IV. 410.
Maandag27 December
1848.
executïeT
(Vierde Jaargang.)
IX ieu wstijdingen
Verscheidenheden.
Y V VVi W VKV^f fj %J J fyi- -y
ZIERIKZEËSCHË NIEl^
VERSCHIJN:
Op Maandag: en Donderdag.
ABONNEMENTS-PRXJS
VOOR ELKE EDITIE.
Voor 3 maanden.
Franco per post
f0, CO.
- 0,70.
BUREAU:
ABVERTEKTTI ESQ
10 Ceut voor eiken regel.
ï'cgt voor iedere plaatsing 3o tvnts.
3n«$ der Ailvcrtcutiën kan geschieden tol
De in eu Woensdag voormiddag 11 ure.
Mapi
VERKRIJGBAAR
Uitgeverbij alle Boekhandelurcu
Bij dFostdirecleurcu in tlil rijk.
ZicriktccDam Lcll. B No. 3G0.
en Ingezonden stukken franco.
Dl'ITSCULAND.
Als een treffend voorbeeld van het gevaar
lijks der niet openbare criminele regtspleging
wordt door de Koln. Zeit. het volgende verhaal
medegedeeld
In Januarij 1838 werd de gemeente Hohcnha-
meln geteisterd door eenen brand die men ver-
1. moedde voorbedachtelijk aangestoken te zijn. Nadat
aanvankelijk de verdenking op drie jeugdige knapen
gevallen was, viel dezelve, ien gevolge van cenige
onvoorziglige uitdrukkingen, op den metselaarsgezel
19, Conrad. Bodenstedt. Deze werd door de policie
gearresteerd en eenige dagen later door deze aan
het crimineel geregt overgeleverd. Door zware
I boeijenhet lijden van nijpende koude en het
ontberen der eerste levensbenoodigdhedeuwerd
bij al ras tot cencn toestand gebragt, dat'zelfs
een der leden van het geregt zich niet onthouden
kon, zijne verwondering jer over te betuigen,
maar desniettemin liet men de harde behandeling
voortduren, de bneijnn werden niet verligt,en de
koude, welke men den gevangene liet uitstaan],
«\23 ZOT&migj (Jat, daar hem in zijne-gevangenis
gecne andere verwarming gewierd uan die welke
uit de verte werd aangebragt door liet stoken in
de] wachtkamer, wanneer de atmosfeer daar tot
20 graden warmte gestookt werddie in de ge
vangenis nimmer liooger dan 4 graden was. Op
deze wijze en] door het tevens daartegen stellen
van jschoone beloften werd hem de bekentenis
dat hij de pleger van het feit was, ontwrongen.
Om voorls de instructie te voltooijen heeft men
ook nog zijnen zoon eenen veerlienjarigen knaap,
tegen wien niet de minste reden van vermoeden
bestond 'gevangen]genomen en op gelijke .harde
wijze als den vader behandeldhem tevens door
een medegevangene doende voorhouden dat zoo hij
de schuld zijns vaders bevesligde, hij onverwijld
op vrije voeten gesteld en zelfs goed beloond zou
worden. De knaap is voor deze behandeling cn
deze beloften bezweken en heeft zich tot aanklager
zijns vadérSj gesteld. Het gevolg Js geweest, een
doodvonnis legen den ouden man, hetwelk in
hooger beroep 'bevestigd is geworden. Toen bij
deze tweede instantie, den gevonnisde, in volheid
des harten de uitroep ontviel: dat liet voor God
noch voor de menscheu te verantwoorden was,
zoo als er met hem gehandeld werd, is hem zulks
als eene schending van den aan liet gerigt ver-
schuldigden eerbied toegerekend, eii heeft hij zulks
met eenige zweepslagen moeten boelen. Bij wijze
van begenadiging is jivcnwcl zijn doodvonnis in
levenslange tuchthuisstraf veranderd.
Na verloop van 7 of 8 jaren heeft zich thans
op het onverwachts een meisje, genaamd Christine
It..., bij het geregt aangemeld, verklarende, dat
de tweemaal ter dood Iveroordeelde en thans in
tuchthuisstraf verzuchtende Conrad Bodensledt on
schuldig was aan liet hem ten laste gelegde feit,
hetwelk door niemand, dan door haar zelve alleen
was gepleegd, en dat, zooj men haar afvroeg,
waarom zij thans eerst deze verklaring kwam doen,
zij hierop ten antwoord moest geven, zelve eerst
onlangs uit het tuchthuis ontslagen te zijn, cn
gedurende hare gevangenschap herhaaldelijk te heb
ben overpeinsd, dat zoo die straf, ook zelfs voor
schuldigen, reeds zoo verschrikkelijk was, zij voor
onscliuldigen onlijdbaar moest wezen. De zaak is
verder onderzocht en gebleken maar al te waar
te wezen ook de zoon des ongclukkigen is op
nieuw gehoord, en onder bet afschilderen der wijze
waarop zijne vroegere verklaringen hem afgeperst
waren geworden, heeft hij die ten volle herroepen,
klagende, sedert liet noodlottig oogenblikwaarop
bij voor eigen foltering bezweken, zijnen vader
bezwaard had, geen rustig oogenblik op aarde ge
had te hebben.
Het proces is herzien geworden, cn op grond
dat de vroegere bekentenis niet vrijwillig maar
afgeperst is geweest, zijn de doodvonnissen, in
beide instantién uitgesprokente niet gedaan, en
de in (vrijheidstelling van het slagtoffer bevolen,
maar aan den anderen kant is hem evenzeer de
door hem ingestelde cisch tot schadevergoeding
ontzegd, en zal hij kunnen zien hoe aan den kost
te komen. De algemeene belangstelling welke zijn
ongelukkig iot verwekt, zal hem waarschijnlijk
de behulpzame hand hiertoe Lieden.
NEDERLAND.
Zwolle, 22 Dec. Sedert eenigen tijd begon men in het
naburige Oost-Vriesland roggebrood voorcigen ge
bruik te bakken door middel van StoomMen
neemt to dien einde een' sterken vierkanten houten
bakvoorzien van twee boordenwaarop men
tot 8 brooden van 4 Ned. ponden legt. Aan
weerskanten van deze boorden bevindt zich eene
opening tot doorlating van den damp des waters.
Beneden in den bak is eene kleine opening
waardoor eene buis geleid wordt, welke in verband
staat met liet deksel van een potop eenigen
afstand van den bak geplaatst. Deze pot nu
(voorzien van kokend water) moet aanhoudend op
een tamelijk sterk vtiur worden gestooktcn door
deze eenvoudige inrigling heeft men het voordeel: 1)
om binnen drie uren goed gaargebakken brood te
verkrijgenj 2) verzekert te zijn, dat er stuW«
rogge ter bereiding aangewend wordt3) dat men
het bakloon uitwint; 4) dat men brood zonder
korsten krijgt, cn eindelijk, dat men dezen een-
voudigen toestel tot velerlei gebruik kan aanwenden,
als tot het koken van groote hoeveelheden vleesch,
aardappelen, enz., welk laatste vooral voor den
landbouw zeer gemakkelijk is.
In deze gemeente, alsmede in de gemeente
Nieuwe Schans, ziet men reeds zulk eene bakkerij
in werking; het broed, op deze wijze bereid, is
zeer smakelijk. Deze inrigting zou zeer dienstig
zijn voor verdere uitbreiding, vooral omdat men,
gelijk men zegtop deze wijze 28 tot 29 brooden
bekomtin plaats van 24.
Men schrijft ons het volgende uit Doeveren
Dat de ziekte der aardappelen, welke nu reeds
drie jaren geheersclit heeft, hoofdzakelijk uit te
groote vochtigheid zijnen oorsprong zou nemen,
zoo als den beroemden duitsche scheikundige van
Liebeg beweerdkunnen wij op goede gronden
volkomen toestemmen; ten bewijze diene het vol
gende:
Twee achtereenvolgende jaren was ook hier de
aardappelen-teelt bijna geheel mislukt; alle beden
kelijke middelen om de zoozeer gevreesde ziekte
te ontgaanwerden verleden jaar bij het poten
en opgroeijen aangewend en beproefdzonder dat
een enkel dier middelen het gewenschte gevolg
had. Er werd intusschen veel over geschreven,
doch allen bleven in gebrekeom de juiste oor
zaak der ziekte aan te wijzen; dit gaf aanleiding
dat een landbouwer van dezo plaats, die alles
naauwkeurig had gadegeslagen doch ook alle op
gegeven en beproefde middelen had zien misluk
kenbesloot, eindelijk nog een door hemzelven
uitgedacht en laatste middel te beproeven. Op de
volgende wijze ging hij te werk: het land, door
hem tot de proef bestemdliet bij in dit voorjaar,
in de maand Aprilongeveer een Ned. el diep om
graven goed droog worden cn in liet laatst van
diezelfde maand met twee soorten van aardappelen
bepoten, namelijk met bianke bruine Zeeuwsche
en zoogenaamde bleeke roode. Beide soorten lier
den even welig, cn toen op alle anderen daalt
naast en daar omtrent gelegene akkers de aardap
pelen door de bewuste ziekte waren aangetast,
was op zijnen akker nog geen enkel spoor dier
ziekte aanwezig; tot laat in de maand September
bleef het loof groen en doorgroeijen. In de
daarop volgende maand October werden de aard
appelen gerooid en leverden eon zoer voordeelig
gewas op. Genoemde landman verheugde zich
en schreef het niet ziek worden van zijne aard
appelen daaraan toe, dat de grond waarin zij ge
groeid waren door do algemeene besmetling der
twee voorgaande jaren niet was aangetastdewijl
genoemde grond eene cl diep onder andere grond
of aarde was bedolven geweest en beveiligd ge
bleven. Wij voor ons echter gelooven, na het
beweerde van den heer van Liebeg, dat de oorzaak
alleen moet gezocht worden in liet diepe los zijn
van den grond, zoodat alle overlollig vocht als
van zelve heeft kunnen wegzakken, hetwelk veel
tijds op eenen harden en vasten klcibodcm moet
blijven staan en altijd aan de gewassen veel nadeel
toebrengt.
De Zwartsluizer Bode deelt mede dat de
Ontvanger van 's Bijks belastingen te Blokzijl
onlangs zijne gewone, maandelijksclic storting aan
het Kantoor van den Betaalmeester te Zwolle,
gedaan hebbende hem niet lang daarna door hel
Collcgie van Baden en Generaal-meesteren der
Munt 17 geldstukken doorgesneden teruggezonden
werden. Zij zouden min of meer gesehoaden zijn
en daarom maakte men zwarigheid ze voor 'sLands
schatkist aan te nemen. De bcrigtgever voegt et
bij de doorgesnedene muntstukken met eigen ongen
beschouwd te hebben en bij velen van dezelve
de verminking naauwelijks te hebben bespeurd.
Op een vijfstuiverstuk bad hij wel 10 minuien
zitten turenzonder er de minste schennis aan
te kunnen ontdekken.
Men begrijptdat dit geval weder aanleiding
tot haspclarijen ,'j ongelegenheden en w illekeur zal
geven. De rijksontvangers zullen meer en meer
beginnen te vitten op de oude muntstukken, die
hun in betaling worden aangeboden en de houders
zullen er mee blijven zitten.
De Kamper Courant heeft er deze aanmerking
opIeder die met do muntfabriek eenigzins
hekend is weet dat er soms stukken met een
klein kuiltje of ander ditje of dalje dc munt ver
laten die niettemin volwiglig zijn waarom niet
liever de weegschaal gebruiktdan de ontvangers
aan zulke ^verliezen bloot te stellen h>
GEMENGDE BEIUGTEN.
Te Assen zullen, in navolging der eerste steden
des rijks, de stedelijke ontvangsten en uitgaven
door de drukpers bekend worden gemaakt. Ook
wil men dat bet stedelijk bestuur van Zierikzec
spoedig volgen zal, «m niet het laatste te zijn,
om in het openbaar rekenschap van zijn rent
meesterschap te doen. Te Zierikzec is dit jaar
naauwelijks de helft van vroegere jaren ingeschre
ven, om de naakte te kleeden en de hongerende
te voeden, terwijl het getal behoeftigen geweldig
is aangegroeid; ongelukkig ZierikzecI De Pruis-
sische regering is voornemens om de landverhui
zing tegen te gaanen in Nederland wordt dit
door de regering met welgevallen aangezien want
zij wordt beangst voor de uitgeplunderde menigte.
Te Willemstad heeft een Tijkdienaar zijn veer
tigjarigen dienst gevierd. In den Haag is men
bevreesd dat de Loterij-heeren zullen bevriezen.
Te Bergen op Zoom wordt een burgemeester
verwachtwelke al één keertje is weggejaagd
geweestdoch de man heeft eene knappe vrouw
en dit werkt dikwijls niet onfortuinlijk! Kalk
en Zand heeft een oude Leeuw gekocht, en er
een: zijt welkom iukker van gemaakt, louter
om dien lang gesloten icenus tempel voor grove
winsten aan kiescher menschen, dan hij is, te ver
zwendelen doch hoe hot zijte wenscben is het
dat de policie haar pligt zal kennen en vervullen
cn die spelonk der ontlicht niet meer vrijheid zal
toekennen dan de verblijfplaatsen van onschul
dig vermaak; dan zeker inist het zijn doel, en
de rust van een aantal vreedzame burgers zal niet
lang worden gestoord; terwijl de dartelende jeugd
korten tijd gevaar zal loopenom door die gebakken,
gekookte en gestoofde schandalen van hunne gezond -
heid te wordcu beroofd. Op de markt te
Bergen op Zoom wordt een huis gebouwd dal
reeds driemaal is ingestort. Aldaar heeft een
officier de vergunning van Zijne Majesteit gekre
gen om in den eclit te treden, zonder het vereischte
kapitaal te moeien laten inschrijven in het groot
boek te Amsterdam. De minister vqn marine
jii lieve in circulatie-stelling van die stukjes
heeft öor niemand geteekenddoor geen der
Ovcrlei van dc Nederlandsche Bank gegaran—
Afinjo»'lls voorzien van een stempel dat liet
dat liet L.ofa l"a18nYifs fettteekenen maar zeer
Koning van Beijeren naar ItiYiloochouddaar
de Kroonprins don winter te Munclicn
gen. Te Appeldoorn heeft de spijsuitdeèlVWj,
aanvang genomen, doordien de Koning, Prinsen
en Prinsessen daar een aanzienlijke som geld toe
hebben bijgedragen.
Den loden December heeft te Harlingen de
xeculie plaats' gehad der straffen van geescling
an zes personen en tepronkstelling van vier per
sonen daartoe, hij arrest van liet hof van Vriesland
van 4 en 11 October, veroordeeld.
Er is gegeeseld gewordenomdat het Z. M.
den Koning niet behaagde de deelnemers aan de
brood-oalusten van die harbaarsche straf te ver—
schooncnhoezeer do schuldigen Z. M. hierom
ook smeekten, en hoezeer zulks ook de wensch
der Natie was.
Wij kunnen ons niet begrijpen, hoe een Vorst,
die, naar men zegteen ridderlijk hart in zijn
binnenste omdraagt, de geeselstraf nog in zijn rijk.
duldt, en doof bleef voor de smeekingen van die
ongelukkigentot eene straf veroordeeld, welke
iedereen, wiens hart welgeplaatst is, als is het
dan ook geen ridderlijk hait, met afschuw cn
walging vervult, hoe de wensch der Natie zoo
weinig invloed bij den Vorst had.
Er hebben lepronkstellingen plaals gehad. In
een geval, als liet gebeurde te Harlingen, waren
die tepronkstellingen minder schandelijk, minder
ontecrend.
De menigte, die het schavot omringde, staarde
zwijgend de harbaarsche strafoefening aan. Alles
is rustig afgeloopen, en geen wonder, eene genoeg
zame krijgsmagt was daar, om de rust te bewaren,
of, zoo als zij cenigo maanden vroeger gedaan had,
bij de minste ongeregeldheid het Volk dood te
schieten.
Dat de Begering echter niet wane, dat, al is
dan ook alles zonder de minste stoornis der open
bare orde afgeloopen het Volk goedkeurde, het
geen op het schavot voorviel, neen' die stilte,
die onder de opeengedrongen volksmassa heerschte,
was indrukwekkender, akeliger, meer onheilspellend
dan luide kreeten en woest geschreeuw. Die stilte
was gelijk aan die, welke dikwijls eene orkaan
voorafgaat, zij joeg eene onwillekeurige huivering
aan,
Dc Begering hoeft getoond, hoe slreng zij straft,
die haar ongehoorzaam is, en de Koning, dat hij
geene genade schenkt aan lien die de openbare
rust verstoren, onverschillig of staalkunde of honger
hiervan de oorzaak is.
Maar vertrouwt niet op die stilte- Mannen der
BegeringI gij zondt u bedriegen; want ook stil
is de Etna en de Vesuvius, eer er eene uitbar
sting plaatsgrijpt. De Natie stapelt hire grieven
op, tot zoo lang, dat het oogenblik daar is, waarin
de overvol gekropte boezem zicli ontlasten moet,
en dandan zullen geene bajonaetlengeen moor
dend kruid, geene kerkers, schavotten noch gee-
selpalen tut iets batendan is uwe ovciheerseliing
geëindigd. Draagt dus zorg, in uw eigenbelang,
do Naiie niet langer te tergen. De belastingen,
de werkeloosheid, de wijze, waarop zij geregeerd
wordttergt haar reeds genoog. Tracht liever
liet vuur te blusschen, niet door bloedvergieten,
zoo als te Leeuwarden en Groningen; dat vuur,
dat slechts eene vonk, eene enkele vonk behoeft.
Om in lichte loaije vlam uit te barsten.
De geeselslagen, te Leeuwarden, op den loden
December 1847 uitgedeeld, vullen geene schoonu
bladzijde in de geschiedenis onzes Vaderlands, diu
geesclstriemcnwelke de ruggen der veroordeelden
ontvlcesclidenhebben ook de harten der Natie
zeer gedaan,
