HOEFSMEDERIJ
jPUw-iet
'en Huis en
r-i've.
Bank van Leening.
URBANUS PILLEK.
Terstond of met November
2 Kleermakers-Knechts,
Wagen makers-14 nech l
lylcchnisclie (Icnlralh.iilc." I)e schrijver van die
mcdcdcclingch slell up dc:i voorgronddat liet
inderdaad verwondering mag wekken, hue, terwijl
bij dc meeste lakken van nijverheid de produAlic-koslen
lot een gering cijfer zijn teruggehragt, die kosten
bij do broodbereiding nog altijd zoo aanzienlijk
blijven. Terwijl hel verwerken van cene geheeic
baal ruwe katoen tot 150 ellen calicot slechts
f 9 kost, betaalt men, volgens de naauwkeurige
berekening van een Franschcn (feskundigeden
lieer Lcsobrevoor het tot broodverwcrkcii van
100 pond graan, ter waarde van ƒ22,30, 5,75,
of nicer dan 25 pCt.
Onder dc belangrijkste hulpmiddelen tol besparing
van productie kosten behoort de vcrccniging van
bet molenaars- en bakkersbedrijf in dezelfde iu-
rigliiig, zoo als die dan ook reeds in de groole
fabrijken Ie Rijssel ca Lyon wordt aangfitraffen
De I'arijschc tentoonstelling heeft niet slechts dc
waarheid van dit feit bewezen maar tevens eene
rijke keus van hulpmiddelen en toestellen aange
boden welke dienen moeten om de meel- en
broodiabricalic te vereenvoudigenen o;n zoo
doende, eindelijk Ie geraken lot eene belangrijke
vermindering van dc produclic-koslcn, welke sedert
eeuwen den prijs van het voornaamste voedings
middel drukken.
Onder de werktuigen ter vcrbeleting der utcel-
berciding hebben zich vooral onderscheiden, de
toestellen lot zuivering van het graan, uitgedacht
door den lieer Vaclionte Lyon.
Met bijzondere opmerkzaamheid heeft men verder
onderzocht den zoogcmiamdcn acrateur van llanon
zijnde een toestel, dat zorg draagt voor den toe
vloed van lucht onder de stcenendie liet graan
malen, om daardoor het verhitten van die slecncn
te voorkomen, liet gebruik van dit toestel dal
slechts 150 fr. kost, brengt daarenboven eene
aanzienlijke tijdsbesparing mede en eene belangrijke
vermeerdering van nicelprodübtic, zoo naar kwantiteit
als kwaliteit. De genoemde werktuigeneven ais
veie andere, worden reeds sedert verscheidene jaren
op verschillende plaatsen gebezigden wel overal
met den besten uitslag, lluunc algcmccnc invoering
mag dus met regt wenschelijk boeten.
Komt men van den molen in de bakkerij dan
blijkt het, dat er eindelijk mechanische hulpmiddelen
zijn gevondenwelke aan den zoo vermocijendcn
arbeid van hei roeren en kneden van liet deeg een
einde maken.
Onder de mcchaniekc baktroggen wordt als de
doelmatigste geprezen, die van don lieer Roland.
Sedert zes jaren is deze trog met hel beste gevolg
in do ccnlraal-hakkcrij der I'arijschc instellingen
van weldadigheid ingevoerd, en ook reeds in de
mceslc groole sleden van Europa zijn daarvan
exemplaren voorhanden. Met behulp dezer troggen
kunnen 200 a 5U0 pond meel te gelijk gekneed en
toebereid worden. De prijs van deze werktuigen is
daarenboven gering; hij verschilt van fi00 tot 700
Vroeger achtte men de warmte van den menschc-
lijken arm onontbeerlijk voor het kneden van hel
deeg en sprak men van de ammoniac-vochten der
bakkersjongen, als van onmisbare beslanddcclcn.
Tot. groot genoegen van alle vrienden der openbare
gezondheid en reinheid, beeft de wetenschap, en
vooral de werkzame praktijk, de juistheid dezer
mccning wcderlegd en zoowel de mogelijkheid als
liet nut van mechanische baktroggen of kneedmachines
boven alien twijfel verbeven.
Onder de toestellen die kunnen bijdragen lol
vermindering der broodprijzen, behooren, in dc
laatste plaats, de bakovens genoemd te worden.
Op de Parijschc tentoonstelling vond men een
model op kleine schaal van den door Carvillé
uitgevonden oven. Dc proeven, door cene commissie
uil de akademie van wetenschappen genomen, hebben
bewezen dat men, met behulp van dezen oven
cene groole hoeveelheid brandstoffen besparen en
met minder Losten dc broodproductic vermeerde
ren kan.
Bijzondere opmerkzaamheid verdient ook nog dc
oven van de «Maatschappij Roland" die door warme
lucht verhit wordt. Ook dit toestel veroorlooft
eene belangrijke bezuiniging van brandstoffen, en
ecfent daarenboven ccnen wcldadigcn invloed uit
op de gezondheid der bakkersdie niet Ie lijden
hebben van de uitstralende hitte. In den lijd
van drie jaren heeft deze maatschappij hare ovens
en baktroggen reeds aan 157 inriglingcn afgeleverd
een bewijs zeker, dat, althans in Frankrijk, de
werktuigelijke broodbcreidiitg met rasschc schreden
vooruitgaat. Dal dc Parijschc wereld-tentoonstelling
lot de verspreiding van die werktuigen vcci heeft
bijgedragen schijnt ontwijfelbaar.
Ook in Duilsciiland beginnen broodfabrijken met
deze verbeterde werktuigen zicli langzaam te
vestigen. Ecuc der eerste werd in het afgeioopen
jaar te Stuttgart opgcrigtdoor de gebroeders
Völkcr. Deze fabrijk producecit elke 45 minuien
500 pond, eene hoeveelheid, welke voor 24 uren
een productie-vermogen aanwijst van 10,000 pond.
Hel brood, uit deze bakkerij afkomstig, wordt
legen ccn krentzer heneden de zellingsprijs ver
kocht. Tc BerlijnMaagdenborg en elders, hebben
zich eveneens reeds maatschappijen gevormd om
dat voorbeeld (c volgen.
Men weet, dat de broodfabrijken ook in België
.zijn doorgedrongen. Dc voornaamste is gevestigd
te Brussel, met een kapitaal van 400,000 francs,
verdeeld in 4'JOO actiën van 109 francs. Deze
fabrijk procedeerdein 1855 i.107,810 pond
brood, Ie zanten ter waarde van 509,004 francs.
Zij betaalde aan bare aandeelhouders 5 pCt. rente,
benevens een klein dividend. De voorzitter der
maatschappij graaf Arrivabcnc zeitic in zijn jongste
verslag aan de aandeelhouders daarvan o. a.
«Behalve dat het deze voordeden oplevert, heeft
men dit brood van eerste kwaliteit gemiddeld kunnen
verkoopen legen 5 en een half centimes per pond
heneden den marktprijs, zoodal onze maatschappij
voor dc verbruikers, die voor liet grootste doel
tot de niet gegoede klasse behoorencene be
zuiniging heelt opgeleverd van minstens 57 francs.
Voegt hierbij dat al het brood den koopcr wordt
voorgewogen, ccn voordeel voor dezen, dat men
zonder overdrijving op 5 ten honderd van tic waarde
stellen kan.
«De economische bakkerij is le gtdijk een indu
striële en philanlhropische instelling zij geeft
voldoening aan dc opwellingen vut mcnschlicvendhcid
en verschaft levens materiële voordeden."
Ziedaar, hoe liet tegenwoordig niet dc brood
fabrijken huilen 's lands gesteld is, en welke vruchten
zijdaar hebben opgeleverd. Men mag vertrouwen
dal bij hare invoering hier te lande de uitkomsten
niet minder gunslig zullen zijn. ïnlusseheu zorge
men daarbij wel in het oog te houden dat liet
hier, zoo als graaf Arrivabene zich uitdruktte
gelijk eene industriële en philanlhropische inrigling
geldt, namelijk cene zoodanige, welke aan dc ver
bruikers goedkoop en waar het vooral op aankomt
goed brood en aan de actiehouders goede renten
verzekert.
Hixlisclic afgodieasSleisst.
Naar het verhaal van een' Engelsch zendeling
in 11 indostan.
Ik had Dingsdag avond, toen ik van Puna terug
kwam, hij het dorp Saswad, gelegenheid, om oog
getuige te zijn van hel zoogenoemde haak-slingeren.
Voor den tempel van Bhairava bevindt zich cene
kringvormige stcencri boogie, in welks midden een
sterke dikke paal van omtrent 20 voet hoog. Aan
den lop van dien paal is een andere sterke boom
bevestigd, welke om cene as, vrij kan ronddraaijen;
dc beide armen van dien hoont waren even lang
en zwaar. On eenigen afstand was cene Verhevenheid,
waarop een sterk korps muzikantendat dc gewone
oorvcrdoovcude instrumenten bespeelde.
Bij mijne aankomst was juist eene pauze inge
treden. Men verhaalde mij, dat ongeveer dertig
personen op dien dag den haalt hadden genomen
en blijkbaar was hel dienstdoende personeel ver
moeid. Er stonden vee! toeschouwers, die op hel
hervallen der plcgtighcdcii wachtten.' ik vroeg aan
een jongen Brantinof hij ook den haak dacht
Ic nemen. Met verwondering zag hij mij aan cn
zcide «Ik? hoe ik? ben ik dan geen Brantin?''
Eu voegt hel dan aau geen Brantin Zoo
iels zoude ongehoord zijn was zijn antwoord, maar
het is geheel in den regel hij de Kubis cu andere
kastenliet behoort lot hunne gebruiken.
Maar daar verraden ccnigc schelle lootten uit
de verte het naderen van iemand die slingeren
wil vijf of zes muzikanten komen met deftige
schreden aan terwijl het orehest hij den tempel
in wanluidende lootten wedijvertvier personen
dragen cene soort van verhemelte en daaronder
gaat cene vrouw zij zal slingeren. De menigte
maakt voor haar plaats. Zij nadert den hof boom.
De cene arm des hefbooms wordt omlaag gehaald
c:t ik hel) de gelegenheid den daaraan hangenden
haak naauwkcufig 1c onderzoeken. Deze is van
ijzer en opvallend kleinhel deeldat in liet
ligchaani van de gcloovige zal gedreven worden
is niet veel breeder dan een halve vinger. Men
wordt hang hij de gedachtedat daaraan een
nicnscli moet hangen. Iiilusschen is de vrouw
met liet gelaat vlak op den grond gaan liggen.
Men mag niet met haar spreken cn ook verduoven
de Tam-tauis (ccn muzijk instrument) dc slem ten
voile. Ecu man knijpt liet vlccsch ter linker zijde
van itcl ruggegraa! le zanten en dc plompe haak
wordt er koelbloedig doorgedreven. Was dat een
kroel van het arme schepsel't kwam mij zoo
vooralhoewel de muziek alles overschreeuwde.
Men had mij gezegddat er nooit bloed bij
vlocil maar dat is onwaar, het vloeit, hoezeer
ook langzaam. Nu gaat de arm des hefbooms
langzaam in de hoogte. Een man stijgt in een'
korf, welke aan de.t anderen arm hangt, om liet
cveuwigl tcherstellen. De ongelukkige hangt vrij
in dc lucht. Zij is doodsbleek cn groole zweet
droppen van angst of smart, slaa t op haar gelaal.
Zij beweegt zich. Men trekt aan de louwen en
de hangende vrouw wordt langzaam rond geslingerd.
Slechts eenmaal, want hare gelofte ging niet verder,
ook weiligl omdat zij te zwak was. Vele vrouwen
slingeren tot drie en meermalen rond. De hef
boom daalt weder langzaam, dc vrouw ligt weder
plat op de aarde een man trekt den haak uit
het vieeselt cn vult dc wonde op cene ruwe wijze
t iet zeker meel. Dc plegtigheid is afgeioopen.
Hare vrienden komen lot haar cn rigictt haar op.
Zij siddert aan aiie leden, men spreekt haar moed
incu, na eene Korte rust, vangt de vrcesseiijkc
muziek weder aan en gaal zij in plegtigcn optogl weg.
Nog voor ik mij had verwijderd, trad eene andere
vrouw op do haak werd aangebragt. Zij rees in
de hoogte, riep met vaste luide sletn Tliaug Bhala
(de gewone aanroeping der godheid Bhairava) en
werd driemaal rond geslingerd.
Dit haak-slingeren wordt gedaan, door kinder
loze vrouwen opdat Kliaiidoba hen vruchtbaar
make; meer echter nog als gelofte
kind ernstig ziek is.
wanneer een
XiT9B30;JD32T3 STiJggSlT.
De Zuid-Bcvelandsihe hoeren mogen wel wat
omzigligcr zijn, hunne granen te verkoopen aan
de drie 11coimnissionnairs, die
voor de (toeren cn C.° koopen; want als
de Hollandsche marktprijzen lager zijn, laten zij
do hoeren niet hunne verkochte granen zitten,
en doen hun dan vóór of hij de levering zoggen
«Zij willen ze niet hebben" (zonder meer) zoo
ais II. Vrijdag alhier is geschied, hetgeen nadeelig
voor tic burgers cu schadelijk en lastig voor de
hoeren is geweest; want anders zoude welligt het
brood zijn afgeslagen, daar de bakkers dan zeker
lot mindere prijzen hun graan aan de beurs hadden
kunnen koopen, heigeen nu het geval niet was.
Zonde hot niet goed zijn, dat Heercn Commis
sarissen der Beurs dergelijke handelaars konden
weren, lol voordeel der Gocsche burgers cn gemak
der Zuid-Bevchindsche hoeren?? B.
Ones, 4 October 1850.
tüsschen
en lusscheitliggende Plaalsen en Veeren,
Dagen cn uren van vertrek in de maand
©ctoiu-r S85 6.
Van gierikzee
Van Rotterdam:
Zond. 12'smorg
10 u 30m.
Dingsd. 14
smorg
6 u
m
Woensd. 13
11 30
Dond. 16
6
Vrijd. 17
4 30
Za lu ril. 18
7
30
Zond. 19
3
Dingsd. 21
9
10
Woensd. 22
y>
8
Dond. 23
41
Vrijd. 24
9 o
Zaturd. 23
3
Zondag 26
10
Dingsd. 28
6
a
Woensd. 29
11»
Dond. 30
6
Vrijd. 31
11
ic (Sgtmitsen
geboren:
3 Oct. Een zoon van M. Evcrtsc en M. Keu velaar.
4 dito. Eene dochter van L. Ilanse, (onecht.)
Een zoon van C. Vcrboven en A. Krijger. 6 dito.
Een zqoii van S. Berrevoets cn J. Mallhijsse.
g e h u w d
8 Oct. P. dc Loozc en A. van der Stam. II. Rodus
cn S. van Lier. A. Ycrseput cn J. P. de Winter.
overleden:
4 Oct II. Broeksmit, oud 30 jaar, echtgenoot van
K. dc Jonge. E. Merlic, oud 40 jaar, echtgenoote van
P. Hagestein. P. van de Puider, oud 1G dagen, zoon.
dito. A. Kuipers, oud 7 maanden, zoon.
Als levenloos aangegeven:
4 Oct. Eene dochter van P. Hagestein cn E. Merlic.
Getrouwd:
P. Dti LOOZE,
Weduwenaar van C. L. Feu,
cn
ZlERIEZEE, A. VAN DER STAM.
8 October 185G.
Heden beviel zeer voorspoedig van twee
welgeschapene EEochfcrsC. J. van RIIEE,
Echlgenoole van
Biezei-isge, F. J. QUINTUS.
7 October 1856.
;rr~e~-sé^3Kts
Degenenwelke iels tc \-orderen
hebben van of verschuldigd zijn aan
den hoede! van wijlen ADRIAAN BATENBURG,
overleden tc Strooskerke den 24 September 1856,
worden verzocht daarvan opgave te doen ten
kantore van den Notaris Mr. J. J. ERMERINS,
tc Zicril;zee.
De Notaris Mr. K. WAGTHO, reside
rende te Thulenzal verkoopen;
slaande cn gelegen binnen Scherpcnissein df
Kerkstraatwaarin sedert veie jaren dc
met succes is uitgeoefend, beboerende tot de na
latenschap van wijlen W. KLOS, Jr; alsmede
een TïTSSi"binnen dezelfde gemeente.
De Veilingen zullen worden gehouden binnen
Sclierpenissedc eerste in dc herberg van J. Jact,
op Dingsdag den 21 October, de tweede in dc
herberg van L. Steketëe op Dingsdag den 28
October 1856, des avonds om 6 ure.
"W
aan dc Bank van Leening le Zieriltzeeop Woensdag
den 15 October 1856, des namiddags ten 2 ure,
van dc verstane S'anden, ingebragt tot ultimo
Julij 1855.
Dingsdag namiddag van 5 tot 4 ure te bezien.
BEoo:* verandering van Woon
plaats biedt dc ondcrgcleekcnde ge
durende deze maand, lot zeer lage pa-ijzen,
uit die hand Ie koop aan
Stoelen, Tafels, Kabinetten, CliiiToniè-
res, onderscheidene fluintcn Bedden, ge
naaide Tijken cn Dekens
Zicrikzee REGINA van AKKEREN,
9 October 1856. Wed. J. H. Rekker.
I3c zalf csi pillen van holloway
zijn ccn uitmuit lend middel voor huidziekten JZ,...,
te Rotterdam leed sedert vijfjaren sterk aan huidziekte,
zoodat zijn aangezigt;. hals, armen en handen, steeds met
eene soort van uitslag gelijk pokken bedekt waren. Hij riep
den geneeskundigen raad in van onderscheidene bekwame
mannen welke hem verklaarden dat hij eene zwate ziekte
tf wachten had, hetwelk hem st'edszcer verontrustte.
Toen begon hij dc pillen van liolloway te gebruiken en
de lijdende deelcn met de zalf te bestrijken waardoor
in twee weken tijds de huiduitslag verdween en zijn gestel
aanmerkelijk verbeterde. Door dit middel wordende hard
nekkigste wonden en zweren genezen al hadden zij reeds
twintig jaren bestaan.
Door het vermeerderd Debiet zijn dc op nieuw
verminderde PRIJZEN nu de volgende:
Doosjes Pillen van f 0,80. 1,83/3,00 /6,7o 13,30 f 20.30
Potjes Zalf van -0,80 - 1,83 - 3.00 - 7,30 - 13,83 - 20,23
Zijn op franco aanvrage a Comptant te bekomen bij
den heer B. van ASPEREN VERVENNE, te Goes,
J. STRAATMAN Hoofd-depótliouder te 's Hertogen
bosch, alsmede te hondenStrand 244. Hollowayi
Etablissementcn te Nexv-York80 Maiden Lane.
Bereid volgens het aloude en echte Recept.
Zij zijn beroemd door hare nuttige cn heil
zame werking in vele ongesteldheden, en be
hoeven, door bare bekendheid van zoo vele jaren,
gecne aanbeveling. Verkrijgbaar in onderstaande
depóts, a 57'/, cent het doosje.
St. Maartensdijk, Wed. J.
van dc Sandc.
Axel, J. J. van Spanje.
Aardenburg, M. J. dc Roos.
St. Anna Parochie, H. K.
Terwarda.
Breda, J. C. Jacobs.
Bergen-op-Zoom, J. P. Ver
tinden.
Goes, G. Sterk.
Grave, J. Sterk.
Hertogenbosch L. J. II.
van de Bogaart.
Prinseland, P. van Nicuwcn-
liu i zen.
Rotterdam, J. M. van IIul-
stein.
Texel, C. Koning.
Willemstad, P. A. dc Groot.
Zicrikzcc, F. J. la Brand.
van de P. G., benoodigd, bij P. SPEELMAN, te
Axel. Brieven franco.
Men vraagt tegen MAART aanslaande,
EEN BEKWAME
adres in persoon of met franco brieven bij dc
Weduwe L. MOELIJKKER, te Noordgouwe.
1 BS?* Met NOVEMBER aanslaande, eene
u rger-I) ienstmeid
benoodigd; te bevragen hij den Uitgever dezes.
Te Zicrikzcc, ter drukkerij van P. df. LOOZE.
