ZIËRIKZËESGHE NIEUWSBODE
D onder dag19
T RUW
landsche
OL,
Mo. 693.
Ie. Jaarg.
Knecht
s.
Nieuwstijdingen.
'evragen bij J
m-GEND.
olen met J in
:ld f 150 i k
vooruit.
itsclie ec J,;
MEN ABONNEERT ZICH
In Nodcrland, bij den Uilgevcr
bij alle Boekhandelaren en Postdirecteuren.
In Noord-Amerika, bij J. QUINTUS, te Albany,
e:t bij C. de KEGT, te Cleveland, Staal Ohio,
ABONNEMENTS-PRIJS
VOOR BEIDE D1TCAVEN.
Voor 3 maandenI ,30.
Franco per post in Nederland- 1.50.
Voor Nnord-Ariierika. Fianco New-York. Dollars 1,10.
VERSCHIJNT
Op Maandag en Donderdag.
ADVERTENTIEN
10 Cent voor eiken regel.
Zegelregt voor iedere plaatsing 35 cents.
De inzending der Advertenlien kan geschieden tot
Maandag en Woensdag, voormiddag 11 ure.
BUREAU-
Zicriki.ee. Hoek van de Schuithavcn, Lett. G No, 94.
Brieven en Ingezonden s Dikken franco.
ardlge gen J
ptlleu van Hollo,;
3bserver iu 20;j
aldaar woonacliii;
eude aan een A
Is zoo hevig dald
in raadde hem tor'
gebruiken, tndo
an 44 dagen reed
aar Adelaide kon.
igenoemde uieuv,
PK 13 ZEN van
75 15.30 ƒ23
15 - 15,90 - 23^
t te bekomen
pothekcr Ie Ge
ler te 's Hertog#
244 Hollomj
RS-KNECm
van de Hei
rne dadelijt
onder
W.j,
lellifl
gevraagd: ml
11T,
van een goel
sdienst; adres-,
ranco Briever
roovaam
ag zich gaarml
November ge
ren met {ram
A. QUIST.H
®e Staten-ficneraal konten niet op den
door de rond wet bepaalden tijd
bijeen.
naar zijn sinaak,
en houden eudi
ar, toen tie om-
et te doeu plaats
>ben, hebben er
maakt, inzondei-
t avonden ruim
was. Een bewijs
in het Tooneel,\
nisgeuol is vuur
s veeltijds nieuw,
n ontmoeten die
i die opgevoerd
ist uitgevoerd,
Rosenveldt lieeft
k te zijn, In
rol meesterlijk
;ft hij als Sir;
?er genoten, on-i
epen te worden,
TooneelzalV
en of Alexander
3 bedrijven door
IroomBlijspel
ruige dichtrege-
2Héén voorzeker
keu.
gezelschap naar
it voor de bcwo-
an. Dat dc lieer
ogsteu, en zijne
dan Zijn I'-d.
gte weuscl» van
elminnaar
P. DE LOOZE,
Art. 05 der grondwet luidt aldus:
De Sluteu-Oeneraal vergadereu teil minste
eenmaal 's jaars.
-Hunne gewone vergadering wordt geo-
jtend op den derden Maandag in September.
De koning roept de buitengewone ver-
I giidering bijeen zoo dikwijls hij zulks noodig
oordeelt.''
Bij een dezer dagen genomen koninklijk
besluit wordt, krachtens datzelfde artikel
die eerste gewone vergadering der Staten-
Genenuil gezegd op den 7 der volgende
maand te moeten geschieden.
Immers hel luidt iu de koninklijke be
schikking daarop betrekking hebbende, en
zulks wel iu den aanhef: Gezien art. 70
der grondwet
Maar moet hijdie zich aan letter en'
geest der grondwet houdt, in die beschik
king geene grondwets-miskenniug zien? Zij
wordtzoo heet het duidelijk, zij, die
vergadering, wordt op den derden Maandag
in September geopend.
Die bepaling dal artikel maakt deel uit
van de grondwet; en de grondwet, nien
weet liet, is geen werk des konings,- de
wet. kan niet door een besluit in 't leven
worden geroepen, de vertegenwoordigers der
natie en het Hoofd van den Staat maken
wallen en veranderen herzien ol' wijzigen
die, maar gbzamenlijk.
lin toch, zoo als wij zeiden volgens een
besluit des konings geschiedde die afwij
king, wij zouden haast zeggen die verande
ring, herziening en wijziging, aan beide
gedeelten der wetgeving niet anders dan
met genoegzaam overleg veroorloofd.
Wij welen zeer goed, dat dit in liet
allerminst de schuld (les Koning niet is.
Eveneens erkennen wij volgaarne, dat de
dwang der omstandigheden liet ministerie
tot dien slap heeft doen overgaan.
Maar mag dwang van omstandigheden
gelden tegenover bevel der grondwet;
tegenover het contract, tiisschcn vorst en
volk gesloten
Terwijl wij het antwoord, dat op deze
vraag kan worden gegevenin het midden
laten, kunnen wij niet anders dan het nu
gebeurde bejammeren, 'l Stelt eene tlaad-
zaak daar die men het ministerie Thorbecke
meer dan eens ten laste zal zien leggen.
En, misschien niet geheel zonder grond,
zal daarbij aangevoerd worden, dat die ver
daagde opening der Sla ten-Generaal moet
worden geweten daaraan, dal de Kieswet
en de Provinciale wet te laat zijn aangeboden
en, dicusvolgens niet op deu behoorlijken
tijd zijn kunnen aangenomen en in werking
gesteld worden.
l'e nieuwe Gemeente- wet had in de vorige
zitting reeds moeten zijn aangeboden, en
haar niet bestaan -heelt op meer dan eene
plaats aanleiding lot anomaliën gegeven.
Zullen de vijanden van het liberale Bewind,
het eenigsle wat tegenwoordig in Nederland
kan beslaan, daarvan partij trekken om het
te (locn vallen, niet minder zullen zij dit
beklagenswaardig uitstel van de opening dei-
Twee Kamers 'te haat nemen om het minis
terie Thorbecke lievig aan te vallen.
Wij voor ons, wij betreuren ook dit ge-
beurde weder. Wij hopen echter tevens,
dat het den huldigen ministers hunne por
tefeuille moge doen behouden, gelijk wij
almede wènschen dat het hen zal aansporen,
om ill het vervolg alle traagheid in het aan
bieden van noodzakelijke wels-voordraglen
op zijde Ie schuiven.
En wij durven ons overtuigd houden, dat
dit ons hopen en wenschen door alle wel-
dmkenden in den lande zal worden gedeeld.
Kene les voor groote Bloed vergieters.
Wie, die eenig menschelijk gevoel in 't harte
omdraagt, siddert niet bij de herdenking aan de
gruwelen, door de Russische en Oostenrijksche
barbaren, na het door overmagt van wapenen ten
onderbrengen der Magyaarsche natie, bedreven?
Men kan, in sommige gevallen een moord ver
ontschuldigen,- men kan, iu lijden van oorlog,
doodslagen met den naam van heldenfeiten bestem
pelen, maar na een gewonnen veldslag, na het
onderdrukken eener revolutie, na het uitmaken
van een volksgeding zijne handen aan de te kort
geschuteneaan de overwonnen partij te slaan, en
die partij ten onder te brengen en te vernietigen
met galg en zwaard dat is schandelijk bloed
vergieten in die beteekeuis als onze voorvaders
dit in de dagen van Alba gevloekter gedachtenis,
beschouwden.
Eu dat de edele Hongaren, waaraan de thans
regerende Oostenrijksche dynastie, het Huis van
Habshurg, zoo veel verpligting heeft, op zulk eene
gruwelijke wijze zijn behandeld geworden, zal
niemand tegensprekendie met de schrikkelijke
gebeurtenissen, daar in den laatsten tijd hebbende
plaats gevonden, bekend is.
Voorzeker, het was op last der Oostenrijksche
regering dat het bloed vergoten werd dier Honga
renwelke den onafhankelijkheidsstrijd voerden
voor hun ongelukkig vaderland.
Maar meer nog dan die regering zich daardoor
verachtelijk heeft gemaakt in het oog van eiken
weldenkende, dient verafschuwd te worden het
wezen, dat zicli gebruiken liet om zulke moord-
tooneelen aan te rigten.
Dat wezen 't is een waardig Oostenrijksch
generaal heet Haynau.
Na liet helpen ten onder brengen der Hongaar-
sche natie, en 11a het vermoorden harer, in don
onafhankelijksstrijd gespaard gebleven helden, waag
de dat monster het, naar dat gedeelte van Europa
zijne schreden te wendenwaar de volksvrijheid
de overmagt op tirannen-emelmoed heeft; waar
een willekeurig gezag over geen bajonetten, door
barbaren gehanteerd beschikken kanom onaf—
hankelijkheidslievende menschen te verdelgen.
Hij betrad Albion's klassieken bodem.
De aristocratie, gevoelloos voor alles wat edel
is farizeesch genoeg om een ieder hulde te be
wijzen, die de gunsten of voorregten van een
gekroond Hoofd geniet, onverschillig of zulk een
iemand dan ook een duivel in menschelijke ge
daante is, de aristocratie aldaar, laag als schier
overal, ontving den bloedvergieter niet open armen
en eerbewijzingen, De -zijne millioeuen niet ken
nende Israëliet L. Rothschild, baron nog al,
maar kleinzoon van een bedelend citroenventer,
gaf hemdien Haynau, zelfs aanbevelings-brieven
aan de dusgenaamde voornaamste Engelsche perso-
naadjes, en noemde hem daarin zijn vriend Haynau.
Met een dier aanbevelings-brieven voorzien trad
de Oostenrijksche generaal eene der grootste Lon-
densche bierbrouwerijen binnen. Volgen? de in
alle belangrijke etablissementen aldaar bestaande
gewoonte moet ieder bezoeker zijn naam in een
daarvoor bestemd introductieliock teckcnen.
De bloedvergieter plaatste, met dezelfde band,
die, nu ongeveer een jaar geleden, de voltrekking
van honderden moorden beval, in dat boek:
«Haynau, gepensioneerd generaal en opperbevel
hebber in dienst van Oostenrijk."
Een oogenblik later vertelde de klerk, met het
houden van bedoeld boek belastaan een der
bierbrouwersgasten, wie de mail was, die hunne
werkplaatsen bezigtigdeen nog één oogenblik
later was zulks aan de talrijke werklieden van
de groote brouwerij bekend. «Nooit, zoo luidt
een verhaal werkte de electrieke telegraaf zoo
vlug, als de mare van dat hezuek' zich in de
harten der brave arbeiders kond deed."
En naauwelijks was nog eene seconde verstre
ken of uit honderde monden klonk de kreet:
Weg met den Oostenrijksclien slagter weg met
den Hongaarsclien beulDe ineest verwoedden
onder de fabrijksarbeiders duwden den onmensch
den hoed in de oogen anderen spuwden hem in
het gelaat, of trokken'hem aan zijne, in dienst
der menschenslagting grijs geworden knevels. De
uit een edelaardig gevoel; de uit meewaarigheid
mc-t de Hongaarsche slagtoffers ontstane woede,
sloeg vervolgens de handen aan dien despotenslaaf.
om hem hetzelfde lot te doen ondergaan, als hij
zoo vele schuldeloozen ondergaan liet.
Ter naauwernood en met de grootste moeite der
wereld ontkwam hij het doodsgevaar.
Was het toeval dat hem zoo wonderdadig be
houden deed blijven? Of was het de magtvolle
hand der Voorzienigheid die dien Oostenrijkschen
heul uit de klaauwen des verderfs redde?.,.
Wij vermeten ons niet zulks te beslissen. Maar
ons hart is genegen de laatste dier twee vragen
toestemmend te beantwoorden.
Inderdaad, dat monster zoude niet genoeg hier
op aarde zijn gestraft geweestindien een geweld
dadige dood in ééns een einde aan zijn leven
maakte. Zulk een nietswaardige als Haynau die,
al was het dan ook grootendeels op last eener
legering, waarin de ziel nog zweeft van Metter-
nich de held van strop en kerkergrendel zijne
medemenschenzijne naluurgenooten in koelen
bloede kon doen vermoordenhij verdient een
anderen dood te sterven. Hij verga van gram en
wrok; hij vertere in den smaad en hoon, hun
overal aangedaanin de diepe, onbegrensde ver
achting welke ieder weldenkende een dergelijken
heldenslagter moet toedragenhij bezwijke onder
den vloek der menschheiden dio vloek zij
even grooteven krachtig, als de zegeningen dier-
zelfde menschheidvoor hare verdedigers en wel
doeners onmetelijk, onbeperkt zijn!
Uit zijn hagchelijken toestand geredneemt de
groote Oostenrijksche beul den wijk naar zijn
Vaderland. Daar, hoopt hij, zal eerbewijzing en
genoegdoening voor bet hem aangedaan leed, hem
het gebeurde in de Londensche bierbrouwerij doen
vergeten. Maar naauwelijks is hij over Belgie te
Aken gekomen, of in die grijze Duitsche rijksstad
grijnzen hem de verbolgen vrijheidszonen van
Germanje tegen.
Hij vliegt naar Dusseldorf. Een gelijksoortig lot
wacht hem daar. Te Keulen werpt eene joelende
menigte slijk en vuilnis op hem; hij ijlt naar
het aristocratische Hanover maar ook in die stad
is de bevolking naauwelijks van zijne aankomst
verwittigt, of hij wordt openbaar beieedigd en ver
nederd en ziet zijn leven op nieuw in gevaar
gesteld.
Zóó dwaalt hij thans roudde bloedhond. In
elk land, op elke plaats wachten hem nieuwe
grieven, nieuwe gevaren.
Er. een tweeden wandelenden jood gelijk
het schijnt of hij nergens rust of duur heeft. Het
schijnt of die Hongaarsche Alba overal nog meer
door het schrikbeeld zijner euveldaden, dan door
den toorn der bevolkingen wordt verjaagd.
Moge zyn voorbeeld tot les verslrekken voor
allen, die op last hunner gebieders het krijgsmans
zwaard verlagen tot dat des beuls 1
Moge zijn wedervaren een ieder terughouden du
hand te leenen tot liet ombrengen der helden van
overwonnen natiën!
ïiïiHÏJïOveii11 September. Aangaande het
voorgevallene te Helmond, verneemt men nader
het volgende:
De fabrijkanten hadden onderling bepaaldliet
wei-Hoon der wevers te verminderen dermate dat
men, volgens zeggen f 2 per stuk minder zou be-
tileu; hierover ontstónd groote ontevredenheid on
der de wevers, die besloten, niet meer te werken,
dewijl nu hunne verdiensten toch niet toereikend
meer warenom in hunne behoeften te voorzien:
van daardat zij zich Donderdag avonds op du
markt vergaderden, en toen weldra begonnen, bij
verschillende fabrijkanten de glazen in te werpen,
waarin de heeren Bots voornamelijk deelden.
Toen onze regtbank met een twintigtal van el
ders gestationneerde maréchaussees was aangeko
men, on de zaak behoorlijk had onderzocht,werd
er beslotenden vergaderden volkshoop uiteen
te drijvenhetgeen echter met geene goede woor
den geschieden kon, zoodat de maréehaussées
met geweld begonnen. Zij reden onder de menigte,
maakten gebruik van hunne sabels eu bragten
menigeen zware of ligte wonden toe, waardoor
het hun gelukte, den volkshoop uiteen te krij
gen; twee maréehaussées kregen daarbij ligte
wonden.
De rust werd later hersteld, torn de fabrikanten
namelijk de vermindering van loon introkken en
beloofden, voortaan weder hetzelfde loon van vroe
ger te geven; inmiddels heeft men, tot de bewaring
der rust, eene burgerwacht van vijftig man daar-
gesteld.
Dirksland, 13 September. De dag van heden
was voor ieder een ware feestdag. Ten 1 ure des
namiddags werd de blijde tijding uit 's Hage bekend
dat het Z. M. had behaagd den Heer P. Zaaijer
te benoemen als Burgemeester dezer Gemeente.
Naauwelijks was zulks bekend, of ieder burger
haaslstede zich om door het uitsteken van vlaggen,
hunne regtmatige vreugde aan den dag te leggen.
En waarlijk, geen wonder, ieder, wiens hart wel
geplaatst is, zal dadelijk in het oog vallen, het
goede dat voor de bewoners van Dirksl. in die benoe-
minggelegen ligt. Geboren in die aanzienlijke gemeen-
en daarin opgevoed, leerde hij al vroeg de belan
gen des volks kennen. En al ben ik, als Schrijver,
geen burger van Dirksland, noch inboorling van
dit mij zoo geliefde eiland zoo juich ik evenwel
die verstandige keuze des Konings uit al mijn
hart toe. De Heer Zaaijer toch bekleedde jaren
achtereenvolgende in deze Gemeente de aanzien
lijkste posten, terwijl zijn' vader, zoowel tijdens
het Keizerrijk als liet Koningschap, in betrekking
van zijne veelvuldige posten, de raadsman en wel
doener was van allen die zulks behoefden, en
oefende alzoo eenen grooten invloed uit op du
bevolking dezer Gemeente.
Ik wansch derhalve de Gemeente van Dirksland
hartelijk geluk en deel ruimschoots mede in
hunne vreugde; maar bij die vreugde 'paar ik
mijnen wensch(en verlang zulks óók bij alle
inwoners van Birksland) welke is: Dat de nieuw
benoemde Burgemeester zijne onderdanen geen lasten
zal opleggen die te zwaar zijn om te dragen,
maar dat hij zal trachten die te vcrligten wair
het kan en mag geschieden l
Was op dit oogenblik het volk van Dirksland
van vreugde dronken, nog een geheel ander schouw
spel was bet voorbereid: Als op een tooverslag
verspreidde het gerucht dat de 77jarige C. Koolla
met zijne nog zeer jeugdige geliefde in het huwelijk
zoude verbondon worden en inderdaad dit werd