ill
-Knecht
Ei) gen.
3 neemt de vrij
liek te berigten
sslra.itn," 13
W IIV K E l
Eoollcder0
Voorschoen
)der>'cheidene g,
IAGST MOGE,
1853.
J. SERVAAS.
Iebila.nl der Sta
issezijn ï00l
LOTEN te
a koop on hi
gratis van dc
te zien.
h
«EN ASONNEERT ZICH;
til "Nederland, bij don Uilgever.
Rij nlle Bopfthandflaren eri Postdirecteuren,
fu Noord-Amerika, bij 3. QUINTUS, te Albany,
ABONNEKIENTS-FRÏ JS t
VOfJR BFIDE UITGAVE».
Voor 3 maanden. f 1.3Ö.
Franco per post in Nederland- 1.50.
Voor Noord-Amerika. Franco New-York. Dollars 1,10.
verschijnt
Öd Maandag en Donderdag,
ADVERT ENT5EN
10 Cent voos eiken regel.
J^egelregt voor iedere p'taf.sing 35 oeuts.
De uizending der Advjrlenlien Kan geschieden tot
Maandag en Woensdag, voormiddag 11 tire«
BUREAU:
Zk-rikiee doek van dc Si ii uilhavenLett. B No. 94
Brieven cn Ingezonden stokken Frn»r,o0
UGI.VG
kt kunst
ET.
SS
O
ZUÜRlKZUtè8 Augustus.
rkte Z icril
853 des namid
voordeele der
oor de andere
tot Wering van
nis.
verkrijgbaar ziji
de.
n er Tekstbo
verkrijgbaar ge!
zijn een voortr
en gebrek
elke kortelings is
gedurende or
Coin pa
ten huize van
zijne volmaakte
zijner onvergeli
leverziekte cn
ie laaslgenoemde
lang i
gcene andere i
an IIollo way,
weder hersteld i
de PRIJZEN var
le
f 7,75 15.30/^2:
8,15-15,90-
t te bekomen
ZOON te Tho
te 's Herlof
244 Hollom
35 RIJVÊ
f cn eersivc
te Noor dg oui
den ni'gtni
bij de Wedu
igd,
amc ongchuw
echt,
it vonr groot
sterhneclit
Jioiist te Iredf
den Boekhand
stand.
'oen liet ontwerp van wet. regelende hel
ziet op do kerkgenootschappen het licht
waren wij een der eersten, die er ons ge
len over uillnagten en toonden daardoor,
wij om welke redenen dan ook anderen
napraten. Wij betoogden toen kor lel ij k
die wet noch ongrondwettig, onbillijk, noch
annemelijknoch beleedigond of kwel-
was voor ecnig kerkgenootschap. Men
dit hoogst bevreemdend gevonden,
aandrnischende tegen den liberalen geest,
D. J. QUANJl ken i)n,j
ers (lil Blad a leintia, men is on-
tt de uitvoering
0 Imoedig genoeg geweestom ons daarom 111
eklc teriiiin le verdenken van bondge-
Isrhap mei het tegenwoordig Ministerie.
!eer vele andere bladen hebben den draak
loken met bel bedoeld ontwerp hetzelve
rond wol tig onregtvaardig onhoudbaar
loernd ja hebben or eene willekeurige
lijiressie in gezien van alle denkbare gods-
nstvrijheid. Alle die mannen noemen
godsdienstige en staalkundige liberalen.
hebben daarop niet geantwoord-, maar
lijd afgewacht, waarop het onderzoek
Rapporteurs van de tweede kamer zou
afgeloopeu en de meest klinkende en
ge stemmen in den lande zich zouden
ilicn doen bonren ten einde daarna de
Isom voor ons zeiven op te makenof
van af de indiening Van het ontwerp,
:il of slecht de zaak doorkeken luidden.
In is die lijd daar en hebben wij mils-
:i vrijmoedigheid nader op ons oordeel
ng te komen.
Dm van vele particuliere adressen, ver-
jen en geschriften le zwijgen, die aan
vnnrgedragene wet limine goedkeuring
ilien Ie kennen gegevenverwijzen wij
en naar het adres, lot dat einde aan
M. den koning en aan de Stalen ingc-
nd door de Synode der Hervormde kerk.
hetwelk wij genoegzaam de gronden van
laesie ontvouwd achten, om dezelve niet
Blad weder op te nemenals ver
lovende. dal dezelve algemeen bij do
anghebbenden bekend zijn.
En wat aangaat het verslag, tiilgebragt
u' de Rapporteurs van het ontwerp, daar-
hlijkl mede overtuigend dal, welk ver-
il van individueel gevoelen er ook moge
(taanhel besef echter algemeen gedeeld
uit, dat eene wet, als de bedoelde,
wlwellig isen (lat de booge Regering
gelijk liet regl beeft, voorziening te
gen, wanneer, door de ontwikkeling van
inrigting der kerkgenootschappen en van
'zeiver openbaren werkkring, botsingen
t andere kerkgenootschappen waarschijn-
zijn, en de rust der maatschappij daar-
ir in gevaar kan worden gebragten
als men in de grondwet leestdat een
cr zijne godsdienstige meeningen met
tomCn vrijheid belijdtbehoudens de
cherniing der maatschappij en van hare
■en tegen de overtreding der strafwet.
vaam, alsmede
vast werk bi
IARTH in di
dreclil. Briev
het Boerenwei
k begeerende
itkaotoor Dirk
Ut p. mi LC02 rin dan ook ligt opgesloten, dat die vrije
ijdenis plaats heeftniet, dan behoudens
voorzorgende bepalingen welke de wel-
WÊk
gevende tnagt na rijp beraad oordeelt, (lat
in liet belang der maatschappij niet straffe
loos mogen verwaarloosd worden.
Het is dus nu niet meer twijfelachtig, of de
Regering de bevoegdheid heeft, zoodanig ont
werp voor te dragen en te begceren (lat
men hetzelve lot wet make. Mel de er
kenning, dat de Regering ten dezen grond-
wetli.g handelt, is de eersteen gewigtigs'te
schrede gedaan, om dc wet aannemelijk te
maken en er blijft alzoo over, den inhoud
er van goed of af te keuren.
Afgekeurd is zij niet door de Hoeren Rap
porteurs. Alleen hebben zij ecuige wijzi
gingen en kleine veranderingen voorgedra
gen ten einde voor alle mogelijke gevolgen
cu gebeurtenissen le waken. Doch. de strek
king en het doel is geheel behouden; Ier-
wijl die Rapporteurs niet geaarzeld hebben,
le verklaren, dat allen door dezelfde wet
gebonden gee.n kerkgenootschap regtmatige
slof van beklag heeft over beperking veel
minder van willekeur en dwang in (Ie zaken
barer godsdienstige veri'iglingon. Alleen
heeft men er meer bepaald op gedrukt
dat al wat de uitoefening van godsdienst
betreft, behoorde besloten te blijven binnen
de heilige wanden. En inderdaad met regt.
Alle werk cn verrigting en belijdenis van
godsdienst is eene zaak, alleen bestaande
tussclien den belijder en Hem. dien men vereert.
Daarmede heeft niemand builen den belijder
imodig Het is eene zaak van bet hart.
Alle openbaarheid en ijdele verlooning (laar
van op (iiarklen, pleinen en stralen, is het
werk alleen van lMiarizeecn het ha11 heelt
er geen deel aan. En wie zich voor de zaak
zijner belijdenis vooral op straat meent le
moeten verlootten, dien is het te doen om
te blinken te schitteren te behagen le
lokken, aanhangers te maken. Dal alles
haatte en verbood de Goddelijke Stichter,
sprak er liet wee over uil. en noemde die
openbare vertöoners le regl daarom gepleis
terde graven. Op de wijze in de wet bepaald al
leen is er vrede, ordeen eendragl le behouden
Itissclien de zonen van het zelfde Vaderland
Zóó wordt alle ergernis vermeden en ieder
vereerd en ontzien in de wijze zijner aan
bidding. En zoo zullen Romnsch en Ou-
roomsch elkander broederlijk de hand blijven
reiken, zoo als zij dit sinls veertig jaren (leden
En nu, uit het aangevoerde zal wel ge
noegzaam blijken, dat de wel, welke is
voorgedragen, onder meer. ten doel beeft,
alle overheersching le beteugelen en den
1 kop in te nijpen. Er moge bij de discus
sion wat in le wijzigen te veranderen val
len, zeker toch is het, dat die wet een
uitvloeisel is van den geest onzer natie; en
niets is eigenaardiger, dan dat lui Minis
terie in dien geest gedacht cn gehandeld
heeft en niet anders kon, nadat de koning
de stem des volks gehoor verleend en zich
een ander Ministerie gekozen had. En met
hoe veel regl de koning dit deed, blijkt nu
uil de handelwijze van den afgetreden mi
nister Thorbecke. van wieti een geaccredi
teerd Blad zegt: »In plaats van in de tweede
kamer op zijnen post le zijn, vertoeft de
oud Minister Thorbecke te Roermond, om
hel petilionneeren onder de Roomschen
met haast lc doen voortgaan. In ééue stad
van Limburg vlotte bet niet. omdat vele der
aanzienlijke inwonois verklaarden, volkomen
teveileii le zijn met den toestand hunner
eerdienst voor 1 830."
Is dit waai', wal dan, vragen wij, had
den wij le wachten, indien de koning het
vroeger Ministerie behouden had? Wie toch
vveêrslreven de bedoelde wel? De Thorhec-
kianen en de liberalen. Eu zijn deze niet
willigt dezulken die omtrent alle godsdienst
onverschillig zijn, en wién liet niet aangaat,
ol Rome of de halve Maan den stal des
zedelijken gebieds voert?
Genoeg: liet ontwerp, bieren daar. schoon
weinig gewijzigd, zal, ten genoege van liet
grootste deel der natie, lot wel verheven
en alzoo den koning geloond worden (lal
li ij geheel gehandeld tieelt in den geest der
natie.
I.ondon, 3 Ang. Een Eugelscli oorlogsvaar
tuig, li ol stoomschip de Rallier, tl et' tl don llden
Mei jl. in de wateren van China, in de kleine
haven vin Namquan, eene vrij steike vloot van
/.eeroovers aangetast en na een ernstig gevecht al
de jonken vernield of genomen. Vijftig leeroovcrs
zijn in de hamhui der Engelschen gevallen en aan
de Ghinesclio overheid tot tereglstelling overgeleverd,
84 stukken geschut van verschillende grootte zijn
buit gemaakt.
In de New-Yorksclie dagbladen van 22 Julij
vindt men liet volgende ijzingwekkende voorval
vermeld
Dr.ie mannen hadden zich in een ligt vaartuig op
de Niagara-rivier nabij den waterval gewaagd en
werden al spoedig naar den afgrond gesleept. Twee
dier ongelukkiger! stortten in de tiruischende water
kolk terwijl de derde, lol groote verbazing der
aanschouwer! zich aan den rand der diepte aan
eene uitstekende rots had weten te grijpen. Men
poogde verscheiden schuiten naar hem af te sturen,
die alle omsloegen doch voorzag hem op deze wijze
van levensmiddelen welke in bakken aan touwen
tot Item werden afgedreven. Eindelijk kwamen red-
diugbooten van BiifLIo doch op het oogenhlik, dal
hij zoude gered worden deed uitputting hem los
laten en ofschoon hij zich nog door zwemmen
trachtte te redden werd hij door de kracht (les
waters medegevoerd, stortte onder het uilen van
den laalstcn angstkieet naar beneden en verdween
voor de oOgim dor ontstelde menigte, die builen
magie was, hem Imlp le verleunen.
MojppcEïfoagc, 1 A up. Van eergisteren tol
gisieii'h middag-, /ijo 205 nieuwe cholera geval
len aangemeld en 129 sterfgevallen. Dien ten
gevolge beloopt het aantal personen, die door deze
ziekte werden aangetast, 5V9G, eïi dat der overle
denen 2000.
Frankfort» 8 Aug. Heden is for graanmarkt de
prijs van hel koren gulaald behalve van tarwe
welke eene kleine verhooging onderging-. Uil Zwid-
Duitschlaud meldt men, dal de graan-ougstzoo
wal de hoeveelheid als de hoedanigheid befrefl
uitmuntend is uitgevallen de aardappelen slaan
allervuordeidigst en van ziekte is niet hel tuiiisle spoor.
23$igw.
Brussel 9 h- Aug. De minister van oorlog is
gemagligd voor rekening der Nederlandsche rege
ring le laten gieten twee en zestig ijzeren vuur
monden.
Uil Rome verneemt men dat de paus, bij ge
legenheid van den verjaardag van zijne komst tot
den H. St'H-l aan 200 personen gralie heeft verleend,
zonder dal van dit voornemen vooraf iets bekend
was geworden. De kolonel Calandrelli bevindt zich
ook onder do begenadigden.
's Gravcnliage, 5 Aug. Gisteren hoefl vonr
hel provinciaal geroglshof in Zuid - Holland (kamer
van vacanlie) de behandeling plaats gehad inzake
M.ichiel P.-lger, oud 23 jaren, van beroep bedden-
maker, geboren en laatst woonachtig te 's Graven-
hago, beschuldigd van diefstal ten huize van en
jegens zijnen meesb-r, den heer v. M., hij wion
hij voor loon ia dienst \va«, en van diefstal bij
nacht in een bewoond hui". Hel hof heeft hem
schuldig verklaard aan de hem hm laste gelegde
feiten en hein te dier zake verklaard eerloos en
veroordeeld tot vijf jaren tuchthuisstraf.
Men verneemt, dat de meubilaire goederen,
in het paleis van wijlen Z. M. Willem II te
Tilburg vom hinden, eerstdaags te koop zullen
worden aangeboden.
's ^ravenhage) 6 Aug. Het ivpfs-onl werp
tot regeling van hel toczigt op de onderscheidene
kerkgenootschappen is door de Regeling gewijzigd
en luidt nu als volet:
»Wij WILLEM III, enz.
«Alzoo Wij in overweging genomen hebben, dat
het noodig is eenige wettelijke bepalingen vast te
stellen Ier uitvoering van onderscheidene voor
schriften van hel VI0 hoofdstuk der Grondwet en
ter vervanging van op dit onderwerp bestaande
verordeningen, opdat Wij gelijke bescherming aan
alle kerkgenootschappen in het Rijk kunnen ver—
leeneu, en waken, dat zij zich houden binnen de
palen van gehoorzaamheid aan de wetten van den
Slaat.
»Zoo is het, flat Wij, den Raad van Slate ge-
h mul en met gemeen overleg der S'atfii Generaal,
hebben goedgevonden en verstaan, gelijk Wij goed
vinden en verslaan bij de/e
»Art. 1. Alle keikgen..nischippen hebben vol
komen vrijheid, alles, wat hunne godsdienst en do
uitoefening daarvan in hunnen eigen boe/ern be
treft, te regelen,
De bepalingen, daartoe vastgesteld, worden, voor
zooveel zij niet reeds aan Ons bekend zijn gemaakt,
binnen eene maand na de afkondiging dezer wet,
door de bestuurders ol hoofden der kerkgenootschap
pen aan Ons medegedeeld. Nieuw Ie maken be
palingen worden mede vóór of bij het in w et king
brengen daarvan, op gelijke w ijze, ter Onzer kennis
gebragt.
»Voor zooveel er zich, onder de bepalingen bij
dit artikel bedoeld, eenige bevindt, welke de me
dewerking van het Staatsgezag vereischt, wordt die
medewerking i.iet verleend, ten/ij de bepaling vooraf
door O.is is goedgekeurd.
«Art. 2. Vreemdelingen worden tot het bedienen
van de openbare godsdienst niet toegelaten, dan na
daartoe O i/e toestemming le hebben verkregen.
«Art. 3. De titulaturen in de kerkgenootschap
pen aan de bedienaren der openbare godsdienst toe
gekend, g. ven noch ten opzigte van het wereldlijk
gezag, i.nch ten np/igte van andere kerkgenoot
schappen, piM-ige aanspraak, rang «f voorregt.
«1 i de aniirakiig met hel wereldlijk gezag wor
den do titulaturen alleen gebezigd na vermelding
van den geslachlnaam der tslulai issee.
«Ait. 4-. De ter aanwijzing van kerkdijk gehi-'d
door kei kgono itscbappen gebezigde namen van pro
vinciën ui gi-mect t mi worden slechts als van ker-
kelijken aard beschouwd cu lubben geen verder
gevoL'.
«Au. 5. Synodale vergaderingen en hoofden, dift
kerkgenoolschappen verlegenwooidigen of besturen,
behoeven Onze goedkeuring op de plaats van ves-
ligh'g.