IVo. 900. Maandag, 27 September 1852. 9e. Jaar 1 De Wet op het Armbestuur. N i e u w s t ij d i n gen :t geplaatst NIEUWSBODE MEN ABONNEERT ZIGH: lo Nederland, bij den Uitgever. Bij alle Boekhandelaren en Postdirecteuren, la Noord-Amerika, bij J..QU1NTUS, te Albany, ABONNEMENTS-PRIJS t VOOR BEIDE UITGAVEE. Voor 3 maanden. 1.30. F ran cd per post in Nederland«r. 1.30. Voor boordt-Amerika. Franco New-York. Dollars 1,10. verschijnt Op Maandag en Donderdag, advertenties 10 Cent voor eiken regel. Zegelregt voor iedere plaatsing 33 cents. Lht inzending der Adv^rtenliën Kan geschieden tot Maandag en Woensdag, voormiddag 11 ure* bureau: Zieiiktec, Hoelc v«m dc SeimitiiavetïLelt. 3, No. 94. Brieven cu lugezouden slukkeu Franco. Te regt en zonder zelfverheffing mogt onze verdienstelijke volksvertegenwoordiger rnr. S. H. Anemaet loen hij voor de vierde 'man! als lijdelijk vóoizillör de vergadering der iweeilë kiiifi'er opende, zeggen dat door hel Volk uitspraak is gedaan over hare han delingen dal die uitspraak bemoedigend is, ril de Kamer aanspoort, óm óp den iu- gestagen weg voort te gaan en niet te ver tragen. Dit laatste heeft zij dan ook wer kelijk getoond: want, even mannelijk en lier, als zij hij dé laatste sluiting harer zit ting bij de behandeling dér wét op dén eigendom der drukwerken, bewijzen gegeven heeft dat zij zelfstandig weet en durft te handelen even kloek en harer roeping ge trouw heeft zij zich voorloopig betoond in haar verslag omtrent het ontwerp van wét .op het arm bestuur. Zonder aanzien toch van personen is zij er ruiterlijk voor uit gekomen dat zij geenszins instemt met de zienswijze der Regering op dit onder werp. Niet alleen dit, maar zij aarzelt niet, rond uil te verklarendat zij irt die wet herkent den Napoleoirtischert Céntralisatie- geest, dat is, dat het Gouvernement in «lat ontwerp' het Staatsgezag over dé instel lingen vati wèfdadigheid veel verder heeft uitgebreid dan de Grondwet bepaalt, en het wel begrepen belang van den 8taat toe laat. Enin waarheidmen had het volste regt, dit te bewelen. Art. 195 der Grond wet t'óeh schrijft wél' eeiie regeling van het Armbestuur voormaar het is er verre af, dat dé heerschappij dér Wet zich on beperkt zóüde uitstrekken over alle instel lingen van weldadigheid' zonder onderscheid, dat is zoó' wel óvéé dé Kevkel'ijké als over de Burgerlijkeen dal mitsdien het Gouvernement zich onbepaald de beschik- king' zou kuniién en niógéb' toeëigenéif oVëf al datgënéwat tót béiden in eenige be trekking slaat. Vandaar, dat Uil genöéuid artikel geens zins is af te leiden, dat de Diaconie-be sturen daardoor in hunne vrije behandeling zouden worden belemmerd terwijl daar enboven art. 147 der Grondwet, hetwelk de otiSbhën'db'tia'rhéid dér eigendommen waar borgt, niet miii'der'toepasselijk is op de bijzondere instellingen die eigendommen bezitten als op elk individu zoo als' die wet dan ook iu het daaropvolgend artikel de inkomsten verzekertaan de onderschei dene gezindheden toekomende elt gevolge- lijk aan alle- kerkgenootschappenzondór' eetiige voorbehouding. Deze artikelen lezende lijdt het geen twijfel dat de instellingen van Weldadig heid en dus ook de iiiaconicn in géén geval in! lidar inwendig Bestuur aan het I gezag der wet kunnen onderworpen worden, SLomdat de Diaconiën ouderbeslauddeelen zijn 'der kerken waaruil zij hun bestaan ont- leenen eu mitsdien moeien bestuurd wor den naar de voorschriften der kerkbesturen. £3® Waar het Gouvernement zich indringt in dat beheerdaar begaat het misbruik van gezag, en plaatst zich op een standpunt, hetwelk het zich niét (tuig toèëigenen, "ui- dat hot de verkrachting zou zijn van een regt, dat niet aan den staat, maar alleen aan de kerk toekomt. En waar men dit beginsel zou willen verloochenen daar zou het gevolg kunnen zijn dat het Staatsgezag vroeg of laat de teugels in handen nam der kerkelijke besturen of van instellingen van weldadigheid, en alzoo beschikken over fond sen die aan bijzondere vereenigingen loe- behoóieu. Otn deze redenering weg te willen cijfe ren op grond, dat het belang van den Staat zulks vordertzou wel eene dwaasheid zijn, die door niets te regtvaardigen is, omdat iu allen gevalle daardoor eene verkrachting der Grondwet zou begaan worden. Neen, het is niet te loochenen het heer- schend beginsel der wet van hel armbe stuur moet zijn: onbelemmerde handeling der Diaconie-besturen en der instellingen van bijzondere weldadigheidzonder dezelve den dwang op te leggen, zich cijnsbaar te ma- keu aan beperkende Burgerlijke wetten. En Wil mén het bewijs dat deze stel ling niet uit de lucht gegrepen maar de les der ervaring is, dan zal het genoeg zijn, op mérkendat de giften aan de maat schappij van weldadigheid verminderd zijn van het ongenblik dat de staat zich heeft vei porloold zich in haar bestuur te mengen. Het moge waar zij a dat het in het be heer der kerkelijke en andere daarmede ver wante instellingen niet gaatzoo als het behóórt,- dat er zeer veel op is af te din gen ja dat er zélfs hier en daar grove misbruiken en onregtvaardigheden zijn in geslopen en plaats hebben-, doch dat neemt niet weg dat de wet, zoo als zij daar ontwor pen ligt-, de algemeene goedkeuring niet kan w'èjj'dia'gén'omdat lief onverfnijdelijlt gevolg van' hare toepassing niet anders zijn kan, dun een verliés van iniïlóëd der kerk én vermeerde ring van invloed van het Gouvernement omtrent hchoefligen eu armlastigen. Wét erkeiinén' wij, dat' liét Staatsbelang vordert, dat er verordeningen worden in liet licht geroepen, om de misbruiken, die er bestaan en dé ongelijkvoróiighéid in liet beheeren te keer te gaan. Ju, wij houden het er voot', dal de bewijzen gemakkelijk le vinden zijn, om aan le loonen, dat de zorg der Diaconie voor de armen zeer veel le wenschen overlaatvooral ten platten lande, en daarom is het meer dan tijd, dal eene krachtige eu doelmatige wet paal en perk stelle aan alle die ongeregeldheden. Eu daarom is het le bejammeren, dat hot voorgedragen ontwerp van' wet een stelsel op den voorgrond plaatst, hetwelk ingrijpt iu dc teederste reg-lem en privilegiën van anderen, évenzeer als het te wenschen is, dat iu hetzelve zoodanige wijzigingen zullen gebragl worden, als niet den ulgemeenen geelst en het belang der daarbij betrokkenen strookt; welk laatste wij niet onmogelijk achten niet alleen, maar zelfs ernstig aan onze vertegenwoordigers in overweging dur ven geven, ten einde alzoo ten spoedigste voldaan worde aan de bepaling van het 5" additioneel artikel der Grondwet. £1 m s ri li sï, Sheboygan, 2i Aug. Iemand heeft de moeite genumeu, om uit te rekenen, dat, bijaldien de Ver. Staten zoo dik bevolkt geraken als Holland, dezelve acht honderd zeven en dertig milliocn vier honderd drie- en dertig duizend en negentien inwoners zul len bevatten, d. i.bijna het tegenwoordige getal van het métischelijk geslacht. Het New-York Day Book van den llden Aug. zegt.' Lola Montcz ligt gevaarlijk, ziek aan eenen aanval van cholera." Hoe aanzienlijk het verkeer in Californie is, kan men onder anderen daaruit opmaken, dat het op 31 Juljj van San Francisco vertrokken stoom schip Oregon 60,000 brieven en 30,000 dagbladen naar de Ver. Stalen heeft medegenomen. De dag bladen verschijnen niet zeer regelmatig omdat het der drukkerijen in Californie dikwijls aan papier ontbreekt. u, Brussel, 23 Sept. De verschillen aangaande de in- en uitgaande regten met Frankrijk, schijnen ongelukkigerwijze ongerustheid te baren en men schijnt voor het behoud der rust in Henegouwen, welke provincie bijzonder door de besluiten van Lodelijk Napoleon lijdt, beducht te zijn. Men schrijft het aan de pogingen der Sociélé Génerale en de te ruggetrokkenheid der groote houders toe, dat gis teren geene groote daling in de fondsen ter beurze van Brussel plaats haden lieden zijn de fondsen eindebeursten gevolge van groote verkoopen zeer aangeboden en laag. De aeliën der Saciété Gé nerale zijn insgelijks gedaald, evenkeer als die van een groot aantal industriële inrigtingen van Hene gouwen. De lijkdienst, ter gelegenheid der September feesten heden inde kerk van St.-üedula gehouden, is door geen der leden van het corps diplomatique, noch door een der leden van de koninklijke fami lie, en evenmin door vele autoriteiten die ziel) in vorige jaren derwaarts begaven bijgewoond. De koning en de prinsen zijn echter met geestdrift ontvangen hij de opening van de nieuwe kazerne Petit Chateau. Het huwelijk van den heer Deurne met me vrouw de Bocariné is eene maand uitgesteld, wegens eenige nog le vervullen formaliteiten. Men zegt, dat de familie van de gravin met genoegen deze verbintenis zietwelke aan den moegelijken toestand dezer dame een einde zal maken. Arnhem 9 21 Sept. Heden heeft liet Proviuciahl Geregtshof uitspraak gedaan iu de zaak van Theodoras Krciner. Het hol' heeft den aangeklaagde schuldig ver klaard aan moed willigen doodslag gepleegd niet voorbe dachten rade o|> deii persoon van zijnen zwager Jan van Guijen en hen» veroordeeld tot de stValledes doods, door middel van ophanging aan eene galg uit te voeieri binnen de -stad Arnhem. Na het uitspreken van dit. vonnis hield dc voorzitter Mr. W. L. F. C, van Rappard, ectie ern stige toespraak lot den veroordeelde, welke op het talrijk publiek ceii diepen indruk maakte eu zoo hel scheen ook op den schuldige die zich, gedurende het regtsgeding, als een verstokten booswicht had doen kennen. Iu hol bijzonder maakte de voorzitter gewag van de andeie mis daden, waarvan de veroordeelde verdacht wordtgehouden, doch die onbewezen zijn j Z: E. Gestr. weusctile d en" De - schnldigdè toe dat die verdeukiug valsch mogt wezen eu wees hein op den Oppersten Regter voor wieu niets verborgen is en wiens oordoelcn reglvaardig zijn. Uit de instructie eu dé acte van beschuldiging waren de volgende daadzaken gebleken de beklaagde had sedert geruiraeii tijd grooteu haat tegen zijoeu zwager J. vail Guijen, opgevat, uit hoofde deze hem ten lasie zoude gelegd hébben dat hij (Kremer) met zijne eigene en volle zuster (de echtgenoot van. van Guijeu) ongeoorloofde omgang had eu welke verdenking van bloedschendigén omgang maar al le zeer is gebleken niet zonder grond geweest te zijn. Aan verschillende personen had de beschuldigde reeds vroeger zijn voornemen om J. vau Guijèn .door schiet geweer van het leven le berooven te kennen gegeven vooral nadat van Guijen hem oin de opgegeven reden zijne woning had doen verlaten. liet is almede gebleken dat Th. Krerner iu het bezit was van twee geweren eu een pistool. Een derzclve zijnde een dubbel percussie-geweer, had hij weinige dagen voor déü inbord bij den gewe'ér- maker Tukken te Doesburg, doen herstellen te kennén gevende dat hij daarmede een groot beest moest dood schieten. Van. Guijeu voedde voor den beschuldigde en voor zijne eigene vrouw, (ljens z,uster, zoodanige vrees, dat lnj zich des avonds alleen niet buiten zijne woning durfde ^bege ven, en steeds bevreesd was door beiden te worden ver giftigd, waartegen hij allerlei voorzorgen nam. Door zijne zuster, dè vrouw vau den verslagene, gewaarschuwd, heeft de beschuldigde volgens eigene bekentenis (nadat hij reeds vroeger met het geladen geweer zijnen zwager bij diens woning had opgewacht, terwijl deze door zijne vrouw onder voorgeven dat er dieven waren, was aangezocht het huis te verlaten, waaraan hij echter toen niet voldaan had,) iu den vroegen morgen van 18 Juuij 184S,wetende dat van Guijen zichte Zeddam naar de kerk zoude begeven, op weinige schreden van diens woniug, zich verborgen hem aldaar opgewacht en hem, van achter een heg, eerst eene doodelijke wonde iu den buik eu in de zijde toebragt eu daarna eene tweede, toen van Guijen reeds zieltogende op den grond lag, in het hoofd, welke laatste evenzeer noodwendig doodelijk was, niet alleen, maar zells een plotselingeu dood moest ten gevolge hebben, als zijnde toe- gebragt a bout portaal; iedere loop van het dubbel ge weer was met twee stukken gehakt lood geléden. Nadat hij den moord had gepleegd, heeft Kremer hel lijk eerst iu liet kooru verborgen en het daarua des nachts in eeiie ondiepe modderige wetering geworpen, waarin het den vol genden namiddag door eenen schaapherder is ontdekt én later herkend. Bij die ontdekking heeft het algehieen ge rucht dadelijk den beschuldigde als den dader eu zijne zuster als de medepliglige aangewezen toen, ia den na middag van deu dag der begrafenis, deze laatste vernam, dat een gere'gtsdieuaar en veldwachter zich ten haren huize vervoegd hadden, heeft zij zich op eene boveukamer be geven, en aldaar niet een scheermes zicli zoodanige ver wonding toegebragt aan den hals dat zij daaraan bijna onmiddellijk is overl den zij vond voor haren dood uog slechts even den tijd om te kennen te geven, dat zij en niet haar broeder deu moord gepleegd had. Het onwaar schijnlijke vau die opgave is spoedig èn uit cle, omstandig heden, èn later uit de verklaringen der getuigen cu uit de bekentenissen van deu beschuldigde gebleken. Als opmer kelijke omstandigheden, doch die geen punt van behande ling in de acte van beschuldiging u'itma'keu. dient vermeld le worden,dat twaalf jaren geleden, ook de - vader van dezen besch., met welken.lnj te zamen woonde, ecu ge weldigen dood is gestorven, terwijl twee dagen na deu moord, b(j den landbouwer Ilóogaarts (die geweigerd had voor cleii kautonregter te Doesburg eene verklaring al ic leggen, dat J. van Guijeu in staat van krankzinnigheid verkeerde eu in het krankzinnigen gesticht te Ziitphéri moest worden opgenomen) brand' weid geslicht, van welke misdaad mede deze beschu'digdc en zijne zus«er Vei dacht gehouden werden, l)e beschuldigde stond dan ook alge? meen als een schrik in den omtrék bekend; hij liep steeds «iet. geïadene vuurvvapen.cn loud en uitte vqorUimeiul.be- dreigingen. Zijn zwager, de verslagene, daarentegen, hield men voor een goéd méuscli, terwijl de huiselijke twisten tiisschch hem cn zijne' echtgenoot aa'ii de niet ongegronde" vroeger opgegevcné verdenking moesten geweten worden. Na het [ilegen van deu 'nfoord heeft dé besch. zich vier jaren lang Séliuil welen te houden, zoadat li ij eerst voor leeuigcu tijd in handen der justitie gerankt is. De behan deling vuur het hof vau dit schrikkelijk drama, waarin sprake is van moord, up de naaste betrekkingen, bloed- schande, brandstichting en zelfmoord, had eene aanzienlijke menigte in de géregtsznal gevoerd. De beschuldigde was koud en ongevoelig en' bekende zonder eenige aandoening de meeste omstandigheden, ook den moord op zijnen zwager gepleegd, voorgevende, dien gepleegd te hebben omdat zijn zwager naar zijn leven zoude gestaan itebbcu. liet onwaarachtige van dit voorgeven werd, le regt, dooi" deu Voorzitter opgeinctkt, vooral uit de omstandigheid, dut de beschuldigde van zijne woning op meer dan een uur atslauds gelegen, naar die vau zijnen zwager gegaan was, cil do/.e, die gerust en ongewapend zijne woiiing verliet, verraderlijk van het leven had beroofd; de beschuldigde kon daarenboven niemand opgeven, die imniiT zoodanige betiioigiug duur v. Guijen geuit, \eruo:nen had, doch wei

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1852 | | pagina 1