a
No. 72©.
Maandag, 1© De1850.
7e. Jaarg.
Kieuwstijdingen.
ERIKZEESCHE
I
9
«JEN ABONNEERT ZICH
in Nederland, bij den Uilgever
Dij alle Boekhandelaren en Postdirecteuren.
Ia Noord-Amerika, bij J. QUINTUS, te Albany,
(2ii bij C. de REGT, »e Cleveland Staat Ohio.
ABONNEMENTS-PRIJS
VOOR BEIDE UITGAVEN.
Vogi 3 maanden1 ,30.
Franco per post in Nederland- 1,50.
Voor Noord-Amerika. Franco New-York. Dollars 1,10.
VERSCHIJNT
Op Maandag en Donderdag,
ADVERTENTIE»
10 Cent voor eiken regel.
Zegelregt voor iedere plaatsing 35 cents.
De inzending der Adverlenliën kan geschieden tot
Maandag en Woensdag, voormiddag 11 ure.
BUREAU;
Ziciikj.ee, Hoek van de SchnithavenLeiL B, No. 94.
Brieven en Ingezonden stukken franco.
Wat Armoede er in Nederland heerscht.
I
ai
CHT bcuooü!
Istecn I"111
ian M.' van
Is er iels wat ten klaarblijkelijkste heeft
aangetoonddat er in ons land schrikkelijk
veel armoede heerschtzoo als door de on
partijdige oppositie-bladen sints lang werd ver
kondigd doch door de gehuurde organen der
ievoorregte partij hardnekkig werd ontkend
het is: het Verslag der regering over het
Armwezen in 1848.
Uit dat verslag blijkt, dat er, voor zoo
i veel bekend is, in dat jaarin instellingen
- lot het verleenen van dadelijken onderstand,
I zoo als: oude mannen- en vrouwenhuizen,
i weeshuizenbestedeliughuizen armen- or
werkhuizen, proveniershuizen, gast- of
I ziekenhuizen, enz., niet minder dan 471,282
personen werden verpleegd. Dit getal staal,
I in verhouding tot de geheelc bevolkingals
1000 lot 154,29.
Daaruit blijkt alverder dat het gelal der
huiszittende armen en bedeelden in even
redigheid staat tot het zielengetal in Neder
land, als 139,79 (gemiddeld) tot 1000, zoo
dat er zich niet minder dan ongeveer 427,000
van die soort van armen in ons landje be
vinden.
Dat verslag toont almede aandat er te
dier tijde bovendien werden onder houden
I in de koloniën van Weldadigheid: 11,224;
inde werkplaatsen 7,920 in de werkscholen
'I 1,870 in het doofstommen-instituut 232;
ia dat voor blinden 50.- - tezamen 21,308 per-
souen, uitmakende met de hierboven genoein-
l den een totaal bedrag van 919,590 personen
die niet in hunne eigene behoelten voorzien,
en door den slaat of bijzondere liefdadige
5 instellingen worden onderhouden.
Genoemd verslag doet ons ook zien dat
het aantal panden, in 1848, in de geza
menlijke banken van leaning gebragtniet
j minder bedroeg, dan 2,330,806. Door hoe
I veel personen zulks geschiedde, kan niet
worden opgegevendoch het komt ons voor,
dat wij ons aan geene overdrijving schuldig
maken indien wij dit getal op ruim één
millioei) beramen.
Ongeveer 2 millioen menschen dus op
eeue bevolking van even 3 millioen zielen,
en bij deze 3 millioen zelfs alle kinderen
en zuigelingen medegerekendongeveer
2 millioen menschen, waarvau de eene helft
van de liefdadigheid leeft, en de andere
gedwongen is, nu en dan zijne toevlugt tot
de woekerholeu te nemendie men banken
van leening noemt
Ga daarbij nu eens in uwe gedachten na
hue veel stille armoede er niet geleden wordt;
hoe veel hongerige magen niet een natge-
schreid oog geven dat zich verscholen houdt
eu hoe veel beklagenswaardigeeergevoel
bezittende nooddruftigen er niet zijn, die
liever in 't verborgen lijdendan dat ze
de wereld er getuige van maken,- bereken
eens hoe velen er niet gevonden worden, die
door de hand eens vriends worden geholpen
en verzorgd,- bedenk eens, hoe veel ramp
zalige maagden, door kommer eu nooddruft
gedrongenniet eene openbare prooi worden
der ontucht; hoe veel jongelingen, geene
eerlijke bete broods kuunende verdienen
zich niet in militaire dieust begeven't zij
hier te lande, 't zij in de Overzeesche be
zittingen som ze eens op al die publieke
bedelaars in de steden en dorpendie van
de aalmoezen geheel of gedeeltelijk moeten
leven en gij zult moeten bekennen, dal
het getal der armen behoeftigen en gebrek
lijdenden in Nederland zoo schrikbarend
groot is, als welligt nergens elders.
Die heillooze staat van zaken is een
gevolg van bet eeuwig vloekwaardige rege
ring-stelsel dut een Willem 1 een schat
van 243 millioen guldens bezorgde, en de
gansche natie berooide en berooide; een
gevolg van het ellendige belastingsysteem
dat alles, wat handwerksman of burger heet,
alles wat handel of nijverheid op geene
groole schaal kan drijven, op den duur on
feilbaar ten gronde moet rigten
Sints 18 48 is de algemeene armoede nog
toegenomen. Zij neemt jaarlijks toe. Zeer
enkele plaatsen slechts, die eene lijdelijke
welvaart genieten zoo als b. v. Rotterdam,
den Helder, enz., maken hierop eene uit
zondering.
Ernstighoog ernstig is die toestand. Het
moge niet dadelijk in het oog vallenmaar,
indien zulks zóó blijft voortgaan, dan is
eene sloopiug van het maatschappelijke ge
bouw, dan is misschien een bloedige bur
gerkrijg hier het gevolg van. Zeer lange
zelfs zal dit niet kunnen uitblijven.
O! gij, die voor de gewigligste aangele
genheden des vaderlands waken moetgij
die. door het geven van lallooze onvervuld
gebleven beloften, het roer des Staats in
handen hebt gekregen, overpeinst dal alles
en haast u dun de banier te huldigen
waarop geschreven staal: Bezuiniging
Schulddelging; radicale hervorming van het
belastingstelsel.
Ja, haast u, gij mogt anders, vóór gij 't
wist, met de Staatshulk in den afgrond
verzinken.
bevelen, en viel binnen weinige ocgenblikken,
doodclijk gekwetst door de booswichten neder. De
tolbeambten, hoewel van lmn opperhoofd beroofd,
maakten zich, na vier paarden van den vijand ge
dood te hebben, nog van drie anderen meester,
maar de berijders vlugtien, terwijl zij bunnen,
geheel uit tabak bestaandon, buit achterlieten. Hij
wordt op 350 kilugr. kegroot.
Dezer dagen is de geheele stad Melun in
opschudding geraakt wegens de ontdekking vaneen
belangrijken schal, welke in de kelders van den heer
Droujn de Lhuys, oud ontvanger- generaal en va
der van den vertegenwoordiger, gevondeü is. De schat
bedraagt niet minder dan 5 mill. fr. en bestaat
geheel in goudstukken van verschillende tijden en
netjes ingepakt in kleine vaaljes.
De veroordeelde heeft slechts den ouderdom van 22
len bereikt.
©wgslatïfr»
Londen, 10 December. Men wil hier welen,
dat het Fratischc gouvernement het plan heeft,
om den dubbelen geldstandaard af te schaffen en
het zilver tot den eeriigen wettelijken standaard
te verklaren vermoedelijk met oogmerk om de
groote hoeveelheid die bij de bank van Frankrijk
ligt, te vrijwaren tegen depreciatie, want, ofschoon
bet goudgeld, wegens het gemak, anderzins gaarne
a pari wordt genomen, zoude men, uit vrees voor
het uit Californie toestroomende goud, toch ein
delijk tot dezen maatregel en dan welligt met
groot verlies moeten komen.
JFrawfeti
Parijs, 10 Dec. Op den itlen December, om
streeks vijf ure des avonds, heeft er een bloedig
gevecht plaats gehad tusschen de tolbeamblen van
Donchery, aangevoerd door den heer Gréterin, en
elf smokkelaars te paard. Dewijl de laatstcn ge
weigerd hadden hunne goederen over le geven,
zag de heer Gréterin zich genoodzaakt, vuur te
Berlijn, 12 Dec. Sedert eenige jaren verschijnt nu
en clan voor het criminele hof eene vrouw, bekend als
eene der grootste bedriegsters. In den regel geeft zij zich
uit voor eene rijke vrouw, huurt vertrekken bij fatsoen
lijke lieden en laat weldra merken, dat zij niet ongeneigd
zou ziju hare hand en haar vermogen aan een man te
schenken. Vindt zij er zoo een dan sluit zij met hem
een notarieel huwelijks-contract. De man hierdoor gerust
gesteld zijnde, leent zij van hem eeuig geld om haar
vermogen iu handen te kunnen krijgen, heeft zij dat
geld bekomen, dan verdwijnt 2ij. Reeds 14 maal is zij
wegens zoodanige bedriegerijeu gestraft. Den 9den dezer
stond zij andermaal te regtditmaal echter wegens bedrog
en diefstal, daar zij deu man, ten wiens nadeel zij de
laatste maal deze manoevre uitoefende, niet alleen bedro
gen, maar na eenigen tijd bij hem ingewoond te hebben,
nog bestolen had. Zij werd nu veroordeeld tot vier jaren
tuchthuisstraf en tien jaren ouder opzigt der policie gesteld.
Het Pruisische Regeringsblad van 11 dezer
behelst de volgende Kon. verordening: «Nadat,
ten gevolge van eene met het Keizerlijk-Oostenrijk-
sche gouvernement getroffen overeenkomst, de re
denen zijn uit den weg geruimd, die den 6 No
vember mijn bevel tot het mobiel maken van mijn
geheele leger uitgelokt hadden zoo gelast ik liet
Staats-ministerie de verdere maatregelen tot uitrus
ting der armec-corpsen te staken en allengs de
vermindering der troepen tot op de vroegere sterkte
te beweikstellingen.
Potsdam, 10 Dec. Freder. Wilhelm."
Frankfort 9 12 Dee. Eene telegrafische depêche uit
Weenen, van gisteren, kondigt aan, dat de krijgstoerus
tingen zullen gestaakt en het Oosten rijksche leger
gereduceerd zal woiden. Deze mededeeling is uit officiële
bronnen geput,
Ook in Pruissen zal de landweer achtereenvolgens naar
huis gezonden worden.
Teu gevolge hiervan, hebben de Oosten rijksche fondsen
gisteren avond in onze effecten-societeit eene beduidende
rijzing ondergaan.
Alle overige uit Weenen ontvangene berigten, stemmen
overeen in de bevestiging der belangrijke daadzaak, dat
de keizer het onherroepelijk besluit heeft genomen, om
in gemeenschap met de overige Duitsche Staten, aan den
bondsdag eene meer vrijzinnige organisatie te geven.
Brussel, 5 Dec. Te Ni velles heeft, in den nacht
van 2 op 3 dezer, een man zijne vrouw en drie
dochters, waarvan de oudste 21 jaren was, met
dolksteken vermoord, en toen het huis in brand
gestoken. Onder het bed, waarop de oude moe
der als getuige van zoo vele gruwelen, te mid
den der slagtoffer?, log, was mede vuur aange
legd, terwijl in een naburig vertrek drie kleine
kinderen waren opgesloten. Deze laatsten zijn met
moeite uit de vlammen gered; de vrouw was een
lijk, en twee dochters, doedelijk gewond, gaven in
het hospitaal weldra den geest. De derde hoopt
men te behouden. De dader trof zijne vrouw en
kinderen met 37 dolksteken, en trachtte hen toen
nog spoediger om het leven te brengen, door ver
branding. Hij is 50 jaar oud en onmiödelijk
gearresteerd.
Brussel, 13 Dcc. Het hof van assises van Hene
gouwen, heelt A, J. Delneste veroordeeld tot de strafte
des doods, wegens moord op zijne schoonzuster gepleegd,
Zieriksee 14 Dec. Door de Hoeren C. Vis, I.
G. J. vau den Bosch, W. D. de Jonge, K. Wagtlro eu
G. A. Fokker is, onder dag treken ing van 10 dezer eene
circulaire verzonden, ter deelneming in de vennootschap
lot opiigtiug van meekrap-fnbrijken iu Zeeland. Het ka
pitaal der v en nootschap wordt gesteld op 300,000, ver
deeld in 300 aandeelen van 1000.
Voor eenigen lijd was in Duitschland veel
sprake van oenen persoon, wiens achtbaar uiter
lijk wel geschikt was om eerbied in te boezemen
en die voorzien was van (gelijk later bleek) valsclte
recommandatie-brieven. Hij gaf zich den naam
Alfieri en den titel van kardinaal-legaat van den
paus. die Item, volgens zijn zeggen, met eene
zending bij de bisschoppen en andere hoofden van
do Katholijke kerk in het Noorden belast bad.
Overal met blijken van groote achting en eerbied
ontvangen, bediende bij op verscheidene plaatsen
de mis, had met verschillende bisschoppen talrijke
bijeenkomsten, om in naam van den paus de za
ken der Katholijke kerk in Duitschland te rege
len, en wist zjjne valsche rol zoo goed te vervul
len, en hun een zoodanig vertrouwen in te boe
zemen, dat zij hem aanzienlijke sommen overhan
digden, om tot verscheidene godsdienstige doel
einden en tot verschillende behoeften van de katho
lijke kerk aangewend te worden.
Het pruissische gouvernement vatte het eerste
achterdocht op over zijne zending. Door de po
licie van stad tot stad vervolgd, slaagde hij er in
om Polen te bereiken, waar hij, naar men thans
verneemt, door de bemoeijingen van den generaal
Abramowitz, gearresteerd en na3r de gevangenis
te Warschau gevoerd is. Zijn ware naam schijnt
Gonicz Polski te zijn, en naar men zegt is hij
van Poolsche afkomst.
GEMENGDE DEitlGTEN.
In dezelfde week toen de ministers hunne begrooling
aan de Tweede Kamer hebben aangeboden, is er eeue
bende zakkenrollers ontdekt te Groningen; de laatste zijn
over de grenzen gebannen. De Edelmogende der eerste
klasse hebben limine werkzaamheden hervat. Ook te
Nijmegen heeft een Edclniogend mensch mei eene kuipers
dochter het werk aangevangen. De derde Willem zal
zich met de derde stuiver moeten behelpen, waar groot
papa zaliger zich mede beholpen heeft; de eerste
Goedzak u. 1. kreeg 24 ton, en. de derde krijgt er maar
8 per jaar.Gestolen uit de Saxische Schatkist 200,000.
Een Engelschman is voor één paard geboden 108,000,
doch heeft liet cr niet voor willen geven cenc som, waar
voor Dcurloo zijne beide paarden wel geven zou. Door
gebrek aan vrijwilligers zullen sommige gekochte Neder-
landsche krijgs/ie/den dezen winter genegerd worden.
Benoodigd voor Zijner Majcstcits soldaatjes pillendoozcn en
doodkisten. Prins Hendrik is weer op 'i Loo. Ook
hebben de Bornruexiesche boertjes met Siut-Nicolaas zich
zoo verdienstelijk gemaakt, of ze geboren Priuseu waren.
l)e meid van de smid aldaar wil geen Geclenhoed meer
dragen. Ouder Nieuwer kerk spookt hot op eene hofr-
stcde van de Zanderige kant komt het spook, eu na
wat gespookt te hebben, loopt bet met de meid wegnaar
'l dorp, waar de meid dan bereden wordt door de nacht
merrie. Te Zwijndrccht is de Notaris zoo opregt, als
een Zoulheer zedelijk. Te Steouekamer logeert een
Dordsch heer bij eene weduwe, die een trooster benoodigd
heeft. Een gebrilde jood te Waalwijk bedelt in de
koffijhuizen om borreltjeshij heeft altijd veel dorst en
weinig geld. Te Middelburg zoekt een gistkooper op
Zondag nieuwe kalanten. De policie te Scherpenissc
heeft een nestje met vijf jongen uitgeroeid. TeColijns-
plaat loopt de 30jatige Johanna met de zindelijke Kola
zoo laat -«tan liet postkantoor, dat de menschen in hun
slaap worden gestoord. Iu den Koning-Polder (Z.-B.)
heeft een Vos jagers gevangen. Te Ouden-Bosch zijn
twee jonge dames door Tante eu Mama gebragt op hol,
en de zwager is dol; die haar vindt en teregt brengt zal
vriendelijk bedankt worden. Aldaar is een orgel iu 50-
jarigon ouderdom plegtig ingewijd. De nieuwe herder
iu de Gemeente de Lindt, vergezeld zijn herderinnetje
tot op hare plaats in de kerk, alvorens hij de zijne be
klimt. 1-loe liefOoit te Vlissyagen blijft een herder
allerliefst Smullen. Jufvrouw Mïotregen heeft weder een
brandbrief gezonden a-rn haren lieveling. Ook de ko-