Donderdag5 Febrimr
I
(Vierde Jaargang.)
No. 421
IETS
Sfonbf.
Nieuwstijdingen.
E KG EL AND.
MITSCELAXD
HMSTvT
FH>r narij 13
htii/.e va»
Dl ET E Ril
'~G.
loor du Ilarmnn
•oor te dragen d
'oor te diagi
c Grand Orcljc
lieer t> d. ;ij
door de Harm
w&.
lie.
►r te diageu <1
grand Otdie*
n door dcu
VEILSCHSJKT
Op Maandag en DomlviJag,
ABOKKEMOSÏS-PBÏ JS
VOOR ELK E EOiTlP..
Voor 3 manii'Ieof 0, GO.
Fiauco jier posl- 0,?0.
BUREAU:
Zieiiksce, Dam, Lelt. B, No. 3GO.
ADVBBTEKTJ2K:
10 Cent, voor f|\rn r^-!.
Z'gel«e:;l voor irjfie {>la;i!»ii:g 33 ceuls.
De inxeui!»ig der A-Ivet lerilicn ltnu geschieden lot
Maandag en Woensdag voormiddag 11 ore.
VERKRIJGBAAR:
Bij <Lu Dl!gever li:j alle JVekljnndclnien
e'i Poslcrireefeuren in flit ii k.
Bfievcn en IngexofiJeu lukken franco.
A.htoT voor
t-tnuaiiCfij.
K D S T E K S C n S V V R E V E R ÏS O X D S
30 JANUAIL'J 1848.
best.iamlu
Bomans, Vt
tprigting een
boekdeel,
et franco bri
le Hollandse
omen.
Wij on voorze ker ieder regt geaard Nederlan
der. die zijnen geboortegrond lief heeften in de
geschiedenis zijns Vodei lands niet gclieei een- vreem
deling verdient genoemd te worden, met ons, hebben
deze dagen, met gemengde gewaarwordingen de eeuwig
geóeiikwaardige 3é> Januarij 16k8 herdacht. Met
ll UT pLT* efMcrzaadbren wellust doorliep ons oog dat gedeelte
ffEi üj 9 »?rr geschiedenis waarin, met onuitwisbare let
tel en, in giueijuul schiiit, het: Luctou et Kmf.rgo
der vaderen schiller!. Wij vergaten voor een
3CHE BOEI '^ogenblik het treurig tegenwoordige, en met eene
Lkoi tstowlige opwel!icg van ligt ver kla ubare Irotsch-
jjuid, bij «Ie beschouwing van het zóó. roemrijk
y ooi led'Uie hgunneidon.__\vij oiuV-niot blij ...geaoi4 de
lag, waarop', \oer twee eeuwen, door In t sluiten
au het beroemde Munstersche redes-tractaat
van onze dappere vaderen, het wettig bezit en
W» verstom baar genot verzekerd wen\ der vruchten
an hunnen 83jar igon 'nodigen worsteUtrh/l, Ugen
.oop gepresol h»n magiigatcfi monarch van liet toenmalig Europa,
.m poor vrijhei»! en tee! gestreden: do dag, waarop
eens p j, j. „,r. Spanjesj.-ijt a' zijn tegenstreven.
voor hel onaanzienlijke Nederland zijnen trolschen
nek huigen en «lestclfs onafhankelijkheid erkennen
moest: de dag, waarop de vestiging dier kb ine en
schijnbaar zoo geringe Republiek voltd» id weid,
die echter, in de nn ïaspeurbj'c lotsbestemmingen
der Volken aangewezen wasom gedurende een.
volle eeuw, de evenaar aan Europa's staalkundige
balans te zijn, voor welke een tij 1 lang de
magligstü vorsten sidderden, en die moed en krachts
genoeg bézat om het loerend IJrii: Luipaard
beschaamd en vernederd in zijn hei te doen weg
schuilen, en den Franse hen Adelaar kortwieken kon.
Maar die truhehheid welke ons voor een oogen-
blik de borst zwellen dood, bij hot met volle
eugen zwelgen van der Vaderen roem zonk'
weldra weg bij de beschouwing onzer eigene schande,
want hoe geheel anders is het thans niet Neder
land gesteld? Toen de schrik van Europathans
de spot der Natiën: toen zoo groot en krachtvol,,
thans zoo nietig.en verzwakt; toen zoo lijk en
welvarend, thans zoo arm en verkwijnend: toen
zoo gelukkig, thans zoo diep ellendig; in één
woord thans juist het tegenovergestelde yan hetgene
het toen en later was.
En nu de oorzaken van die zoo betreurens
waardige verwisseling, Nederlanders?
Gij zoudt die misschien zoeken in den, sedert
rlien tijd zeker veel veranderden staatkundigen
toestand van ons Wereld-deel, en wij zouden
moeten toestemmen dat ook deze ontegenzeggelijk
haren invloed daarop uitgeoefend en mede
gewerkt heeft om aan het, in omvang en bevol
king, zoo kleine Nederlandzijnen vroegeren in
vloed en aanzien te ontnemen, maar blijven nogtans
beweren dat de eigenlijke oorzaken daarvan in
eigen boezem schuilen, elders gezocht moeten
wordenen waar anders dan zoo als wij reeds te
'dikwijls op de overtuigendste wijze aangetoond
hebben om er (hans breed over uit te weiden in
uwe Staats-inriglingen bij uwe Regering en laat
ons opregt zijn, Landgeriooten I voor een gedeelte
ook bij U zeive, want, wij zijn, helaas! geheel
ontaard, wij zijn gehetl verbasterd en der vaderen
- deugden die onmiskenbre oorzaken van hunne groot-
beid en welvaart, worden schaars meer bij ons
"terug gevonden.
Immers waar vindt men tha,jj nog die,ineencn
handeldrijrenden staat vooral, zoo volstrekt on
RAKKERS
>rpen in Du
zes. Brieve
1EFSMWS
loekhandelaa
n tc vestigen op
luzijkmecster1
n openbaar gemaal
n gevariëerd ma
rhoogd worden
t om de «Tisemb
tvocring te erlange
in doende keuze di
lederen mcnschen
teiocht zagen
ijk dank zeggon
armoede te oDde
■ige te voeden,
die, terwijl bij
;n afdroogt, tegeli
a welligt een uil
al, dieschoon
gebeel wegstervel
een liefTelijke Ei
ene ellende of l(jde
en 6choon en har
in vele onzer g<
en goedkeuring
iking hebben kaï
edelste der ktinste
i ter bereiking va
db LOOZE,
misbare, oude en beproefde trnuw, welke vrager
eenparigiijkdoor vriend on vijand, voor liet on
derscheidend en voreerend hoofd-kenmerk van ons
nationaal karakter gebonden en aangeprezen werd
die den Nederlander de achting en hot vertrouwen
van alle volken afdwong, en welks tegenwoordig
gemis getuige het dagelijks gepleegd wordend
bedrog, zoo in den groot- als klein-Iiande)voor
ons zulke noodlottige gevolgen na zich sleept, en
door geene zegels, akten, registratie of iels der
gelijks vergoed worden kan. Waar treft men nog
aan die matigheid in sjitjo en drank, dis eenvoud
en nederigheid, in hu is read en kicedydie vereend
met vlijt en spaarzaamheid, vroeger schatfcn ver
gaderen deed? - Gelooft niet, landgenooten! dat
wij, dit vragende, V bileedigen, U een gepast le
vensgenot ontraden, of juist alles op den ouden
voet terug wenschen zouden 1 Oneen' dit is geen-
zins onze bedoeling. Integendeel, de vooruitgang
in alle takken van industrie veroorlooftverj ligt
U misschien /eif, eenigermate luisterrijker te leven
dan uwe voorouders d»!ra de behoeften van hunnen
tijd, doen moesten, ook hierdoor kunt gij op eene
andere plaats we! va uil d e.i ontstaan, -en eer. gepast
genot der gaven Gods is menschenpligt en de hoog
ste wijdheid tevens. Maar onze roeping en pligt
getrouw, wij en wij in liet voorbijgaan slechts
vlugiig op het-misbruikwat ieder erkennen moei,
dat hier en daar gevonden wordt, on tech óók het
zijne bijgedragen heeft en eog maar al te veel
bijdraagtom de maatschappelijke rampen, die
ons t re Gente helpen vergroeien en do ellende
welig cp Nederland:eens zoo gezeger.den bodem,
te doen tieren.
Dar ''tis feestdag heden, en ofschoon met wee
moed in het hart, vieren wij het Tweede Eeuw
gel ij van Ntèrlands voltooide geboorte; geen bil ter
verwijt, geen stiénge berisping, noch aan de Re
gering noch tot het Volk gerigt, vloeije thans
meer van onze lippen 1 Neen, verzoenend zacht,
bevredigend blijde zij ditmaal onze taal zij tuige
van het heilig en regbehapen gevoed, wat het
féést van NeèrhnjJs vo'konene verlossing en der
vaderen heil, in onze vaderlandminnende ziel ont
vonken doet, en.... dat het zich aan een iegelijk
mededeHe.
Welaan dan. Regering van Nederland! welaan
Landgenooten allen 1 zij de tweedragt verbannen'
zij de eendrngt hersteld Komt, reiken wij elkan
der mot open en oprejt gemoed de broederhand,
en streven wij, het ook bij onze vaderen zoo trei
lend bi kroonde woord der ouden gedachtig: Een
drngt maakt magtslre\en wij gemeenschappelijk
naar hetzelfde doel, de oprigting van ons geliefd
en dierbaar Vaderland uit zijn diep verval. Geen
niddel daartoe worde door ons onbeproefd gelaten.
Laten die schitterende uilkomsten van vroegeren,
laten evenzeer die biltere teleurstellingen van tate
ren lijd, voor ons toch niet verloren gaan, maar
dat zij ons heilzame vruchten opleverenmaar dat
zij ons ten spoorslag verstrekken mogen om ijverig
op die haan voort Ie strevenwelke zij ons a/s de
beste en als deeenige tot hot geluk des Vaderlands
leidende leeren kennen heeft. Welaan daar heen!
gemeenschappelijk daar heen gesneld Niemand
onzer volge voortaan hardnekkig meer slechts eigen
inzigt, niemand raadplege meer uitsluitend eigen
belang, of jage alleenlijk eigen roem of eigen
voordeel namaar een ieder oflere iets van zich
zelve, van zijne bedoelingen, van zijne belangen
op het Altaar des gemeenen Vaderlands en onder
den zegen des Almagtigen kan, zal Nederland
nog gered, en de ellende van zijnen grond ver
dreven worden door de herstelling van het nu
verbroken maatschappelijk evenwigt, en door de
daaruit noodwendig voovtvloeijende oplüiking der
thans zoo kwijnende welvaart.
Het door ons voorgestelde doel, Landgenooten,
is zoo groot, is zoo heerlijk, is zoo edtl, is zoo
schoon, welaannog eens, trachten wij door in
spanning van al onze krachten hetzelve te bereiken,
en wanneer dan weder, na twee eeuwen, nogmaals
gedachtenis van den Westphaalschen vrede gevierd
wordzal ons nageslacht met trotschheid op ons
wijzende, gelijk wij dit thans op ons voorgeslacht
doen, ook vrn ons zeggen kunnen: zij waren
waarlijk groot onze vaderen der i9,lc eeuw, want
ja.' :.ij dwaalden epnen tijd, maar door schade wijs
geworden, herstelden zij wat bedorven was, en
het zich op den rand eens peilloos diepen nf-
gronds bevindende Nederland, werd nog tijdig ge
red. Ko:n danken wij Gud voir deze dubbele
verlossing.
vix» J
L'inden, 27 Jan. Ë»-n dagblad van Amerika
do St. Jobnsnew Brunswicker, deelt het volgende
mede:
I.'i onze haven is dezer dagen de Ëolos kapt.
Driscoll binnengelat),.en welke420 Undvei hnizer»
aan boord had. Dit waren Ieren die van de
heerlijkheid verjaagd warenwelke lord P., nabij
Sliga', toebehoort. Van deze 420 personenwarm
slechts 104 van liet mannelijk geslacht, die boven
de 14 jaren oud waren de overigen waren vrou
wen kinderen, grijsaards en ziekelijken. De kin-
deieu van beide geslachten hadden geene schoenen
of kousen en vele zelfs geene broeken of jurken.
Ken dezer, ongeveer 10 jaren oud, werd, daar
hij volstrekt geene kleedingslukken bezat, geheel
naakt, voor den geneesheer gebragt, welke de
landverhuizers moet onderzoeken. Deze ongeluk-
kigen, waarvan verscheidene de koorts hekken,
zijn van alles ontbloot, en word er op deze wijze
geheel naakt, zonder de minste hulpmiddelenaan
wal gezetzonder dat men zelfs hunne komst
van te voren berigt had.
Een ander vaartuig, de Rïceükd Waston, is
den 21sten Sept. jl. met 230 arme lieden, welke
insgelijks van het landgoed van dezen zelfden lord
werden verjaagd, van Sligo vertrokken, en is
naar Quebec bestemd, doch zal onze havens aan
doen indien het saizoen te ver gevorderd :s.
Op deze wijze zijn 630 menschon van don grond
verjaagd, waarop zij geboren zijn, waarop zij ge
arbeid hebben; zij worden naakt ,ri een ver afga
legen land aan de kust gezet, en veroordeeld va i
hongerkoude en eller.Je om tc komen omdat
zij hun pacht niet hebben kunnen "olaoen.
De landheer, welke op cene dergelijke wijze,
630 menschelijke wezens behandeldis lord Pal—
merston, welke jaarlijks van de heerlijkheid, van
waar de arme lieden verjaagd zijneen inkomen
trekt van 8000 p. st.
Eerlijn, 27 Januarij. De vereenigde kommissie
heeft met eene groole meerderheid besloten voor
te stellen dat de stralfen van ligchamelijke tuch
tiging voortaan niet meer in liet vonnis zuilen
worden opgenomen.
HEDERL1XD.
Rotlerdam 30 Januarij. Naar men verneemt,
heeft Z. .M.hij besluit van den 14 don dezer,
aan Anna Helena Hermansthans gedetineerd te
Maastricht, kwijtschelding van de straf des doods
verleend, waartoe zij, bij arrest van het prov.
geregtshof in Limburg, van 27 Julij jl.wegens
kindermoord is veroordeeldzij.ade wijders opge—
ir.cldë straf veranderd in die van twintig jaren
tuchthuisstraf.
Doeveven28 Januarij, Gisteren na den mid
dag. omstreeks vier ure, kwam hier een IGjnrig
meisjedochter van Jan Bak wonende te Heug
den, Zij was heden mo'gcn van genoemde plaats
naar Sprang gegaan om aldaar hij het armbestuur
twee rogge brooden te ontvangen. De felle en
strenge noord-oosto wind had- haar zooihning be
vangen dat hare krachten waren bezweken en zij
geheel bewusteloos was. Twee dunne rokjes, die
n >a vol gaten waren, een katoenen jakje en een
paar kousen maakte hare gebeide kleeding uit..
I'oen zij door menscheiivriendeii bij een warm vuur
vverd' gekoesterd kwam /ij weder bij, duch toen
ook bleek het dat door de barre koude en gure
wieddie hare huid op diiizemie plaatsen hail
doen bersten en springen, haar het bloed langs
het lijf giidste. Men omwond haar met linnen en
gaf haar goed te e'en, waardoor zij genoegzaam
herstelde óm heden morgen hare reis huiswaarts
te kunnen \ooitzeitf,;;.
De ouders van dit meisje zijn te Sprang aan de
armen vervallen. e:i zijn, zoo als men uit bo
venstaande ziet, verpligt eene voetreis van 2'/»
uur te doenom h ned. ponden roggebrood deel
achtig ir- worden, terwijl dit brood te Wijk even
wel zeer g ied te bekomen is.
Zierikree, 3d 'inuarij. In onderscheidene dag
bladen is reeds m.lding gemaakt van een verschrik
kelijk in het laatst van Octoner, op het Moer van
Michigan in Amerika voorgevallen ns.lnk waarbij,
omstreeks 23!) landverhuizers, cn daaronder een
hon lerdtal Nederlanders, die zich van Buffalo-
ore: V.ilwaukie begaven, door het verbranden van
de stoomboot Phoenix het leven hebben verloren.
Thans is hier -ontvangen een nommer van het
Noord-.'merr.aanseh blad Milwaukie Sentinel, het
welk eenige bijzonderheden, aangaande die ramp.
en eene opgave van de namen der daarbij omge
komen, zoowel ais van de geredde personen, bevat.
Wij nemen het berigt van dat blad [letterlijk
voor zoo veel de namen der personen betreft)
over, de-onnaaunkeurigheden die daarin mogteu
voorkomen, voor rekening van den hm ielgerer latende.
«Onder de 300 reizigers aan boord van de Phoe
nixdie op Lake Michigan, niet ver van Sheboy
gan eene prooi der vlammen geworden is, bevonden,
zich omstreeks 130 Hollandscho landverhuizers,
waai van er slechts 23 met de beide booten van
het stoomvaartuig gered zijn. Deze ongelukkige;'
hebben aiies verloren; dv meesten waren zelfs
naauwelijks gekleed, daar zij te bed lagen toen
do brand eensklaps met groots hevigheid uitbarstte.
De 'gezetenen van Sheboygan, waar zij zich nog
bevinden, hebben hen lefileiijk opgenomen en in
hunne- eerste behoeften, naar vermogenvoorzien;
thans is ook bier te Milwaukie de liefdadigheid
der bevolking te hunne behoeve' ingeroepen.
«I)d namen der omgekomenen zijn deze:
«Uit iiet dorp Winterswijk, in ii.'bind
«H. J. Sibeling met vrouwen kindemt, Teuilift
Koffers met vrouw en kinderen, S>. J. Oonk met
vrouw en kinderen, J. Albert Sikkiog met vrouw
en kinderen, H. W. O.;.;!: mot vrouw en kinde
ren J. Guerking met vrouw en kinderen, H.
W. Ko.oijers met vrouw en kinderen H J. Neije-
weid en vrouw, J. R. capes.
«Uit het dorp Var.sseveld
«A. Koolenbrander met vrouw en zes kinderen,
li. Wildenliust met vrouw ei een kind, II. J,
TekotteLammert überink met vrouw en vijf
kinderen (een kind gered) Dirk üielink met vrouw
en kinderen, Urk Willem Navis met vrpiivv, moe
der en vijf Hndcren, Willem lïraayenbrink.
cliit O'stebeek: (Ooüterbeek
«Nibbehink en familie, Burreh of Buri! met vrouw
en vijf kinderen.
«Uit Olie en Enteren provincie Overijssel:
(Ho'len en Enter?)
Lnudewecrd mat vrouw en vier kinderen
Reu-ner met vrouw c:t kinderen, Lubbers met
vrouw en twee kinderen G. Hommers met vrouw
en twee kinderen, Gerslings en vr -\v.
«Onder d; geredden bevond zich eene dochter
va» Lammert Oherink uit Varssévekivoorts uit
Otten en Enteren: E. Schuppert met vrouwen een
kind, Lanneiveert en vrouw, Wissink en vrouw,
en Geeslings en vrouw nu t hunne viii' kindéren
en uit Winterswijk-: H. J. Essebrukpas, BSrcndina
Willi.'k, H. J. Wittefdink. Mina Santioller, J, W.
Osnk met drie dichters, hebbende vrouwen twee
zoons verloren, D. A. VoslujeiArmiygan liues-
selink."