ZIERIKZEESCHE' NIEUWSBODE
mi.
Maandag1.8 April 1855.
9c. Jaarg.
IP:
oogaarts.
en Iii fgenamen
bS c. BALT
het Vischslop, hl
Eene ruime J
n laatsleii sm,J
IIODE-PETTeI
ZEFHIRg, I
Alles tot tie nijl
duor de E. A.
icroepen zijnde j
MEN ABONNEERT ZICH;
In Nederland, bij den Uitgever.
Bij alle Boekhandelaren en Postdirecteuren.
In Noord-Amerika, bij J. QUINTUS, te Albany,
ARONNEMENTS-PRIJS t
VOOR BEIDE UITGAVEN.
Voor 3 maanden. f 1.30.
Franco per post in Nederland 1,50.
Voor Noord-Amerika. Franco New-York. Dollars 1,10.
VERSCHIJNT
Op Maandag en Donderdag.
ADVERT EN TIEN
10 Cent voor eiken regel.
Zegelregt voor iedere plaatsing 35 cents.
De inzending der Adv^rtculiën kan geschieden lot
Maandag en Woensdag, voormiddag 11 ure»
BUREAU;
Zieiiktee, Hoek van de SchuilhavenLelt. B, No. 94
Brieven en Ingezonden stukkeu Frauco0
an het publit-k,
gevestigd heelt
r Vioolttiaj
vanrtue hij rich
genooten aanbevij
1ARL EISNER,
ten liuiie van
choen- en Laar#
in de Poslstraal,
lo.
BISSCHOPPELIJKE IIIERARCIIÏE.
en Olie heef!
op het Haar en
houdt en voor u
extract va») zei
uw doen groef
en en het krach
Niet alleen
dan eerst rossig
Kruiden Olii
het bekleedt zei
al de Puniadvo
nadere beschrijvi
en eene gebrtii
lillende nagema:
jen heeft tie H
op een Rosa-I
F. L. Wclscli,
•Iburg, A.Eugelerei
J. C. Kries
dam, J. A. Klinger
n T. J. Maas.
ugen, A. M. Kalbflci
zee, C. vau Schaitl
Na cIc lezing van liet dagbladde Tijd,
lielzeiule eenen uitvoeiigen Aposlolisclien
ief van den 1'aus over liet herstel der
sschoppelijke Hiërarchie in Nederland
rden wij, in het belang en om bet ge-
ijt der zaak, onwillekeurig gedwongen op
is laatst artikelde teekenen des tijds
•tig te komen.
Wij lezen in dien brief al aanstonds de
lorden: nit eigen beweging. Onwdlekcu-
eer hebben, t moet hier de vraag rijzen: handelt de
liet te zullen i „s dan niet altijd uit eigen beweging?
io ja, waarom dan dit in dezen briel
iiiruitgezet? Zoo niet, wal heeft dan den
nis in deze belangrijke zaak bewogen, om,
een tijdsverloop van meer dan een vierde
n eene eeuw, een concordaat ten uitvoer
leggen, hetwelk hij reeds in 1827 had
innen doen? Waarom heeft de Paus dit
et in werking gebrugt, bij voorbeeld in het
ii' 1831 1832 en 1833? Het doel toch
de vestiging der Roomsche hiërarchie
Nederland en de hoop van haren uilslag.
zooals de Paus ronduit in dien brief
;l: 1.° het voordeel dor Heilige Calholieke
xk, en 2." dat de Calholieke GodsdiensL
de Nederlanden meer en moer zal ver
tilt worden en heugelijher opbloeijen
indien deze de bedoeling is van den Paus,
©ng tón houden wij hel er voor, dat het zijn
I31IIt3I|'»<c p'igt geweest was, te trachten, dat doel
[e bereiken van het oogenhlik af, dat hij
la Pauselijken zetel beklom. Dat heeft
iy zijn zeer Hil njet gedaan? Waarom deed hij het niet,
;cwanilcn, InnKlooig
irann umlerlitvig K Cei'Sl '111 Is lllit HU Zljll pllgt, <1(111 W OS liet
•zen, dan dezeoiufck cluiik.l ons, die vuil zijn' voorganger ten jare
ve iü inatigc hoer*--
liëet houdt, «1
erkende natuur daarvan heelt/;//, tiaar het schijnt, dus niet
ag. Gal en »"8«|lgens pligl gehandeld het onfeilbaar hoofd
Ji* voor derzelverl; i
>t genoeg wordeu KCI'k. Jin tOCll 1111 heelt lllj Uit ClgCJl
n lij tl in OverzetBwCjO' mg zno gehandeld. Voorwaar, eene
houden, Ook abftemde, onverklaarbare handelwijze!!
'Om die vreemdsoortigheid en het paradoxe
in dc PRIJZEN"Wr geschiedenis komt men tol andere ver-
f"JC z a inderdaad, als men het, door
o^8,'u-ïV.OO-ïl' dagblad: de Fakkel, medegedeeld berigt
plant te Rokoiae»! llcl 1>,aclde Times raadpleegt en ge-
E, Apotheker te Glplt, dan heeft de Paus ten dezen alles
r»n°dUl244le'/ïèt'«l'lalve e:Sen beweging gehandeld. Dat
11-1 f'd toch zegt maar ronduit, dat hoog-
ilichteen hooggeplaatsle Staatsmannen den
ICrStOlld Stoei verzocht hebben, om hier nu
r Bisdommen en aan hel hoofd er van één
tlsbisdom to vestigen.
Verder zegt de hakkelaan hel hoofd van
Ministerie
liet vak van
vil opleiden. Al
ETER, te Oudé
O Dl GD hij M'j
huilen Sleceni
vtineii
omgaan, lie''1
van eerlijkhei1
0 VAN P. °sL0C
staat Meesier Thorbecke
c daarom misschien ten vorigeti jare zich
■gelijks met de portefeuille van Builen-
idsclie Zaken voor korten lijd belastte,
iJdal hij lol stand inogt kunnen brengen
werk, waarvoor toen M.' van Zin/ten
1 Fijcvelt. de tegenwoordige Minister van
ilenlaiulsche Zaken, nog terugdeinsde.
'Cn (lat werk was lot stand gebragl, heeft
van Znylen de hem aangeboden bc-
(Idiing aanvaard. In hoeverre die Minister
;h daardoor vcrdieuslelijk cn bemind ge
maakt heeft, (indien genoemd Blad waar
heid zegt.) zal de tijd spoedig leeren, en .reeds
is cr hier en daar, bij voorbeeld te Nijme
gen en elders, het eerste antwoord op ge
geven.
Kn mi, die hiërarchie, die benoeming van
Bisschoppen moet strekken, 0111 de Calholieke
Godsdienst in Nederland te versterken en
heugelijker Ie doen opbloeijen. Dus lot aan
was in getal en in bloei van luister. (Keu
andere zin is er wel aan die woorden niet
te hechten.) De ondervinding van alle lijden
heeft doen zien dat Rome niels vuriger
verlangt, dan het getal barer leden zooveel
mogelijk te vermeerderen, en door, zooveel
zij maar kan, niet uitcrlijken praal en luister
te schilleren en te verblinden. De heilige
kerk wil zich dus door alle denkbare mid
delen, magt, gezag en verlooniug in en bij
alles te verschaffen.
Dat dit onvveèrhouden uitgedrukt doel
eene hevige sensatie en spanning te weeg
brengt, vuorai in de provinciën Zuid- en
Noord-Holland, toont ieder dagblad openllijk
aan. In Amsterdam alleen hebben meer
dan 47000 Protestanten, in de residentie
een zeer groot gelal, in Delft 2200, in Gouda
1200,- in Over-Flakké hebben alle de Ge
meenten zich bij requeste aan den Koning
gewend, met verzoek de vestiging der be
doelde Bisdommen in Nederland te keer te
gaan,-terwijl de leerrede van d.u Ooslerzee te
Botterdam, de gedichten van den Hr. Tideinan
en anderen, dat onderwerp opzettelijk behan
delende, voldingend aanlooiien, dat men al
gemeen doordrongen is van het geloof, dat
de, genomen Pauselijke maatregel diep in-
grijpl, zoowel in het godsdienstige, als maat
schappelijke, en dat men algemeen de vrees
deelt, dal door donzolven eene spanning en
verwijdering lusschen burgers vati denzelfdcn
slaat zal geboren worden, die de noodlot-
ligsle gevolgen kan na zich slepen. Het is
zeer te wenschcii, dat die ramp afgeweerd
worde.- maar het is evenzeer te wenschen,
dal de geest van luauwheid. die, helaas!
zoo vele Protestanten sedert lang te lang
gekenmerkt heeft; plaats zal maken voor
beloon van innige belangstelling in hunne
heilige zaak en rcgtcu, zonder teekenen of
daden van godsdiensthaat, maar met pligl-
rnulige, Christelijke verdraagzaamheid, zon
der daarbij echter onverschillig de Apostoli
sche les te vergeten, en aldus niet God en de
wereld te dienen,- of water in de eene en
vuur in de andere hand te dragen.
Nieuwslij cl i n gen
Geld of geldswaarde is hem ook niet ontvreemd.
Voor korten tijd had hij zich hier met Ier woon
gevestigd, en ging het hem vrij goed, doch vond
daarom ook zijne benijders. Hij laat eene hoogst
zwangere yrouw en twee kinderen na welke eerste
door den schrik in gevaarlijke omstandigheden
verkeert.
De policie doet ijverige nasporingen, doch heeft
nog geene daders kunnen ontdekken.
Khenen 13 April. Vrijdag jIin den vroegen
morgen, werd op den straatweg van hier lii-ischen
Amerongen, gevonden liet lijk van den tiierliroiiwer
v. d. Pul en wel in zulk eenen toestand die
ongetwijfeld aan eenen moord doet denken. De
bierkar waarmede hij naar huis keerde was
omgesmeten, zijn paard daaraan gebonden, lerwijl
hij bebloed en op den rug van blaauwe plekken
voorzien, nevens de kar op den grond lag. Uiterlijk
zijn den verslagend anders geene wonden toegebrogt.
's Graveniiage, 13 April. Het adres van
adlüESie aan dat door den kerkeraad der N. H.
gemeente te 's Gravenliagc aan Z. M. ingediend,
tegen de bisschoppelijke hiërarchie, hetwelk Maandag
en Dingsdag ter teekening heeft gelegen in de
consistoriekamer der Groote Kerk en in het huis
naast de Kloosterkerk, is bereids van een groot
aantal handteekeningen voorzien; er zou nog ge
legenheid zijn het Woensdag en Donderdag van 9
tot 3 ure op gemelde plaatsen te teekenen.
Het adres van den algemeenen kerkeraad dor
Ned. Herv. gemeente alhier grondt zicli inzonderheid
op het bezwaar dat de aartsbisschop en bisschop
pen bij eedc verhonden worden de ketters, scheur
makers en wie ook tegen den Paus of zijne op
volgers opstaan, zoo veel in hun vermogen is te
vervolgen en aan te vallen, waardoor, naar het
oordeel der adressanten, de regten gekrenkt worden
van allen, die alzoo willekeurig buiten de Katho
lieke (algemeene) Christelijke kerk gesloten, niet
meer beveiligd zullen zijn tegen gewelddadige
poging om hen tot de dusgenoemde alleen ware
en zaligmakende kerk terug te brengen. Zij meenen,
dat de wettige erkenning door den Staat van bis
schoppen, die door zoodanigen eed gebonden zijn,
in lijnrc-gten strijd is met den eed, door Z. M.
gezworen, om alle godsdiensten in het Rijk gelij
kelijk te beschermen, en uiten verder hunne vrees,
dat daardoor de spanning en verwijdering lusschen
burgers, die elkanders vrijheden en regten eerbie
digen, en vreedzaam in hetzelfde goede land te
zamen willen wonen, aanmerkelijk zou toenemen.
De Mi nister van Justitie voorloöpig belast
met het ministerie voor de zaken der R. Katb.
Eeredienst, heeft de volgende inlichting aan de
Tweede Kamer der Staten-Generaal gegeven, nopens
het vestigen der vier Bisschoppen en een Aarts-
Bisschop in Nederland:
Mijne H eeren! De Regering kon verwachten, dat
de Staten-Generaal zouden wenschen inlichtingen
Ie ontvangen omtrent de nieuwe organisatie der
R. Rath, kerk hier te lande, en het is daarom
dat zij zich heeft voorbereid, om onmiddelijk aan
dien vvensch ie kunnen voldoen. Ik heb dien
volgens de eer het volgende mede te deeien, waar
uit de Kamer den loop dezer zaak volledig zal
leeren kennen.
»Het komt niet ondienstig voor, in de eerste
plaats, te herinneren, dat, zoowel in de gewisselde
stukken, als bij de openbare beraadslagingen over
de begrootingen van de beide departementen der
eerediensten voor de jaren 1851, 52 en 53, deze
aangelegenheid ter sprake werd gebragt.
»Bij de behandeling der begrooting van 1851
werd door de Regering o. a. als beginsel erkend,
dat ieder kerkgenootschap de vrijheid heeft zijn
inwendig bestuur naar goedvinden te regelen; dat
alle verandering in de beslaande kerkorde voortaan
alleen van de kerk kunne uilgaan en dat zij daartoe
kan besluiten buiten eenigeo invloed van de Re
gering, die alleen zal hebben toe te zien, dat daarbij
niets worde toegelaten strijdig met de grondwet
of met de rust en de veiligheid van den Staat.
»l)e Regering voegde hierbij, dat het met hare
inzigtcn strookt, dat ook de R. K. kerk, even als
ieder ander erkend kerkgenootschap hier te lande,
hare aangelegenheden op het kerkelijk terrein zelve
regelt, altijd onder voorbehoud van het grondwet
tig toezigt.
«Mededeelingen in denzelfden zin zijn bij de be
handeling der begroetingen van 1852 en 1853 aan
de Siaten-Generaal gedaan en de beginselen der
Regering aangaande de vrijheid, aan alle kerkge
nootschappen wat de regeling van hun inwendig
bestuur betreft toegekend, hebben geene tegenspraak
ontmoet; die beginselen zijn veeleer door de Staten-
Generaal gedeeld.
«Thans overgaande tot de vermelding van het
verhandelde tusschen het Gouvernement en het hof
van Rome, met betrekking tot de regeling der
aangelegenheden van de R. Kath. kerk, zal ik de
eer hebben dën zakelijken inhoud der gewisselde
stukken ter kennis van de Kamer te brengen.
«Bij missive van den Internuntius van den Pau
selijken Stoel bij ons hof, dd. 9 Dec. 1851, werd
aan het gouvernement te kennen gegeven, dat de
Paus, uit de door de regering aan de Staten-Ge
neraal gedane en door dezen gunstig opgenomene
mededeeling ontwaard hebbende, dat de organisatie
derR. Kath. kerk tot stand kon worden gebragt,
van meening was, dat het tijdstip om daartoe
over te gaan was genaderd, doch dat men wenschte
de inzigten der regering te kennen over het voort
durend bestaan van het in 1827 gesloten, doch
onuitgevoerd gebleven concordaat.
«Den 24sten Maart 1852 werd op die mededeeling
door den minister van buiten!, zaken geantwoord,
dat, volgens de beginselen der Grondwet, ieder
kerkgenootschap zijne eigene organisatie kan daar-
stellen, behouiens zijne ondergeschiktheid aan de
wetten van den staat; dat echter, wanneer van
die vrijheid gebruik wordt gemaakt, de staat ont
slagen zal zijn van de verbindtenissen, bij het con
cordaat van 1827 aangegaan.
«De verdere briefwisseling heeft uitsluitend tot
dit laatste punt betrekking gehad.
«De Internuntius beantwoordde den 23sten Junij
1852 het dezer/ijdsch schrijven van 24 Maart, en
stelde voor, het bedoelde concordaat ter zijde te
stellenzonder het echter vervallen te verklaren.
«Den 24steo Augustus opvolgend werd door den
minister van buitenlandsche zaken betoogd, dat bij
de eventuele organisatie der R. K. kerk het con
cordaat noodzakelijk moest vervallen, dat men zich
met geene ter zijdestelling kon vergenoegen en
dat al de aangegane verhindtenissen voor goed
moesten worden vernietigd, waaromtrent eene stel
lige verklaring van de zijde van het hof van Rome
werd verzocht.
«Dergelijke verklaring werd den lTden Sept. jl.
door den Internuntius op nitdrukkelijken last van
den Paus gegeven, waarmede dezerzijds den lGleti
der volgende maand genoegen werd genomen.
«Op die wijze is de zaak tot een einde gebragt.
«De Regering heeft onlangs mededeeling ontvan
gen van <le Apostolische brieven, dd. 4 Maart en
van de Allocutie van den Paus, dd. 7 Maart jl.
«Uit die stukken blijkt, dat de Paus, tot de
organisatie der R. K. kerk in dit Rijk overgaande,
vijf bisdommen, waaronder een aartsbisdom, heeft
ingesteld, in dier voege, dat de drie tot hiertoe
bestaan hebbende apostolische vicariaten, van 's Ber-
togenbosch, Breda en Roermond, drie bisdommen
zullen uil-maken, de grenzen van de gewezene
vicariaten behoudende, en dat de overige gi deelteri
van liet Rijk, die tot de Hollandsehe zending be
hoord hebben, onder twee bisdommen zullen res
sorteren, namelijk, de provinciën van Utrecht, Gcl-
deilauj, Overijsel, Drenthe, Groningen en Vriesland,
onder het aartsbisdom van Utrecht, en de provinciën
Nootd-Holland, Zuid-Holland en Zeeland, ouder
het bisdom van Haarlem.
«Deze regeling heeft ten gevolge, dat de R. K,
kerk in ons Rijk niet meer zal bestuurd worden
door den Internuntius van den Paus als vico-
superiur van de Hollandsche missie, maar door
Noderlandsche kerkvoogden, een zelfstandig besluur
uitmakende.
«Eindelijk is n g aan de Regering medegedeeld
de benoeming van vier bisschoppen; de apostolische
vicaris van 's Hertogenboscb, de Heer Zwijsen, is
benoemd tot aartsbisschop van Utrecht, blijvende
deze kerkvoogd echter belast met liét bestuur vao
liet diocese 's Hertogenbosch: terwijl tol bisschop
pen van Haarlem, Breda cn Roermond zijn .be
noemd, de Hoeren; van Vree, thans president van
