ZIEBIK.ZEESGHK NIEUWSBODE
Maandag26 Augustus 1850.
I
il
!l
beveelt zich,
:n smaak,bij.
'an 23 en 4o 9 -
i" bij den on.
voorzien v1(
»OP, LIJJO.
ESf-AZlJx,
'kende Echti
MEN ABONNEERT ZICH':
In Nederland, bij den Uitgever
bij alle Boekhandelaren en Postdirecteuren.
In Noord-Amerika, bij .T. QUINTUS, te Albany,
en bij C. de REGT, te Cleveland Staat Ohio.
ABONNEMENTS-PRIJS t
voor beide uitgavee.
Voor 3 maandenf 1 v^O.
Franco per post iu Nederland- 1,50.
Voor Noord-Amerika. Franco New-York. Dollars 1,10,
F No. 688.
H Ministeriede liberale partij en de
nieuwe Tweede Hamer.
lyke Besturen,
ine bestelling!)
lijk te doen.
ustus 1830. 1
Apothekir,
sstraat.
n Blikslager b
irvaardigen ua
EN,
irifflo te Mij. Wat wij niet dachten dat gebeuren zoude is ge-
cimstig de bi-schiedt: de kamers zijn ontbonden, zonder dat het
len 8'"" dtie]f ministerie de wetten, welke de grondwet wilde,
dat nog in de nu opgeheven zitting werden voor
gedragen, heeft aangeboden.
Het smart ons, dat alsnu aan het ministerie
Thorbecke kan worden verweten, dat het de con
stitutie, welker trouwe naleving men vooral van
dat ministerie verwachten mogtgeschonden heeft.
Die beschuldiging kan in den vervolge een krachtig
wapen in handen van zijne vijanden worden die
branden van begeerte om hetzelve te doen struikelen.
Wat staat de partij des vooruitgangs in dezen te
doen? Moet zij het ministerie Thorbecke afvallen
en gemeene zaak maken met zijne vijanden? Geens
zins, dunkt ons. Dit zoude, naar onze wijze van
zien zooveel zijn als zich dit oogenblik niet den
minsten kans, dat het tegenwoordig ministerie door
een even vrijzinnig, laat staan door een meer vrij
zinnig Bestuur, zoude kunnen worden vervangen.
Voorzeker zullen er nog wel liberale mannen in den
Lande zijn, vaderlandslievend en talentvol genoeg om
een nieuw ministerie van vooruitgang te vormen
maar deze mannen zijn, tot nu toe, niet algemeen
bekend, of bevinden zich niet op een maatschappelijk
standpunt, waarvan zij, bij den tegenwoordigen loop
en toestand der zakenzich in ééns tot de ministe
riële waardigheid zouden kunnen verheffen. Zoo
lang dit zoo blijft, kan men rekenen dat de oppo
site, met Thorbecke, zijn laatsten man heeft gegeven.
Zulks in overweging nemende, begrijpt men ge
makkelijkwat er gebeuren zoude, indien de heer
Thorbecke viel. Die val zoude de grootste slag zijn
voor de partij die de vooruitgang en het algemeen
welzijn is toegedaan.
Die val zoude een reuzenschrede maken op den
weg des Behouds. Dit zal hij begrijpen die de
gezindheden der zoogenoemde Hofpartij kent.
Men zegge hier nietdat wij dat is, de liberale
cn patriottische partijbij de eenmaal verkregen vrij
zinnige constitutie en de daarop gebouwde organieke
VERSCHIJNT
Od Maandag en Donderdag,
ADVE&TENTIEM
10 Ceut voor eiken regel.
Zegelregt voor iedere plaalsing 35 cents.
De inzending der Advertenliën kan geschieden tot
Maandag eu "Woensdag, voormiddag 11 ure.
BUREAU:
ZierikzccHoek van de Schuilhaven, Lelt» B, No. 94.
Brieven en Ingezonden stfikkeu franco.
7e. Jaarg.
3 Varre Marti
mgemelde ZO
3 en Gedeel.
j Prijs-Couraol.
egint op Mn:
vso de waterrad!
)uw Lambert, is
5, had steeds ds
dan 40jarijs
zucht en zwaies
lige hulp in vis
doch denelitlj
ziekte zelfs mi«'
jo sterk toe in het?
dat raeu algeroeto
leven. In dezea
welke di- «mingo uunsiiiuiit; eu ue uaarop geuouwue urgame&e
atderzelverTooiir wetten, niets meer van de mannen des achteruit
rijd vin a mm gangs en des behouds te vreezen hebben, en dat,
kwam er eens een ministerieuit den boezem dier
lieden voortgekomen dit toch weldra zich aan de
vrijzinnige meerderheid der Volksvertegenwoordiging
zoude moeten onderwerpenof genoodzaakt zijn af
ie treden. Iedereen, die een weinig met de behande
ling der openbare aangelegenheden bekendis, be
grijpt, dat hier niet alleen op zaken, maar vooral
er t« 'i Hertop'- ook op personen moet worden gezien. Onder eene
slechte grondwet, met oen vaderlandslievend en vrij
zinnig Bestuur, dat de belangen des volks in alles en
vóór alles op het oog heeft, leett de natie beter en
gelukkiger, dan onder de meest liberale constitutie,
wier toepassinguitlegging en uitvoering aan ver
keerde, aan anti-liberale en egoïstische handen is
T toevertrouwd. Dit is en blijft eene uitgemaakte
waarheid.
Geenszins, wij herhalen het, moet de liberale partij
pet ministerie Thorbecke afvallen. Zonder die feil
W» des ministerie's te vergeten moet zij de bedoelde niet-
naleving der grondwet betreuren, maar daarbij tevens
veel toeschrijven aan den tegenwoordigen toestand
van zaken, en vooral aan overstelptbeid van bezig
hedenwaarbij almede niet uit het oog mag worden
verloren het veie goedesinds de benoeming van
den Heer Thorbecke lot minister, daargesteld.
De liberale partij moet zich, integendeel, zoo veel
te naauwer aaneen sluiten en met zoo veel te meer
overeenstemming te werk gaan, nu de partij des ach-
teruitgangs en de anti-hervormingsgezinde partij
zich schijnen te hebben verbonden, om den heer
liiorbecke uit het ministerie te werken,
bi' IF f» „..i - .*'e ,va' d'cns verdienstelijken mans echter
PKIJZEN ua
t
'5 f 18.30 23,M
5 - 15,90 - 23,
te bekomen Ij
t te Zierikttli
omen
imer
beko men
Ut
leren Vedef'
'i
en aan
iedfl* J j 's> hopen wij niet; evenmin als wij het ge-
ooven. Van de verkiezingen voor de Tweede Kamer
v.a. nu reeds met eenige zekerheid te bepalen, dat
Z,J meerendeels het ministerie Thorbecke gunstig
Scande ledenin 's Lands raadzaal zullen voeren.
Wij gelooven zelfs dat de meerderheid voor dat
ministerie grooter zal zijn dan ze was. En van
de Eerste Kamernu deze voor het eerst door
regtstreeks verkozen Provinciale Staten zal worden
benoemd heeft het evenmin iets te vreezen. Alles
komt er voor de liberale partij dus slechts op aan,
om zich gesloten te houden en eendragtig de po
gingen der tegenpartij te keer te gaan.
Over de Tweede Kamer gesproken. Wij stelden
ons vroeger voorbij het verkiezingswerk, dat
als de meeste onzer lezers dit Blad in handen krijgen
reeds volbragt is, de namen te noemen van de
aftredende leden, die, volgens onze beschouwing,
niet weder in aanmerking moesten komen, en van hen
die daarvoor beter geschikt, bekwaam en aanbeve
lingswaardig waren. Van dit laatste zijn wij dadelijk
terug gekomen toen wijin de voorloopige kiezers-
vereenigingen welker vorming wij, zoo als men zich
herinneren zalten sterkste hebben aangeraden
alsnog eenen geest zagen heerschendie maar al te
zeer getuigtvan den verderfelijken invloed die het
bestuur van Willem I op de Nederlandsche landzaten
had. Welk een geest wij bedoelenzal men begrijpen,
als wij hier doen opmerkendat de op die vereeni-
gingen voorgestelde kandidatenmet uitzondering
alleen van die in de provincie Groningen en het her
togdom Limburg, schier allen öf tot den adelijken
stand behoorenof in de regten gepromoveerd zijn.
Dat is een verschijnsel, hetwelk ieder vriend zijns
vaderlands bedroeven moet, die weet, die overtuigd
is, dat de zoogenoemde adel niets beteekent, niets dan
een ijdele klank is en dal er slechts eene soort van
adel, de zielenadel bestaat, die aanspraak op onder
scheiding mag maken; dat voorts het meesterschap
in de regten meestal weinig te beduiden heeft, en er
niet weinigen zijn die M.T voor hunnen naam plaatsen,
welke daartoe meer voor gelddan uit aanmerking
hunner bekwaamheden de bevoegdheid ontvingen.
Men zie de lijsten dier kandidaten slechts inbijna
geen enkelen naam komt er op voor, of de, der menig
te bluffende letteren JhJ of Al.rsoms alle twee titels
te gelijkgaan ze vooraf. Even alsof de grondwet
alléén jonkers en advocaten in de Kamer begeerde!
Even alsof ieder zoogeoenmd adellijk persoon talent,
deugd en vaderlandsliefde bezat; even alsof een mees
ter in de regten tevens geoefend was in het staatsregt
en bekend met de geschiedenis, niet de geaardheid
de zeden en de behoeften des volks met de bronnen
van zijn bestaan en met de middelen die kunnen strek
ken ter verbetering der algemeen kwijnende welvaart-
De Staten-Generaal vertegenwoordigen het gansche
volk zoo spreekt de constitutie. Hoe zijn er dan
onder andere standen die de eigenlijke kern des
volks uitmakenook geene personen te vinden, ge
schikt en waardig om de schoone betrekking van lid
dier Staten te vervullen? Is er dan geen deugd,geen
talent geen onbaatzuchtigheid en geen vaderlands
liefde te vinden bij kooplieden handelaren en nering
doende personen bij burgers die door een eervol
beroep hun dagelijks brood winnen, al zijn het dan
ook broodbakkers smeden of wat dies meer zij bij
kunstenaars, schrijvers en dichters?... O, indien deze
vraag bevestigend konde worden beantwoord de
Nederlandsche natie, wij zeggen het zonder omwegen,
was geene constitutie waard.
Maar, Goddank 1 zulks is het geval niet. 't Is alleen
wij houden het er stellig voor, het oude regeringsstel
sel dat de volksvertegenwoordigers onder jonkers
en meesters in de regten doet zoeken. Dat systema
is oorzaak dat de kiezer vergeet op zijn medeburger
te blikken, die tot denzelfden maatschappolijken stand
als hij behoort, hoe groot de begaafdheden en deug
den van dien medeburger ook zijn mogen. Dat systema
doet hem vergeten, dat wij geene vertegenwoordigers
der gepriviligiëerde klassen cn praalzieke pleitbezor
gers in 's Lands raadzaal behoeven maar degelijke
mannen, die met de onderscheidene standen der maat
schappij en hunne behoeften bekend cn begeerig zijn
die verbeteringen in verschillende instellingen cn
wetten te brengen, welke algemeen begeerd en als
noodwendig erkend worden.
En zie, waartoe die ongelukkige stemming der
kiezers voert. Een voorbeeld slechts. Niemand zal
thans meer durven ontkennen, dat het sints lang hoog
tijd waseen verbeterd stelsel van belasting in te
voeren. Daaromtrent gaat slechts ééne stem op. Doch
geef u nu eens de moeite de redevoeringen na te lezen,
door de nu ontbonden Kamer bij welker verkiezing
denzelfden geest heeft voorgezeten, als bij du nu plaats
vindende verkiezing, gehouden en gij zult zien dat
slechts één enkele der vertegenwoordigers met name
den heer De Lom de Berg, anders dan ter loops en met
kennis van zaken van het tegenwoordige drukkende
belastingstelsel gesproken heeft.
Burgers 1 wordt wijzer. Raadpleegt het verledeno.
Gaat den loop der zaken na 1813 na. Sints toen had
gij schier uitsluitend saletheeren en met een diploma
van Meester voorziene lieden in de Staten-Generaal.
En hoe hebben die heeren u Nederlandersverte
genwoordigd? Vóór 1830 waren het bijna alleen de
leden uit de zuidelijke provinciën, die zich tegen
het autocratisch Bestuur van Willem I durfden ver
zetten, en nadien tijd werd de oppositie, die onder die
heeren tot stand kwam, nooit sterk genoeg om te voor
komen, dat ons land in een schuldenlast van circa
2000 millioen geraakte; dat de burger- en nijvere
standen onafgebroken achteruitgingen en steeds moes
ten slaven en zwoegenten einde eene bende be—
voorregte gunstelingen en ledigloopers met hun zweet
cn bloed, in pracht en weelde te doen leven.
Burgers! wordt wijzer. Rigt staatkundige genoot
schappen op; dat een ieder, die zich er bevoegd
voor rekentdaar zijne stem late hooren en er
openbare, wat hij weet, en in 't belang des va
derlands, dat is in ons aller belang, noodig rekent.
Dat uwe medeburgers daar in de gelegenheid worden
gesteld te kunnen toonen, dat zij even goede zoo
niet betere redenaars zijn dan de gepromoveerde
heeren, die gij, ook nu weder, verkiest, oui het
geheele Nederlandsche volk te vertegenwoordigen.
En gijkiezers sluit van uwe vergaderingen geens
zins de niet-kiezers uit. Om tot lid der Tweede
Kamer te worden benoemd behoeft men geen kiezer
te zijn behoeft men zelfs geen penning belasting op
te brengen. Onder hen welligt, onder de niet-kie-
zers, zult gij er ook wel aantreffen, die beter in
's lands raadzaal te huis behooren dan menig advo
caat. Sluit vooral hen niet uit, wier stand en be
trekking eene wetenschappelijke vorming vereischte:
sluit vooral geen kunstenaars dichters en schrijvers
uit. Dat deze voor het grootste gedeelte geen kie
zers zijn, is waarlijk hunne schuld niet; voor een
man van genie en talent, is Nederland het slechtste
land der wereld en was het dit niet, voorzeker
is het zulks na den dood van Willem II geworden,
Rigt zulke genootschappen op, o burgers van Ne
derland, kiezers en niet-kiezers, en gij zult op eene
leerzame en onderhoudende wijze, de mannen leeren
kennen, die gij later tot uwe vertegenwoordigers
kiezen moet.
In een volgend nommer, na afloop der verkiezingen
zullen wij over de leden der Tweede Kamer spreken
wier herkiezing wij niet hadden begeerd.
Verslag der tweede voorloopige Kie
zersvergadering gehouden te Goes
den 16 Augustus 1850.
Voorzitter Dir. J. J, van Deinse.
Jl. Vrijdag heeft te Goes de tweede kiezers-vergadering
plaats gehad, welke door deu voorzitter niet eene gepaste
toespraak werd geopend. Reeds bij het begin had die
vergadering veel van ceneu Poolschcn Landdagwaar meer
getwist en gehaspeld, als wel gehandeld wordtdoordien
er dadelijk hevige debatten ontstonden, over het al of
niet wenschelijke eu doelmatige van deze vergaderiug
daar de uitslag der vorige bewezen had, hoe hemelsbreed
een vei schil er is tussehen eene Kiezers vergadering eti
eene Kiezers-vereeniging
D.T C. van lientergliem maakte zich alstoen bekend
als iuzender van een voorstel in de Goessche Courant,
waarbij werd aangedrongen op het ontbinden dier vergadering
en liet bijeenroepen ecner vcreeniging van liberale kiezers
die van hunne vrijzinnige gevoelens blijk zouden geven,
door het ondcrteckeueu eener verklaringwaarbij zij hunne
goedkeuring hecht ten aan de daden van het tegenwoordige
Ministerie, indien hunne handelingen beantwoorden aan
de door hun voorgestnue en thans nog gevolgde beginselen,
welk voorstel ZEd. ook hier ter tafel bragt. De vooizitter
M,r J, J. van Deinse nam echter de vrijheid dit voorstel
op de hein eigenaardige wijze voor te dragen, en gebruik
makende van de mindere gevatheid van den voorsteller en
zijne ongewoonheid oin in het publiek te spreken dit
in zulk een daglicht le plaatsen dat het groolste gedeelte
der kiezers, door ZEd. Achlb. (om ons eens platweg uit
te drukken werd ingerekend cn daardoor bij het in
rondvraag brengen het anders op goede gronden rustende
voorstel, werd afgestemd. ZEd. Achlb. gaf hier wedero m
een nieuw bewijs van regtsgeleerde behendigheid iu het
plooijeu van zaken naar eigen zin en goedvinden en tevens
eene doorslaande proeve van zijne, door hem cn zijne
medestanders zoo hoog opgevijzelde liberaliteit??? Hel is
een oud spreekwoord Uit de klaauwen kent men den leeuw.
Doordien in de redevoering van den voorzitter ook het
een eu ander omtrent eigene verdiensten was ingeslopen
en te berde gebragtachtte de heer J. Franssen pan de
Putte het van zijnen pligt, ook iets van tichzelven te
zeggen en begon daarop zijne verdiensten als burger en
iu het bijzonder ten opzigte van de plaats zijner iuwoniug
iu het breede uit le meten zonder echter ecuig blijk le
geven vau zijne staatkundige gevoelens zoodat diegenen
die ZEd. immer voor eenen lehoudsman quand meme en
in allen opzigte hebben aangezien op dit punt door zijne
redevoering nog niets zijn ingelicht, eidus iu hun idee
wel zullen blijven volharden ten minsten nimmer liet
denkbeeld zullen koesteren, dat de heer Putte ooit of
immer liberaal wezen of worden kan% Na hem volgde de
heer O. Verhagendie begon met zijn leedwezen te
betuigen, dat men hem en zijue staatkundige vrienden,
voor het lidmaatschap der Provinciale Staten in deu
Nieuwsbode had naubcvolcn, en nog veel meer daarover
dal er persouen waren, die hein zijdelings beschuldigden
zelve de schrijver van die aanbeveling te wezen, waarop
ZEd. zich voldoende verdedigde.
Hoewel wij niet begrijpeu waarom het den heer Verhagen
en zijne vrienden leed doet in den Nieuwsbode te ziju
aanbevolen wij vermeencu toch even goed kandidaten,
zoo dit der betrekking waardige personen zijn te mogen
aanbevelen als de Zeeuwsche, Middelburgsche eu andere
Couranten bekennen wij echter volgaarne dat ZEd.
noch zijne vrienden met ons geschrijf in eenige betrekking
staan, maar nemen toch de vrijheid ZEd. nogmaals leed
te veroorzaken door hem en de zijnen voor de tweede
maal iu den Nieuwsbode als geschikte kandidaten voor
de Provinciale Staten aan te bevelen.
Na deze en audere discussiëa van minder gewigt en
nadat de heereu van der Meer MohrH. C. Pilaar eu
van Damvoor de eer der nominatie bedank, hadden
gaat de vergaderiug over tot het formeren eener 'ijst van
elf kandidaleu doch daar er door haar een voorstel werd
aangenomen om alle de te uoemenc namen op de lijst
te plaatsenis die lijst natuurlijk weder zauiengesteld
uit iiet geheele vier-en-lwiutig-laluitgenomen die heeren
die bedaukt haddenzoodal als nu weder de volgende
namen werden geproclameerd, als
met 58 stemmen M.r M. P, Blaaubeen.
57 JG, Ivan den Bosch
48 B. van der Mandere.
>48 P. Beumer Hardenbcrg
p 44 M.r G. TV. F. Vogelvanger.
>41 JFranssen van de Putte.
j> 32 t> M.r J. C. Fl. van der Bilt.
v '27 55 si-, Kakebeeke.
>24 P. F. T. Pierssens.
>24 P. J. Bachiene.
>23 M,r J. J. van Deinse.
Zoodat deze veigadering eigcullijk tot niets heeft
geleid daar de door haar le proclameien lijst niets anders
bevat als dezellde namen op drie na van de eersteeu
dat op de een meerdere op de ander mindere stemmen zijn
uitgebragt.de eene kandidaat wat hoogerde andere
wal lager geplaatst is hetwelk wij daaraan toeschrijven
dal er twaalf kiezers minder tegenwoordig wareu.
Zij heeft alleen ecu vernieuwd bewijs geleverd van liet
onvoldoende en ondoelmatige van algemeenc kiezers
vergaderingen.
Voor het sluiten der vergadering vroeg echter de heer
Ji. B. van^den Bosch nog eens liet woord cn verzocht
die kiezerswelke eenstenuniug met hem hunne keuze
uitsluitend op liberale personen wilden vestigen zich de
volgende Vrijdag met hem te vereenigen tot eene
kiezers-vereeniging in vrijzinnigen geest. De voorzitter
M.r J. J. van Deinse kou hiertegen niets inbrengen,
en wist tc wel dal hij hier ie veel zijnen man gevouden
had, om te trachten hetzelfde loopje met dezen voorsteller
te nemen, als luj met D.r van Kenlerghem geuomeu
had, omtrent het ontbinden der vergadering, maar gaf
toch niet onduidelijk le kennen dat ZEd. ook deze
vergadering met zijne tegenwoordigheid zon willen vereeren.
Kiezers/ herinner u de fabel van den wolf in een
lammerenvacht
Wanneer wij in de gelegenheid ziju deze vergadering
hij te wonen, zullen wij ook van het aldaar verhandelde
verslag geven.
Misschien zal men ons beschuldigen, ons woord niet
te hebben gehouden, doordien wij in het verslag der eerste
.1
