NIEUWSBODE
IVo. 895* Donderdag2 September 1852,
9e. Jaarg.
MEW ASONWEERT ZICH:
in Ncderlatnif brj den Uitgever.
Bij alle Boekhandelaren en. Postdirecteuren,
la Noord-Atncrika, bij J. QXJINTUS, te Albany,
AEOÏÏMEMEKTS-PRIJS t
VOOR, BE1PE, UITGAVEN.
Voor 3 maanden. f 1.30.
Franco per post iu Nederland- 1.50.
Voor Nóord-Amerika. Franco New-York. Dollars 4,10.
VERSCHIJNT
Op Maandag eu Donderdag.
ADVERT EHTIEK'
4 0 Cent voor eiken regel.
Zeg ei r egt voor iedere pUaUiïig 33 cents.
l>e iiflzenoiug der AdverteOiiêtt Kan geschieden tot
Maandag en Woensdag, voormiddag 11 ure*
BUREAU:
Zie-tiktee Hoek van dc SeiiuithavcnLett. B, No. 94.
Brieven on Ingebonden sto.kkeu Franco.
De Weelde.
Tegen (ie klaglen, welke uien algemeen
hoort aanheffen oyer \eraplilenng, achter
uitgang en vermindering vau Slaat en in
komen bij deu zoogenaamtlen Burgerstand,
verheit zich meermalen eene opmerking,
welke dooi' velen als de naaste oorzaak van
dien achteruitgang wordt aangegeven le
welende Weelde* welke zoozeer in dien
<;n in andere standen wordt aangekweekt,
dat liet, voor het uiterlijke althans, is, alsof
er geen gebrekgeen verschil van stand
meer bestond.
JVeelde, het is een woord van eene uit
gestrekte en onbepaalde, beteekenis; kan in
eenen gouden, maar ook in cenen kwaden
zin worden opgevat, en is daarom wel eene
opzettelijke beschouwing waard, en zulks te
meer, onuiat hare grensscheidingen zeer
uioeijelijk kunnen worden aangewezen, aan
gezien voor den cenen een matig, en ge
oorloofd gebruik is van zijne inkomsten er,
bezittingen, wat voor tien anderen le regl
weelde genoemd worden kan.
Jn bel algemeen cn alzoo in eenen goeden
zin genomen, is dc voldoening onzer zin
nelijke begeerten en der genietingen des
levens geoorloofd, mits zulks geschiede onder
de behoorlijke en noodige bepalingen, Iu-
dien wij toch, bij hel toegeven aan onze
zucht naar weelde, daarom niet ophouden,
de armen van onzen overvloed mede, te deeleo;
edelmoedig en ineedoogeud handelen; in
dien wij daarom de phgtcn niet verzaken
of te kort doen van getrouwe huisvaders en
nuttige Staatsburgers, dan kan de strengste
zedevvet de voldoening dier zucht niet wra
ken. Men boude echter altijd in liet oog
liet doel waarvoor men leelL,- want bij
voorbeeld, geheel en als uitsluitend te leven
voor de voldoening der prikkeling van liet
gehemelte, of al zijn lijd en krachten en
fortuin-Ie wijden aan verkeering, bimien-
en builen 'stillis, ziedaar, eene weelde, die
dierlijken wellust verraadt en welke niet
kan voldaan worden, dun ten koste van het
geluk van zijn gezin, kinderen en betrek
kingen. Men ziet alzoo uit liet gezegde
dat cr eene geoorloolde, onschuldige dal
er eene verbodenelaakbare weelde is.
De eerste hiervoor houden liet althans
vele wijzen maakt een volk gelukkig,
Dat geluk heelt lol hoofdtrekkenbezigheid,
vermaak ei: rust. Om deze in de maatschap
pij algemeen te bevorderen de weelde
hoogst dienstbaar, en zulks le meer. omdat
eene geoorloofde weeldebehalve veel ander
nut, de vrije kunsten aankweekt en voedt.
Ja, men beweert, eu niét ten onregle, dat
dc kunsten geen' hoogen trap van volmaakt
heid kunnen beklimmen zonder de //xcdctc.
Men grondt zich daartoe op de opmerking,
welke aan de geschiedenis is ontleend, dat do-
zeHdeecuw, welke gropte wijsgecr.en, schrande
re Staatsmannen eu heldhaftige. Vcldheeren
•heeft geleverd, te gelijk bekwame wevers en
geoefende scheepstimmerlieden heeft gevormd.
Eu, waarlijkhet verband, dat in dezen
schijnbaar verre te zoeken is, ligt zeer nabij.
Onmiskenbaar loch is de invloed van den
geest eencr eeuw op de ontwikkeling van
kunsten en wetenschappen, op uil-vinding
en industrie. Eer vermaak en voordeel
geven daaraan sterke prikkels. Deze doen
alle kunsten, wetenschappen eu handwerken
uit een ganscli ander oogpunt beschouwen;
de luiheid wordt geweerd werkeloosheid
veracht en domheid verdreven, wanneer elk
do kunsten in den zijnen door de weelde
wordt aangemoedigd, om le beoefenen.
Een niet minder voordeel brengt de weelde
ook le weeg door de ontwikkeling en voe
ding van den geest der gezelligheid en der
onderlinge mededeeling. De mensch, ge
vormd lot en verrijkt met nuttige kundig
heden en alzoo geschikt gemaakt, om zich
met anderen le onderhouden over voorwer
pen, den deukendeu mensch waardig, wordt
afkcerig van de eenzaamheid en schuwt de
afzondering van zijne lijdgenooten. Veeleer
zoekt hij anderen hem gelijkvormig in
denkwijze en kennis, op,- plaatst zich tot
hen iu verbindtenis, rigt vereenigingen op,
brengt genootschappen lot stand en opent
alzoo den weg tot nieuwe kundigheden en
ontdekkingen. Daardoor wordt vau zelf de
onderlinge nlgenieene smaak iu kleede-
ren en wat niet al geoefend gezui -
verd. Nieuwsgierigheid en weetlust Jokt zei
ven de wijzen tot hen. uit. Tusschen de
beide geslachten wordteen beschaafder, rei
ner toon van gemeenzaamheid en omgang
daargesteld, cn alzoo zijn gezelligheid, wel
willendheid, heusche bejegening, bescheiden
heid en een broederlijk gedrag en omgang
lussclien onderscheidene maatschappelijke
standen, die anders op z.icluelve blijven
staan en huilen aanraking met elkander zijn
zouden de weldadige gevolgen en uitwerk
selen eencr vermeerderde, geoorloofde weelde.
Zoo aarzelde een Augustus, die een voor
stander en vereerder was van wetenschappen,
niet, eenen Mecaenas op le zoeken. Zoo zijn
de voorbeelden voorhanden, dat, in navolging
daarvan, de magtigsle Vorsten, de aanzien
lijkste wcreklgiqoten, ware verdiensten er
kennende en op prijs stellende, zich op eene
gezellige wijze hebben aangesloten eu gc~
meenzamen opigang gehad met allen, die in
eeuig vak van kennis en wetenschap uit
muntten: waardoor zij voedsel eu prikkel
gaven aan uitstekende tpleujen en krachtig
medewerkten tot wering van domheid, lui
heid en armoede,
Maar er is nog. meer: door bol «lering aan
eene zoodanige weelde wordt de,aanwas en
het vertier bevorderd van alle die gemakken
en geriefelijkheden des levens, welke alleen
strekken tot vermaak en sieraad, lol verlus
tiging der zintuigen. En uien kan.zoodanig
vertier leregt aanmerken als eene voorraad
schuur van wei'k, welke in tijd van nood
doelmatig kan worden aangewend.
Het- is zoo: men voert tégen de hoven-
staande stellingen aan, dat zij niet gel
dig cn houdbaar zijn, het voorbeeld win
liet oude Rome, dat zich lot eenen nnge-
kendun trap van luister en hoogte wist le
verheden, maar dat, zoodra het de Grieksche
en Aziatische weeldein de veroverde landen
gezien en nagebootst heeft, ontaardde, uit
spatte in oproer, tweespalt en burgeroorlogen,
cn alzoo eindelijk haar kostbaarst sieraad, de
vrijheid, vertrapte. Doch, dat de weelde
daarvan geenzins oorzaak was, zullen wij
nader aantoonen. Voor ditmaal genoeg ten
hetooge onzer stelling.
Kien wslsj d i 3-3 gen
ILoïïi«2cflS, 27 Aug. Men heeft thans kennis ge
kregen var» een voorval, dal de goede verstandhou
ding tusschen Engeland en Oostenrijk niet zal be
vorderen. 111 de afgeloopene maand bevond zich,
namelijk te Verona een Engelscbman genaamd
Newton die de wallen der stad ging bezoeken met
een platten grond dier plaats in de hand. De O >s-
tenrijksche schildwachteen Eogelsehman met een
boek fn de hand ziende achtte het oirbaar her»
gevangen te nemen als zynde verraderlijk bezig
een plan der vestingwerken tc vervaardigen. Ver-
toogew waren ijdel de schildwacht bragt den lieer
Newton in de gevangenis waar hij vijf uren lang
bewaakt werd gedurende welke hij voor den com
missaris van policie verscheen en riaauwkeurig ge
visiteerd werd. Hoewel er niets verdachts bij hem
gevonden werd bragt men hem weder naar de ge
vangenis cn de eommissaris liet hem buiten de
kamer brengen, toen Newton de oorzaak van zijne
gevangenneming wenschte te weten» Hij schreef
aan den maarschalk ltadetzky die zijne letteren
naar den gouverneur der stad verzood bij welken
laatstee hij geen regt kon verkrijgen. Vóór dat hij
naar zijne gevangenis gebrsgt werd had hij ver
zocht naar zijn hotel geleid te worden en eenig
voedselwaaraan hij behoefte had te nuttigen
dit werd hem geweigerd; men bragt hein naar de
gevangpnis waar hij tot den volgenden morgen
verwijlde in gezelschap van twee misdadigers
zonder dal hen» eenige spijs verstrekt werd. Ein
delijk werd hij in vrijheid gesteld en daar hij zag,
dat al zijne stappen te Verona tot niets leidden
begaf hij zich naar Venetië, waar hij eene klagt
indiende bij den Engelschen consul te dier stede.
In die stad werden zijne pogingen evenmin als te
Verona met goed gevolg bekroond. Nog meer
bij zijn vertrek uit Venetië werd hij door een po-
liciebeambte aan het spoorweg-station gearresteerd,
diewetende dat men hein beschuldigde een
plan der vestingwerken van Verona le hebben wil
len maken zijne goederen aan een naauwgezet on
derzoek onderwierp tot dat het uur van vertrek
verstreken was. Newton eischte te vergeefs voor
zijn verlies en zijne gevangenschap schadeloosstel
ling de overheden weigerden hem te hooren.
Een Noord-Amcrikaausch dagblad verhaalt volgcnrler
wijze een gehecht met een beer, in den slaat Maine. Een
jongeling van 20 jaren, niet name Bean, had zich in ge
zelschap van een 12-ja.rï}» kind, Dunn genaamd, naar een
land begeven, om hooi in te zamelen, toen inj eensklaps
een onlzaggelijkeu zwarten beer met willen kop ('de ge
vaarlijkste soort onder de zwnrle bceron) vlak voor zich
ontwaarde. Bean had zijn geweer medegenomen, om pa
trijzen te schieten en had het in zijne nabijheid ueilerge-
zet hij v 1 ic«l er naar toe en lost hét op den beer, dien
hel schot echter weinig deerde, want het woeste dier blijft
hem naiteieu. Beau treedt langzaan» achteruil eo laadt
onderwijl zijn snaphaan, doch op het oogcublik. cfnt hij
er weder gebruik van zoude maken, struikelt hij over den
yvoriel eens booms en valt op den fltoud. Eer hij weder
op de boenen was. ..gekomen springt de beer op hen» aan.
Iu zijnen angst hrandt hij, op den mik liegende, het geweer
los, maar met even weinig goed-getuig als de eerste maal.
l)e b/'er grijpt zijn linkerarm, bijt en verscheurt dien op
eene verschrikkelijke wijze, terwijl lttj met de voorpooleri
de kleedeicn van de» jongeling aam Harden scheurt en liern
de borst openrijt. Voor een vo&enbliU haat hij den arm
los en opent een grootcn muil, otu dert jongeling'in liet
gelaat te bijten. Op dciizclfdeii stond duwt Beau mei meer
dan snensclielijkeii moed zijn verminkten linkerarm lol am
tie keel in den opgespe;;!cn bek des outliers,- de ben
voelt zich hierdoor belemmerd en builen de mogelijkheid,
om ccnige beweging te doen. Intusschen is de toestand van
der» jongeling, dier» hij onder zijn loege ligchaam schier
verplettert, weinig verbeterd. Ten einde dc zaak tot eene
beslissing te brengen, roept hij zijn jongen modgezel eu
zegt hen», dat hij een mes uit zijnen zak zoude halen en
hem ir> de hand geven. Het kiucl zwicht niet in meed
voor Beoii, maar nadert onversaagd en rekt den arm uit
tot over den kop des boers, ten einde in den zak van zijnen
oug«dirkkigen makker te komen. Eenmaal het mes iu
handeir hebbend*, bedient Bean er zich van met de »eg-
teihand, om den beer de keel door te snijden, dien hij op
deze wijze doodt, terwijl hij zelf uitgestrekt er onder is
liggende. Zoodra het dier den geest had gegeven, wierp
hij het van zich cn deed zijne wonden verbinden, diege-
lukkiglijk na eenigen lijd geheeld waren. De beer voeg
niet nnuder dan 400 poud.
JFtttitlmjll.
Parijs, 29 Aug, Eene zoogenaamde somnam
bule en haar magnetiseur zijn door de regtfjank
van 1ste instantie te Dyon veroordeeld tot 8
maanden gevangenis eu 500 fr, boete, als hebbende
een zieke een geneesmiddel «oorgeschreven, ten ge
volge van hetwelk deze was overleden.
StutsdklawV.
ESeriyn, 29 Aug. Te Dantzig neemt de cholera
toe, vooral onder de militairen vau het garnizoen.
Ook te Koningsbergen heeft zich die ziekte ver
toond. Dat 7ij ook te Maagdenburg zou zijn uit
gebroken, wordt weder tegengesproken.
Frankfort, 28 Aug. In Silezië is de lust tot
landverhuizing dermate toegenomen, dat duizenden
zich gereed maken, om in den loop van dezen herfst
naar Amerika en Australië tc vertrekken. Zij
vormen zich tot vereenigingen van 100 tot 200
personen, tot de gegoede klasse behoorenden die
voornemens zijn onderscheidene koloniën te vestigen.
Reeds der» 19»len dezer heeft men wilde gan
zen naar het Noorden zien trekken; en daar zij
zelden zoo vroeg die rigting inslaan houdt men
dit vuor de voorbode van een strengen winter.
MfsMellïHrg, 30 Aug. In weerwil der tegenspraak,
door liet Weekblad v*fi hel R"gU van het herigt van der
voltooijiiig v-au het nieuwe ontwerp van wet op de regler-
lijke organisatie, kattik uit eene goede bron medelieden
d-at de heer Suens ijverig aan het zamenslelleu van dit,
ontwerp arbeidt, waarvan hij reed* dc. algctsieeue ,sl rekking
heeft TjfclRrateld, Ik verneem levens, dal hij zich vereeoig'l
heel t mei. het beginsel, door den lieer Neder nu ijr van Ivo*
sentba! aangenomen, verscheiden hoven vat» ap| cl le be
houden, noch dal h*j zich voorstelt er het getnl «neer vau
le beperken, zooveel mogelijk den loop der justitie en de
bevoegdheid der legt»-» iijke collegi'M) le -vereenvoudigen.
Men kan overigen» vei wachten, dat hei nieuwe w.els-onl-
werp 1 ti de eer ate weken der aanslaande zitting van de sla-
teii-Reneraai zul woicleu aangeboden.
Fort Rath, 2* Aug. Met kracht \v..r.!i;n d
we»luuiimheden ann de afdamming dor Ooslor-Schvltiii.
voortgezet, waarbij de Engelschen niets ontzien.
Zoo, bij voerWehl. haten de vlei tors den schor—
grond voor de bedijking bemodigd, uit eebs^nitter
eigcrtdoiw, zonder hem te kennen en zonder b-i f
daartoe bekomen te hebben. Hel is een rtdtzen werk,,
mee. a lort fr» 8 travers door liet regt vut» den
slerkaten tot stand brengt. Heden ar.tiveten er.
b. ir een paar honderd EngeUche arbeiders, onder
belofte Tan vgst werk. en eer veertien dagen ver-
loopen zijn worden zij naakt en zonder reisgeld
«5vt> den dijk gezonden. In den beginne 'heeft 'de
directie van het werk getracht de be.'Htódig'ie gron
den aan te koopen, doch daar dit niet zoo voet
stoots gelukte, heelt men verdere pogingen geslaakt
eu eenvoudig den grond ziel) toegeëigend, hclaün
de eigenaren vrijlatende.' de schade op hun te vef>
lialeti. Onderscheidene eigenaren zijn dab óoK'nlèt
op' htm gomak, en hebben, 'naar wij veniëmen
besloten, indien men hnntic gronden zonder toé-
stemming in bezit neemt, geweld met geweld té
keer le gaan. Het zal ons benieuwen, wat dé
