III 111 HMIK
Hoe Jan en Piet aan den
kost komen.
SCOOUWSCHE PALING,
15 R. 1 G T
nTgBSOHDBCTB ST'JZSSXT.
Ofschoon de Koning tbr Nederlanden, bij gele
genheid der opening van de Sta ten-Generaalop
den 17don September II. aan rs Volks vertegenwoor
digers, heel'l durven vertellen (hoe't de man wagen
durfde weten wij niet) dat zijne beminde onder
danen ogewenschten voorspoed" genieten weten
wij intus>chen allen beter en zijn wij, medebur
gers, allen van het treurige tegendeel, helaas!
maar al te wel overtuigd.
Het pauperisme rigt hier te lande verschrikke
lijke verwoestingen aan. 's Jaarlijks wordt het
cijfer der armen en bedeelden in verreweg het
grootste deel der gemeenten van ons Vaderland
grooter. Jaarlijks vullen zich de gevangenissen
meer en meer op ja kunnen bijna de veroordeel
den niet meer bevatten. Jaarlijks worden de zoo
genaamde «Koloniën \an Weldadigheid"' sterker
bevolkten men kan geene courant in handen
nemen, zonder cent; of meer aankondigingen van
faillissementen te lezen. Ja, wij meenen niet te
veel te zeggen, wanneer wij beweren, dat, na
aftrek van de geestelijke «mi wereldlijke ambtenaren
en postenbekle<jderswelke uit de groote ruif
vreeten van 10 van Sire's onderdanen naauwelijks
één aan de kost kan komen zoo t behoort.
Wij verstaan onder het behoorlijk aan den kost
komen, dit: dat bv. een landman behoorlijk 's jaar
lijks (goede en kwade jaren dooreen genomen)
de renten van het kapitaal, wat hem zijn hedrij»
kost, kan opwinnen, dat hij in het onderhoud van
hetzelve kan voorzien, zoowel als van zijn gezin,
dat hij op zijn tijd schot en lot betalen, en na
verloop van 20 of 30 jaren kan zeggen dat bedrijf
te hebben overgewonnen, het aan zijne kinderen
of iemand anders kan overdoen, zelve oenen ge-
rusten ouderdom geniete» en van zijnen a.beid
kan rusten.
Dit zelfde behoorlijk aan den kost komen is van
toepassing op alle burgerlijke bedrijven en neringen.
Het behoorde trouwens ook zoo te zijn en het
kon ook zoo wezen.
Waar het den neringdoenden burger wel gaat,
heeft den handwerker en arbeider ook geene
reden tot klagen; hij vindt dan altoos genoegzaam
werk en zijn aibeid wordt hem billijk be
taald, zoodat hij met zijn gezin niet alleen onbe
zorgd aan den kost kan komen zich goed kleeden
en verwarmen, maar zelfs een spaarpenning voor
den ouden dag kan overleggen ten einde, wanneer
zijne kinderen volsvassen en gehuwd zijn en hij
huiten staat is geraakt om langer te werken
daarvoor met zijne vrouw in een of ander liefdadig
gesticht zich te kunnen koopen, om daar gerust
on onbekommerd, het leven te eindigen. Wij her
halen, het kon zoo zijn medeburgers, en het be
hoorde ook zoo te wezen.
In den goeden ouden lijd voor 100 en 200
jaar, vond men hier te lande daar niets vreemds in;
elk die op zijne zaken paste kon verzekerd zijn,
niet alleen behoorlijk door de wereld te zullen
komen en er het zijne goed van te kunnen nemen,
maar daarenboven tegen den ouden dag zooveel
te zullen hebben ovet gewonnendat hij zijn laatste
levensjaren in komiuerlooze rust koude slijten.
Maar nu? Kom nu eens! Alles is uit zijn ver
band geruktalles kunst en vliegwerkoveral eene
groote vertooning nergens soliditeit.
Meest alle neringdoende burgers leven eigenlijk
niet maar vechten zich door de wereld: hun gan-
sche leven is een onafgebroken studieom zich
staande te houden; hoel daar wordt niet naar
gevraagd. Men koopt waar men maar wat los
kan krijgen, om het tegen alle prijzen, ja zelfs
beneden inkoopprijs te verkoopenten einde maar
aan geld te komen om een en ander gat te stop
pen. Prachtige winkels, élegante bediendengas
licht, daaraan, en meer dergelijke vertooning van
uiterlijken welvaart, ontbreekt het niet; maar hij
wie zich daardoor laat misleiden is de plank ge
heel mis. Al die pret beteekend niets en geschiedt
ten koste van anderen. Duizende nieuwe gevels
ver heffen zich voor prachtige magazijnen welke
7iooit geheel betaald worden. In één woord: het
is alles schijn. Alles houdt zich aan 't gras vast;
en dat gaat goed tot zoolang de eene of andere
koopman, die op zijne beurt zich in 't groot op
gelijke wijze redt, de lugt der ware gehalte van
zijnen debiteur krijgt en zijn crediet beperkt of
intrektof een wisselprotestje voorkomt. Paf! daar
ligt het gansche luchtkasteel in duigen, en de
groote koopman of winkelier, die gisteren door
elk voor een welgezeten solied man werd aange
zien blijkt heden jaren lang armer te zijn geweest
zelfs dan arm.
Wij zien die voorbeelden dagelijks te veel en
te menigvuldig dan dat wij onze beweringen na
der zouden behoeven te bewijzen. Wij voor ons
zyn daarvan meer dan overtuigdja gaan zelfs
zooverdat wij in de plaats onzer inwoning, waar
de voornaamste straat opgevuld is met prachtige
Winkels en magazijnenen waar onderscheidene
renteniers wonen, niet gaarne die straat, zoo als
men zegt, voor 't opknappen zouden willen over
nemen. Wij kennen er winkeliers, die voor f 4-
h 5000 op wissel koopen en voor zeer soliede te
boek staan, welke echter, wanneer zulk oenen of
dergelijken wissel betaald moet worden, bijna alles
wat los en vast is verpanden, tot zelfs de sieraden
van viouw en kinderen. Is die bui over, dan koo
pen zij weer voor eenige duizenden halen weer
eenige maanden ruimer adem, verkoopen, om aan
geld te komen, de op nieuw ontvangen goederen
voor spotprijzen en alles gaat goed tot zoo lang,
gelijk wij hier boven zeiden, men de lucht vat»
hunne practijken krijgt, en dan liggen ze aan de
grondom nooit weer op te staan.
Men zegge niet, dat wij de zaak overdrijven;
over het algemeen gaat het meer zoo dan omge-
kcerd; en het kan ook wel niet anders want hij.
die eerlijk door de wereld wil met winst wil
verkoopen en daarvan leven, kan in den regel wel
van de baan blijven. Hij raakt op zwart zaad
door neringloosheid; want niet kunnende concurre
ren tegen bovengenoemde mededingersis hij nog
spoediger aan het einde van den akker dan zij,
en zoo wordt den een met den ander, eerlijk en
oneerlijkongelukkig. De hoofdoorzaak van deze
ongelukkige omstandigheid heeft men voornamelijk
te zoeken in ons verderfelijk belastingstelsel, en
wel inzonderheid iu de ongelukkige patentwet,
waardoor ons Vaderlard overstroomd wordt van
een legio vreemde gelukzoekers, welke, er niet om
gevende hoe fret gaat, den gezeten burger alhier
uit zijn bestaan dringen. Doch over dit punt ge
doogt ons bestek niet heden uit te weiden, wij
behouden ons echter voor daarop bij eene volgende
gelegenheid neer te komen.
De toestand van zulke in het ongeluk gestortte
burgers is verschrikkelijk wat moeten zij beginnen?
Werken hebben ze niet geleerden zijn daaraan
niet gewoon. Trouwens waar zou genoegzamen
arbeid te vinden zijn? Armoede zijn zij mede liet
gewoon. Wel is waar, de philanlropen dezer dagen,
over zulke ongelukkigen sprekende, zeggen: Ze
moeten de tering maar naar de nering zetten, doch
dit is gemakkelijker gezegd dan gedaan en bewijst
niet veel voor het verstand dier wijze Heeren
want, even zoo onmogelijk het, onzes inziens, is,
cat iemand in lagen stand geboren en opgevoed,
die Inter door geluk in de loterij of ander fortuin
tot rijkdom, en bij gevolg aanzien geraakt zich
de manieren, taal en gebruiken van een fatsoenlijk
opgevoed men9ch kan eigen maken en men aan
hem altoos, hoeveel geld bij ook bezitten moge,
zijn oorsprong, afkomst en opvoeding kan proeven,
even zoo ondoenlijk is het den fatsoenlijken
burger, die de armoede nooit dan bij name kende,
wanneer hij ongelukkiglijk daartoe vervalt, zich de
manieren en gebruiken der geborene armen eigen
te maken. Met andere woorden: Al wilden zo ook
nog zoo gaarne, zij kunnen met een gulden bv.
op lange na zoo veel niet doen als den armen
welke nooit beter lot gekend heeft.
IJsselijk is liet de worsteling dier lieden aan te
zien. Het eene stuk vóór, het andere na, wordt
verkocht, ten einde etende te kunnen blijven, en
zoo lang mogelijk cenigzins fatsoenlijk voor den
dag te kunnen komen. Dovenmenschelijke krachten
spannen zij in om eenig postje te bekomen waartoe
zij zich in het stof vernederendoch alles is vruch
teloos. Eindelijk is ook de laatste draad verkocht
en verteerd, en ziet men die ongelukkigen aal
moezen opbedelen aan de huizen waar vroeger niet
zelden hunne ouders of voorouders iu eer, aanzien
en geluk leefden, en waarin zij zelve in weelde
geboren werden hunne zonen verkoopen zich als
reinplacanten voor de nationale militie, of treden
vrijwillig?? in dén dienst daarvanhunne dochters
(indien God zeniet voor erger lot behoed) kunnen,
na in overv loed opgevoed en groot gebragt te zijn,
anderen dienen, en /ij zeiven eindigen hun ramp
zalig leven doorgaans in de Ommerschans, of, zoo
hun dat geluk?!te beurt valt, in een armen-
gesticht, altans daar ter plaatse, waar die bij geval
nog bestaan»
En nu den handwerker en den arbeider hoe
redt die zich heden ten dage? hoe weet hij zijn
rampzalig aanzijn te rekken? want dat zijne ver
diensten in geen de minste verhouding staan tot
zijne inkomsten, zullen wij door onderstaande re
kening bewijzenWij nemen tot maatstaf een tim
mermans-knecht, met eene vrouw en 4-kinderen.
Wij veronderstellen, dat hij, jaar in, jaar uit. vast
werk heeft, en, winter en zomer dooreen genomen,
f 6,00 per week verdienden geene toelagen van
eenige weldadige inrigting geniet. En zie hier dan
onze rekening
Inkomsten:
6 Guld. per week, is, 52 weken 's jaars, f 312,00
Behoeften:
's Morgens en 's avonds 3 Ned. p. rogge
brood, 't welk alhier kost 32 ets. f 0,32.
Boter- 0,10.
Koffij- 0,05.
Des middags 7 kop aardappelen. - 0,15.
Groenten- 0,05.
Saus. - 0,10.
Transpor tere
f 0,77,
Transport f 0.77.
Vuur, zout, peper en azijn. - 0,05.
Licht en Vuur, ter verwarm, p. d - 0,10.
Per dag totaal 0,92,
7 dagen de week7
's Wekelijks totaal. f 6,44-,
Baarbij komt:
Huishuur,p. wf 1.00.
Schoolgelden, id. - 0,10.
önderh. van kleeren, enz. id. - 0.50.
jd Gereedschapp. id. - 0,50.
Per week, totaal. - 8,54.
52 weken 4's jaars. - 52
's Jaarlijks f 444,08»
Overtreffen de behoeften de inkomsten
per jaar -112,08.
Wij tarten de fijnste philantroop en zuinigste
keukenmeid om de rekening zuiniger te maken
en nu is alles nog zoogenaamd goedkoop.
Ook gelooven w ij, ons overtuigd te mogen houden,
da t duizende timmermans-knechts en andere ar
beiders, die grooler gezinnen dan van 4 kinderen
hebben te verzorgen, den Hemel zouden danken,
jaar in, jaar uit, voor f 6 per week te mogen werken.
Wij weten wel dat velen hunner er nog wat
bij verdienen, door zoogenaamde karweijen voor
eigene rekeningmaarwij hebben daartegenover
ook gezwegen van eene menigte andere uitgaven,
welke in een huisgezin onvermijdelijk zijn: van
kraambedden der huisvrouw, ziekten, tabak een
matige snaps voor den huisvaderetcetera etc.
Men zal ons dus moeten toestemmen, dat het
opgegeven te-kort van f 112, onvermijdelijker is
in het door ons aangehaalde gezin dan het te-kort
van ettelijke millioenen dat onze regering jaar
lijks tot troost en blijdschap der landzaten maakt.
Maarl vraagt gij hoe redt zich nu zoodanigen
handwerker? Hoe dekt hij zijne te-kortenWant,
zegt gij hoe menig ambachtsman en arbeider ver
dient niet minderen komt toch maar knap voor
den dag, ja prijkt zelf met gouden en zilveren
sieraden
Niets is eenvoudiger lezers! Zij volgen het voor
beeld der regering en leenen. Zij does leemngfn!!
Leeningen? hoor ik mij vragen. Zijt gij gek?
Volstrekt niet, zeer geëerde lezers! Zie hier hoe
zij doen: Zij leenen, anders gezegd borgen van den
huisheer, van den bakker, van den slagler, van
den komtneneisman zij koopen hunne kleederen
en schoenen op crediet, oin, zoogenaamd per week
te Betalen en zetteu al die waardige lieden een
aardig streepje aan zoodat zij niet alleen hun te
kort dekken, maar zelfs een niet onaardig batig saldo
op hunne rekening weten te verkrijgen, waarvoor
zij zich met gouden en zilveren sieraden opschik
ken. Houdt nu die huisheer of bakker enz. met
crediteren op, wat nood, er zijn anderen genoeg
welke zich laten bepraten; en zoo kunnen zij het
jaren lang volhouden; want, dewijl er niets van
hun te halen is, worden er geen dagvaardingen
gedaan of protesten gemaakt; ergoniemand hoort
er iets van. Maken zij het wat al te bont, zoodat
men hen in de kijker krijgt welnu, ze zijn
ambulanten gaan elders wonen en arbeid zoeken.
Wie ons niet gelooven wil dat het zoo gaat
vrage het aan opgenoemde neringdoende lieden,
en neme eens een kijkje in derzelver kladboeken
en op de leijen, dat zijn de grootboeken der Wer
kelijke Schuld van den gemeenen man.
Zon dus redden zij zich, en waarom zouden ze
niet? Is het geen braaf, welgezind burger, die het
voetspoor en voorbeeld zijner overheden in allen
deele volgt? Welnu, de Regering leent of borgt
wel Honderd en zeven-en-twintig Millioen Guldens
te gelijk, zonder te weten, hoe ze ooit weer terug
te geven! Waarom zou dandegemeene man, de
handwerker en arbeider honger lijden, zoo lang hij
goedgeloovigen vinden kan, die hem zijne behoeften
willen borgen?
VVij hebben met dit gansche artikel te schrijven,
niets anders bedoeld, dan onze Koning, wanneer
Ilij bij toeval dit nummer der Zierikzeesche Bode
eens in handen kreeg, te doen zien hoe wel het
zijne «beminde Landgenooten" gaat, en tevens, om
een zeker soort van menschen, die zich er op toe
leggen, om het te doen voorkomen als of al ons
geschreeuw over de toenemende armoede hier tc
lande zeer overdreven is, aan te toonen, wat er
van de door hen voorgewende welvaart is, en op
welke grondslagen die berust.
Later zullen wij misschien onze pen aan een
artikel wijden, om eens te laten zien, hoe een
legio kale, naakte Heeren het maken die, ofschoon
zware tractcmenten genietende, desniettegenstaande
tot over de ooren in schulden steken en elkeen
uitborgen, maarniemand betalen.
ADVEKTENTIEN.
De Stads-Veeschutter P. MANN 1
brengt door deze aan de belanghebbenden
ter kennisdat bij hem geschut staat,
één een- a tweejarige BOKTE VAAKS.
De Notaris r DE KATER, Nz„ zal,
g^g^t! namens zijn Principaalop Maandag den
Illy|||||ll|l29 October 1849, te Ellemeetin bet
openbaar veilen en verkoopen:
Des morgens ten 9 ure, aan het boedelhuis van
wijlen F. dk ROO, een partij IWECBILAIKE
COEDERES) en
Des namiddags ten 4 ure, in de Herberg bij
J. Bkrman:
1.° Een HUIS, SCHUURTJE en ERVE,
staande en gelegen Ie Ellemeet, sectie A,
n.°* 46 en 47.
2.' Eene SCHUUR, zijnde eene WAGEN
MAKERIJ en gevolgen van dien, Btaande te
Ellemeet, sectie A, n.* 45bl\ met de daarbij
behoorende voorwerpenGereedschappen
en verdere benoodigdhedenalles behoord
hebbende aan voornoemden F, de ROO.
Nadere informatiën te bekomen bij JAN GER
MAN, te Ellemeet, en ten kantore van voornoem
den Notaris.
SS" Bij den Koffijhuishouder B. H. HARINCK,
te Zierikzee, is weder, als van ouds, te bekomen:
BESTE INGEMAAKTE
ter verzending in Potjes gereed, op bestelling»
van den ondergeteekendendat bij hem een Depót
is gevestigd van het ZWAKT-WEREKB
SAX-POEBER voor de TARWE, van den
Heer J. J. F. WEYMAK, te IleusdenDoor
dit Poeder wordt den brandzwart of zoogenaam
de poppen uit de Tarwe geweerd, en is dus voor
den Landbouwer van onberekenbaar nut. Hetzelve
wordt één dag vóór de zaaijing op de Tarwe aan
gewend zooals zulks op de pakjes omschreven is.
De prijs van dit Poeder is: per pakje 60 cents»
per half dito 30 cents.
C. E. CHIVAT,
aan de Kraan tc Zierikzee
liet krachtdadigste middel tegen Jicht
Cn zinkingen is de zalf en pillen van Holloway
Meestal ligt de oorzaak dezer ongesteldheden in den tot
ontsteking geueigden aard van het bloedvergezeld van
slechte spijsvertering, vermoeidheid en groote verzwak
king een bewijs van den ongeregelder» omloop en ver
spreiding der sappen en des bloodshetwelk deze smar
telijke ongesteldheden zeer vermeerdert en verslininiert.
De pillen van Holloway zijn van een zoo zuiverende!»
aard, dat eene geringe hoeveelheid daarvan, bij tijds ge
nomen f jicht en zinkingen zullen voorkomen. Ook zal
een ieder die werkelijk aanvallen van jicht en zinkingen
heeft, met vrucht de zalf van Holloway gebruikcuwel
ker krachtige uitwerking, vereenigd met die der pillen,
een zeker herstel ten gevolge hebben.
Door het vermeerderd Debiet zijn de PRIJZEN van
heden af de volgende
DoosjesPillen van ƒ0,90 ƒ2,10 ƒ3,30 ƒ7,75 ƒ15.30 ƒ23.50,
Potjes Zalf van -0,90- 2,10-3,30-8,15- 15,90- 23,90.
Zijn op franco aanvragen a Comptant te bekomen bij
de Wed. N. van RIJSSEL cn ZOON te Tholen
alsmede te Londen, Strand 244 Holloivay's Etablis
sement.
J. van deh ZANDE, Onderwijzer te
Eerkwervcvraagt, tegen primo Novembernog
één KOS T-li EERhlDG, Brieven franco,
doch liefst in persoon.
S£2g=> Terstond of met November benoodigd
één BURGER SLAGTERS- en RIETDEK
KERS-KNECHT, die zijn werk goed verstaat.
Adres met franco brieven, aan W. van AS, to
Oosterland. Provincie Zeeland.
8KSr> Met November aanstaande eene KEU
KENMEID benoodigd bij Mevrouw MOENS.
TE ZIERIKZEE, TER DRUKKERIJ VAN V. ob LOOZE
