IVo. 885.
Donderdag29 fultj 1852,
ÜJ.
8e. Jaarg.
Gebrekkige Strafwet.
Nieuwstijdingen
t. De
diin-
L»noeg
mor-
ijding
araan
to
hier
ingen
van
FEK-
be
is de
jaren
onop»
n niet
jd een
waa I'
«z be-
"5 AO,
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBOD
DEERT ABONNEERT ZICH;
fo Nederland, bij (jen Uilgcver.
Bij alle Boekhandelaren en Postdirecteuren.
In Noord-Amerika, bij J. QUINTUS, le Albany,
ABONNEMEENTS-PRMS t
VOOR BEIDE UITGAVEN.
t^ooi 3 maanden. 1.30.
Franco per post. in Nederland- 1.50.
Voor Noord-Amerika. Franco New-York- Dollars 1,10.
VERSCHIJNT
Op Maandag en Donderdag.
ADVERT EN TIEN
10 Cent voor eiken regel.
Zegelregt voor iedere plaatsing 35 cents.
De i«'/ending der Adyzrlenlièn Kan geschieden lot
Maandag en Woensdag, voormiddag 11 urei
BUREAU:
Zieiikzee Hoek van de SchuithavenLelt. 3, No. 94.
Brieven en Ingezonden stuik keu Franco.
de zalf
liddclcu
a t>, te-
s Een
geleden
woud
zich
onder
leeluiid-
hij
illoway,
s en de
van
23,50'
23,90
men bij
Goes,
.ertogei -
d bij
aon of.
TT, van>
lezen
iantoor
-JON-
OCHT-
jr-Gezin
eene-
EE3 9
k goed
irieven
VEU-
i LOOZE
Er zijn nienigwert' en te regt klngten
gerezen over bet gebrekkige, onbestemde cn
onvolledige onzer wélgeving, even ids er
dikwijls niet klem en kracht betoogd is,
dal het voor ecne natie, als de Nedcrland-
schc, onleerend is, onder den dwang der
wellen van haren overweldiger le leven
nadat zij ongeveer veertig jaren het juk der
slavernij heelt afgeschudwaaronder hij
haar heeft doen buigen.
Men gevoeltdat wij hier grootendeels
het oog hebben op liet Wetboek van Straf-
ragt* welks geest, strekking cn toepassing
geenszins voegt voor een vrij onafhankelijk
volk.
Dat welhoek wordt letterlijk opgevat en
in verband gebragl mei zaken cn omstan
digheden, welke de wetgever zelf kennelijk
nooit op het oog gehad heeft, en dal aldus
of uit zijn verhand wordt gerukt, of althans
zeker verkeerd toegepast.
Wij willen ten bewijze uit velen, één vuor-
beeld noemen. De wet op de verecniging
van meer dan 20 personen, (art. 291) zonder
vooraf bekonten toestemming en kennisgeving
aan het plaatselijk Bestuur, wie is er, met
gezonde hersenen, die beweren zal. dal bij
dat artikel door den wetgever op liet oog
is gehad eene vriendschappelijke bijeen
komst van personen, om over Godsdienstige
onderwerpen te spreken betreffende bet
kerkgenootschap, waartoe zij bclionm'i, on
verschillig. of zij met dat genootschap in
sommige ojiziglen van dezelfde zienswijze
zijn, of er van wenschen al te wijken? bi
één woord: wie durft beweren, dat met
dat slrafartikel bedoeld zijn dezulken
die zich ten deule niseheiden van de l'roles-
lantsehe kerk? Of, blijven zij daarom niet
Protestant en mitsdien een erkend ge-
nootschap En echter heelt zucht, hui le
behagen door letterknechlerij. of welke andere
roersels ook, ons geleerd, dat die' afgeschei
denen beschouwd en behandeld werden, als
ware dat artikel voor hen alleen geschreven,
(art. 291 cn volg:) En is deze de bedoe
ling des wetgevers, dan zijn ook nog alle
bijeenkomsten van kiezers, om over do voor
liegt van een lid voor de 1*. en 2". kamer
le beraadslagen, verboden en strafbaar, zoo
lang door eene voor te dragen wel op de ver-
eenigingen dit artikel niet krachteloos wordt
gemaakt.
Inlusschcn, hoe menig braaf huisvader is
Hoor de toepassing dier strafbepaling van
en welgesteld een arm man geworden,-
ei'wijl weder anderen, op welke men gel -
•lelijk niels kon verhalen, maanden eïi jaren
iiiniic innerlijke Godsdienstige belijdenis
lebben geboet met gevangenisstraf, als waren
ij dieven of moordenaars?
Dat dit gelieerd is daarenboven in cell
•liristeii-, een l'roteslaulsch land, wij uoe-
nen bet onbillijk en geheel strijdig met
e leus des Christendoms, dat niet kan
rweerii of voortgeplant moet worden door
iet zwaard.
Een ander voorbeeld van verkeerde, tegen
het gezond versland strijdende redactie is
le vinden in de artikelen 367 en volgende
van het slrafregt opziglens den laster.
Zonder in een uitlegkundig beloog te
treden van dat woord, meenen wij echter
met grond te kunnen beweren, dat het ken-
teoken (criterium) van laster aldaar wordt
aangegeven op eene wijze, die hel gezond
versland niet beamen kan. Hoe! zou
alleen dan eene aantijging geen laster zijn,
wanneer de daadzaak is geconstateerd door
eene authentieke acte of vonnis; en daar
entegen alle aantijging laster zijn van welke
die bewijzen niet worden aangevoerd? Uil
is evenzeer onwaar, als onzin.
Wanneer ik, bij voorbeeld, iemand eene
daad aantijg, die 20, 30 of meer personen
met mij le gelijk gezien, opgemerkt, gehoord
of bijgewoond hebben, maar die overigens
zonder gevolg bleef, kari men het dan met
eenigen schijn van gegrond oordeel er voor
houden, dat ik door die aantijging hoedanig
ook geschied, den bedrijver laster? En evenwel
zou mij de strafbepaling treffen, indien ik,
ofschoon met 20 getuigen als gewapend, tenzij
dezelve bewezen ware door opgcmelde bewijs
stukken, dezelve openbaar vermeldde.
Doch, dit is op verre na nog niet alles.
Zoozeer als cenig reglschapeu menscli
verklaren wij ons een vijand van alles, wat
naar laster zweemtof den goeden
naam en eer van anderen aanrandt en schade
doet lijden maar evenzeer houden wij den
inhoud dier artikelen en de toepassing, die
er, van gemaakt wordt, onbillijk, schadelijk,
ja. in soininig opzigt verduidelijk voor de
maatschappij.
Ook dit willen wij bewijzen. Als ons.
hij voorbeeld, kennelijk gemaakt werd, dat
deze ol' gene hooggeplaatste of lager staande
ambtenaar in het geheim een schandelijk
misbruik maakte van zijn gezag of van zijne
heirekking,- wanneer wij daarvan of de be
wijzen konden leveren, of zoodanige inlichtin -
gen er van mededeeleu, dat het feit als be
wezen moest geacht worden doch ons vermeten
durfden, daaraan npcilliaarheid le geven, zou
niet de straf ons weldra volgen? En nu,
is de gegronde vrees dier straf niet de oor
zaak, dat aan het Gouvernement aan Mi-
nislerién. Lauds-, Gemeeule- en Polderbe
sturen misbruiken, knoeijerijen, knevelarijen
enz. onbekend blijven, waarvan de kennis
allernuttigstja vvensclielijk ware? On
getwijfeld ja.
Men meeiie niet, dat dit zoo maar uit de
lucht gegrepen en van grond ontbloot is.
Integendeel het zou ons gemakkelijk vallen
bewijzen aan te voeren, dal, indien de vrij
heid der drukpers ook niet in dal opzigt
aan banden gelegd ware, en de vermelding
van algemeen bekende daadzaken als laster
gebrandmerkt, vervolgd en gestraft werd,
en aan de natie en aan elk, dien liet aan
gaat, taferccle.il zouden kunnen geleverd
worden, wier opspoiing allezins bel angstig
en onpartijdig onderzoek van den Minister
van Justitie en Eeredienst zouden waardig zijn.
Nu echter moet men zwijgen, liet kwaad
laten voortgaan en ongestraft blijven ,- want,
wie wil zicli in de bresse stellen, die voor
af weet, dat gevangenis zijn loon zal zijn?
Mogt deze wenk niet le vergeefs gegeven
zijn, maar opgevangen en ter harte genomen
worden door hen, wier maatschappelijke be
trekkingen vermogen, om in zoodanige
cn andere gebreken onzer wetgeving le voor
zien; dan ten minste zou menig onbillijk
vonnis voorgekomen en der drukpers een' boei
afgenomen worden, waaronder zij thans ge
kneld ligt, en die tevens de vruchtbare oor
zaak is. dat menige schanddaad zoo van
geestelijke, als wereldrijke personen begaan,
verborgen blijft cu straffeloos bedreven wordt.
mancas moest twee blieven aan den Koning 'scbrijveli
waarin hij uitvoerig over de ziekte en den natuurlijken
dood van Monligny berigt gaf. .Beide brieven werdén ie
Madrid en le Brussel in ontloop gebriigt, Drie eeuwen
lang bleef de waarheid verborgen lot Ga chat tl in de ar
chieven van Simaiicas de hluedige waarheid ontdekte.
Eene gruweldaad meer in 'de lange reeks 'van die, welke
het aandenken aan den Spaanschen Philips den lldch brand
merken,
BmsSCÏ, 24 Julij. De hoofri-archivarius le Brussel,
Gacbard heeft, in eene aan de Belgische acadamie voor
gedragen verhandeling, eene der gruwelijkste daden van
Philips II opgehelderd namelijk de geheime tercglstelling
van Flor is van Montmorency baron van Monligny en
van Leuze, in het twee uren rail Yallad.olid gelegen ka
steelvan Simancas inden nacht lusscheu 15 cu 16 Oc
tober 1370.
Monligny vertrok naar Madrid, om Philips IT tot ge
matigdheid iu zijne handelingen tegen de Nederlanden te
smeeken. Op liet vriendelijkste onthaald, werd de edele
man lang door allerlei kunstmiddelen teruggehouden en
kon hij geen vei lof tol terugkeer erlangen. Zelfs alle
middelen tot ontvlugling waren hern afgesneden. Zoodra
hij de Spaansclie grenzen tegen zijn wil en alleen, om
zijn ongelukkig vaderland te dienen had overschreden
was iu het Escuriaal zijn dood besloten.
Toen eindelijk <le hooiden van Egmoud en Iloorn door
beulshaiidcti gevallen waren, werd Monligny ook gegrepen
in den nacht van 19 Sept. 1368 cu versmachtte hij eerst
tien maanden in het slot te Segovia. Na eene mislukte
poging tot ontvliigting bragl men hem in het slot van
het stadje Simancas.
Aiba sprak 4 Mei 1370 het doodvonnis over Monligny
uit, mei verbeurdvei klaring zijner goederen. Vele stem
men verhieven zich voor tien ongelukkigpri gevangene,
zclls dc derde gemalin vau Philips 11 Anna van Oos
tenrijk kwam voor hem op. Doch hoe luide de slem
van liet regt legen het vonnis sprak dat geveld werd
zonder dat de aangeklaagde zich verdedigen kon, Monlig
ny 's tiood v\as bestolen. Alleen durfde men htm nieL opeui-
lijk l ere» ts teil en.
Velasco de minister van Philips, ontwierp het plan
voor het bloedige drama cn voerde liet ook in naam van
zijn meester uit. In hei slot en iu de Stad strooide nteu
uit dat Monligny ziek was ten einde zoo elke verden
king in slaap le sussen.
Den 14dcii October 1570 verscheen tegen den avond
Alonzo de Orclhuio alcade van Yalladolid vergezeld van
den beul van Simancas. Teil 10 ure werd dén gevan
gene iu tegenwoordigheid van den gouverneur Étigcnio
de Per al la hét doodvonnis, zoo als Alba het geveld had.
aangezegd. Monligny, ofschoon zulks niel verwachtende,
out ving het als ren n.an. Een dominicaner monnik, Her
nando del Cast' llobereidde hem voor zijn uiterste. Een
testament Ie maken wérd Monligny niet verguud oenige
bepalingen moést liij zoo maken alsof hij zwaar ziek was
en zijn einde te géiiioel zag. Monligny onderwierp zich.
Twee ringen gaf bij aan Hernando voor zijne gade en
'.schoonmoederhij. maakte nog ecuige andere bepalingen.
Ten 1 ure ii:den nacht vau 15 op j li verscheen de
beul en Monllgn-y werd zoo was.hel vei langen van Phi
lips 11, als een gemeen misdadiger op zijn di ie-en-veertigstc
jaar aan tien paal gewurgd.
Met het asfibreken van den dag liet de gouverneur ver
kondigen dal Monligny o'véi loden was. In eene capucy
pij werd het lijk in de kei k tou toon gesteld en aan den
pastoor eenvoudig medegedeeld dat de baron Monligny
700 als algemeen bekend is aan een natuurlijken dood
gestorven was.' Nadat de identiteit van het lijk was ge
bleken 'werd hetzelve in de hooldkapol begraven. De meer
rlail gruw/amc staatkunde van Philips II had middelen ge
noeg om liet geheim van de lereglstelling van Monligny
te bewaren. Allen die vau hetzelve wisten priester, no
taris, beul moesten -jeu vrees'drjkeii eed zweren cn wer
den nul deu dood bedreigd wanneer liet minste van de
bloedilaad aan liet licht kwam. De gouverneur vau Si-
Fdam 19 Julij. lieden is door een schipper al
hier aangebragt een lieer, die door hem op de Zuiderzee
hij Pampus in eene jol drijvende is gevonden. Deze Heer;
die opgaf te S. te huis le behoóren en ook door een zij
ner stadgënoolcn die hier vertoefde herkend werd, bleek
een geleerd meirsch te zijn die echter sedert jaren aan
verstandsverbijstering had geleden en daarom ook reeds
onder geneeskundige behandeling was geweest. Thans zou
hij weder naar laatstgenoemde plaats worden vervoerd en
was daartoe onder geleide te Amsterdam aangekomen. Hier
echter inankle hij van een onbewaakt oogénblilc gebruik
eri verliet omstreeks ten twee ure in dén nacht het schip;
hij begaf zich in de jol roeide het IJ uil zette vervol
gens de zitbanken overeind plaatste zich riiet eene roei
spaan achter in de jol om haar te sturen, en liet zich
zoo voor den wind in volle zee drijven. Er is dadelijk
proces-verbaal van het gebeurde opgemaakt cn de persoon
inmiddels onder goed opzigt gesteld, en voor eene goede
behandeling gezorgd.
Atreilaem 25 Julij, De raad van toezigt en disci
pline der orde van advocaten bij het hof van Gelderland,
heeft op gisteren den heer mr. C. vau Baerle. advocaat
le dezer stede voor den lijd van drie maanden geschorst
in de uiloefening der regtspraktijk eri zulks wegens zijne
gedragingen bij de arrorrdissemeiits-reglbauk le Assen, op
16 Junij jl. en de artikelen in hel Handelsblad van 1 Julij
en het Weekblad van het liegt van 5. Julij van dit jaar,
als hebbende ziclï schuldig gemaakt, 1. aan.misdragingen,
waardoor de eer en waardigheid van den stand der advo
caten aan minachting zijn blootgesteld,,, en 2. aan schen
ding van den, door hem als advocaat afgelegden eed, dooi
de achting en eerbied aan de rcgterhjke'autoriteiten ver
schuldigd en welke hij gezworeu had ie zullen onder
houden in tie beide opgenoemde couranten-artikelen te heb
ben miskend en verzaakt.
Efcotfeirdarci 24 Julij. De Heer P., ecu geacht
iugezeten dezer stad heeft zich heden namiddag schuldig
gemaakt aan eene poging lot moord op zijne vrouw. Hij
was van een reisje vroeger teruggekomen dan rnen voi-
wachtte en betrapte zijne vrouw op heelerdaad van echt
breuk. In drift ontstoken landde hij een pistool met ha
gel en verwondde de vrouw zoo ernstig aan den schouder,
dat men voor haar leven vreest. Haar niedepliglige heelt
ook eenigc hagelkorrels in het geaigt ontvangen. De Heer
P. heelt zich vrijwillig Jq handen der p.olicie overgegevcu.
Z£er£kzee, 28 Julij. Heden morsen arriveerden
alhier, twee van Zijner Majesteits Krijgsknechten,
om ingelegerd te worden hij de helaslfngpligligen
en belastingschuldigen, want ïelfs de loopende be
lasting van dit jaar werd door kracht van wapenen
ingevorderd. Zoo men zegt, worden die strenge
maatregelen gebezigd, om dat de bevolking van Zie-
rikzee zoo weinig notitie genomen heelt van het.
prinsje van Oranje, tijdens zijn verblijf ahlaar, en
omdat de ltooge autoriteiten hem hébben laten
loopen als een schooljongen.
Heden morgen ten elf ure werd aan den
Heer Burgemeester dezer stad den gouden ge
denkpenning vervaardigd door den Heer UI.
Lucartlicte Rotterdam door de commissie lot het
regelen van het feest op 26 Mei jl., aangeboden,
welk gedenkstuk niet aandoening.werd aangenomen,
terwijl genoemde commissie bestaande uit de Hoe
ren U. G. Muiock Houwer en J. de Braai op
het minzaamst wertl ontvangen.
Op de eene zijde staattei; HEiUNNtïiiiVG deu
fbestyièning van Zijn-Edkl Achtbaar 25jamg
Buugemeb'sterschap 26 Mei 1SÖ2 en <>p de keer
zijde DE INGEZETENEN VAN ZlKlUKZEE, AAN DEN
Burgemeester M. C. de Crane;
GESiJi.-VGWE BEIS S GTE N
Te Appeldoorn is het de Logementhouders en
Herbergiers verboden, vnor zonsopgang hunne deu
ren te 0|ienen zoodat men er in den winter, vóór
's morgens acht ure in eene herberg of logement