k
Verscheidenheden.
Broodzetting.
aatsvervanarers
e as f% u au jij e r v e rw issel aa r s
De Schoolmeester, epne bui,1
legerstede en ledigde hetzelve; des morgens vond
men hem dood; liet hoofd en de voelen waren
geheel van een gebarsten."
'9 Gravenliage, IV November. De Hooge
Raad heeft heden uitspraak gedaan in de zaak van
J. de Vlies, die zich in cassatie had voorzien tegen
een arrest van het Hoi' in Noordhollandwaarbij
hij tot gevangenisstraf is veroordeeld wegens liet
schrijven en/., der brochure; Een standbeeld in
den zakdoor Asmodée. De Raad heelt de middelen
ongegrond beschouwd en het beroep vei worpen.
B'j dit arrest is uitgemaakt, dat de verjaring van
een eersten druk een er brochure, niets afdoet lot
de vervolgbaarheid van een derden, daar iedere druk
een ni< uw feit daarstelt.
7. i\J. heeft aan den heer C. A. Ciu, op
verzoek, eervol ontslag verleend als ontvanger der
in- en uitgaande regten en accijnsen te Zier ik zee,
behoudens aanspraak op pensioen en aan den heer
I). Slallinga mede op verzoek, als ontvanger der
directe belastingen en accijnsen te Nesbehoudens
aanspraak op pensioen.
Het voorstel van den heer van H"ëvell en
vier andere leden der Kamer, tot afschaffing van
de accijnsen op» den tuif en op de steenkolen, is
den tOden November jl. aan de voorloopige over
weging van de Afdeeiingen der Kamer onderworpen.
Van de 51 leden die ter dezer gelegenheid in
(Ie afdeeiingen tegenwoordig waren, heeft de groote
meerderheid zich vóór het nader onderzoek van
het voorstel vei klaart). Velen bepaalden zich tot
deze hloote veiklaiing. Anderen gaven te kennen,
dat het vooisle! hun voorkwam van eenen te
gevvigtigen aard te zijn, om niet allezins nadere
overweging te verdienen.
Weder andere leden stellen er prijs op te doen
uitkomen, dat uit hunne stem ten voordeele van
het nader onderzoek geenszins eenige goedkeuring
van liet voorstel zelf moest worden afgeleid maar
alleen, dat zij liet geheel ter zijde leggen daarvan
strijdig zouden rekenen met die voorkomendheid
welke de leden der Vergadering onderling elkander
verschuldigd zijn. Eindelijk bevond zich onder de
meerderheid een niet onaanzienlijk aantal leden, die
in sterke bewoordingen hun leedwezen uitdrukten,
dat de voorstellers niet liever, in plaats van de
afschaffing der belasting op de brandstoffen, die
van den accijns op het gemaal hadden voorgedragen.
Deze leden hechtten zoo veel aan hun gevoelen,
dat zij in overweging wensehter) gegeven te zien,
of niet het voor het in beraadslaging brengen, het/ij
van het thans behandelde voorstel, hetzij van de
wet op de middelen ter bestlijding van de staats
uitgaven voor 1855, van regeringswege een stap
zuu kunnen worden gedaan tot verwezenlijking van
hunne denkbeelden. Door eenige leden, die zich
voor het voorstel der vijf leden gunstig gestemd
toonden, werd op deze laatste beschouwingen ge
antwoord, dat ook zij, indien zij geheel vrij waren
in hunne keuze, aan de afschaffing van den accijns
op het gemaal de vooikeur zouden geven boven
die van de betasting op de brandstufTm. Vermits
het echter bij hen vast stond, dat afschaffing van
eenen accijns in zijn geheel verkieslijker was, dan
elke partiele maatregelen vermits zoo als van
de andere zijde erkend werd, de schatkist de op
brengst van den geheelen accijns op het gemaal
niet missen kon, waren hun de handen gebonden.
Tegenover het tot nu toe ontwikkeld gevoelen
der meerderheid stond dat van eenige leden, die
zich óf regtsstreeks tegen het nader in overweging
nemen van het voorstel verklaarden, óf zich hunne
stem daaromtient uitdrukkelijk voorbehielden. Naar
hun gevoelen moest, bij de behandeling dezer zaak,
de groote vraag op den voorgrond staan: of in liet
tegenwoordig tijdperk, nu, gelijk de Regering het
heeft uitgedrukt, vier Europesche mogendheden,
en onder deze drie van den eersten rang, in eenen
belangrijken knjg zijn gewikkeld, waarvan liet einde
noch de uitslag te voorzien is, eenige vermin
dering van belastingen, welke dan ook, raadzaam
is? Deze leden huiverden om die vraag toestem
mend te beantwoorden.
Sommige leden deden daartegen opmerken, dat
tot nu toe het gevaar voor Nederland, om op de
eene of andere wijze in den oorlog der groote
mogendheden gewikkeld te worden, van eenen
zeer verwijderden aard was; dat, zoo onverhoopt
te ecniger tijd dat gevaar werkelijk mogt bestaan,
de buitengewone omstandigheden van liet oogen-
blik buitengewone offers zouden vorderen, en dat
juist in de onzekerheid der toekomst eene drang
reden te meer gelegen was, om de productive
kracht der natie te verhoogen.
Nog waren er enkele leden diezonder zich
tegen het nader onderzoek v.»u liet voorstel te
vmklaren, de behandeling daarvan op dit oogenbiik
ontijdig keurden, omdat zoodoende stoornis zou
kunnen worden gebragt in de regelmatige afdoe
ning der slaatsbegrooting voor 185ö; welke afdoening
met het oog op het ver gevorderde J3ar en op
de taak, die de Eerste Kamer nog ten dezen aan
zien te vervullen heeft, geen uitstel duldt.
'sGravenhage18 Novenber. Gisteren zijn bij
den Hoogen Raad behandeld de vorderingen van
drie bedienden van HII- MM. Willem 1 en Wil
lem II, tegen de twee, hier te lande residerende,
ilooge Medeërfgenamen van loon voor de werk
zaamheden, door de eischers na het overlijden van
Koning Willem II, gedurende ruim vier en een-
halfjaar, ten behoeve der Koninklijke erven, ver-
rigt. Het verrigten der weikzaamheden werd door
de gedaagden erkend maar onder bijvoeging, dat
de eischers, die in het genot waren van eene maan—
delijksche geldelijke uitkecring, hun bij het testa
ment van Koning Willem toegelegd, niet gereg-
tigt waren, boven en behalve die uilkeering, nog
beloouing te vorderen voor de diensten, welke zij,
zoolang de nalatenschap van Z. M. Willem 21 niet
veriflend was, hadden verrigt. De pleidooijén
werden gevoerd voor de eischers door Mr. Mm man,
eri voor de gedaagden door M.-s. van Riemsdijk
en Delprat. De uitspraak is bepaald op 7 December.
Van goederiiand vernemen wij, dat de hooge
raad, die, zoo als wij onzen lezers mededeelden,
jl. Zaturdag eene bijeenkomst zou hout.'eo in zaak
het verzoek om gratie door JMiann Heruieh Kemper
ingediend, in die vergadering tot het uitbrengen
van een afwijzend advies aan den koning besloten
heeft
G te R.\<vl)K KtetlBGTte ft
lift voorstel tot het afschaffen vat» den accijns op <I<*
b;aoilslotlen, vindt bij ile rc^rini^ weinig bijval. Foei!
vei mindering van lasten voor een volk, dat reeds zoo
mooi gewoon is geword- n zich" half le laten bevrie/eu
met ledige magen. - In Engeland wordt er it; alle stan
den gelagcheu mei de Nederlaudsehe staatkunde; geheurdt
het in Engeland, zeggen zij, dat er Voorgesteld werd oru
soep te koken van boomstammen 'en brood le bakken van
boombladeren, en het vee en graan uit te voeten naar
elders, tic staatsmannen zouden zeker minstens -een voet
ingekort worden. Voor Engclsche rekening, zijn reeds
tie eijeren, runderen, schapen, kalveren, aardappelen,
granen, vruchten, enz. tegen hooge prijzen opgekocht,
die in het volgende jaar op Ntérlandsch gromt zullen
voorlgebragt worden. Ook is er sprake om Neerland
in het volgend jaar in te pakken, als zijnde te Russisch
gezind. Zij zeggen dit met zes fregatten wel te kunnen
doen, mits het want behangen is niet Engelseh brood en
stukken ossenvleesch, daar de schutters op zulk een gezigt
zeker hunne geweren zullen weggooijen, en de Engelsehén
als reddende Engelen 2uilen ontvangen om huuoe magen
eens goed te doen, met dat geeue wat zij zoo vele jart'n
stiel kinderlijk zijn onthouden geworden. De berigten
van het tooncel des oorlogs, loopeu nog zeer uiteen veel
wordt er geschoten, maar het meest met spek. De
minister van Hall hrett aan de Nederlandsche scheeps-
reders officiéél bekend gemaakt, dat in hei volgend jaar,
de havens in de Oost-, Witte-en Zwarte Zeeën, streng
zullen geblokkeerd worden. In Frankrijk is weer coue
ligting van 180,000 man op til. Ook wordt er be
proefd om eeue Ftau«ch- Engelsche geldleening le sluiten,
wegens gebiek aan contanten. Te N. hebben de boeren
huil veldwachter willen biaden. rookeu of ophangen, doch
het is uitgesteld. Mieutjc Platschorre le Colijusplaat,
is nu baker geworden, doch, zegt zij. ik ga bij niemand
dan bij de groote lui, waar altijd wat le smullen valt.
Een mol van Driewegen, heeft te Borsele uif 't visscheu
geweest iu den vijver van Jan zonder acte. Te Hulst
verspeeld een bakkerszoontje al de dubbeltjes die hij vast
kan krijgen van bolletjes, enz. Jan deu Blijker te
Breda heeft alweer eeue blaauwe scheen geloupen, in het
hotel builen «le poort, waar schimmels beiioodigd zijn om
al de gekken die er hun geld hebben verbrast naar Gheel
le verzcuden, met spoed. 0,'gerigt te IC. eene Salon,
onder directie van Ja na tje de ontvangster, en die niet
komen wil, zal door een deurwaarder daaitoe bij dwang
bevel wordeu gedwouuen; elk wat, zegt zij, dan heeft
Janatje ook wat. Hel Vinkje le N. vliegt thans ge
stadig uit de kooi, en wordt dan opgevangen in kooi 77.
De veren zijn wel mooi, maar den bout is slecht, ten
gevolge van vroegere geheime miltziekten. Aldaar slaat
een Java's hoeutje op het punt om aan *t eijotleggen le
gaan. De dochter van een luikkcr te Borssele wordt
verzocht wal minder le bahlieleu, daar dit invloed zou
kiinucn hebben op het debiet van brood.
In hoeverre is eene wettige bepaling van
het maximum der broodprijzen nood
zakelijk of wenschelijk
Steller dezes meent, dat deze vraag ernstige
overweging verdient, ook zelfs daar, waar de plaat
selijke besturen deswege reeds eene beslissing
hebben genomen, en acht het daarom niet over
bodig omtrent dit belangrijke vraagstuk eenige
wrijving van denkbeelden uil te lokken, door middel
van dit blad.
Zij, die zich tegen eene broodzetting door <le wet
verklaren, doen dil in den regel, op gtond hunner
meening, dat (le weldadige werking der concurrentie
ook bij den handel in brood voldoende zaI zijn, om
de nadeelige werking van het monopolie te weien.
De wetenschap der staathuishoudkunde toch leert,
dat er geen krachtiger wapen bestaat, om het mo
nopolie te fnuiken, als eene vrije, cnhclemmerde
concurrentie. Inmenging van het openbaar gezag
in particuliere industrie, wordt door haar veroor
deeld, de tusschenkoinst van den weigever is in
den regel niet alléén overbodig, maar hoogst scha
delijk daar, waar het industrie geldt, roept /ij den
wetgever op iedere bladzijde toe: laisser faire;"
en gelukkig ons vaderland, waar men sedert 18&8
meer en meer van de waarheid dezer spreuk (zoo
rijk in beteekenis) schijnt doordrongen tc worden;
ook steller dezes btaamt denzelven in al zijnen
omvang en treedt gaarne* op ter verdediging Yari
de grondstellingen eener wetenschap, die, helaas 1
nog door zoo velen wordt miskend, door betrek
kelijk weinigen wordt beoefend, ei toch duur allen
moest geraadpleegd worden., die, geroepen in lands-,
provinciale- of plaatselijke besturen om hunne
stemmen uit le brengen omtrent maatschappelijke
vraagstukken van den dag, en dit doen in s 11 ij tl
met de lessen der volkshuishoudkunde, duizenden
en "'ui.'enden schade berokkenen.
Schijnbaar hebben dus de voorstanders van de
afschaffing tier broodzetting, de wetensch ip op hunne
zijde, door nok voor dien tak van industrie het
nlaisser f".irein toepassing tc willen zien gebragt.
ik zog echter schijnbaaren hoop mij deswege
te zullen kunnen verantwoorden.
De staathuishoudkunde leert, en het is eene on-
omstooteiijke waai lu id, dat het monopolie den strijd
tegen eene vrije, onbelemmerde eoncurentie nimmer
kan uithouden. Hot monopolie verdwijnt, waar een
vrije coiicuieutie hare weldadige wei king kan doen
gevoelen.
Maar, ik vrage, kunnen er geene oorzaken be
staan, die de weldadige wei king eener vrije onbe
lemmerde concur en'ie, uit den aard der zaak ie lve,
onmogelijk maken? en zoo ja, is dit niet juist
het geval met den handel in brood?
Brood toch is een artikel van dageiijksche be-
hoefte, dat men niet, even ais (luizende andere
artikelen, in voorraad kan inslaan en daardoor
wordt juist de concutentie verlamd en beperkt.
Koude men zich voor eenige weken provianderen
van goed brood, de eoncurentie zou ongetwijfeld
het (Monopolie, daar waar het zich deed kennen
vernietigen; particulieren zouden zich van elders
voorzien, en er zou spoedig een handel gedreven
worden in brood, gelijk dit gedaan wordt in alle
andere artikelen van verbruik.
De onderlinge bijeenkomsten der bakkers, ter
bepaling voor welken prijs zij zullen goed vinden
hun brood te verkoopen zou spoedig blijken tot
hunne eigene schade uit te loopen, immers, indien
zij de prijzen hooger opvoerden, dan volstrekt nood
zakelijk is.
Het brood kan echter niet geregeld van elders
worden aangevoerd, en men dwaalt dus, als men
in dezen van de concureutie eene overwinning
op het monopolie verwacht. De eoncurentie is in
den regel beperkt binnen de plaats onzer inwo
ning, waar iedere aanvoer van buiten bovendien
nog belemmerd wordt door lastige formaliteiten van
aangifte, enz.
In kleine gemeenten, waar het gemeenschappelijk
overleg der producenten gemakkelijk kan plaats
hebben, moet er dus in mijn oog eene wet zijn
die de belemmerde werking der eoncurentie ver
vangt, wil men de ingezetenen vrijwaren voor de
mogelijkheid van een drukkend monopolie. Niet
dat ik beweren wil, dal hier ter plaatse reeds nu
monopolie zoude bestaan, dan it hebhe onze tegen
woordige bakkers en de edele strekking van hurt
gemeenschappelijke oveileg, gingen ter onderlinge
regeling der prijzen, maar wat niet is kan zoo ligt
komen, en als tiet eigenbelang in hunne vergade
ringen eens predomineeren mogt boven het alge-
meent belang, dan zoude het blaadje spoedig kunnen
keeren, en daarom is de wet noodzakelijk en dient
er te worden gewaakt.
in groote plaatsen kan het een punt van over
weging uitmaken, of de eoncurentie in eigen boezem
soms voldoende mogt wezen, maar ook dan nog
meen ik te mogen beweren, dat het advies van de
commissie uit den gemeenteraad van 's Gravenhage,
onderdaags publiek gemaakt, om te dier plaatse
in geen geval tot de finale intrekking der brood
zetting te besluiten, zeer veel aannemelijks heeft,
en betreur ik het alleen, dat die commissie schijnt
verzuimd te hebben, met een kort woord op de
oorzaak te wijzen, waarom juist ten aanzien van
den verkoop van brood, eene exeptie bestaaten
de staathuishoudkundige stelling van het laisser
faire niet zonder gevaar van schade voor het al
gemeen, kan toegepast worden, iu dal geval toch
geloof ik dat haar advies, nog meerderen zou heb
ben overtuigd
Ik aar/.el alzoo niet om te verklaren, dat naar
mijne overtuiging eene broodzetting van regerings
we ge aller noodzakelijkst is,, en hoop het bewijs
geleverd te hebben dat daarin slechts schijnbare
strijd bestaat met de lessen eener wetenschap wier
grondregelen, toegepast op de maatschappij de a 1 ge—
meene welvaart ongetwijfeld het meest bevorderlijk is.
Zij, die in dezen ten tegenovergesteld gevoelen
aankleven, noodig ik beleefdelijk uit langs dezen
weg van gedachten te wisselen, het betreft toch
eene zaak van algemeen volksbelang en ik verklaar
mij gaarne bereid, hierop zoo noodig terug te komen,
of ter verdere verdediging mijner stelling öf ter
openlijke verklaring dat ik dwaalde. (G. Ct.)
Goes, den li November 185i. X.*. Xv
adveht£nt1£$.
f)e Notaris Mr. C. van dek LEK de
CLERCQ zal, ten verzoeke van de Erven
van ELISABETH JOS1NA van i\1 EER EN DONK
laatst Weduwe van COUNELSS KANAAR op
Donderdag den 23 November i85-'t 's voorin id-
da'gs om 13 ure, tin sterfhuize van de overledene,
te Zierikzee, op de Nieuwe Haven, wijk D, n.°
39, publiek presenteren te verkoopen
Eene partij MEUBEL AIRE GOEBEREjtf
en eeltig G©UD- ea ZILVERWERK.
De N' tar-is W. J. van VOORST C
HOEK residerende te Tholen i
w'f/.ike van den We! Edelen Heer j. DIR|
op Dingsdag dén 21 November 1854* des v
middags 19 ure op zijne IL.f.itede in de
mei'iile Si.-Maartensdijk vei 1 en en vorko»|
3Y stuks Moerkonynen k stuks Ram
Baars allen van B -igisch en Engelse)» ras,
stuks Jozrage S£oaaajrac3a oud van 2 tot 3 m
den 170 stuks dito oud van 3 tut 6 maar
benevens een aanzienlijk getal groote en k
S&onsjmeHkhobkesiy waaronder met bodems
zink.
Op Woensdag avond den 15 <1
maand is er VERLOREN een gOW<|
K te SS R 55 E B£ L ©T. Die hetzelve gevon
heeft en bij den IJugever dezes terug bezoi
zal daarvoor eene MEBSJke beloonang ontvan
•ej
als in vorige jaren voor de Ligting van 18
te bekomen te Goesten kantore van
G. P. BLAAUBEEN ós C.
Lange Kerkstraat, te G
Wijk C. No. 22,
Iu E
Voor 2
Frauco
Voor N
!*'j VËRBUKGlen huize van
tij V'OS, up de M 'Ikrtiarkt zijn
HOOP: Vele sourrén van WIWTEH-a|
E" JE L 35 51 alsEEenetten-TuIpa, graaui
EeaeiteiiÜScllciieurs, Corpomlu'sei
alles vuur uivielen prijs.
t Conram
beweert,
irligling v
in Verre
[toeWaul
af de Reg
Ipen i» fj
Pc zalf en pillen van ïlolloway
hebben eeue wonder baai lijk e uil wei king gedaan op ii
die sedert tien jaren aan een scorbutieke huiduitslag
lijdende. De lieer Mack ridge, .scheepstevèrancicr te Li
pool in de Pi icessl raat woonachtig, had sedert tienji
een scoibutieke huiduitslag aan eeue zijner handen,
hern zoo veel pijn veroorzaakte, dat zijn ligcliaamsgi
zeer daar door verzwakte. Gedurende dien tijd wasl
ouder behandeling vau eenige der bekwaamste genecsheeil
docli zonder de minste verbetering iu zijnen toestaud
ondervinden. Eindelijk kocht hij bij den heer Thonu
apotheker in de Slenhopestraat le Liverpool, eenige
len en zalf van Hollo way, en eenigen tijd in het
bruiker» vao dezelve volhard hebbende, kreeg hij
volmaakte gezondheid en vorige ligchaains krachten Ier,
Doosjes Pi Hen van f 0,80 f 1 .So /'3.00 ö,7& 13.50/' 2(
Potjes Zalf van - 0,80 - 1,85-3,00-7,50 - 13.85
Zijn op franco aanvrage a Comptaiil te bekomen
<ten heer B. van ASPEREN VERVENNE te Gi
J. STRAATMAN, Hoofd-depóthouder te 's Hertog 1
bosch, alsmede Le Ronden. -Strand 244. HollnnS^
Etablissementen te New-Vork 80 Maiden LsBvolkti tUlllg
J lagen tol
len noch ci
Idering in«
jgewigtige,
oorzaak V
g (Je tijds
gltcn.
t nu is (1
dut, bij d
andig en
en strekki
Hall de ci
anderen
en zoo
haar ope
wei
I.
BLOEMLEZING uit de Werken
Pater Abraham van Sint Clara;
benevens eene Verhandeling over zijn LeiË^lQ veiklai
Karakter en Schriftendour J. P. AREtP^rheid i
Tweede druk. 89 Cent. nje ontwerp
Dit Boekje bevat het quint-essMr\\e cens at
van humor en satyrt uit de ^r''lYe(,j js iocl
van den beroemden Poter Abroha 1 j
II. Kaartleggen, Goochelen en Raa«ie"e" 311
seis! De Kunstuil de ka ar ie n de foe/wi.®houd, stre
te voorspellen, dour tie beroemde KaartlegsBcid dier O
de Sybille de Vincenncsdoor Dr. J. Kalis®,» l«ictpn tt
Met 4 k..flent«l.cllen. 40 Cent. 1 Lln
III. CreditiiS) dat is het wezenlijke der ZtuS,- \j n
van kaartleggen en horoscoop trekken, xj Gi lege
figuren. 20 C«'nt. keuring zc
IV. Slandbock voor Goochelaars^ of i| 'ij vragen
tuur- en wiskundige, vermakelijkheden, /Aul )Qn oereed
jes met de kaart. Goochcllasch, Gezelschai nfip,.?Vp,.nPI
spelenPandverbeurenenz. 75 Cent. h
Verzameling' van geestrijke ISaaJj e"e
gels voor den beschaafden staiil g weldadig
20 Cent. int gelijk m»
VI. Raadsels, Charades en LogogryiilicJ )eg |_,ij zie
door J. E. Bo->dijïi. Tweede Hon dei dial. 251
Als boven. Derde Honderdtal. 25 Cel
poezen te
dt cn den
VIL
VUL 25e kleine §po£vogel, of Rond ou
fili zon BEuij ziek lagchen Eenè nieuln dis of dl
Verzameling van 100 Anecdoten geeslm luide»1
gezegdenhumorsatyreenzenz. Probalm,fiet
est voor ZwaarmoedigenMenschenhateiwL JqsIGil V(
KnorrepottenZemelknoopers, Neerslagtigen i f
li nnei'PiTP
anderen van lat snort. Bijeeuverianicld dol
Momus, Ju. Eursle dosis, die geilluslreEitelijk eene
zou kuilden zijn met 2000 SlaatgravurM invoer va
Cent, I delen opei
Als boven. Tweede dosis. 30 Cent.Irn)C(|e vee|
Be vermakelijke ïSonsebons r
IX.
X.
os. u0 Ocnl.lmiede ye
eoons v;m üfl
lis lie, Juske, Uaasjagcr, liicali. Melüguf I' '"tarui
k0 Cent. 1 nalie met
XI. Het beroemd geworden BlijspelBseizanled kond g(
T 1)1 Vi'TI? I \\1 'ce
„jl a Lil IaJ Lill -verminder
door J. UtiKKtit, Lz. oO Leut. I |y, .- i
Buvenslaande Stukjes zijn le bokornl a a'
bij G. THEOI). BOM, Kalverstraatweinig
te Amsterdamen kunucM» in alle Rockwioklandereiint
besteld worden.
3» Van heden
1Ï3E5B beooodi
1el geh
af aan eene BS. «^Jget
digd li ij Mevruuw MOES] jblad:
TE ZIERIKZEE, TER DRUKKERIJ VAN P. DE LOOï
ehoudet
gemeen
do Gi
erdaad is
ie gevolgen