RUM Eli INS za|.
1833, des morgens
ootid door COll
het Gouicevccr
presenteren i
acht
rtij ESocnders
drie Boeren-
Plloegen, E-
/ate&'ibak, eettip
aanzienlijke parti
KEN ABONNEERT SICH:
u Nederland, bg den Uilgever.
Bij idle Boefckaiulelareu en Postdirecteuren,
lu Noord-Amerika, bij J. QUINT US, te Albany,
ABONNEl&ENTS-PHIJS t
VOOR BEIDE UlTflAVEH.
Voor 3 maanden
Franco per post iu Nederland
Vooi Noord-Ame»ika. Franco New-York.
verschijnt
Op Ivla^atlag en Donderdag,
ADVERTENTIES
10 Ceufc voor slken regel.
Zegeiregt voor iedere plaatsing 35 ceat8.
Dq inzending der Advzr teul iën Kan geschieden
Maandag en Woensdag, voormiddag 11 ure»
BUREAU:
Zietiki.ee, Hoek van dc SeiiuithavenLett. B, No»
Brieven en Ingezonden stukken Franco»
tot
94
tanje bruinen
oud
raste he
Landman, wc
aan de Kade.
heeft ontvange
van de Wed uw
arlcmen is
dot
df. KATElt.
t
en Vilvoordscll
en B"ekiiandeljaj
Zicrskzce 4 Julij 1853.
Wij haasten ons, oir/xiii lezers hel nieuwe
elsoutwerp mede ie deelcti, regelende het
lezigt 0[) de onderscheidene kerkgenool-
ïhappenomdat so.innige Dagbladen den
tilke hebben gcpropheleerddat dat ont-
icrj) wel nooit het licht zou zien
aarvan de belofte alleen is gegevenom
eenmaal ontstane spanning reeds vooraf
migcr male althans te bevredigen, en
irgeneb te paaijen, die dwaas genoeg wa-
i. daaraan eenig geloof te hechten,
lalusscfien hel ontwerp is reeds aan de
vecdo kamer aangeboden en is um den na-
ilgenden inhoud;
Wij WILLEM III, esz.
AWoo Wij in oveiweging gecomou lubben, dat liet
flilzAelijk is, wellelijKe bepalingen vast tc stellen Ier
V&E1 Ant ivocririg van onderscheidene voo'schi if'.eu van hei Vide
iofilsluk d'T Grondwet eu trr vervanging van op clil
lileiwerp beslaande, vcroideningeii opdal Wij gelijke be-
lieiaiiug aan alle kei kgenootschappeu in lict.Itijk kunnen
iilcenen, en waken, dat zij zich houden binnen de palen
ui gchoui zaamheid aan de wetten vair den Slaat.
7,di) is liet, dal Wij den Raad van Stale gehoord en
cl Jcineoii ovei leg der SUiteii-Geiieiaal, hebben goedge-
mleii eu verslaan, gelijk Wtj goedvinden en verslaan
(lerc
Ail. 1. Aan de onderscheidene kei kgenoolseliappen wordt
lk»niciic vrijheid gelaten, zich met betrekking tol alles,
tl limine godsdienst en de uitoefening daarau in bunnen
■ene» bor-zcin bel cell, se organiseren, onder vcrpligting
0:iS dit «lel ij k vnu biinne organisatie volledig .kennis
(jfvii en Onze goedkeuring le vragen op zoodanige
l'itiiog'*n waarvan de .uitvoering nie.t zonder rnedcwer
van bel Sifwitvgezag kan plaats hébben.
Ail. 2. Wij behouden Ons vuur, ran de bedienaren
openbare godsdienstdie vóór, bij of na de aanvaat-
ig liuimer bediening ernen re/1 of belofte afgelegd bel)
welke door Ou.s bedenkelijk voor de veiligheid van
Rijk of vojr de openbare orde en rust woflt gcoor-
lil, te vorderen den eed van getiouwli-eul aan Ons en
lüor/.aamlieid aan de wetten van den .Staal, af le leggen
den termijn door Ons Ie bepalen, in banden van
ic coinnirssarissen in de provinciën, tot hel afnemen
-York alle
HEM AST SC 111
PASSAGIER
t-it lagen pri
begeven. Aili
B., N IVO
bij wien CL
zijd te IlUUl
der kwik of a»",fVi
Huidziekte
primaire geheim
umatismus.
kt door een g'
eliquet met
de Sr. GF.rv.
hel wapen
v
Siroop, die
van dc LeVCrln .rvmi do ;r O.iS gemagtigd,
Ail. 3. Vreemdelingen worden lot bel bedienen van de
le/.er in CIM13 m u',"e Hodsdieust nel toegelnleu, dan jia daartoe Onze
.- jjfopoie 'lemming te hebben verkregen.
1 bi e'l Btubituicu de kerkgenootschappen aan de
UU Dep 1 Jieila,cn der opcnbaie godsdienst toegekend, geven noch
opziüte van hel wereldlijk ge.zag, noch ten opzigle
and.'ie keikgenoolschappen, Qenigc aanspraak, rang of
tfr'-gt.
de aanraking roet het wereldlijk gezag worden die
ilaliiren alb en gebezigd na vei melding vau den gc-
lilsnaam dei titularissen.
Ad. 5. De tor aanwijzing van kerkelijk gebied door
kRenoolscbappeii gebezigde naaien van provinciën of
'renten worden slechts al* van kerkdijken aaid be-
onwd en hebben geen verder gevolg,
lil. 6. Zelels ol stand} laat.sou van bedienaren der open-
godsdienst of va-n vergaderingen, kei kgcuootschappeu
IfRemvoorcligendcworden niet opgerigl, aangewezen of
mdeid, dan.nadat Wij in bet belang der o|H'iibare orde
'ust de geschiktheid der plaats beoordeeld en erken i
hen
"ij behouden Ous voor. in hetzelfde hilang omtrent
d of met geschiktheid dier zetels of .standplaatsen
Ike zonder Onüe goedkeuring na den 3deu November
8 mpgten zijn opgcrigl, aangewezen.óf veranderd, uit-
'ak te doen binnen bet jaar, volgende op het in wei-
J brengen dez.er wet.
'Ivorens echter kiaclitens dit artikel ecnige beslissing
armen, wordt de It;.ad van State gehoord.
7. De bedienaren ,dcr openbare godsdienst dragen
gewaad voor kerkelijke pleglighedeu of bjj de ui:oe-
i'i van de openbare godsdienst in hun kerkgenoot-
'P voorgeschieven, wiet dan. binnen gebouwen eu beslo-
plantseu of daar,.waar de openbare godsdienstoefening
liet 2de lid vau art. 167 der Grondwet is toegelaten,
''t. 8. Elke oprigting van een gebouw lot uitoefening
fle openbare godsdienst vereisclit in het belaD*» der
"we orde ou rust een onderzoek omtrent de plaats
vestiging in ,Je gemeente.
°°r d.it de oprigiing wordt torgclaten zal na verhoor
plaatselijke besturen daaromtrent door Ous worden
st.
Holloway
"Uittreksel uil
op man tc Pvusb»
i den professor Hl
ik u cone geur
all' en j>iU<"-
ccne 7.werc"l'c
in. Zij bepioeW'l
weinig meer 'lal'
ug van alle
,„1 hebben.
,1c PlilJZEf1
(1c
ƒ7,75 15.30/"'
- 8,ta - 15,90-
anI 'V bekorn''
ZOON Ie r,'l
louder tc 's Ilerlt
lid 244, H°'M
VAN P.
Wanneer Onze goedkeuiiug niet gevraagd of geweigerd
is, kau de opruiming door Ons voor rekeuiug der stichters
worden gelast.
Art. 9. Het klokkengelui tot viering van kerkelijke
p'eglighedcn of om dc in gezeten ou tot de godsdienstoefe
ning op te roepen, wordt in gemecuteii waai kei ken
van meer dan ecu kei k genootschap zijn, niet toegelaten,
dan met toestemming vau Onzen kummissaiis in de pro
vincie.
Klokkengelui tot andere ciuden heeft geen plaats, dau
met vergunning der plaatselijke politie;
Art. 10. De bedienaar der openbare godsdienst, die
arm deze wet of aan de be-eleu door Ous uil kracht
daarvan uitgevaardigd, niet voldoet, hare voorscln illen
overtreedt of elders dan art. 167 der Grondwet toelaat,
de openbare godsdienst uitoefent wordt verklaard »in
strijd met de wet te hebben gehandeld" en veroordeeld
in de kosten.
Art. II. De officieren van justitie bij de orrondisse-
meuts-reglbanken eischcn dc beklaagde behoorlijk gedag
vaard voor de regtbank ter buiger.lijke teregtzilting, de
torpassing van hel voorgaand artikel.
Gceuc vervolging kan door hen worden ingesteld, don
op rnagtigiug vau den procureur-generaal, onder wiens
bevelcu zij staan.
Art. 12. Van hel vonnis wordt appelvan het arrest
cassatie toegelaten.
Art. 13. Üe behandeling der zaak heeft in eersten
aanleg en hoogcr beiocp plaats met gesloteue deuren de
gedaagde kan zich door een raadsman doen bijstaan.
Ait. 14. Dc bedienaar der openbare godsdienst, die,
na eerie eerste «eroordeeling andermaal wordt verklaard,
in strijd met de wet te hebben gehandeld, woidl bij liet
zelfde vonnis ontzet van de r eg ten opgenoemd in art. 42
van het strafwetboek, voor den lijd van drie lol tien jaren.
Bij derde of latere veroordeeling wordt de overtreder
daarenboven tot gevangenisstraf van minstens zes maanden
en hoogstens twee jaren veroordeeld.
Ait. lo. l)e regt.sgedingen, krachtens hef voorgaand
artikel, ter zake van herhaalde overtreding gevoerd, wor
den op de gewone wijze voor den gewonen reglcr behandeld.
Art. 16. B.j het in weiking komen dezer wet zijn,
behoudens de bepalingen der wetten en reglementen be
doeld in art. 167 der Grondwet, afgeschaft de wet van
18 Germinal Jaar X en alle atsdere met de tegenwoor
dige wel stiijdige bepalingen.
Listen en bevelen enz.
Eu nu vraagl men ongetwijfeld daarover
onze meaning. En dan antwoorden wij
daarop vrijmoedig: dal dal wetsontwerp
alles geeft en aanbiedt, wat dc koning in
antwoord op de bezwaren, van vele zij
don Iiongstdcnzelven aangeboden, beloofd
heelt, en de onrust, daarover bij dui
zenden gerezen groolendeels zoo niet ge
heel wegneemt; terwijl hetzelve tevens van
cene staalkundige zijde aan niemand ge
gronde redenen van misnoegen geeft, of
eenig bestaand kerkgenootschap in deszelfs
teederstc belangen aanrandt ol kwetst.
Volkomene vrijheid wordt toch aan de
onderscheidene kerkgenootschappen gewaar
borgd ten aanzien van alles,opzigte van hunne
godsdienst en de uitoefening daarvan in
hunnen eigen boezem alleenlijk onder de
verpligtingvan de Regering kennis le ge
ven van hunne organisatie.
Deze bepaling, voor allen geldendesluit
mitsdien geen kerkgenootschap uit; diukl
allen evenzeer; maar onderwerpt de uitvoe
ring hunner inrigtingen aan het staatsgezag.
Hoezeer liet beginsel huldigende cener af
scheiding van kerk en slaat, houden wij de su-
pennteiidentie over eerstgenoemde geenszins
voor eene zaak die buiten het gezag ligt
van den staal; maar keuren veeleer een
breidel goed. die, zonder dat deze beslaat,
aanleiding /can geven lot misbruik en kreu
king van gevoelens van anderen.
Niet minder billijk vinden wij de voor
geschreven bepaling, dat voortaan allo bc-
I dienaren der openbare godsdienst door ccnen
le leggen
grondstellingen van
eed kunnen vei honden worden tol getrouw
heid aan den koning en gehoorzaamheid
aan de wetten. De predikanten, die niet
aarzelen den geestelijke eed af
voor de naleving dei-
de Gereformeerde kerk, kunnen liet niet
misduiden, dal zij, als door den lande be
zoldigd, tevens genoemden Burgerlijken eed
moeien afleggen.
Reeds lang hebben de Proleslantschn
leeraars niet zonder grond zich bezwaard
geacht, dat zij alleen en geeu ander kerk
genootschap zicli door eeueii eed moeten
verbinden, terwijl aan anderen, die nu ten
dien aanzien geen dwang zijn opgelegd,
volkomen vrijheid hebben te spreken en
te handelen naar hunne overtuiging. En
wanneer dus nu allen door eeneu Burger-
gerlijke eed gebonden zullen zijnbeslaat
er althans die waarborg, dat zij van die
onbeperkte vrijheid, staalkundig geeu inis
bruik zullen maken.
Dat vreemdelingen zich geestelijken nor-
mende, niet tol de openbare godsdienst be
diening mogen toegelaten wordenis een
maatregeldie zeer doelmatig en reeds se
dert lang niet zonder grond gevvenscht is;
even als de indceling van parochiën, ge-
mceiilcn of provinciën geene wereldlijke,
maar alleen als kerkelijke indeeling te be
schouwen is.
Niet minder doelmatig achten wij de be
perkende bepaling omtrent het vestigen der
standplaatsen en zetels van de bedienaren
der openbare godsdienst. Eene willekeurige
vrijheid daarin kan door niemand met regt
gevvenscht,
of op goede
gronden verdedigd
worden.
Zoo als wij ook ten volle beamen do
beperking van liet dragen van liet gewaad
voor kerkelijke pleglighèden hetwelk reeds
voor zeer velen eene rots der ergernis heeft
uitgemaakt en door niemand kan gewild
worden dan die door uiterlijk vertoon
wil schitteren en op anderen invloeijen.
kN ijders dal er toestemming moet ge
vraagd worden in plaatsen waar meer dan
ééne kerk is, om de godsdienst-oefening
aan le kondigen door klokkengelui, zal ten
minste in de groole steden waar men
geheelen zondag daar niets
geklop, hartelijk
gevvenscht
schier den
hoort dau
wórden.
Eindelijk zijn de strafbepalingen tegen
de overtieders dier wet vastgesteld doel
matig zeer gematigd co billijk le noemen
en vrij vau allen willekeur.
Heeft men der Sijnode het regt toege
kendde protestanlsclie leeraars le ontzetten
vau hunne bedieningen 'indien zij weigo
ren hare wetten eu voorschriften na le
leven; zijn de priesters gelijkelijk gehouden,
du brèvcs, statuien enz. van den Heiligen Stoel
en de verordeningen door den Nuntius
vastgesteld op dezelfde straffen op te vol»
gen dan kan geen bedienaar van eenig
welk kerkgenootschap ook. zicli beklagen,
dat hij aan billijke wetten gebonden is, eu
dal de nieL naleving van dezelve hein be
dreigt met dc voorgestelde straffen.
Wij vermcenen alzoodat dat ontwerp
hij velen onzer Landgenooten weerklank zal
vinden, en ook aan andersdenkenden de be
kentenis zal afpersen dat gematigdheid en
bezadigdheid er de beslauddeelen van uit
maken. Dat hetzelve desniettemin hevig
vvelligl zal bestreden worden achten wij
zeer mogelijk, even als wij het onmogelijk
achten dat door de Regering cene wet op
dat onderwerp zou kunnen voorgedragen
worden die niet zou bloot slaan aan af
keurende debatten.
mgen.
©eventer 28 Junij. Wij vernemen dal hier
onlangs eene jufvrouw heeft te regt gestaan we
gens hel dragen van valsche kuiten en dito cul-
de-Ba ris. li el kunstige makelei had hes taan in
\ier gewone blazen vol sterken drank die hier
zonder paspoort contrabande is t en evenwel nog
meer dan volstrekt noodig wordt ingeslagen.
SferlkzceU Julij. Woensdag en Donderdag
I'. liep alhier het gerucht, dat het fregatschip
Roompotin de nabijheid van ons eiland zoude
gestrand zijn; onaannemelijk kwam dit een ieder
voor en niemand konde hieraan geloof hechten,
tot zoolang de echte berigteri ingewonnen waren
die het reeds gehoorde maar al zeer bevestigden.
Wij deelen onze lezers het navolgende hiervan mede;
Het alhier le huis bohoorende fregatschip Room
potkapt. El. H. de Boer, van Akyab (den 18-Jen
February vertrekken) met eene lading rijst naar
deze stad bestemd, is II. Woensdag bij hek binnen
komen op de Noorder liassen ongeveer vier
mijlen ten N.W. van Wesl-Capellegestrand en
zwaar lek geworden. Nadat een gedeelte der la
ding over boord geworpen was en het lek steeds
bleef toenemen, zoodal er twee uren, nadat het
schip vast raakte, bereids 7 voet waler in het ruim
vas, noopte de hopeloo-zc positie waarin het schip
zich bevond, de equipage om het verlaten. Ken
gedeelte begaf zich dan ook in een der booten van
boord, doch de kapitein, een bekend braaf zeeman,
bleef steeds weigeren zijnen bodem te verlaten, en
eerst toen alle hoop op redding verloren wasliet
hij zichofschoon nog met moeite, door zijne
stuurlieden oveihalen om de bij hem gebleven,en
(zijnde de stuurlieden, de docier, 6 man der equi
page en de luotlskweekeling Kogels) in de sloopte
volgen. Naauwelijks van boord gestoken werd de
sloep door de branding omgeworpen, waarbij de
tweede stuurmande doctor, benevens de boven
genoemde kweekeliug het leven verloten; de ka
pitein en de overige ontkwamen het gevaar; de
laatstgenoemden enterden tegen het gestrande schip
weder op. De kapitein was ititus«chen in be ff ijs-
teloozen t-cstand g raakt en rnogt het alleen aan
de onvermoeide en moedige pogingen van den eer
sten stuurman gelukken, hem binnen boord te
krijgen. Nu werd do3r hen cie werkboot te water
gelaten, waarmede zij op nieuw van boord slaken
en gelukkiglijk de branding doorworstelden, totdat
zij opgenomen werden aan boord der Dcensctte galjas
Cicilie kapt. Petersen, waarmede zij te Vltssingeo
zijn aangebragt. De eerste boot, bemand met de
lood.-kweekeling Dekkers, en het overige gedeelte
der equipage, is behouden aan het fort den Haak
aangeland. H/t schip is later weder vlot geraakt
binnenwaarts gedreven en met ad-dslenlie van den
schokker uit Brouwershaven aan het Witte Duin
ten anker gebragtalwaar hetzelve in den nacht
op li- vadem water is gezonken en totaal weg is.
Z. M. dc keizer vau Oostenrijk lierfl bij besluit
vau 16 Mei jIdeu inspecteur vau hel loodswezen te
