, die zooveel invloed op de menigte
kunnen uitoefenen, waarlijk iu onzen lijd nog niets
beters voor hunne minder bevoordeelde landgcnuoteu
kennen dan illumination, vuurwerk cu hel spelen
van dorstige en afgematte miiziikuulen, in een alinos-
phcer van damp en gejoel Zou uien althans
niet heler doen met de beschikbare penningen
uitsluitend voor onderwerpen, die ontwikkelen en
beschaven, uit le geven Óf zou daaraan reeds
te veel gedaan worden
Zoo gij dit denkt, dan hebt gij nog nimmer
den grooleu karaktertrek der Nedcrlamlschc volks
feesten waargenomen. Zonder nog Ie spreken van
onze groole handelssteden, van Amsterdam en
Rotterdam, waar Jan Maal den boventoon heeft,
maar den Haag als typ© aannemende, zoo zult gij
nimmer eene feestvierende menigte aantreffen
waarvan niet de eene- helft zich .fis ware tegen
voelers der andere helft vertoont. De min of
meer naar de Fransche mode gekleede partij,, de
heeren met gecrinoliseerdc dames, de dcfiige burger
met zijn goed uitgedost huisgezin gaan langzaam,
sprakeloos, bijna als stille schimmen de brandende
lichtjes voorbij. Waarom komen z'j er Waarschijn
lijk omdat anderen cr ook zijn. Maar van genoegen,
van opgeruimdheid is niets le bemerken van
deelneming nog minder van belangstelling in hel
feest volstrekt niets. Men doodt den tijd op eene
welligt onaangename wijze men is zelfs niet meer
door de nieuwsgierigheid geprikkeld, want deze
fecslen gelijken allen op elkander.
Zie daarentegen de tweede min of meer liavfe-
looze partij ruw gekleed in bonte plomp ge
sneden pakken, door het gediang hccnsliiigerfiii
gonzende golvende, tierende en razende, schreeu
wende dal het hoofd cr u van davert Zijn dal
inwoners eener beschaafde stad, ol wel, is dit hel
uilschot der Europesche arflhriqwphagic? En zoudl
gij bijna niet vindtn, dal,, toen nfen aart de mcii-
schenetcrs in Australië den naam van Nicuty-
Hollanders gaf, men aan de Nedérlandsche beschaving
geen zoo groot onregt aandeed
Het. is een treurig- maar niet le miskennen feit;
dal. ouder du natiën v-an Europa de WoHtfndschë
volksklasse eene der achterlijkste is. Een lijd lang
hebben wij ons er" op'beroemd', dat wij bi-Rekkelijk
meer inwoners lellen die lezen kunnen dan andere
stalen. Maar lezen is slechts een gering deel der
beschaving; het is eigenlijk nog- minder: het is
ceti middel om- zich le beschaven, evenals b. v.
de vork niet liet maal is, maar liet instrument
waarmede het nvial genuttigd wordt. Onze volks
klasse moei Itct vertier brengen dan tot lezen en
schrijven hut schoonheids-g,evoel moei hij haar
opgewekt woeden,,, dc. kunst iu al bate vormen
moet tol base doordringen, de praktische welen—
schappen- tlMWMf Ifaar ontstlrijcrd worden. Dat men
slechts daaraan dc sommen ten koste léggc die
men thans aan publieke feesten besteedt, en het
voik zal spoedig, toonen, dal het hetnre vormen
kan aannemen-, dal hol-zich zedelijk- en verslaii
- -srvBnmmiu
