No. «551.
15e Jaarg.
Zaturdag, 4 December «858.
Nieuwstijdingen.
ZIERIKZEESCflE NIEUWSBODE.
Men Abonneert zich:
lil Nederlandbij den Uitgever.
Bij alle Boekhandelaren en Postdirecteuren.
r« Noord-Amerika bij J. QUINTUS, te Sheboygan. (Staat Wisconsin.)
Abonnemcnts-Prijsï
Voor beide uitgaven.
Voor 8 maanden1,30.
Franco per post, in Nederland- 1,60.
Voor Noord-Amerika Franco New-York Doll. 1.10.
V e r 8 c h IJ II I
Op Woensdag en Zaturdag.
A dvertenll^ni
10 cent voor eiken regel.
Zegelregt voor iedere plaatsing, 35 cent.
inzending der Advertcntiën kan gescliicden lol
Dingsdng en Vrijdag, des vooriniddags 10 ure.
Bureau:
Zierik7.ce, Hoek van de Scliuithaven B, No. 91.
Brieven en Ingezondcne Stukken Franco.
Batavia, 9 Oct. Aan boord van Zr. Ms.
irocfkorvet Medusaalhier ter recde liggende,
II. dingsdag bij hét exercitie-schieten uit 50-
ponders, een vreesselijk ongeluk voorgevallen. Het
springen van een der stukken doodde vier en ver
wondde negen menschcn waaronder een der offi
cieren. De eerste officierdie zich juist boven
de batterij op het dek bevond is als door een
wonder den dood ontsnapt. Een der gewonden is
in het hospitaal geamputeerd doch men blijft voor
zijn leven vreezen.
IC.
In dc afgeloopene week had te Poperinghe,
in Vlaandereneen treffend voorval plaats. De
Eerw. heer Vergote, deken en pastoor, is in de
kerk aldaar plotseling overledentijdens hij een
hnwelijk inzegende.
Te Brugge is in de vorige week een lid van
dc burgerwacht tot 50 fr. boete veroordeeld, om
dat hij naar de wapenschouwing van gezegde wacht
zich begeven had, gezeten op cenenezel.
Odoorn, 25 Nov. Gisteren vond in liet naburige
Exlo cene gebeurtenis plaats, die eene angstige bezorgd
heid verwekte. Men was bezig met liet maken eener
put en had reeds eenige lagen keistcenen op eene diepte
van 20 a 25 voet in den grond gelegd, toen onver
wacht eene massa zand losscheurde en naar beneden viel.
zoodat de persoon, die nog gravende was bijna geheel
met zand bedekt werd. Terstond werden ijverige pogin
gen in het werk gesteld, om den ongelukkige te redden,
maar juist toen men bezig was om zijne in het wel
zand vastgeklemde voeten los te maken, viel eene nog veel
grootere massa zand naar beneden en bedekte eenige in
de diepte werkende personen gedeeltelijk en den ongc-
I lukkige geheel. Nu werd onmiddelijk op een hoorn gc-
I blazen en algenieene liulp inroepen, terwijl allen met
baast uit de diepte naar boven klommen, vreczende gc-
;cel onder het al meer en meer nedervallcnde zand bc-
olven te worden. Eere echter den timmerman en maker
i» den put, J. G. Waring van Odoorn, die, hoewel
inn en vader van een talrijk huisgezin, de diepte niet
edict en niet zijne handen in zooverre het zand boven
net hoofd van den ongeveer twee voeten niet zand bedolven
v egruimde, dat hij weder door de voor den inond gehoude-
ne hand adam kondc halen. Nu werd weldra weder door
verschillende personen hulp verleend, maar telkens vielen
nieuwe brokken zand naar beneden en bedekten den
dienstknecht geheel en den timmerman voor een groot
gedeelte. De laatste groef dan weder eerst zich zei ven
los en dan in zoovere zijn lotgenoot, dat hij niet smoorde.
Eindelijk na twaalf bange uren (van s morgens elf
tot 's avonds elf) mogt men zich in de redding van den
jongeling verblijden.
's «ravenhage, 50 Nov. Gisteren avond om
streeks t ure had met den van Amsterdam ko
menden trein op den Hollandschen spoorweg en
wel aan het station te Delft, een treffend onge
luk plaats. Een der passagiers had de onvoorzig-
tigheid om uit den wagen te springen voor dat de
trein stil stond. Hij stuitte in den sprong tegen
een der kolommen en viel met Ae beide becnen
tusschen de wielen van den nog loopenden wagen
trein. Drie der wagens gingen hem over dc hee
tten, zoodat die genoegzaam geheel verbrijzeld zijn
Men meldt uit Antwerpen, dat de lewegin"
van de haven aldaar merkbaar vermindert, hetwelk
deels het gevolg van den stilstand des grooicn
handels, maar ook deels aan andere oorzaken te
wijten is. Uit hoofde van zekere ontlastingen doov
dc haven van Rotterdam aangeboden, ontneemt die
.ioopstad aan Antwerpen den doorvoer naar Duitsch-
Iand en den uitvoer der producten uit de provincie
Luik, naar ovcrzecsche landen bestemd.
de Tweede Kamer der Staten-Generaal
is door den minister van oorlog ingediend eene
nota van wijzigingen betreffende Hoofdstuk X der
staatsbegrooting oindat de regering het beter acht
om voor alsnog geen gevolg te geven aan de za-
menslelling van onderscheidene wapenszoo als
deze in dc begrooting voor 1859 was opgenomen,
en dit wenscht uit te stellen tot dat hel wets
ontwerp belreffendc de reorganisatie zal zijn aan
genomen. Bij de begrooting voor 1859 is derhalve
thans het voetspoor van die voor 1858 gevolgd
echter met eene vermindering van f 199,800
voornamelijk wegens dc lagere prijzen der fourages.
De heer dc Lesseps heeft officieel verkondigd,
dat Frankrijk zijn deel in dc kosten der door
graving van de landengte van Suez, beslaande in
een bedrag van 200 millioenen francs, heeft vol-
geleekcnd.
GEMENGDE BERIGTEN.
Volgens het ontwerp van wet tot het afschaffen
der slavernij in dc Oost-Indic, zullen de meesters
van slaven de waarde hunner slaven vergoed
worden volgens schatting. Zoo wordt ccn slaafje
beneden de 10 jaren geschat op f 50 tot f 120;
van 10 lot 20 jaren geschat, op f 100 tot f 220;
van 20 tot 50 jaren op f 150 tot f 530, dat de
hoogste waarde is, en ouder zijnde wordt de waarde
minder, doch voor een slaaf van boven de 50 jaren
moet toch minstens ƒ40 worden betaald, dat toch
altijd nog meerder is als er besteed wordt voor
ecu blanken in Nederland, die op de keur goed
is voor soldaat; want de regering geeft toch nooit
meer als f 25 voor een vrijwilliger. Niemand zal
daarmede weer beter zijn als de schatters.
De heeren aannemers te Q. kunnen bij eene vol -
gende aanbesteding wel wat minder rekenen voor
hunne Icverancicn, daar alles zoo juist aan de maat
niet beeft moeten voldoen zoo als het bestek luide,
dat gebleken is bij eene opn euiing, waar nog al
een aardig sommetje mede in den broekzak ge
stoken is. Het gaat daar, zooals het op vele plaatsen
gaat; is men met de opzigters goed, en vult men ruim
hunne handen, dan is het werk altijd goed, en
men verdient geld; en is men met de opzigters
niet goed, en men vult geene handen, dan is het
werk nooit goed. »Ik zal al de boeren wel betalen,"
zegt iemand te St.-M., »als ik getrouwd ben uiet
het meisje van Willemsdorp." Aldaar verkoopt
Neeltje hccrcn-tnelk, burger-melk en arme-mensehen-
melk, doch de laatste is half water, en dc eerste
zonder water. De waard uit het wapen van
Zeeland te Z. zegt, dat het moeijclijk is vinken
te vangen aan een donrendijk. Een goeden hals
te Sas van Gent heeft Kousje beloofd om Klaas
te laten rijden, en zal haar een ezel geven om
te rijden naar den polder, want liet loopen valt
te moeijclijk. Willem aldaar zal hij Mietje nog wat
los zien Ie maken om op zijn pintje te gaan, en
dan kan zij in liet klooster gaan. Een winkelier
mede aldaar wordt aangeraden, die praatzieke
dames uit zijnen winkel te honden, want vele
tnenscheu gaan zijne deur voorbij om met die snap-
slcrs niet in aanraking te komen. Een boeren
zoon te Oplaat wordt verzocht zijne bittertjes te
komen betalen, die hij gebruikt beeft, of hij zal
bij name genoemd worden. Te K. wordt niet
meer gebeden: verlos ons van den boozen; maar:
verlos van een schoolvos. Een schipper aldaar
wordt aangeraden, niet meer aan zeker pakhuis
aan te leggen om Ie lossen. De schilder te 1'
wordt verzocht zoo druk niet te loopen bij eene
weduwe, want zij heeft geen zin in het spek van
cene oude zeug. Aldaar moest een timmerman
zijne goederen terug halen, daar geen remplacant
hein iels helpen kan, en de goederen lol last zijn.
Maria uit een winkel op de markt te T. moest
nalaten dienstboden te beschuldigen met zaken waar
zij onschuldig aan zijn, doch dat zij beter op zich
zelf kan toepassen. «Pier! Piert" liep iemand
te Ileinltenszand «leen mij toch iO gulden, want
ik moei mijne steenkolen koopen, en ik heb geen
geld, help mij toch," en hij klopte aan eene gesloten
beurs. Bevracht te Nieuwdorp, een schip, zonder
dat iemand weet voor wien. Joo te Ou
wordt verzocht, eene boeren-doehter uiet meer te
lasteren tegen zeker iemand want zij moest be-
denken, dat zij wel veel durft zeggen, maar niets
kan bewijzen. Doch
Al is haar mond van lasl'ren vol,
En daarbij dikwijls horendol;
En die dit inensch alzno beziet,
Die hoort haar, maar gelooft haar uiet.
Z1TC-5SS1TD51T3 ST'JZZEIT.
Aanmerking Deliourende tot regtver-
sland bij het begin van Aio. 1533.
Zoo naderde men het gouden tijdperk van den
Nedcrlaiiilscheu handel, gedurende het stadhouder
loos hcsluur, onder den kundige» Raadpensionaris
Joltan de IVit. Wij waren de vrachtvaarders der
gansche wereldgeen vlag werd er meerder op
den oceaan ontmoet dan de Ncderlandschcgeen
plek op de bekende wereldzee lot in het verre
Noorden en Zuiden, of de Nederlaudsche driekleur
loonde dc aanwezigheid van ecneti Nedcrlandscben
bodem. Twee duizend schepen werden op dc on
derscheidene werven der niagligc Oost-Indische
Compagnie jaarlijks aangebouwd en behaalden
ongehoorde winsten zoodat men niet zelden CO
a 70 pCt. in staat was uit te deelen.
Om dc zaak vervolgens in een goed verband
te kunnen beschouwen moeten wij eenige jaren
cu wel van 1G54 tot 1388 terugtreden. Door den
oorlog met Spanjewas Engeland door koningin
Elizabeth in eene zeemogendheid van den eersten
rang herschapen en in het bezit ccncr geduchte
en geoefende oorlogsvloot. Deze ons altijd naijverige
nabuur, had niet dan met leede oogen den voort
gang van deu Nedcrlandschcn handel in dc Spaansch-
Porlugeesche bezittingen aangezien, cn steeds door
kuiperijen getracht denzelven op alle mogelijke
wijzen tegen te werken te verhinderen cn zich
van dezen willen meester maken.
Eene verandering in den bestaanden regerings
vorm van dit rijk gaf weldra gelegenheid oin het
masker af te werpen cn onze natie regtslrccks
te doen kennen waar hunne bedoelingen heen leiden.
Koning Karei 1 verloor het hoofd op het schavot
en weldra zag men den koninklijken in eenen
republikcinschen regeringsvorm veranderen. Aan
het hoofd van dezen Slaat kwam de generaal
Cromwel de bewerker van den koningsmoord
onder den titel van protector of beschermer der
republiek van Groot-Britlanje. Deze listige man
had weldra het oog op Nederland geworpen, ma
kende vooral met deszelfs rijke Oost- en Wcst-
lndiën in zijne staatkunde eenen vetten buit voor
Engeland uit. Naauwelijks was dc nieuwe slaat
van zaken in Engeland gevestigd, of Cromwel zond
een gezantschap naar de Nederlanden, hetwelk bij
het Haagsche kabinet niets meer of minder eischic
dan de ineensmelting der heide republieken dit
werd echter op eene beleefde wijze geweigerd.
Eu tochofschoon men niet reglslrecks er voor
uitkwam door Engeland zeer euvel opgenomen,
en zie hier hoe men meende zijnen wrok te moeten
koelen Cromwel kwam met dc zoogenoemde
acte van navigatie of zeevaart voor den dag, welke
de bronader van Nederland met vernietiging niet
alleen bedreigde inaar de eerste doodsteek voor
den handel hier te lande was.
De voornaamste punten waren geen uillandsche
goederen, uitgezonderd die, welke de voortbreng
selen van ieder land uitmaakten, mogten op vreemde
schcpeu in de Engclsche havens binnen gevoerd
en gelost worden. Alle koloniale warenzout
traan walvischhaarden, zoute visch, enz. mogten
alleen op Britscbc schepen worden ingevoerd. Geen
vreemde schepen was het vergund eene lading in
Engeland in te nemen en naar andere landen le
vervoeren; dit was alleen toegelaten aan de schepen
der Eugelsch-Oosl-Indische Compagnie.
Hiervan was echter uitgesloten do zijden sloffen
uit Italië cn de verdere goederen uit dc Levant
en dc Barbarijschc kusten afkomstigterwijl dit
voor den handel in levensbehoeften mede werd
toegelaten. In den aard van deze arte lag op-
geslolen, dat het Engelsch gouvernement zich op
cene uitsluitende wijze toeeigende het regt om ieder
schip dat in dc Noordzee zich bevond of de
kusten der drie oude koningrijken of deszelfs be
zittingen naderdeaan een vermeend regt van
visitatie onderworpen was.
Aiecrlands Koophandel en Zeevaart.
{Vervolg en Slot van No. 1550.)
Na het sluiten van den vrede le Amiens tusschen
de Franschc republiek en Engeland nam het be
droevende tijdperk van den Nedcrlandschen handel
een einde. Alle krachten werden ingespannen cn
honderden bodems vertrokken naar Oost- en Wcsl-
Indischc bezittingen dc Oost- cn Middcllandschc
Zeeën.
Inlusschen was na de verheffing van den eersten
consul tot erfelijk keizer van Frankrijk de oorlog
met Engeland op nieuw uitgebroken cn ofschoon
dc Engelschen ons verzochten 0111 in ons eigen
waarachtig belangde onzijdigheid in hel oog te hou
den, konden wij aan dezen billijken cisch van het
Engelsch parlement niet voldoen, alzoo de Fransche
keizer ons zoo goed als noodzaakte deel aan den
zelven le nemen.
Nog was de Oost-Indische vloot niet terug, welke
gerust op de geslotcnc verdragen steunendenaar
liet vaderland zeilde, of alle hoopdier hersteldo
bron van volks-wel vaartwerd op eene biltere
wijze teleurgesteld. Dc Engelschenhunne oude
gewoonten weder aannemendenamen alle Neder
laudsche koopvaarders cn verklaarden dezelve voor
goeden prijs: meer dan honderd rijk geladene bodems
vielen zonder slag of sloot in hunne handen.
Eu nu meende Napoleon den Engelschen handel
zoo al niet geheel te vernietigen dan toch eenen
zwaren slag toe te brengenhij kwam met hel
zoogenaamde stelsel van het vaste land, verbiedende
hierin allen koophandel aan zijne hondgenoolen
met Engeland zelf werden alle koopwaren uit dal
land in het openbaar verbrand, van de Oost-Indische
waren moest de helft aan het rijk betaald worden
terwijl den tabakshandel voor keizerlijke rekening gc
dreven werd. Op ieder vaartuig, hoe klein ook,
dat de kusten der Noordzee bevoer, werd ccn' sol
daat of een ambtenaar geplaatst om langs dien
weg den sluikhandel le belettenzoodat weldra
alle vaart gestremd werd.
Inlusschen was Lodewijk Napoleon broeder des
keizers tot koning van Holland uitgeroepenen
ofschoon deze waarlijk goede vorst den Nederlan
ders zoo veel hij kon trachtte op te beuren
was hij genoodzaakt na vier jaren geregeerd te
hebbenkroon en schepler neder le leggen en
de wijk te nemen naar Duilschtand.
En nu volgde bij keizerlijk decreet do inlijving
van liet koningrijk Holland als een wingewest bij
het Fransche keizerrijk en Amsterdam voor dc
tweede hoofdstad des rijks verklaart F'ransche
ambtenaren cn tolbedienden overstroomden ons land
en maakten het allen handel moeijclijkterwijl
onze Oost- en West-Indische bezittingen zonder
ecnig onderscheid in handen der Engelschen waren.
Na den val van Napoleon werden in 1816 onze
ovcrzeeschc bezittingen aan ons overgegeven, met
uitzondering van de Kaap dc Goede Hoophet
welk dc Engelschen hoe edelmoedig deze kolonie
voor 22 milliocu van ons overnam en voor 56
inillioen eenige West-Indische eilanden aau hen
verblevenom daarvan te contribuereu in den aan
bouw der Belgische grensvestingen.
Van nu af begon zich den groothandel wederom
op uitgebreide schaal te vestigen en door dc ver
nietiging der afgeleefde Oost-Indische compagnie
besloten lot daarslclling eencr Ncderlandschc handel
maatschappij onder de uitdrukkelijke voorwaarde
dat deze geen. monopoli zonde daarstelleuaan
vankelijk voldeed deze aan de verwachting, tot dal
in 1830 de Belgische revolutie uitbrak de wille
keur der groolc mogendheden van Europa bragt
cenen gcvoeligen knak aan den handel loe door
het embargo op alle Nedcrlandsc.be schepen te
