ZIlMkZIISCIII
EUWSBODE
Maandag27 December 1852.
9e. Jaarg.
w
926.
Het reet van vereeniging.
•Knecb
Nieuwstijdingen.
n te brk'Miif
»SP- en BJJJJi
king der Es
December Hf
'ltEN DU EGT
i de langen
leluoze uilterj
n Ductor
en werd di
bevreerndiii:
le. Het gen
aarvoor il»
zonder ongel
niet voorldu!
rlitgenoot ?i
Kind hehtti
BOLLINGR
kerstrasse
aan belanga, jW
Mm ABONNEERT ZICH:
Ia Nederland, bij den Uitgever.
Bij alle Boekhandelaren en Postdirecteuren,
ia Noord-Amerika, bij J. QUINTILS, te Albany,
ABONNEMENTS-PRIJS t
VOOR BEIDE UITGAVEE.
foor 3 maanden1.30,
Franco per post in Nederland- 1,50.
Voor Noord-Amerika. Franco New-York. Dollars 1,10,
VERSCHIJNT
Op Maandag en Douderdag,
ADVERT ENTIEN 1
10 Cent voor eiken regel.
Zegelregt voor iedere pliatsiug 35 cents,
Üe inzeudiug der Advntenlien Kan geschieden tot
Maandag en Woensdag, voormiddag 11 ures
BUREAU:
Zieiiktee, Hoek van de Schuithaven, Lett. B, No. 94
Brieven en Ingezouden stukkeu Fraueo*
37'/, c. -f
lerstaaude Dc[bi
i verhouding
ivigls-iulioud j
voor den ij
dc zalf
vnlie j
ugal-strcet, lel
tzette iu een
i gezwel ven
dezelve getlu
alle beo
zoodat zij
lerd werd. Ei
n en avond iiiJ
1 dc pillen, waanl
buigbaar va
f l5.30/"23'
1,15 - 15,90. 238
ie bekome»
tc
uder te 's Hertud
244, Hollovl
KEBËINK
Jbeti uitgegetl
wikkeling
IE KERK.
'ichtingen
geloofs&elijdc
Pred. tc Vlisi
f 0,81)
den Heer J.
gemeente B
g van den B
r vonrnoenuk
de kennis
iijzisKie
ek Wctlioa
li eg eb J. B
K en A. W.
d dier gemee
f 0,50
■r plaatsing
n di' P. G.,i.
<Z LM O LEN]
J. j. van hl
Wij hebben herhaaldelijk reeds geklaagd daar
over, dat men, naar het schijnt opzettelijk, de
herziene Grondwet geene waarheid wil doen
worden. Althans zooveel is zeker, dat zoo
lang niet alle de bij het additioneel artikel
dier grondwet beloofde wellen in het
licht geroepen worden do geheele hervor
ming groolendeels eene hersenschim is.
j Onder de steeds achterblijvende wetten nemen
die op de ministeriële verantwoordelijk
heid op het onderwijs en op de samen
komsten en vercenigingcn eenc eerste-plaats in.
liet is moeijclijk te bepalen, welke der
diie genoemde, de noodzakelijkste wet is.
i Eene bijzondere aanleiding echter ontvingen
wij dezer dagen, om iu het bijzonder en
met klem aan le dringen op het creëren
der wet, bepalende het rcgl van verccniging
en bijeenkomsten.
Sedert langen met name sedert 1848,
is het niemand meer in de gedachten ge
komen, en heeft hel Gouvernement getoond,
daarin loo le stemmen, iemand te vervolgen
lor oorzakc van geschil van godsdienstige
denkwijze en gevoelens, of om het houden
van vergaderingen der zoodanige», die zich
van cenig gevestigd en erkend genootschap
uit overtuiging hebben afgezonderd, om over
godsdienstige voorwerpen Ie handelen, of iu
zoodanige vereeuigiugen leerredenen le
houden.
Tol onze liooge bevreemding echter, ver
namen wij dezer dagen, dat men in ons
gewest, in eene plattelands-gemeen tc op
nieuw den lust lolde hatelijke vervolgingen
der zoogenaamde afgescheidenen heeft opge
wekt en tegen diegenen een proces-verbaal,
ten fine van vervolging, opgemaakt, alleen
omdat aan de oude afgezaagde voorschriften
van hel strafwetboek, handelende over ver
eeuigiugen niet had voldaan cn aan den
gemeenteraad gccnc kennis der verccniging
gegeven, of van de hooge regering cr toe
stemming toe verkregen had.
Wij treden niet inde merites, welke dat
proces-verhaal regtens kan toegekend wor
den, maar, wij ontveinzen het niet, dat wij
die handelwijze hoogelijk afkeuren en ver-
foeijen.
Ons beginsel is: dal alle zaken van gods
dienst en zielsoverluiging, zaken zijn die
alleen voor de reglbank van het geweten
behooren behandeld cn beoordeeld le wor
den en waarvan alleen aan het Hoogste
GISAAFF ,1
E1D licnoodij
Adres bij
VAN P. de LC'
n bewijzen
(an overleg::
geplaatstat
Brieten friH"ezen het oordeel toekomt; immers zoolang
■daardoor de gevestigde Burgerlijke wetten
ECHT len de maatschappelijke orde niet gekrenkt
OERENWkhbenadeeld worden. En, wanneer niet
nde Godsdioajde hooge Regering gebiedend daarvoor eene
tegenovergestelde verordening-beveelt, zoolang
noemen wijden ambtenaar een letterknecht,
die zulke oude verachte inquisitie.naatrege-
len eigendunkelijk in het licht wil roepen.
Indien dergelijke handelingen, zoo het
gerucht cr van waarheid behelst, niet le
keer gegaan worden, dan is er weder eene
wijde deur geopend, 0111 vcrfoeijelijkcn ge
wetensdwang in het vrije Nederland te doen
ontstaan. En het is daarom vurig te wen-
schcn, dat cn aan bedoeld proces-verbaal
geen verder gevolg zal gegeven worden, en
dat de Regering en de Volksvertegenwoor
diging zich haasten zullen, eene wet le
creëren die aan soortgelijken dwang en
willekeur op eens paal en perk stelt.
Men meene niet dat wij hier ten on -
regie onze stern verhellen en dat zoo iels
van geene beduidenis is. Wie dit dwaase-
lijk mogt mcenendie herinnere zich maar
eens, wat in de Provincie Chiavari aan twee
landbouwers fumiliën is wedervaren. Deze
toch zijn door twee detachementen gewa
pende karabiniers naar de gevangenis ge
voerd en in dezelve opgesloten zonder dal
iemand hen mogt naderen alleen omdat
zij den hijbei lazen.
Die vervolging is waarschijnlijk ook eerst van
schijnbaar niets beduidende belemmeringen
in hel godsdienstige voorafgegaan. En, hoever
men het iu Toskane heeft gevoerd, ter oorzake
van godsdienst-belijdenis, daarvan getuigen de
veroordeelde Madia's op eene bedroevende,
der menschlieid vernederende wijzevoor
welke Hare Majesteit de koningin van En
geland zich niet geschaamd heeft, tusschen
beide le treden, ten einde hunne in vrij
heidstelling te verwerven.
Is het steeds onze roem geweestzoo als
het die was en is van Groot-Brillannie hel
geheiligd regt van ieder mensch op vrijheid
van godsdienst en geweten le verkondigen
dat dan ook de Regering zorgvuldig wake,
dat niemand als misdadiger veroordeeld
worde, om de zaak van geloofsbelijdenis;
maar dal zij integendeel zorge te protesteren,
in naam der reglvaardiglieid burgerlijke
vrijheid cn menschelijkheid tegen elke schen
ding van het regt om de inspraak van liet
geweien op eenc voor niemand storende
wijze le volgen.
Moge deze, zoo wij vertrouwen gepaste
wenk niet noodeloos geachtmaar zorgvul
dig nageleefd worden niet vergetende
dal hij zich zacht spiegelt, die het doel aan
cencn anderen.
m.
Doornik, 13 Doc. Eon ieder herinnert zich
voorzeker nog liet verschrikkelijk drama van hel
kasteel Bitreinont, dat den Graat en de Gravin de
Bocarmé op de hank der beschuldigden bragt
welk proces eindigde niet de veroordeeling van
den Graaf en de viijverklaring van de Gravin.
Deze nu, wier geldelijke omstandigheden zich niet
te best bevonden, erfde loon de gansclie nalaten
schap van haren broeder Guslave.
Een harer nabestaanden, van oordeel zijnde, dal
zij het verworven vermogen wat al le grof ver
kwistte, heeft thans hij het hof een oisch ingesteld,
om haar onder curatele te doen plaatsen, niet zoo
zeer om haar zelve, ef uit eigen belang, maar oin
de arme kinderen voor volslagen armoede te vrij «aren.
De Monitenr van den IGden dezer bevat eene
mededeeling betreffende (len staat der Fransclie
financiën aan het einde dezes jaars. »Die staat
zegt liet regeringsblad is zeer voldoende. In
de begrooting voor 1832 werden de uilgaven ge
raamd op fr. 53,985,25-2 meer dan de inkomsten,
terwijl na liet vaststellen der begrooting, voor
spoed vereisehende of onvoorziene uitgaven nog
fr. 47,203,506 is beschikbaar gesteld; zoodat er een
tekort van nagenoeg 101 mitlioen zoude beslaan,
indien al de beschikbaar gestelde gelden waren
uitgegeven en de inkomslcn niet meer dan de
raming hadden bedragen. Doch do indirecte in
komsten overtreffen die van het vorige jaar niet
slfchts met een bedrag van 37 millioen, waarop
bij liet vaststellen der begrooting gerekend was,
maar met minstens 60 millioen. Eene zoo aan
zienlijke vermeerdering dezer inkomsten is een
verschijnsel van den heugclijksten aard, een schit
terend blijk van algemeene welvaart en rijkdom.
Buitendien zullen de directe staatsinkomsten nage
noeg 12 millioen meer dan liet geraamde bedrag
opbrengen. Hebben alzoo de gezamenllijke inkom
sten nagenoeg 35 millioen meer bedragen dan de
raming, van den anderen kant blijft op de be
schikbaar gestelde gelden eene soin van 26 mil
lioen onuitgegeven; het tekort over 1832 bedraagt
alzoo slechts 50 millioen. Om deze uitkomst juist
Ie heoordeelen, bedenke men, dal de Staat, ter
wijl hij voor 40 millioen schuld maakte, in den
loop dezes jaars 73 millioen besteedt tot uitvoering
van buitengewone openbare werken, eene uitgave
van pruducliven aard hoedanige niet zoozeer als
eene uitgave, maar, zoolang zij met wijs overleg
beperkt worden, veeleer als een voorschot en eene
voordeelige geldbelegging moeten worden aangemerkt.
Het tekort is onbeduidend, vergeleken met de groote
dingen, die dit jaar gedaan zijn, met de groote
werken, die de Keizer heeft gelast, met de maat
regelen tot herstel van vroeger aangerigt kwaad,
die hij heeft tot stand gebragt. De vlottende schuld
zal door dat tekort niet aanmerkelijk wordeu ver
zwaard, want zij is, niettegenstaande hetgeen van
vroegere diensten ten haren laste gekomen is, veel
meer dan voldoende om in de behoeften te voor
zien, gelijk daaruit blijkt, dat cr thans 152 mil
lioen in du schatkist is."
Onderdendam21 Dec. Gisteren hoeft de
beambte, belast met het beteekenen vaü stukken
ter invordering van gemeentelasten, in de gemeente
Uithuistermeeden, zich begeven naar de woning
van eenen daglooner aldaar, met oogmerk om diens
losse goederen, welke voor onbetaalde schoolgelden,
die alhier door de gemeente-ontvangers worden in
gevorderd, waren in beslag genomen, publiek te
verknopen.
Deze verkoop heeft nogtans geen voortgang kun
nen hebben, uit hoofde cr niet alleen geen bod is
gedaan, maar zelfs in het geheel geen publiek is
verschenen. Of deze omstandigheid is toe te schrij
ven aan den afkeer van het publiek van dergelijke
execution of wel nit vrees, kan men niet met ze
kerheid zeggen. Men verzekert echter dat de be
dreiging geuit was, dal, indien een der naburen
zich verstoutte te bieden, deze dan gevaar zoude
loopen, dat zijne woning den volgenden nacht in
brand geraakte.
Vrijdag den 10 dezer werden le Groningen
aan de Noorderhaven, uit een schip van Rotterdam,
niet minder dan 70 ploegen geladen, welke door
de hoeren Borgman en Rcindcrs van New-York
waren ontboden. Deze ploegen bestaan uit negen
verschillende soorten, die voor het gebruik van
onderscheidene grondsoorten en verschillende ma
nieren van bewerken heslemd zijn. Het groolate
gelal was besteld of reeds verkocht. Dit levett
liet bewijs op van liet sterk toenemend gebruik,
in deze provincie, van de Amerikaansclie ploegen,
en van den vooruitgang der landlinishouding tevens,
omdat die beter werken en aanmerkelijk minder
trekkracht vorderen, dan tie gewone Grouingschc
ploeg. Iu 1S50 werd de eerste zoogenaamde
Arendploeg door den lieer Borgman uil New-York
naar deze provincie overgebragt, in 1831 werden
er door gemelde hoeren van i'akr 20 Arcndplucgen
ontvangen, en in het voorjaar van het tegenwoor
dige jaar 73. zoodat door hen ten dienste der land-
houwers reeds 166 ploegen in deze provincie zijn
bezorgd geworden, van welke er mede een aantal
naar Friesland werd verzonden. De Noord-Ame-
rikaansclie adelaar spreidt zijne vlerken in deze
provincie en Friesland alzoo over verschillende
oorden uit.
Arnhem, 22 Dcc. De lijkschouwing van het
kind, van hetwelk Jaantje Sauzen heimelijk, ten
huize van haren meester to Uenkum, was beval
len, heeft het bewijs opgeleverd, dat liet wichtje
door verworging het leven heeft verloren de band
van het schort, waarin het in de ladetafel is ge
vonden, moet drie of vier malen om den hals zijn
gewonden.
Lelden, 23 Dec. Dezer dagen kwam een jongen,
die al eenigen tijd gezworven en ten laatste gratis
logement had gezocht in de wol van eenen fabrij-
kant, bij de policie tc land daar bij den kagchel
staande veranderde zijne kleeding, tot groote ver
bazing van de aanschouwers, geheel van kleur
weldra bleek het, dat het niets anders dan onge
dierte was, dat deze nieuwe kleur aanbragt; men
bragt hem nu naar eenc plaats, waar hij gereinigd
en van andere kleederen voorzien werd, doch hij
bezweek spoedig: bij was eene prooi geworden
van het ongedierte.
Rotterdam24 Dec. Directeuren der hier
ter stede gevestigde Zuid-Bollandsche Maatschappij
tot Redding van schipbreukelingen hebben in hunne
vergadering van gisteren besloten te doen uitreiken:
Aan J. L. L. Penning Nieuwland onder-in
specteur over het loodswezen en C. F. van Dieren-
donck, commissaris der loodsen te Brouwershaven,
ieder de Groote Zilveren Medaille en Vijftig Gulden,
te verdeelen onder de personenuitmakende de
bemanning der schokker, voor het op den 25sten
October II. bij ontsluimig weder redden der equi
page van de Oostenrijksche brik: Pegno d' Amicizia,
gevoerd door kapitein A. P. Lnpar, komende van
Odessa cn bestemd naar deze plaats, op den Ooster
gestrand en verbrijzeld en hen veilig te Helle-
voetsluis aan wal le brengen.
Op 18 Dec. 1852 zijn te Brussel door den
Beijersclien minister-resident bij liet bof der Ne
derlanden en den Nederlandschen gezant aldaar, de
wederzijdsche acten van bekrachtiging uitgewisseld
op de overeenkomst welke 23 Oct. jl. tusschen
Nederland en Beijeren, ter wederkeerige uitlevering
van boosdoeners, is gesloten.
Briclle 17 Dec. Gisteren avond had alhier
in het gewone locaal de feestviering plaats van
het veertig-jarig bestaan der afdeeling Brielle, van
de Maatschappij: tot Nut van 't Algemeen
De zaal was bij deze gelegenheid meer dan
gewoonlijk verlicht en met smaak gedecoreerd en
werd de feestrede door den verdienstelijken onder
wijzer der jeugd f den heer B. L, van Esge
houden die door kunstmatig ge/ang van een veer
tigtal nog zeer jeugdige kinderen van beider kunne,
onder de leiding van den kundigen muzijkonder—
wijzer den heer G. P. Koning op het aange
naamst werd afgewisseld de woorden waren van
den redenaar de munjk van laatstgenoemden en
had den spreker tot onderwerp gekozen: de Broe
derliefde beschouwd als beginsel, dat de Maat
schappij tot Nul van t Algemeen in het leven
riep. Als beginsel dat haar lot de weldadigste han
delwijze Icide. Als beginsel dat ook dit departement
kan doen bloeijcn. Waarbij geciizins werd verge
ten om aan den onvergetelijke» Jan Nieuivcn-
huijzeneene gepaste hulde te weiden.
Groot was de belangstelling waarmede dit feest
zoo door de leden met hunne vrouwen en kinde
ren als door een aantal geintroduceerden werd
bijgewoond, zoodat de zaal naauwelijks de aanwe
zigen kon bevatten en eindigde aizoo dien ge
denkdag, t.»t algemeen genoegen en mogten allen
bij den afloop hoogst voldaan huiswaarts keeren,.
[Wegens plaatsgebrek, kon ilit Art'kel niet vroe
ger opgenomen icor.icn.)