ZIERlkZEESCHE NIEUWSBOD
SESCH,
10ND
!Vo. m
Woensdag, 1 N'memhei
stond
aOterij.
COT,
Alles kan.
Meu vvs lijdingen.
jaren, wed. v;m
ufeiland, oud 11
WANS1NK
en
GIESEKÈ.
- algemeene hen
hui ten de stad.
DRIKSE
:n
IIOES.
jgrafcnis-Fomls,
Nut van 'i Al-
brengt door
benden, dat dc
en 18 Juuij j|.
weder op den
inbepaableii tijd
aciitneining van
liet reglement.
3.
uur voornoemd,
lockliouder,
)OGSTRAATE.
Men Abonneert zich:
In Nederland, bij den Uitgever.
Bij alle Buckliandelarcn en Postdirecteuren.
In Noord-Anierika bij J. QUINTUS, te Sheboygan
Abonneiucnts-Prijs:
Yoon beide uitgavee.
Yoor 3 maandenJ l530.
Franco per post, in Nederland - 1,30.
Yoor Noord-Anicrika Franco New-York Doll. 1,10.
VcrscEiynt:
üp Woensdag en Zatnrdag.
AdvcrtcnUcn:
10 cent voor eiken regel.
Zegelregt voor iedere plaatsing 33 cent.
Dc inzending der Advertentiën kan geschieden lot
Dingsdag en Vrijdag,' des voormiddags 10 ure.
Bureau:
Zierikzcc. Hoek van de Schuitliavcn I> No. 91.
Brieven en Ingezondcnc Slukkcn Franco.
o
4"5 O) i
'tl
M '<J QjJ C-v» S fr-vaw 6
en Dam, is Ic
cgcit 27'/, ccut
kdres met franco
vermist cent
van ongeveer
le horensI). II,
goed beloont
D. 1I0CKE.
lillccrd dcbil.ni
bovengenoemd
van J
olgcndc kapilali
s op No. 817^
e van /'5000
OOG op Nos
van f 1000
3cn prijs vai
voor dc 228sl
van Loten
zijn het uilinun
i maag en lev
durende ncgoiitie
en ware last vo
lever- en man
het bed niet ko
as vcrgcet'sch
Negen weke
way le gcbruikci
loway geschreven
gevoeldat
dc op nieuw
volgende
1,75 13,30 ƒ20.:
,30- 13,83 - 20.'
»t tc bekomen
lloof tl p 1 a
der tc 's Hertog
d 244. Hó/loiva)
80 Maiden La»
mOODIGD cc
j j. iiooge:
I'. dp. LOOZIi.
(Ingez.)
Die voor vijftig jaar liad durven ver-
tekcrcn wat men thans ziet gebeuren,
lottde zeker door alle volken cler Aarde
voor krankzinnig uitgemaakt zijn ge
worden; en toch ziet men dingen tot
tand gebragt, die groot en bewonderings-
waardig zijn, die tot algemeen nut ver
trekken, en die voor velen schadelijk
lijn; maar wij leven in eene eeuw van
vooruitgang, en daarom moet het al
gemeen belang liooger geacht worden,
dan het belang van enkele personen of
bedrijven. Door het daarstellcn van
spoorwegen, stoombootcn en stoomwerk
tuigen zijn er velen in hun bestaan be
nadeeld, anderen bevoordeeld; doch de
wetenschap is vooruitgegaan en beeft
bewezen, dat er met tien gulden zoo
veel gedaan kan worden, als er vroeger
gedaan kon worden met duizend gulden.
Daarvan nu bewijzen op te sommen
loude een overbodig werk zijn, daar ieder
liet weet, ziet en ondervindt. Wat er
dus gedaan is, is uitgevoerd, maar wat
nog niet gedaan is en gedaan kan worden
in het belang van het algemeen, is liet
onderwerp van dit geschrijf.
Men weet dat Zierikzcc weldra zal
verlicht worden met gas, en dat die
onderneming voor rekening van dc stad
gedaan worden, cn de stad is liet
algemctli,' hoe onkostbaarder nu de stad
tan vellicht worden, en hoe goedkooper
men zijnen winkel, koffijhuis, logement
als anderzins kan verlicht krijgen, hoe
voordeeliger het is voor het gehccle
publiek.
Zoo als gezegd is, zal 7yierikz.ee ver
licht worden met gas; en om gas tc
nijgen heeft men rook van steenkolen
noodig, hij gevolg moet er gestookt wor
den veil men rook krijgen, en daardoor
licht. Of nu die kolen verbranden zonder
cr iets op tc koken of niet, zal wel
hetzelfde zijn.
Ook weet men dat met Januarij aan
staande ieder zijn graan kan malen zoo
als hij verkiest, cn hij aan op- en onder
gaan der zon zich niet nicer tc gedragen
heelt. Nu zoude het dus niet onmogelijk
lijn om een' stoomkorenmolen tc bren
gen bij die gasfabriek, daar eene machine
van 10 paardenkracht welligl voldoende
is om al het graan te malen dal voor
de behoefte van Zierikzee voldoende zoude
lijn; en dit is zeker, dat de gehecle
stoommolcn zoo veel niet zoude kosten,
als een halve wind—korenmolen kost,
Icrwijl het onderhoud per jaar welligt
in dezelfde evenredigheid zal staan. En
Hu hebben wij vijf korenmolens, die zeker
ten interest moeten opbrengen van
f50,000 kapitaal met den onderhoud
van dien, benevens vijf paarden, vijf
bazen, vijf knechts, vijf jongens en min
stens twintig vette varkens, behalve het
stuifmeel.
Nu moet men betalen voor maalloon
70 cents per mud, en men berekend 2'/.
mud per hoofd, en nu de bevolking' van
Zierikzee in een rond getal bepaalt op
7000 zielen, dan wordt cr per jaar ge
malen 17,500 mud graan, dat tegen 70
cents per mud bedraagt f 12,250, dat
zeker niet te veel is om zulke vijf panden
te onderhouden. En nu aangenomen dat
bij die gasfabriek een korenmolen kwam,
dan koude het graan gemakkelijk ge
malen worden voor 25 cents per mud,
en liet gas zoude nog goedkooper gele
verd kunnen worden, dan wanneer dc
kolen moeten verbranden zonder ecnig
nut te doen. En die rekening is zeer
eenvoudig, want 17,500 kwartjes is/*AB75
per jaar, behalve het schepmeel, cn met
die som kan er veel gedaan worden onder
een goed beheer.
Of dit denkbeeld wel nu zóó juist is
dat liet onvatbaar is voor eeniare aan-
merking wil ik niet verzekeren, maar
uitvoerbaar is liet zeker, cn wordt het
tot stand gebrast, dan zal liet van al-
gemeen belang zijn. Dit is zoo maar de
eerste zet gedaan op een schaakbord, en
hoe de tweede zijn zal, en lioe het spel zal
gewonnen worden kan ik niet bepalen,
maar dit is zeker, dat noch dc spoorweg
die over Londen ligt, noch de tunnel die
onder het kanaal zal komen, het werk
van ééne gedachte is, en waarom zoude
dan dit denkbeeld onvatbaar zijnj voor
tegenspraak
XinslnnV»
Het Keizerlijk manifest, waarbij dc nieuwe
ligling bevolen wordt, is uit NikolajefV van den
Ibdcu October gcilaglcckend en luidt aldus:
»Wij Alexander enz. Ten gevolge der verliezen,
welke ottzc troepen in den vcldlogt van dit jaar
geleden hebben, aclilcn wij liet onvermijdelijk de
voltalligheid onzer legers té herstellenten einde
verdere pogingen van den vijand af 1c slaan. Wij
bevelen mitsdien 1o. in liet gehccle rijk beeft ccnc
algcmcene ligling van 10 mail op dc 1000 zielen
plaatsovereenkomstig eene gelijktijdig met dit
manifest aan tien dirigcrcnden Senaat'gcrigle nkase.
I)e gouvernementen PskowPoltawaTschcrnigow
CbarkowEkatcrinoslaw Cherson cn Tauricn zijn
van dezen maatregel uitgezonderd. 2o. Van ilc
lot bet leveren van rekruten vcrpligte Joden worden
bij deze algcmcene ligling, even als van andere
klassen, '10 man van de 1000 zielen geligl. 5o.
Dc ligling begint den 17dcn November en wordt
den 17 December gesloten."
Bij dc gemelde ukase aan den Senaat wordt nog
bepaald dat dc grondbezitters, steden cn gemeenten
die de rekruten moeten leverenper hoofd nog 7
roebels 80 kopeken zilver voor de kleeding dier
manschappen moeten bijdragen.
Londen, 2 Nov. Tc Liverpool, waar sedert
den 7jarigcu oorlog de romp van een oorlogschip
niet op eene barer werven gezien is, worden thans
kanoncerbootcn voor dc regering gebouwd. Zes of
zeven dier vaartuigen zijn aldaar in aanbouw, die
reeds in de maand Maart gereed moeten zijn. De
overige particuliere werven hebben alsmede bestel
lingen van de regering ontvangen. Zoo zijn aan
zekere firma bet bouwen van zes drijvende batte
rijen opgedragen, die in April afgeleverd moeten
worden. Deze worden buitengewoon sterk gebouwd,
namelijk van liet beste eikenhout, ter dikte van
twee voet cn met zeer dikke ijzeren platen beslagen.
Eene andere firma bouwt voor dc admiraliteit vier
kanoncerbootcn, die behalve bare zeilen out met
eene schroef zullen worden voorzien en zoodanig
gcconslructccrd zullen zijn, dal zij bij den gering-
slcu diepgang bet zwaarste geschut kunnen voeren.
Buitendien zijn te ltyc en to Woolwich ruim een
twintigtal morlicrboolcn in aanbouw, zoodat iu liet
aanstaande voorjaar Engeland alleen wel een hon
derdtal zwaar gewapende vaartuigen naar de Oost
zee zal zenden.
Enhhuizcn 50 Oct. De raad dezer gemeente
beeft heden dc volgende belangrijke besluiten ge
nomen, Io. tot afschaffing der belastingen op bel
gemaal, geslagt, turfsteenkolenbrandhout, boter,
wijn, binnen- en buitcnlaudsch gedistilleerdkortom
van alle belasting op voorwerpen van verbruik;2o.
dc afschaffing van de straal- cn niarktgcldcu cn
alle doorvoerregten van alle goederenzon als
granen, huiden, wol, vruchten, alléén die behoudende
op de kaas cn 5.0. afschaffing van ccnc sedert jaren
gelieven wordende belasting op dc huurwaarde ter
som van f JOJO.
Zij heeft verder aangenomen dc beffing van op-
ccnleit op gebouwde en Ongebouwde eigendommen
en bet personeel lot liet maximum bepaald bij de
gemeentewet, ccnc kleine vcritooging van dc kaai-
gclilen en cctt hoofdelijke omslag van f17,000.
Niet alleen dat men verwacht door de afschaffing
van alle stedelijke accijnscn, van een groot com
miezen-personeel tc worden ontslagen, van eene
massa formaliteiten tc worden onthevenmag men
hopen dat een en ander eene wezenlijke vcrligling
worde voor den minderen stand, en den binncu-
landsehcn handel dezer stad zal doen blocijcn.
Arnhem, 5 November. Nadat gisteren dc
hccrcn rcglcr commissaris ctt substituut-officier van
justitie bij tic arrondissement,-rcglbank tc dezer
steile, zicii hadden begeven naar Apeldoorn om een
plaatselijk onderzoek in tc stellen naar de oorzaak
van bet verbranden van een buis op den lOden
der vorige maandis lieden in liet buis van ver
zekering alhier overgebragt dc eigenaar cn bewoner
van dat buis, een winkelier, wiens zaken, zoo
men zegt, niet voordcclig staan.
's Hertogcnbosch, 51 Oct. Ilctprov. gcrcgts-
itof van Nooi'd-Brabaitd beeft lieden uitspraak ge
daan in de zaak van Jacobus van Hasselt, be
schuldigd van bet aangaan van een 2de huwelijk
vóór dc ontbinding van liet ccrslc, (bigamie) zie
deze Ct. van 3 Nov. jl. Het bof beeft overwogen
1dat dc goede trouw van den beschuldigde ten
deze niet was bewezen, wijl hij zich bij '1 aangaan
van liet 2de huwelijk als ongehuwd heeft aange
geven; 2." dat liet huwelijk voor den resident van
Rembamg gesloten was wettig, dewijl liet aan de
wettelijke vcreischtc, in Java iu gebruik, voldoet;
5." beschouwde bet bof, de ten proccssc overge
legde attestatie de vita van Job. Cath. Hormnig,
als authentiek, wijl ze in burgerlijke zaken als
zoodanig moest aangenomen en ia strafzaken dus
evenmin hare wettige kracht koude ontzegd worden.
Hel bof heeft mitsdien den beklaagde schuldig
verklaard aan bigamie cn dc verzachtende omstan
digheden in deze zaak aanwezig, aannemende, hem
veroordeeld lot jaren tuchthuisstraf. Dc vcroordccl-
I dc beeft zich ormiiddclijk in cassatie voorzien.
Kiei'ützee2 November. Gisteren namiddag
lot 3 ure ontstond er in een huis op dc Keizers
gracht bij dc Wccspcrstraat le Amsterdam, tegenover
bet Gebouw' van Barmhartigheid eene gasontploffing
zoo lievig, dat de vensterramen uil hunne kozijnen
vlogen cn in dc gracht stortten. Dc uitslaande
vlam was ecliler, len gevolge van dc binnenge
stroomde lucht, alleen die van bel opeengehoopte
gas in de ruimte lussclieii twee boven elkander
gelegen vertrekken. De slag dien dc ontploffing
le weeg bragt, was verschrikkelijk cn werd opvrij
groolcn afstand geboord. Hoewel bel perceel eenige
schade beeft geledenbeeft echter gelukkig niemand
der. in of builen bet gebouw zich bevindende per
sonen ecnig letsel bekomen. Dc ter hulp aangerukte
brandspuiten behoefden niet in werking le worden
gebragt. Men verneemt, dat bet zoeken met een
brandenden lucifer naar dc lek in dc gaspijp de
oorzaak van bet ongeval is geweest.
De lieer Iv. Fcitm le sllagc, heeft ten zijnen huize
eene tentoonstelling geopend van l.unslwerkenop de
Parijsselic tentoonstelling aangekocht, cn door hem be
stemd, om onder de intcekenaren op de Kunslkronijk te
worden verloot. Uitgelokt door het geïllustreerde pro
gramma, waarvan alom een groot getal verspreid werd,
hebben wij die tentoonstelling reeds dadelijk bij de opening
bezochten wij wisten inderdaad uirt wat liet incest
tc bewonderen: de kunstsmaak van den uitgever, wiens
keuze op de tentoonstelling zeker inoeijelijk moet geweest
zijo de sierlijkheid en de zorg waarmede deze kunst
werken ter liczigliging worden aangeboden of wel dc
loyaulrit waarmede door licm tegenover de inleckenareu
aan zijne verbintenissen voldaan is. Hel gelat der prij
zen is slechts zeer gering en slechts enkele zijn van
lioogc waarde. liet geïllustreerde programma noemt er
23; maar zoo wel de minste prijs als de eerste is een
ware kunstschat en een begeerlijk voorwerp voor den
winner. In liet midden der fraai versierde zaal prijkt
een groote keurig gewerkte bloembak van zitik, met ur-
naincnlcn en beeldwerk. Daarin is eene watirfouleiii
aangcbragl., welke door middel ccner kleine luchtpomp
vijf uren achtereen springt. Het .-1,1. Journal liccfL dan
ook dc verdienstelijke t'arijssehe fabrikanten van dit stuk,
de hccrcn Duluis en Sou/as lercgt zeer geprezen. Ele
ganter. meubel dan de verlakte en met paricmocr inge
legde sclirijfcassclc van de herren Jlac-Callum en Hudson,
te Birmingham, kan men zicli inderdaad niet denken.
Eene keur van bronzen heelden cn slalaetlen, ieder op
zichzelf een inccslcrsluk, trekt niet alleen de aandacht
maar levert inderdaad kunstgenot. Twee pendules
waaronder een van den lieer aan Arcken, te Amster
dam voorts eene Clliuccseli getakte étagère van den lieer
F. Zccgars, le Amsterdamstrekken mede lol opluis
tering dezer verzameling; eindelijk zijn cr nog allerlei
plcistrrbceldjes, een schaakspel iu brons, verschillende
slircoscvpcu enz., breeder in liet programma genoemd.
Wij eindigen dit kort verslag met den wcnscli dat
de ijverige uitgever, door eene ruime, inlcckcning, scha
deloos gesteld worde voor de vete zorgen en moeiten
welke hij zich dit jaar voor de Kanslkroniik en hare
verloting getroost heeft.
GEMENGDE DEP. IGT E X
Te Piifijs is bel vlccseb op keizerlijk bevel ge
steld op een prijs, waarvoor de locijeu cn schapen
in Schouwen niet kunnen gekocht worden. Af
gestapt in den Haag, c:is prinsje van Oranje, ko
mende van een zcctogl. Hoe veel geld dii reisje
zal gekost hebben, cn welk nul die reis beeft aan
gcbragl, zal, goed uitgerekend, bedragen: ÜxO 0.
Uit dc Kriin geen nieuws dan kleine vechtpar
tijtjes, terwijl dc winterkwartieren in gereedheid
worden gebragt, om er vrolijke dagen door le
brengen; ja, wie weel of de Russische niet de
Franschc en Engelschc generaals niet lekker uit
ten glas wijn zullen drinken, onderwijl de onnoozclc
vechters cr elkander doodschieten, zonder vooruit-
zigt om ooit één voet land van den aardbol in
eigendom le krijgen, De verlichting is (e Dordt
door domino Striekerwelke door hem Ie Dordt
is verspreid, op 23 Oct. aan bel licht gekomen,
cn liet licht staat onder geen korenmaat; ieder kan
het zien. - Aldaar wordt eene vrouw beschuldigd
van twee kinderen tc hebben betooverd, dat door
de verlichte kuilde voor w aarheid wordt gehouden,
cn lot straatrumoer aanleiding geeft, indien dit
dus verlichting moei zijn, dan ware Ise! te wctisclten
dat de wcnscli van Kolzcbuc vervuld worde die
wensditc zoo dom te zijn als een- bos s'roo.
"Kijkt eens burc, wat een niooijm lined beeft mijn
man mij gekocht," zeiile de vrouw van een ge-
knevcldeti sl.ids-commica Ic M., en geen wonder,
want bij is slads-vvijuroeijer geworden, en de zwi/nen
worden óók vet mei spoeling. Te Mi-.lde!bui'g is
dc Chef van i'olieic benoemd lol Inspecteur van
dat wapen, en het is nu le denken dat er* veel
gelaten zal worden dat er nu gedaan wordt?!