ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Tweede Editie.
Berde Jaargang.
im
Nieuwstijdingen.
>G6.
1847.
S3 A AR DAG
Y~V-f'."r<^
'f \V - - -;'"
i^/SÉSSè-Sai-'*•&:
20 JULIJ.
)E vordt uitgegeven op j
ooze, en is verkrijgbaar
De ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE
Maandag en Donderdag bij P. de Looze
bij alle Boekhandelaren en Postdirecteuren in dit rijk. De
prijs is voor drie maanden poor o/X*o EDITIE afzonderlijk l
binnen deStad,y0,50 en ƒ0,60 franco door het gehcelc Rijk.
De prijs dor Advertentiën is Tien Cents de regel, behalve
35 Cents zegelrcgt voor elke plaatsing; dezelve kunnen in
gezonden worden lot Maand, en Woensd. middag 12 ure; na welk
tijdstip zij voor het eerst uitkomend N°. uict meer wor
den aangenotnen. Brieven Franco.
Een
IETS
OVER HET VERVOLGEN VAM OMSEN
ttitöhvhr.
Wat in de geheele beschaafde wereld niet g»beurd
gebeurt teZierikzee; dit stedeke heeft reeds eenige
vermaardheid verkregen om de guiten- en kamper-
streken welke er zijn en worden bedreven, en waar
schijnlijk zullen bedreven worden, lot zoo lang het uit
wischt. Veel is daarover
reeds gezegd en veel kan er nog over gezegt
worden. Bij voorbeeld
Zoo als men weet, hebben de jeugdige Zierikzee
sche regters nog weinig drukpers-processen bijge
woond, en toch ondernemen zij om den Hoogen
Raad, eenige Provinciale Geregtshoven en Arrondis-
sements-Regtbanken in Nederlandop het spoor te
helpenhoedanig er moet geprocedeerd worden in
drukpers-gedingen; ja, zij trachten die Achtbare
Collegies te doen ziendat de wetten door hen niet
worden verstaan of oogluikend worden toegepast.
Immers heeft nog niet één regterlijk—collegie een
uitgever vervolgd wanneer de schrijver had erkend
schrijver te zijn vaD het vervolgde artikel? noch
uitgevers vervolgd wegens overgenomen artikelen uit
inlandsche bladen, zelfs niet, al werd het oorspron
kelijke stuk vervolgd? en evenwel hebben er zulke
vreemde dingen te Zierikzee plaats. Volgens het
oordeel der Zierikzeesche Regtbankis een uitgever
zoowel strafbaar als een schrijver, want zegt zeker
regter-commissaris: fVaren er geen heelersdun
waren er geen stelers." Wat zeg je daarvan Lezeis?
Is dit geen wetsuitlegging in Zicrikzeeschen zin?\
Dit is immers het geheel nog beter overziendan
van Hall op zijn verheven standpunt het geheel
overziet? Jammer dat er teZierikzee geen Akadeniie
bestaat, daar zouden regtsgeleeden gevormd worden
die voor Europa tot model konden dienenvooral
als die regter professor was.
In hoever de Zierikzeesche Rrgtbank inlusschen
dwaalt, om de Strafwet op een uitgever toe te passen
wanneer de schrijver bekend is, bewijst de voordragt
van wet om dit in praktijk te brengen, want wan
neer de wet dit reeds bepaaldedan behoefde daartoe
immers geen voordragt gedaan te worden? dan was
dit reeds wet.
Dat de minister van justitiewiens zaak bet is
te zorgen, dat de wetten niet geradbraakt worden;
dat de eene regter geen vonnis velt, waar een an
dere een vrijspraak zoude bevelen onverschillig
de drukpers-procedures nagaat, is niet te denken,
dit is omgekeerd bewezen. Toen, onder anderen, de
heer Thieme door de Arrondissements-Ucgtbank te
Arnhem werd vrijgesproken werd het openbaar
ministerie spoedig gelast om in hooger beroep te
komen. Het is daarom niet te denken dat de mi
nister genoegen zoude nemen in zulke vonnissen die
niet naar zijn verlangen waren uitgesproken. En
ware het dat de wet bepaalde, dat drukker en
schrijver in de kast moest, dan zoude Zijne Excel
lentie dit wel herinnerd hebben aan alle reglbanken
die daarin dwaalden. Doch omdat de Hooge Raad
dit in de wet niet ziet, zal de minister het er ook
niet in kunnen zien, maar daarom doet de man een
voordragt om uitgever en schrijver op ééne lijn te
brengen omdat de regering dit zoo hartelijk
wenscht.
En niettegenstaande deze gronden meent, zoo als
gezegd is, de Zierikzeesche regtbankdat een uit
gever zoowel strafbaar is als een schrijver. Even
wel is dit punt in kwestie nog niet heslist; dit
is, door tusschenkómst van den heer Procureur-Ge
neraalopgedragen aan de regtbank le Goes, want
de leden der Zierikzeesche /fcjlbank hebben het daar
over niet eens kunnen worden, maar wel zijn zij
het eens geworden, om den uitgever te vervolgen,
weeens 'een overgenomen artikel uit den Asmodée.
Het zonderlingste dat er in hot opsporen van dit
misdrijf heeft plaats gehad, is: dbt er zoo sterk
aangedrongen werd, om den vertaler te kennen; de
drukkers-gezellen zijn daarvoor zelfs voor den reg
ter-commissaris gedaagd geworden, doch die menschen
konden natuurlijk de gewenschte inlichting niet geven,
om reden zij met zulke zaken niet bekend worden
gemaakt. Maar, hoe dit ook zij, liet is weèr Zie-
rikzcesclidit heeft in eene fatsoenlijke stad geen
plaatshet is zelfs onwettig; niemand mag getui
genis afleggen in zake zijnen meester betreffende
over tic stukken van No-
dit geeft maar aanleiding tot het doen van vslsclie
Eden, en dit heeft de wetgever niet bedoeld.
De verantwoording van die vreemde vervolging
heeft de uitgever dan op zich genomen, eerstelijk:
omdat het noemen van schrijver of vertaler hem
r.iet ontslaat, en ten anderen: omdat een mensch
met een half verstand, begrijpen kan, dat het een
ieder vrij staat om uit inlandsche bladen in welke
taal ook geschreven, artikelen over te nemen. Het
ligt zelfs builen de bemneijing van een openbaar
ministerie, die zijnen zetel gevestigd heeft buiten bet
regtsgebied, waar een oorspronkelijk stuk in liet
licht verschijnt, te vervolgen. Zoo moet er dan
uit liet kleinste der stedekens een licht opgaan die
al de priesters van Tliemis Tempel moet voorlichten
om niet verder meer te dwalen! W.c had dit ooit
gedacht? Dat kleine Zierikzecke!
Maarenfin, de slotsom kan, volgens bet oordcel
van voorname reglsgeleerdenniet anders zijndan die
van vele andere drukpers - vervolgingen, namelijk: De
kosten te dhagen door den staat. Docii wanneer
de kosten gedragen moesten wordendoor de leden
der regtbanken die regtsingang verleenden, dan zoude
er wel wat omzigliger gehandeld worden; maar er
wordt welligt gedacht: slaan wij don bal mis, wat
zwarigheid, het kost ons geen cent, en die de zaak
aangaat, kost het altijd geld, zelfs al spreken wij
hem vrij.
ENGELAND.
LondenWoensdag i'i Julij, des morgens len 11
ure, is le Faversham eene fabrijk van buskruid,
schietkatoen enz., op het oogenblik dat al het volk
aan het werk was, met een verschrikkelijken slag
in de lucht gesprongen. Verscheidene mijlen in het
rond voelde men den schuk eu de huizen schudde-
den op derzelver grondslagen. Een twintigtal vrouwen
en kinderen, meer of min verminkt, maar nog levend,
zijn in de naburige huizen gehragt om zoo mogelijk
in het leven behouden te worden. Tien lijken heeft
men gevonden, waaraan geene uitwendige kwetsing
zigtbaar was; er wordt nog veel volk vermist.
Londen, 20 J li 1 ijDezer dagen stond voor de
regtbank te Carmarthen eene vrouw teregt, welke
beschuldigd was van hare chie kinderen om het leven
gehragt te hebben. Het was de jeugdige vrouw van
eeueu metselaar, (lieer zeer goed uilzog, maar blijkens
hare manieren in hare geestvermogens gekrenkt
scheen. In dun loop van den dag, toen zij wel hij
haar vcisland scheen te zijn, had hare zuster haar
verlaten, maar deze voncj bij hare terugkomst de
cl lie kinderen levenloos en door handdoeken opge
hangen. De Jury heeft op de overweging, dat zij
krankzinnig was, baar niet schuldig verklaard. Zij
zal in. ceu krankzinnigen-gesticht geplaatst worden.
FRANKRIJK.
Parijs. 20 Julij. De Hr. Teste is gisteren avond
van liet Luxemburg naar de Conciergerie overgebragt.
In weerwil van den ongunstige» slaat zijner gezond
heid heeft men gemeend niet aan liet verzoek zijner
familie gehoor te moeten geven, om hem naar St.
Pelagic over te brengen.
Het Journal des Débatsdat tot dusverre in
gecne opzettelijke redenering gekomen wasbetrek
kelijk het proces van den generaal-Cuhières c. s.
breekt eindelijk het stilzwijgen af. Ook nu, zegt
het, zal het zich onthouden van het gevelde vonnis
te heoordeelenen in de plaats te treden van de
regters in dit proces, daar thans niets anders over
blijft, dan medelijden le hebben niet hen, die zoo
gestreng gestraft, en van zoo groote hoogte gevallen
zijn. Wij willen slechts doen opmerken zegt vorder
liet genoemde blad dat in deze betreurenswaardige
zaak een ieder zijn pligt heeft gedaan. Het minis
terie zelf heeft, bij het eerste gerucht der misdaad,
zijne toevlugt genomen tot de justitie en dadelijk de
gerogtelijke vervolging gelast. Noch het aanzien,
noch de rang, ncch de vroegere diensten der be
schuldigden hebben hen aan de onverbiddelijke ge
strengheid der wet onttrokken. Helaas! slechts de
verhevenheid van hunnen rang heeft hunnen val te
grooter en hun voorbeeld te vreesselijker gemaakt,
Dat het smartelijke, dus eindigt bet Jout nul des
Débatshetwelk in een dusdanig proces gelegen is,
ten minste vergoed worde door het heilzame van de
les! Mannen, die alles moesten schijnen te bescher
men tegen eene schandelijke zwakheid, hebben gc-
ook zijmoeten zij vreesselijk boeten, zoo vreesselijke
dat men zich afvraagt of de gelijkheid voor do wet
ten hunnen aanzien eene onbillijke gelijkheid is!
Mevrouw Maria Catharina Teste, gemalin
van den Heer Jean Baptiste Tesle, voormalig pair
van Frankrijk en president van het hof van cassatie
heeft een aanvraag tot scheiding van goederen gedaan.
DUITSCHLAN D.
Hamburg, 13 Julij. Het Bamburgsche Schip
11 unseatkapt. Strand, het eerste vaartuig, dat uit
de/.e stad naar de Zuidzee ter v.alvischvangst werd
uitgerust, is gisteren namiddag met eene bijkans
volle lading (2100 ton traan), na ceue reis van
drie j iren uit de Zuidzee hier weder aangekomen.
UI G IE.
Brussel, 20 Julij. Te Boom, nabij Antwerpen,
is een bakker veroordeeld lot zes maanden gevan
genis en 1G ff. boete, omdat hij kiijt in het brood
had gebakken.
NEDERLAND.
Tie! 21 Julij. Gisteren avond had ook alhierin
navolging van Nijmegen, aan de kade, alwaar eene
aardappelschuit in lading lag, oen kleine oploop
plaats. Men bepaalde zich echter hoofdzakelijk tot
het voeren van oproerige gesprekken, zonder dat er
eenigerlei gewelddadigheden zijn gepleegd. l)e substi
tuut-officier van justitie en de commissaris van po
licie, die terstond op de plaats aanwezig waren, en
alle autoriteit aan den dag legden, vermaanden de
menigte krachtig tot orde en rust, met dat gevolg,
dat de zamcnscholenden uiteen gingen, en de nacht
rustig is afgeloopcn.
De Arnhemsche Courant is met de Nijnieegschc'
Courant in een pennestrijd gewikkeld over de meer
dere cf mindere mate van geloofwaardigheid der
berigten welke beide bladen hebben medegedeeld
over de onlusten te Nijmegen. Uit het eerste blad
nemen wij de hieronder volgende bijzonderheden
nopens die bewegingen, over.
Men lad gemeld, dat een poelier in verzekerde bewaring
genomen was dit is niet juist. Toen bij zich 11. maandag
in de bolcrwaag bevond, sioot de menigte hem in, en bij
7.0ude cr slecht afgekomen zijn indien niet eenige agenten
hem ontzet hadden, welke hcra, op last van den burge
meester naar hel stadhuis bragten waar hij zoolang (in
verzekerde bewaring) vertoefd heelt, lot dat zich het volk
verwijderde waarna hij oogenblikkelijk naar huis is gegaan.
's Maandags 's morgens om 6 uur verzamelde zich ver
schillende troepen, zoowel vrouwen als mannen, op de
markt en gaven met luide stemmen tc kennen dat, z;j
iederen opkoop van holer en van meer dan eene mud aard-*
appelen krachtdadig zouden te keer ga.au; dc policie, zoowel
als tie burgemeester, bevond zich op de markt, en, niet-
tegenstaande hunne tegenwoordigheid werden verschillende
lieden die voor hun eigen gebruik kochten zóó door bet
gemeen mishandeld, dat z'j door tic vlugl bet gevaar ont
kwamen de policie bleef als liet ware werkeloos. Teg°n
12 ure bc-gaf zich de bovengemelde poelier iu de boter waag;»
nu-stormde alles naar binnen; de looneelen die daar voor
vielen waren verschrikkelijk; met moeite werd de poelier
door dc agenten als het ware van den dood gered en naar
liet stadhuis, zooals hoven reeds vermeld, gehragt. Nu
was het volk niet meer le beteugelen, overal vormde zich,
legen den middag, en vooral aan de Waalgroote troepen,
en gaven aldaar hun voornemen le kennen om 's avonds op
nieuw le beginnen en werkelijk was ten 10 me hel huis
van den poelier niet meer te genaken; een troep vrouwen
en jongens kwam zingende cn joelende uit de Boltelstraat
smeet iu de Hezelstraat bij den lieer v. d. Wedden en
doctor Mulder eenige glazen in, hield ecu oogenblik stand
voor het huis van bakker ltayall, schold hcui geweldig eu
dreigde hem le zullen opknoopenindien hij voor den dag
durfde komen. Ouder hel nog hier en daar inwerpen van
eenige glazen, trok men naar den poelier civ vciceuigde
men zich tnel de anderen; door den commissaris van
policie word eene aanspraak gedaan dewelke, zoowel ais die
van tien burgemeester, mol een woest geschreeuw, van:
cIVj zullen hsm gaan hegravenbeantwoord werd; een.:
ipatiouille van 40 manschappen, die aangirukt was, krec?
iloeri in .'it zag dat ei niets aan !e doen was, het bevel on
met geveld geweer er op in tc gaan, dal gebeuld:.'maar
ook gelukkig weder verhinderd weid door de aankomst van
den lieer plaats-commandant, die het gevaarlijke daarvan in
zag- cu zuiks oogenblikkelijk deed slaken. Onder het doen
laden der geweren, deed Z. E. G. het gevaarvoLle van de
positie der menigte inzien, herinnerde liet voorgevallene le
Leeuwarden, hetwcllv tie uitwerking had, dat de nieuws
gierigen zich spoedig vei wijtierden e.-i liet vólk zich in troepen
naar andere plaatsen begaf. Middelerwijl kwamen meerde re
.militaireu onder tie wapenen eu sterke patrouilles tlooi kruis
ten de gehfele stad. Ieder, die zich zelfs op z<ju eigen
sloep bevond, moest iu huis en zoodoende gelukte het, de
menigte naar huis. tc kiijgen.
Drngsdng morgen ten 10 ure, bragt de zoon van den meer
gemeld oil poelier 8 vaatjes boter naar een schip, hetwelk op
de Waal in hiding lag; houderde jongens deden hem ui'
geleide, liet bleef toen echter bij uitschelden en 'ooijen ut -
•oi)reinïgfleden. Des avonds bevonden zich weder homicide
