f
IV." 4.01.
1847,
m
Donderdag 25 November
Vierde Jaargang
ENGELAND.
NEDERLAND.
.,ScIlor$ Vja
DISTEL',
ii hu ,-
r li1'» »>cIof| I
ulilaan. zi\. Uv I
ie.
ilcr hroodzeliip
ij onderzocht t
re»lemcnt gchi,
de laatste hroj
is of coniel
Commissie nec-4
rkzaam te make)
ZIERIKZEESGHE NIEUWSBODE.
VERSCHIJNT:
Op Maandag en Donderdag.
ABONNEMENTS-FRIJS
VOOR ELKE EDITIE.
Voor 3 maanden
Franco per post
f 0,60.
- 0,70.
BUREAU:
ZierikzeeDam Lett. B No. 360.
»<s>a
i- ;''r
hegiepen zijn.
ieder uitgekom.
bewoording, f
wórdt, da
alles jvat op /fl
gezoiideu werd®
zijn er eciitfl
i lisle kTcinigjieip
aan het hl,
lgil', bei igij a 'dj
vriendeljkheid
persoonlijk -ad)
enten puit te dol
- eeue' duhl,c;
en roert 'te gelij
er ook rerschm
er te edel denim
daar li ij dezel
te laten aaii
n die wiendschaW
ij ven. MjOgtep Wanneer wij in de geschiedenis of in de dag-
e,»<}'lit 'Wa^iaden den naam Polen l lezen, zoo bekruipt ons
zoo zal V V.^Vfnwil lekeurig de lust, om de kaart van Euro-pa
7', de hand te nemen, en daarop dat land te
hun deze IracliM I i- i i i i
schatlari Jv, )Fken' en Z1J"e ll88,nS te leeren kenne" doch
;i'.o//«iln plaats[luelaüg wij ook turenliet is vergeefscligeen
tipje ontdekken wij meer wat dien eens zoo ge-
inerkcn, dat .«mierden en nog altoos roemrijken naam draagt
ielaasl de staatkunde en het geweld hebben den-
dven weggeveegdVoor altoos?Neen!
"P moeien blijvcfj gelooven. wij niet, wantde regtvaardig-
Brl \s eeuwig als haren oorsprongalsGOD,
f&es g! eens zal de zaak, de heilige zaali der ver-
rukten triumpheren. De Genius der vergeldende
~~j ,~=~s»e"tigheid zweeft reeds over Polen, en de dag
n ooiis'J,'er wra|[0 za] ook daar weldra aanlichten,
ia! er, van wc»«
ene inspecli" 0" WB noemden den Poolschen naam beroemd en
net regt, want schitterende herinneringen verbin-
Jfti zich aan dcnzelven. Gedurende eeuwen was
iet Volk dat dien naam droeg geëerd en magtig;
-Kurende eeuwen was Polen een der aanzien-
ijkste staten van ons Werelddeel en een zelfs,
art zijnen ridderlijken koning Jan Sobieskij aan
iet hoofdde redder der Christenheid uit de
aagt der Ollomannentoen talrijke Aziatische
's:mor1on|oll (in 1684), reeds een groot gedeelte van
te Zie-iet Duitsche keizerrijk overstroomd en verwoest
de banier van het Jslamismus, de
zegevierend voor de poorten van
Jecnen verscheen, waar de kruisvaan voor haar
CQJI,MODE pieen te zullen moeten zwichVn. Toen in die
T. TIN.., GLAS-lange oogenblikken was het Poten dat het verbaasd
K sidderend Europa uit den dreigenden klaauw,
[it den opgesperden muil van bet woedende ondier
"j^lile, en met forsche hand zijne fanatieke woede
reidelende het in zijn verlaten schuilhoek terugdreef.
Al den roemen al den luister die Polen zich
■rworven had en waarmede het prijkle, was
'"tjjiter niet in staat den val der Koninklijke lle-
arkt te GrurerJblirk te verhinderen, daar zij de kiemen
haar verderf en van haren ondergang in
des xoormiddpgfl|lze|ve om(]roPgi want niettegenstaande dat
den Notaris J.niitteiend uiterlijke was Polen zwak naar binnen,
I) gelijk bij den teringziekede verradelijke blos
p de vermagerde wangengeen blijk van eene
EK de cleucqreüontle gezondheid maar de ijzing aanjagende
bits ar van den w's "akell,'en dood, die hem reeds
91'. 'af',"lorde aderen woelt, is, zoo was ook dien al-
's middags teildcn wapenroemen de dikwerf zoo hoog ge
el in het open-lezene dapperheid der oude Polen een bedriege-
Tt verschijnsel, wat volstrekt niets voor het 111-
tndige, voor het wezenlijke welzijn des lands
'O en gevolgen,Jvvees; integendeel moesten de opofferingen, waar
de oostzijde vqnlor de eerste verkregen werd, het rijk vorzwak-
ADV2BTENTIEIS:
10 Cent voor eiken rc^el.
^f'gelregt voor iedere plaalsing 35 eenls.
De inzending der Adverleulien T<an fjescliiedon tal
Maandag en Woensdag voormiddag 11 ure.
VERKRIJGBAAR
Bij den Uitgever, bij alle Boek ban del area
en Postdirecteuren in dit rijk.
Brieven ea Ingezonden stukken franco.
1847
.stillis
'JELIJKE M'Jadden, en
- ctzvi-ï ,..r|a'vo maan
3, ojOliLKN
jnterwijl de laatste eigenschap veejal, uit
lestheid en trotschheid geboren, de hardheiden
|wlieid van het nationaal karakter kenschetste,
de weinige vorderingen der beschaving duidelijk
iwees. Het ontbrak Polen oin waarlijk kracht
en gelukkig te zijn, aan datgene, wat wij
inggogderep ei|den ten dage in eenen meer bijzonderen zin
]N, SPIERENJ» Natie noemen: het bezat niets dan trotsche
IN LADDERSIMocraten en kruipende slaven: rijke adelijken
'Kl[cn 'n arme bedelaars, en de hechtste steunpilaar van
- eWr'lén Staathet Volk werd er schaars en niet
jk C, N-.° 310 j
jopillg
de Ptjjeuvve Ke.rk
hier en daar in de steden gevonden. Dit ge
ek, ging noodwendig gepaard met het gemis van
e die deugdenwelke slechts in den boezem
ner welvarende en verlichte burger-maatschappij
Polen noemde zich zelve eene republiek, zonder
t zijnen Regeringsvorm dien naam dragen mogt, ofschoon
t Koningschap er verkiesbaar en niet erfelijk was zoo
lino MERRIE'S bijna overal elders. Dit was nog nl aanbevelenswaardig
igeil bij Mr. C.|»r men bij een verkiesbaar koningschap minder heeft
llGQ, te Zicrikzee. «eezcu om met de tijd nog EZIiLS, in domheid en
1 fshcid, op den troon te krijgen, iets waar het met de
AN P. os LOOZIi. 'Mikc al tamelijk naar begint te gel ij keuen.
terug gevonden worden, en die de zedelijke kracht
van een Volk uitmakenOnbaatzuchtige vaderlands
liefde en onbeperkte vrijheidszin. De zoogenaamde
grooten toch kennen en bedoelen (ook in Polen was-
dit tot nadeel des Vaderlands liet geval,) gewoon
lijk niets anders als de bevestiging en uitbreiding
hunner op verjaard vooroordeel en onzinnige
dwaasheid gebouwde magt en grootheid aan wel
kers behoud alles door hen opgeofferd wordten eene
verwaarloosde menigte van ongelukkige armen
heeft geen het minste denkbeeld van Vaderland
of vaderlandsliefde, wat voor hun hoogst onverschil
lige zaken zijn; hoe ook zouden die beklagens-
waardigen den grond vereeren of beminnen kunnen,
waarop zij tot het folterendst lijden gedoemd zijn
en waar hun niets rest dan onder allerlei ontbe
ringen en bet gemis van de schoonste genietingen
des levens hun jammerlijk en vreugdeloos bestaan
voort te slepen.
Na door langdurige inwendige verdeeldheden en
twisten tusschen de Regering die hare magt
uitbreiden, den Adel die de zijne behouden, en
het Volk dat zich aan heide ontworstelen wilde,
verzwakt en uitgeput te zijn, werd Polen in het
laatste gedeelte der 18dc eeuw, door zijne drie
magtigste naburen die van liet lang gewenschte
en gunstigste tijdstip gebruik wisten te maken,
op eene verradelijke wijzo aangevallen, overwon
nen en gewelddadig vaneen gescheurd, en zucht
tot dezen dag onder het ondragelijkst juk eener
snoode dwingelandij, wat de wanhopigste krachts
inspanning zijner moedige en thans edeler denkende
zonen tot heden niet vermogt af te werpen.
Toen wij boven ons artikel de namen Polen en
Nederland schrevenzweefde de gelijkheid die in
zoo vele opzigten tusschen den staatkundigen toe
stand van beide landen te ontdekken is, in losse
trekken voor onzen geest, en eene smartvolle gewaar
wording doorvlijmde ons de zielwant onwillekeurig
dachten wijaan hetzelfde uiteinde. Even toch
als vroeger in Polen eene heerschzuchtige Regering
door allerlei kuiperijen en ongeoorloofde middelen,
eene onbeteugelde magt in handen zocht te krijgen,
ten einde gemakkelijker het Volk te onderdruk
ken en uiltezuigen, zoo strekt ook thans Nederland's
Bewind naar dat, voor de Regeringen naar het
schijnt zoo verleidelijk lokaas: de onbeperkte magt,
de handen uit, en schroomt, ter bereiking van dat
vurig gewenschte doel geene middelen aan te wen
den, ja waagt het zelfs de vrijheid der drukpers
met ketenen te bedreigen. Gelijk vroeger in Polen
zoo wil thans hier eene verwatcne aristocratie
alles voor zich doen buigen en vallen, en tracht
den geheelen burgerstand te vernietigen en in
het stof te vertreden. Daartoe worden én door de
Regering én door de aristocratie op dien zoo nuttigen
stand bijna al de lasten van den Staat gelegd,
welker verbazend gewigt hem bijna verpletterd
terwijl alle regtenvrijheden en voordeelen aan
den burger onttrokken wordendie daarover te-
regt misnoegd en wrevelig, onophoudelijk mort en
wrokt, en zijne verdrukkers niet verachting vloekt.
Ten gevolge van dien onnatuurlijke» toestand
openbaren zich alom twisten en verdeeldheden,
en liet vuur der tweedragt smeult onder de assche
en barst hezelvet eenmaal losWat dan?
Even als Polen heeft ook Nederland in zijne na
buren zeer magtige en zeer gevaarlijke vijanden,
en wat Ruslands jaloersheid en Oostenrijks belang
voor het eerste werdzal Engelands naijver en
Frankrijks staatkunde voor ons worden, en de
roemrijke herinneringen van het Oude Nederland,
zullen dat der 191" eeuw tot geen genoegzaam be
dekkend schild kunnen verstrekken. Door armoede
en tweedragt verzwaKt, zal dan Nederland eeo
prooi zijner vijanden worden, die tot lieden slechts
door vrees voor eikanderen weerhouden werden,
den reeds zieltogcnden staat den doodsteek toe te
brengen, doch wee onzer, wanneer eens het oo-
genblik daar zal zijn, dat de ongeregtigheid en de
staatkunde met elkander verdragen zal, want ver.
loren zijt gij dan o VaderlandHet wreede lot
van het voorntaais zoo bloeijend en magtig, docll
even als sij door onderdrukking en tweedragt ver
zwakte Polen verbeid dan ook U; vaneen gereten
en uwe overweldigers ten prooi gegeven, zullen
ook uwe zonen en doch teren den eens zoo lieren
nek onder een vreemd en schandelijk slavenjuk
moeien krommen en ter dwingelandij overgegeven
worden. Gij zult niet meer bestaan dan in du
herinneringen van het Roemrijk verlodeue, wat
uwe kinderen tot een te grievender verwijt
voor het schandelijk tegenwoordige verstrekken zal;
de welluidende klanken uwer schoone en kracht
volle taal zullen verstommenniet meer gehoord
worden; uwe vlag, die eens de schrik des Oceaan's
was, die door alle Volken geëerbiedigd werd, die
in alle havens der bekende wereld fier en statig
in den wind wapperde, en hare volgelingen steeds
tot de zege en de overwinning geleide en die nog,
hoeveel ook van haren alouden roem en luister
verloren hebbende, van spits en steng, van vest
en wal wappert, zal dan voor altoos gestreken
wordeneno grievende gedachteten voetvaag
Voor uwe voormalige haters en benijders, dan uwe
belieerschers strekken terwijl het overige Europa
met een smadelijken glimlach op het eens zoo
waarlijk groote, maar dan vernederde en vertrap
te Nederland zal nederzien. O, mijn arm en on
gelukkig Vaderland! Ziedaar voor het oogenblik
uwe toekomst.
Zierikzee 22 November 18V7.
Nieuwstijdingen.
Londen20 Nov, De tijdingen uit Ierland zijn
zeer bedroevend moord en geweld nemen
in eenige districten onophoudelijk toe. De lord-
luitenant heeft dingsdag II. een bijzonderen raad
bijeengeroepen ten einde te raadplegen over de
maatregelendie in de tegenwoordige omstandig
heden noodzakelijk zullen worden bevonden. Men
zegt dat verschillende deebn van het land in staat
van gisting verklaard en onder een exceptioneel
bestuur zullen geplaatst worden.
Het aantal troepen dat zich thans in Ierland
bevindt bedraagt 28,500 man, en voorts 21,682
man in militie-rcgeineiiten die des gevorderd
active dienst zullen verrigten. De militaire overheid
heeft dus ten naastenhij 50,000 man ter harer
beschikkingmaar deze troepen zijn onvoldoende
om de orde op a! de punten van Ieriand waar
zulks noodig is, te handhaven.
De vereeniging legen het betalen der pacht ver
meerderen dagelijks en zijn oorzaakdat de be
volking van pachters in sommige plaatsen geheel
in oproer is.
Op dit oogenblik zijn in Ierland 2735 priesters,
2205 kerken of kapelen 25 collegien of semi
narian 152 vrouwen- en 42 mannenkloosters, alle
van de kutholijke godsdienst.
De dagbladen deelen eenige nadere bijzonder
heden mede over het vergaan der paketboot Slen-
phen Whitney van Liverpool. Het vaartuig strandde
op de rotsen aan de zuidkust van Ierland gelegen en
wel met zulk eene lievigheid dat de romp uiteen
word geslagen zoodat hetzelve spoedig zonk. Van
de 110 personen welke zich aan boord bevonden,
gelukte het alleen aan 18 de rotsen te bereiken,
welke boven de oppervlakte van liet water uitstaken
en daar half naakt eene schuilplaats in ceinge el
lendige vissclierschuiten te vinden. De meesten der
ongelukkigen welke zijn omgekomen, waren leren,
welke zich naar hun vaderland begaven. Do lading
van de Stenphen Whitney bestond uil 10,000 schepels
mais, 1090 halen katoen, 100 kisten kaas en 400
vaten pek doch alles is verloren. De schipbreuke
lingen zijn verscheidene dagen, aan dc grootsle
ontberingen ten prooi geweest in liet kleine dorpje-
Skull, eenige mij.en van Skibcrreen gelegen.
BELGIE.
Brussel, 18 November. Te Bousy-St. Audéol
is een verschrikkelijke misdaad gepleegd. Eene
vrouw heeft li3ron man vermoord, en Tiaar kind
naauwelijks hvaalf jaren oud, onder bedreiging
van den dood, gedwongen te verklaren, dat hij
het was die de misdaad begaan had. Het arme-
kind heeft zich inderdaad schuldig verklaard docli
spoedig werd bevonden dat bij niet groot noch
sterk genoeg wasoin de wonde toe te brengen,
waaronder zijn vader bezweken was. Toen heeft
hij de waarheid verklaard. Wat de vrouw be
treft. zij heeft in de tegenwoordigheid van liet
lijk de grootste onverschilligheid aan den dag ge
legd en steeds volgehouden dat haar kind de-
schuldige was.
Zwolle, 19 Nov. De gewoonte jaarlijks voor-
zijn huisgezin een rund of ten minste een varken
te slagten was wel niet meer zoo algemeen als
vroeger, maar bleef toch bij den burgerman, die
het eenigzins doen kon tamelijk in zwang. Nog
steeds bleef de lijd van den voorwinler bij uit
nemendheid de slagttijd en het feest van den
vette hield in den kalender der (misselijke feesten
van menig gezin zijne piaals. In ouden tijd was
het ook stijl met Paschen wanneer de nieuwe-
jaarsrekeningen grootendee's waren binnenge
komen de koopsom voor liet gedagt te voldoen
Die goede oude tijd toen voor Paschen de re
keningen betaald waren Hij is met vele anders-
goede dingen voorbij, en ook de feesten van den
vette waren in weerwil van de verzekeringen
van den bloei des lauds in de troonrede, die
telkens den slagttijd een maand voorafgaatsedert
lang reeds aan het verminderen. Het vee wordt
nog wel vet, maar de pot van den burger hoe
langer hoe magerder, en elke November vindt het
getal vermeerderd van hendie zooveel te denken
hebben aan den maandelijkschen betaaltijd der
belasting dat zij er den slagttijd om vergeten.
Maar thans vooral dreigt deze gewoonte geheel
en al tot de goede dingen van den ouden tijd te
zullen overgaan. Dat de vetweiders vrij algemeen
den maatregel hebben aangenomen o;n slechts
tegen contant te verkoopeu is niet te verwonderen;
want indien ze hun geld van de met Paschen betaalde
rekeningen zouden hebben kouden zij den post
gerustelijk doorhalen. Maar de steeds steiker
aangedrongene productiviteit heeft zicli thans ook
tot de schatting van- het slagtvee uitgestrekt
zoodat op sommige plaatsen hei verschil der taxatie
bij die van voor drie jaren 25 op andere 50
percent bedraagt. Men beweertdat in deze
gemeente ten gevolge dier buiten alle evenredigheid
opgedrevene schatting aan Rijks- en Stads- accijusen
nagenoeg een vierde der waarde van eene koe of
varken moet opgebragt worden. De belastingen op
gemaal, geslagt turfzout en zeep zijn, daar
zij vooral den burger en minvermogen-Je drukken,
al hatelijk en verderfelijk genoeg men behoefde
ze door de zucht naar vermeerdering van inkomsten
voor de schatkist niet nog tergende! en ondra
gelijker to maken.
Te 'sGravenhage is den lö'u<1 dezertegen den
avond, in de zoogenaamde boerenpoort, in de
St.-Jacob-straat, een treurig ongeluk voorgevallen.
Een zolder van eene oude en bouw vallige woning,
door een talrijk huisgezin bewoond, is ingestort.
Gelukkig zijn alle personen die zich daarin be
vonden, gered behalve een kindje van vijf jaren
dat verpletterd is; terwijl eene vrouw, die zich
in liet huisje ophield gekwetst geraakt is. De wo
ning was oud, docli men verzekert, dat het laden
van eenen groeten voorraad appelen op de boven
verdiepingen niet weinig tot dit onheil heeft bijge
dragen. Eene talrijke menigte bevond zich spoedig
op de plaats van het ongevalwaarvan alle met de
grootste uienscliKevendheid en ijver den noodigen
bijstand hebben verleendom groutere onheilen voor