SCHEfiPSTUIGAGE,
Zangschool.
JVo.
IE
V
De Griffier G. van Wage"
Maar hetgeen nog wel zoo veel afdoet tegen de
voorstanders van ons versleten verdediging-stelsel,
is: dat Zwitserlnnd, zonder armee in tijd van vrede,
als het in oorlog mogt geraken, beter in staat is,
zich tegen eonen huitenlandschen vijand te verde
digen, dan wij. Wij mecnen met grond te kunnen
verzekeren, dat Zwitserland zich legen ieder zijner
naburen met vrucht kan verdedigenindien het
slechts door één wordt aangevallen, en dat het
aanvallende rijk, onverschillig welk hot zij, zijne
financiën zoude moeten verwoesten, om den strijd
met Zwitserland vol Ie houden. Kunnen wij het
zelfde ten onzen aanzien getuigen? Hoe cl a jper
ons leger ook moge zijnhet zou verwonnen
worden hij de eerste hotsing de beste, om de
eenvoudige reden, dat ons fiuancie-wezen niet legen
oorlogs-koston bestand is en omdat onze magazij
nen zoo slecht voorzien zijn, dat /.ij de ófiont-
beerlijkste oorlogsbehoeften missen-. Zwitserland
heeft daarentegen een oorlogfondsin plaats van
een drukkende rentelast gelijk wij. en magazijnen
waaruit 150,000 man in veertien dagen uitgerust
kunnen worden. Waaraan zou dat anders zijn toe
te schrijven, dan aan de besparing der kosten van
een leger in vredestijd?
Wat ons betreft, wij gelooven dat eene staande
armee en al Imtgeen daaraan is verbonden voor
ons land schadelijk en nutteloos is. Een zuinig
bestuur en evenredige belasting is betere verdedi
ging, dan een staand leger en talrijke vestingen,-
zij versterken de vaderlandsliefde, maken de be
volking vtèrkrachiig en boezemen een ieder, die
levendige zucht naar onafhankelijkheid in, welke
ian ieder jongeling een n an. en van ieder man
cpu soldaat maakt, in tijd van gevaar. Met deze
zucht is een volk tegenwoordig onverwinnelijk
omdat de tijden voorbij zijn, dat de volken werden
onderworpen of verjaagd, om plaats voor de ver
winnaars te maken.
Het is derhahe ons crnslig verlangen, dat onze
begrooting van oorlog eene aanmerkelijke vermin
dering onderga: het is winter, cn het ware beter
de belasting op de brandstofion af te schaffen, dan
die langer te besteden aan oorlogsbehoeften.
Mijnheer de Redacteur!
Onlangs is er een Korvet van de Wesl-Indiën
te huis gevaren, en zoo men zegt, moot de
rkwipaadje het wél aan het Opperwezen te danken
hebben, dat zij niet aan het scheurbuik gestor
ven zijn, daar de victualie zoo slechten hot brood
200 bedorven wasdat de meesten liever honger
leden. Zult gij, o Moeders! blijven voortgaan,
met uw zoons op te kweeken voor dat leven. Weet
gij dan niet, dat de mensch daór geen mensch
meer is, dat hij déar zijne regten verloren hpefi?
Zou u het hart niet ineen krimpen, als gij uw
kind dat gij met zoo veel zorg en teederheid tot
een knaapje hebt gebragt, als gij dat kind, voor
een nietige misslag, onbarmhartig zaagt geeselcn,
en als gij, Moeder, daar eens hoorde, boe dat
kind, in zijn angst en pijn, God aanriep om ge
nade en gij hoordet dan van zijn regter zeggen:
Hij God is genade, bij mij nietraakt hem, dat
zwijn Gewis zoudt gij liever honger en gebrek
lijden voor uw zoons dan ze op dusdanige wijz.e
voor het Vaderland op te offeren; doch onze dier
bare Koning weet dit alles weligt niet l
Onpartijdig als altoos
volgende artikel,
plaatsen wij ook het
Red.)
Aan den heer Redacteur
van den Zierikzeeschen Nieuwsbode.
lïïljnheert
Wij ondergeteekenden, bestendige lezers van uwen
Nieuwsbode, en tevens vrienden van waarheid en
orde, verzoeken UEd. onder de ingezondene stuk
ken het volgende te plaatsen:
In uw blad van den 6rfen en in dat van den 13don
December 1S49, N.08 G13 en 615, vonden wij een
stuk, getiteld:
JSssrgeiEeesie? "WATS' ^STJEISID.
Na dat stuk gelezen te hebben, moesten wfi zeg
gen alweder bevestigd te zien, het gezegde:
Waar de bij honing verzameltzuigt de pad venijn.
Als men in aanmerking neemt, dat bijna alle za
ken veelzijdig kunnen beschouwd worden dan
diende men toch voorzigtig te wezen in het beoor-
deelenveel minder, zoo wij vermoeden, uil nijd
en wangunst, te handelen. Wij hebben ons vrien
den der waarheid eu van orde genoemd wij hebben
geen plan personen te noemen, maar wij willen
waarheid en orde voorstaan en die, zoo mogelijk,
zender de kieschheid te kwetsen, aantoonen.
Zeer plegtig, naar den schijn met grondige
kennis van zaken, begint men daar aldus: Een
'ij&stip, belancrijk voor de gemeenten Ooltgens-
Paat en den Bommeldoch belangrijker nog voor
dei heer Anthonie van Wfel enz. 't Geldt niets
ÏTieei of minder dan het verkrijgen eener dispen
satie loor van Weel enz. Onder de leiding en
aanvoering van den renténier A. van Ginkel én
den vromen bikker C. de Kuiter wordt er gerc-
kwesteord en gepetitioneerd, dat het een aard
heeft. Ongelukkig! driewerf ongelukkig dan Oolt
gensplaat en den Bommel! wordt er geroepen enz.;
en waarom zoudt gij wenschen hem langer als
hoofd der gemeenten te blijven behouden Dit willen
wij gaarne beantwoorden. Wij wenschen hein
langer als hoofd onzer gemeenten te behouden
omdat wij hem tot heil onzer gemeenten volstrekt
noodig hebben en omdat hij zich die betrekking
dobbel waardig heeft gemaakt. Gelukkig l driewerf
gelukkig dan Ooltgensplaat en den Bommel wan
neer de Wei-Edel Achtb. Meer A. van Weel, Dz.,
Burgemeester blijft; dewijl hij u uit uwen gezon
ken toestand heeft opgebeurden omdat iiij u
binnen weinige jaren, de schijn moge het ee:iig-
zins verduisteren, van uw schulden zal ontdoen.
In 1837, wordt er gezegd, tot burgemeester be
noemd was van Weel naauwelijks aan het bestuur
gekomen of het arme Ooltgensplaat moest met
een nieuwe en zeer drukkende gemeente-aanslag
bezwaard worden. Waarom? Ook dit beantwoor
den wij gaarne: Omdat een nieuwe omslag drin
gend werd gevorderd dewijl.... bier zullen wij
niet voortgaan, wij zullen ouzo belofte houden;
hier zoude het personen en zaken gelden, die wij
liefst niet noemen en willen laten rusten elk die wil
onderzoeken kan zich overtuigen, ieder, die waar
heid en orde voorstaat, zal het ons ten goede
houden, thans te zwijgen. Wat het kerkhof
betreft, dit was onbruikbaar. Met werd opgehoogd
en zoodanig aangelegd, dat eene houten sluiting
daarbij niet zeer paste. En was nu de andere slui
ting al wat kostbaar, in allen gevalle is zij duur
zaam cn was daartoe met volledige meerderheid
van stemmen besloten; terwijl het gezegde: Zie jel
het staat er toch! niets dan laster is. Het bou
wen van een buisje voor eene soepkokerij ten
behoeve der armen was volstrekt noodig, alsmede,
dat de daarbij behoorende ketel van koper was.
Elk die bekend is, wat voor eene soepkokerij, op
vrij uitgebreide schaal zoo als hier noodig was,
vereischt werd en die weet, dat dit met het
oogmerk geschiedde, om zoo mogelijk, van tijd tot
tijd bij volgende gelegenheden de armen in hunne
behoeften te voorzien zal spoedig begrijpen dat
eene kamer van een dorpshuis, zooals dat van
Ooltgensplaatdaartoe ongeschikt was en men hier
dus zocht naar aanmerkingen. Waarom de voor
keur aan eencn koperen ketel in plaats van aan
eenen ijzeren gegeven werd, zal wel niet betoogd
behoeven te worden. Die voordeelen zijn voor elk
verstandig mensch in het oog loopend genoeg.
De dorpstoren en keik waren niet voor 3- h 4000
gulden te maken. De kerk was zoo bouwvallig,
dat de dienst in dezelve van 's rijks wége ver
boden werd. Ook waren de kosten, tot volkomene
herstelling, door twee architecten en een ingenieur
des rijks, op plus minus f 18,000 begroot en is er
van wege verschillende bijdragen voor de nieuwe
kerk, die even groot als de oude, van hetzelfde
mode! en sierlijk gemaakt is, en die door deskun
digen beoordeeld niets te wenschen overlaatzoo
veel gekomen dat de gemeente daardoor grooten-
deels schadeloos gesteld werd. Wat de arduin-
steenen in den voorgevel betreffen alsmede het
leggen van den eersten steen in den voorgevel
waarvan gesproken wordt, dit noemen wij en voor
zeker ook ieder weldenkend mensch met ons, te
laf om er iels van te zeggen. En wat verder eenen
nieuwen omslag en het verhoogen der zitplaatsen
betreft, deze waren niet van dien aard, dat daar
zóó over geklaagd behoefde te worden. Bet veilige
zitten in een zeer goed Godsbuis zal toch ook wel
eenige opofferingen waard zijn. Maar zoo gaat liet
gewoonlijk; men roept men schreeuwt om veran
dering, om verbetering maar van betalen wil men
gewoonlijk niet weten.Gaan wij het vervolg na
in N.° 6i5, dan zien wij dat de schrijver begint
met te zeggen: dat het na het aangevoerde niet
meer noodig zal zijn nog verder te vragen enz.
Wij gelo'oen gaarne, antwoorden wij, dat het
bestuur van van Weel door u gewraakt wordt,
maar waarom? Omdat, zoo wij meenen te weten,
het bestuur- van den lieer van Weel zoodanig is,
zooals het behoort, omdat hij u niet ontziet, u
de waarheid durft zeggen; omdat hij in alles rond
voor de zaken uitkomt en pal staat ais gij hein,
mogelijk tot dekking van uwé eer en wankelend
crediet, poogt tegen te werken.Gij vraagt: is
daar dan niemand die zich tegen zulke ongeoor
loofde en buitensporige verkwisting der gemeente-
penningen verzetten en den burgemeester paal en
perk stellen durft? Neen, lezer! wordt u geant-
woordt, zoo iemand is bier niet. Ja, lezer! ant
woorden wij zoo iemand is bierals het noodig
was, wel; maar daar niet verkwist wordt, daar
ten algemeene nutte wordt gewerkt, behoeft geen
paal cn perk gesteld te woiden, waar gehandeld
wordtzooals liet behoort c mag men niet tegen
werken.
De heer van Weel dringt en dwingt niet,
maar raadpleegt en. hoort in alle betrekkingen hen
die daarin betrokken zijn en daarmede noodig heb
ben, en het staat dan ieder vrij te spreken elk
wordt dan in zijn gevoelen geëerbiedigd en eindelijk
onderling na rijp beraad beslist. Bij is geen Czaar
der gemeente, naar een raadgevend hoofd derzeive.
Hij heeft niemand bij ons weten onder zijne plak,
pugi'i «JULI. mmiiswiiL
maar hij is veeltijds behulpzaam zonder dit ver—
pligt te wezen. iiij is voor den minderen even
goed te spreken als voor den meerderen en helpt
den armen naar zijn vermogen. Wilt ge het weten,
lezersgaat dan rond cn vraagt het den armen.
Zij zullen u «antwoorden, zoo als wij u gezegd
hebben, énkele ondankbaren misschien uitgezonderd.
Bakt Schenk wordt niet méér bevoordeeld dan
elk^ braaf inwoner behoord gedaan te worden; ter
wijl de veldwachter zulke poslies heeft als noodig
zijn om met zijn talrijk gezin te kunnen leven.
Aan wie zouden die postjes dan gegeven moeten
worden? Aan heeren renteniers of boeren? Die
bedanken er voor. Ten minste wij kennen er al
hier geene die daarop zitten te «azen. Geene
klagfen worden t-ij ons weten gesmoord of ver
nietigd, maar wanneer die gegrond zijn, wordt
daaraan wel degelijk gevolg gegeven, of het zoude
moeten wezen zooals wij meenen om menschon,
die voor het publiek te schande zouden komen
zoo mogelijk uit inenschlievendbeid te dekken.
Wij hebben geene grieven en zoo wij gelooven,
niemand der bevolking van Ooltgensplaat en den
Bommel natuurlijk enkelen uitgezonderd maar
wio kan bet ook elk naar den zin maken?
Ook wij. Mijnheer de Redacteur van den Zie—
rikzeeschen Nieuwsbode 1 roepen uwe onpartijdige
en krachtige hulp en medewerking in. Wij
meenen van uwe onpartijdigheid overtuigd te zijn.
Jaook wij zeggen Gij die aan zooveel edelheid
en moed zoo groote bekwaamheid paart gij kunt
waarlijk het ellendig huichelspel, dal hier gespeeld
wordt ontmaskeren gij Lhhoeft hier niet de
trotschheid te vernederen gij kunt onze arme
gemeente misschien helpen redden door de waar
heid, die wij opgegeven hebben, door middel van
uw blad bekend te maken. Niet de kaailoopers
en bedelaars werden geroepen om te teekenci
maar ook de armen willen, zoo mogelijk, mede
werken ten goede. Ook zij zijn mcnschen in
woners der gemeente. Wij verzoeken u vriende
lijk, dat gij de hooge Regering in staat stelt naar
waarheid en onpartijdigheid te kunnen oordeelen,
door een Exemplaar van uw blad onze naar
waarheid gegevene inlichtingen behelzendeaan
Z. E. den heer Minister van Binnenlandsche Zaken
op te zenden -J-) en der» heer Tjiorbkcke de man,
die zeker zoo wij hopen, de stem des volks, dus
ook de stem der gemeenten zal lioorenin staat
Ie stellen naar waarheid te kunnen besluiten.
Gij zegt, Mijnheer de Redacteur! de geachte in
zenders van dat stuk dank voor het vertrouwen
zoo vleijend daarin uitgedrukt; ook wij hopen op
uwe medewerking, omdat wij de waarheid trach
ten aan te toonen. Gij zegt bereid te zijn hunne
zaak die gij na onpartijdig onderzoek bevonden
hebt, waarheid te zijn (weet gij dit wel zeker
Mijnheer de Redacteur met uw vermogen te wil
len ondersteunen. Men heeft u, zoo wij gelooven,
misleidmen heeft u wel eenen valschen schijn
der waarheid, maar niet de waarheid zelve aan
getoond. Men heeft het, zoo men zich waarschijn
lijk verbeeld zeer aardig gevonden (volgens uw
blad N.° 613) te zeggen dat er misschien enkele
eigenbelangzoekers en domooren gevonden worden
die, even als van Weel, uiterlijke sierlijkheid
boven innerlijke welvaart stellendezijn bestuur
uilbundigén lof toezwaaijen, omdat hij, voor 't geld
der arme burgershet dorp zoo mooi gemaakt
heeft! Wjj houden hen voor domooren die zon
der oorzaak benijden die oordeelen over zaken
waarvan zij geene de minste kennis hebben, die
van een ander vergen waartoe zij zeiven niet in
staat zijn,die schreeuwen over bezuinigingen die zei
ven hunne zaken verkeerd bestuurd en verkwist heb
ben. En wie is nu de man, die zoo veel nieuws tracht
aantebrengen? Wij kennen hem niet, maar vermoe
den,een riet te voldoen persoon, die mogelijk reik
halzend naar een of ander postje uitziet en die
waarschijnlijk werkzaam is voor eenige zich noe
mende voorstanders van bezuiniging, die, zoo wij
meenen uit nijd en wangunst handelen die wijs
zijn in hunne eigene oogenmaar die met «i! die
hooge wijsheid denkelijk niet kunnen wat zij van
anderen willen onmogelijk bezig zijnom, zonder
dat zij het zelve weten, zich van boven naar be
neden te werken. Begrepen! Wij zeggen den schrij
ver nog dank voor de edele gedachte, dat de
bakker C. de Ruiter vroom is, - wij hopen dat
hij het ook worde en eindigen met den wensch,
dat de Wei-Edel Achtb. heer A. van Weel, Dz.,
Burgemeester der beide gemeenten zal blijven, opdat
daardoor ondervonden wordt, dat onze gezegden
waarheid bevatten en opdat zij, die heden ter
goeder of kwader trouw dwalen, weder op den
regten weg kunnen wederkeeren.
Ooltgensplaat en den Bommel
December 1840.
Eenige vrienden van Waarheid cn Orde,
•J-) Ook nnn dit verlangen der inzenders zal voldaan worden.
Op dete vraag hebben wij reeds bij particulier
schrijven geantwoord.
Wel-Ede le IJ eer!
Ik verzoek UEd. om de hier onderstaande regels
in uw blad te willen opnemen:
Te Grave is opgerigteene Yereenigingonder
den naam van Vincent nis de pK-tciv ol Paul de
Venise aan welker hoofd staat Peter Pecuurge
rugsteund door den bekenden heer Stedamof
ook genaamd Me ipsum feci. Men zc-gt, dat het
doelwit er van is, om de armen in hun ramp
zalig lot te gemoet te komen zeer redelijke per
sonen zijn er leden van. De zoogenaamde liberalen
of weidenkenden zijn niet als leden er van in aan
merking gekomen; ware menschlievendheid l Zoude
misschien zulks in verband staar» met de Regt—
streeksobe verkiezingen? en zoo ja, dan wenscht
de schrijver dezes, minnaar van VrijheidRegt
en Billijkheidvijand van kuiperijendat deze ver
eniging te niet mag gaan alvorens de volkskeuze
zal plaats hebben en zulks vooral in liet belang
zijner stadgenooten en alsdan zal op deze verce-
niging van toepassing zijn hetgeen horatius heeft
gezegd: Parturiunt monies, nascitur ridtculus mus.
X.
ADVERTENTIES.
zal ten verzoeke van den Heer Scheeps-Agcnt
F. POPKEN op Vrijdag den 28sten December
1849, des middags ten 12 ure, te Brouwers
haven om contant gels!veilen en verknopen
EEST PARTIJ
beslaande in Sellen Kettingen waarbij één
van ongeveer CO vademen lengte, Ankers «met
ijzeren stokken, Touwwerk, waarbij één
Faardenlijn van 80 vademen lengte Klok
ken mei ijzeren beslag, Waterrat enz.,
alles afkomstig van het onlangs op den Banjaard
gestrande Kofschip ANNA MAMA.
De ondergeteekende voornemens zijnde met
1.° Januarij aanstaande wederom eenen nieuwen
op zijne Zangschool te openen, noodigt
bij deze alle Ouders of Voogdendie hunne Kin
deren of Pupillen in zijn onderwijs nu gten w illen
doen deelen, uit, om zich vóór. den !slen Januarij
e. k. bij hem aan te melden.
ZierikzeeC. F. L. DIETERICH.
26 December 1849.
Scorbatlche Voelden door zalf eu pillen van
Hoituway verdreven. Uitreksel uit eenen brief v;iu de»
lieer George Williams uil Blnckrock bij Cork, gedagteekend
den 14 Junij 1S48. Aan den professor Ilolloway. Mij»
fleer, ik heb het genoegen u bekend te maken voor uwe
eigene voldoening en tot narigt voor lijdende, de verba
zende uitwerking die uwe zalf en pillen op mij hebben
gedaan. Sedert langen tijd was ik lijdende aan zwnie
scorbutieke pijnen in verschillende deelen des ligchaams,
ouder anderen sedert de laatste zeven jaren waren mijne
oogeu verschrikkelijk nauliedaan. Ik beproefde bijna olie
beslaande uiiddclen daartegen, doch alles vruchteloos. Ten
laatste besloot ik uwe onvergelijkelijks zalf en pillen te
gebruiken, en ik ben verheugd te kutiucn zpggen, dat
ik door dezelve genezen ben. (Get.J George Williams,
e Door het vermeerderd Debiet zijn de PltlJZEN van
heden af de volgende
DoosjesPillen van /"0,90 72,10 73,30/'7,75 f 15.30 723.50
Potjes Zalf van -0,90- 2,10-3,30-8,15- 15,90 - 23,90,
Zijn op franco aanvragen b Comptant ie bekomen bij
de Wed. N. van RIJSSEL en ZOON, te Tholen,
alsmede te Toonden, «Strand 244 Holloivay's Etablis
sement.
fgSsP Bij den Boekhandelaar E®. c8e ILOOZE,
te Zierikzee, zijn tot de minst mogelijke prijzen
te bekomen: Ge lijnde cn Ongelijnde
SCEEJ&IoSJFBOEïAEïï in verschillende soorten
van banden alsmede Schoolschriften van goed
schrijfpapier ii G cents het stuk.
Hij beveelt zich ook aan, tot het drukken van
IAAMSAAEÏJISj
dienende tot filicitatie bij gelegenheid van het
Nieuiojaarwaarvan de uitvoering weinig van
Steendruk verschilt, alsmede tot het drukken
van Rekeningenen Brieven om dezelve in te
verzenden; voorts drukt hij alle soorten van
DRUKWERK, tot uiterst lage prijzendaar
de bewerking zoowel als de prijs niels te wenschen
overlaatbeveelt hij zich bij een ieder minzaam aan.
TE ZIERIKZEE, TER DRUKKERIJ VAN P. ns LOOEE,
Slechts
liet jaar
Menschdo
der leleui
zijnen Ioo
schiedenis
schelijke d
schappelijl
j waardig w
paal wij
deszei Is h
een' terug
en als me
overzien
wat het v
Vaderland
zal eveuwc
voor ons li
aan ons oo
en met bl
rcgl cn bi
nederlaag,
geweld is
Voorwaa
van 1S48,
den vrijzin
verdwenen
Volken, do
dat jaar v
gebragt, lie
oppervlakte
van die ku
belemmeren
slagen, Un
ware en et
rust en ge
vinden, om
de leugen
toch van d
onledig mei
schimmen,
delen gunst
koslbreu tij
bijgaan. Mi
ltetens van
niet zelden o
van 11 ede er
het omnogel
te houden
omdat men c
verraden. Z
dan het gew
wat dewijsh
dat politiek
schappij niet
worden zondt
Zien wij
weegrad der
het voor zii
nog gedaan,
zijde geschov
moest? Gebi
waarvan een
•Gestrengheii
breken cn g