Jir
Stoomjagt de Stad Gorinchem
n
Scheikundige Bewerking.
I»
i J
IlTCrBZOlTDEITE STTTZZBIT.
Mijnheer de Redacteur I
Velen zullen met mij verwonderd hebben gestaan, bij hel lezen
van een in de Zierikzoesche Courant van vrijdag II. opge
nomen bprigt, omtrent den plaats gehad hebbenden brand
op de scheepswerf, de Goede Intentie alhier, en wel inzon
derheid over het daarin medegedeelde over de berekende
waarde van 30,000 en de klagt over de mindere geoefend
heid der brandspuit-gasten.
Zooals UEd. ligteliik kunt hegrijpen heb ik hij den
brand tegenwoordig geweest, doch wat meer is, ik heb
alles zot» riaanwkciirig mogelijk opgenomen, en neme om
die redenen de vrijheid UK-I. te verzoeken, liet volgendein
uw geëerd blad op te nemen:
Na oene korte beschrijving, behelzende het berigt van den
brand, is men in de Zierikzoesche Courant overgegaanom
bijzondere» Int' toe te zwaaijen aan do heeren: mr3. kV. J.
PKroef en H'r. KroefIV. C. de Crane en den heer
C. M. Ie Sage ten Broeken bijzonder aan kapitein H.
de Boer, en anderen, aan deze wordt het beletten van den
verderen voortgang der brand toegeschreven, doch deze an
deren worden niet bij name genoemd. Hoezeer ik tien lol,
deze heeren toekomende, niet wil verkorten, doordien het
waarheid is dat de drie eerstgemelde heeren, met eene goede
stem konde kommnnderen, en de printen van gevaar aan
wijzen en een goed konimando is ook al veel waard,
bovendien waren zij ook van tijd tot tijd aan en bij de
brandspuiten; maar zeker is het ook, dal de beide laalstcn
handen aan het werk sloegen en zonder kommandoren, met
a] hunne mngt, trachteden deu brand meester te worden.
Zoo ook deden do heeren: r»r. van der Lek de Llereq
J. F. Boeijealsmede de heeren: Dishoe ok, Ca landMonlé
en Besnordzekeren schipper sdkke en ook de bootsman
van bet schip do Stad Zierikzoe, vooral dient nog melding
te worden gemankt van de personen M. de Vos en C. Zegers.
Waarom werd niet den meest en lof toegezwaaid aan eenen
PBeekman en J. Boks/al, welke, met nog een mij on
bekend persoon, zich bij den brandenden vuurstapel plaatsten
om met mest haken, het vuur uiteen te halen, opdat hetzelve
des te gemakkelijker gehluseht zoude kunnen worden, en
welke personen ieder ©ogenblik door het minste onheil hun
leven in de vlammen hadden kunnen verliezen.
Waarom zwijgt men van si. Phernambucq en Lfuibregt
de fVinter, daar deze tot. hun m'ddeu in het water ston
den. om de emmers met water te vullen en aan andere bij
hun staande personen, over te reiken: van DieterichP. Keiler
en T. Gloudedie zich op de zoldering der aan den hrnnd-
loods belendende woning begaven, om de daarop voorhanden
zijnde goederen, Ie hergen. Zeer vele andere personen zou
den nog kunnen worden opgenoemd, en inzonderheid ook
een heer uit Rotterdam, die ik Leenheerhoorde noeinen^
welke zich op de zoldering begaf van een tegenoverstaande
woning en niet tegenstaande de felle hitte, zich onledig hield
met water te gieten, om te beletten dat het vuur deze wo
ning niet meester werd. Doch men vergeve mij dat ik niet
meerdere personen noum welke lof verdienen, daar het doel
van dit berigt, alleenlijk strekt, om aan te toonen, dat an
deren veel meer diensten hebhen gedaan, dan eenige in de
Zierikzoesche Courant opgenoemde personen, en het dus heter
ware geweest deze andoren hij name te noemen.
Doch het is de gewoonte <!er Zierikzoesche Courant-schrij
vers om de noblesse hij vooikenr, roemwaardige daden toe
ie schrijven, en van hen die den meesten lof verdienen te
zwijgen, en waarom9omdat ze onbemiddeld zijn.
Voorts leest men in de gezegde Courant, dat «le policie
en schutterij mede goede diensten hebben bewezen, doch dit
is altoos hot geval, namelijk wanneer het wachthouden en
snrveillieien als zoodanig kan worden aangemerkt.
De gehouwen waren legen brandschade gewaarborgd als
mede een gedeelte der losse goederen, dit n?emt echter niet
weg, volgens zeggen dor Zieiikzeesche Courant, dat den ei
genaar groote schade geleden heeft, waarvan het geheel wordt
berekend c%\ f 30,000.
Deze berekening zal evenwel, geloof ik, gemaakt zijn, om
tegen het krimpen te kunnen, want hij specificatie der re
kening,'Kzal welligf iral minder zijn.
Ook leest men in de bedoelde Courant: ,,Qvcr het alge-,
mc-en echter heelt men reden, Ie klagen, over de mindere
geoefendheid der brandspuit-gasten, bij soortgelijke gelegen-»
heden, waardoor anders meerdere schade nog zoude kunnen
zijn voorgekomen, daar hij zulke evenementen de guede wil
niet genoeg of loer ikend is."
Welke eene taal van den schrijver, ik vraag hem daarom
onbewimpeld; bestond er dan geen goeden wil, toen het ge
roep van brand aan iedere woning werd gehoord, en trachtte
niet een ieder zoo veel mogelijk hij deu aanvang van den
brand mede te werken, om den brand te blusschen, immers
moet gij zulks toestemmend beantwoorden.
Maar wat was de oorzaak van de onverschilligheid der
brandspuit-gasten, toen de voortgang van den bi and. wis ge
stuit, en alleenlijk het blusschen van het ingestorte gebouw
en bijliggend hout. moest geschieden, immers niet anders dan
de onwellevendheid waarmede deze en gene burgers werden
behandeld, hier zag mm ^en burger hij den arm vatten en
met de woorden: „je moei voor den d ,..rpompennaar de pomp
duwen, niettegenstaande die persoon met allen ijver gedu
rende twee uren, had bezig geweest om water te dragen, en
eenigzints uitrustte, daar weder hoorde men: „bi...,.,? kerel
waarom staat je te kijken, waterdragen o f pompen moei je
doenj' rust was dus niet noodig en men was verpligt te
.Werken als slaven, sonde*- ?ijue vermoeide i?dep eenige rust
te kunnen geven.
Op ccne andere plaats, dit heb Ik uit den mond van den
burgemeester on landbouwer Bevelander gehoord, werd een
korporaal der schutterijzeer onwellevend ja zelfs onbe-r
schoft behandeld, omdat hij, ziende dat er geewe ge-»
genoegzame manschappen aanwezig waren orn nabij de wo
ning van hem burgemeester den voortgang van don brand,
die zich van het danrleggend bout meester maakte te belet
ten met eigen hnqden en de medehulp van den heer M,
Plat schorre en deu zeilmaker Ribbensheneveus de zoons
van gezegden burgemeester, water haalde en nadat het hout
zooveel mogelijk gehluseht was aan den brand ontwoekerden,
daarna zich op het dak vau eene in gevaar verkeereude wo
ning wilde begeven om door aanhoudend water gieten het
vuurvatten te beletten.
Zeer veel zoude nog kunnen worden bijgehragtmaar het
bovenstaande zal wel als een voldoend blijk Kunnen gelden,
dat de oorzaak waarom de goede wil gaande weg verminder
den in de personen, die zulks aan de braudspuilgaslen
toeschrijven, welligt zelve te vinden is.
Tot slot van het in de weergezegde courant opgenomen
artikel, leest ment «Het is te betreuren, dat dit verlies
eenen man treftdie zooveel tot welzijn van deze stad hij»
draagt)" waarop ik de volgende vraag aan ieder itadgeuoot
YQOfftteh
Waarin h dm bijdrage tot Ytehjjn gelegen?
h\ het sehip
In hel gebruiken van selder niet aiubrs dan vreemd*
werklhnlen, met voorbijgang v-a.u onze MadgMfimdutt,
bet mm ènk. talkty 4§éM^;9tatet«M.Y6Jfc
eonen veel minderen prijs dan hetzelve heeft gekost dus
lot nadeel van de namleclhebbers.
In het gebruiken vau vreemde vletters ora het schip de
Roompot te hallasten etc. etc.
En verder ten 2° ,,daar men zulks vau Zijn E<l. de/er
dagen wederom op nieuw met genoegen zag dour het doen
op stapel zetten van lwee nieuwe koopvaardijschepen."
Hoe belagchelijk toch is dit Ier nedergesUhl want niet
van Zijn Ed. zag men het genoegen, maar van lien tl ie hem
den m hepen bestelden; hij toch is de bouwmeester en ver
diend er zijnen voordeelcu door; maar de personen die hen als
houameester gebruiken, komen deze hulde toe. Hij was
het dus niet die den schepen deed op stapel zei ten maar
zij wie hem daarmede hebben gelieven te belasten.
Er is nu genoeg van een en ander gezendalleenlijk ben
ik nog verpligt le doen opmerkendat door de voortref
felijke berekening, van wien weet ik niet, maar misschien
door «le tegenwoordige berekening van het architecture, aan
zeer ligte ijzeren haken, zware hefboomen wareu gehragt,
waarvan dan ook het gevolg was dat toen men de haken
wilde gebruiken, oin do brandende loods omver te halen,
ten einde den voortgang vau den brand le sluiten dezelve
allen hiaken en dus geen het minste effect uitoefenden.
En ook nog, dat, wanneer he^ waarheid ruogt wezen,
dat op de zoldering van het aan de afgebrande loods belen
dende gebouw, kruid is gevonden, het wenschelijk is, dat
daarvoor in het vervolg worde gezorgd zoowel als in elk
ander particulier gebouw.
De onpartijdigheid waarmede dit geschrift is ter nederge-
slelrlvertrouw ik, zal voldoende zijn om voor hetzelve een
plaats te willen inruimen.
BRAND, OP DF. WERF VAN DE* HF.EU STRICKAERT,
IN DEN NACHT VAN WOENSDAG OP DONDERAG LL.
'(Wasruim iö uur in d'avondstond, de luide kreet vau brand ging door de
(etraleo rond,
En heeren, dames, burgers, boeren, In één voord, vie niet vas absent, vas
(spoedig met de plaats bekend.
Waar 't voedend elemont des naasten goed verslond. Deez' bood met een zjjn
'hulp, geen sliut, als vare hij genageld aan den grond,
Zoo als dit altijd is en immer vezen zal, deez' deelde in 's naasten leed, geen'
(lacht om zijnen val,
Deez' vas bereid tot bulp, als was 't zijn eigen goed, en door de nood gedreven,
Geen vas gevoelloos, lui, en scheen om 't geen hy zag, bet allerminst te geven,
'k Erende ook mijn hand vaar't noodig vas, 't is waar. doch 'k zag in dl(
(bedrijf Seen 'l allerminst gevaar
'k Laat evenwel do eer, de heeTen Crant, Kroef, ten Broek, on aan den Boer ee-
geven
En 'k geloof was, 't nood en grooter nog <t gevaar zjj nie'. ligt zouden beven,
Maar 'k oordeol bier van pas nog aud'ren d'eer to geveu die builen de courant
(van Vrijdag zyu gebleven:
Deez' z\jn de heeren CaüMonlé en Besnord aan zijn zjj, die droegen valer
(aan en braglen emmers by;
De heeren Buijte Junior en Bocije (J. F-,) die zagen geen bezwaar de pompstok
(op le beffen
Ook een Maehiel de Vos en A.van Phcrnambuoq, die braglcn zeer veel toe, tot
(stuiting van do vlam eu leniging van druk:
Een man met laarzen aan, een kruik in forsche band, gaf orders links eu regis
(aan deez' en genen kant
Een Beekman la bet vuur, 't vas om geducht te schrikkonwant immers hij
(kon ligt in rook en damp verstikkeu;
Eu nog een akntal meer te veel om hier te molden, ook zwemmers in bel sas
(en dergelijke helden.
Pus eindigt dit verslag en schrtyvor brengt zijn hulde aan ieder die (er vas
gevaar of niet) zfjn pligtals mensch vervulde.
P. S. Het zoude te bejammeren tijn, dat het menschdom tootetr verbas-
terd en bedorve ware dat wien van de eenvoudigste verrigtingenbij een
ramp als die van brand eervolle melding moest maken en ik geloof ooit niet
dat de hierboven vermelde heeren de Crane ent. tr iets meer in tullen tien als
schrijver detee, hiervoor vermeen ik, strekt H. Eds. karakter en fikshoid hem
ten borg.
Te regt zegt Vondel de liefde voor zijn laud is
ieiler aangeboren; vandaar, dat men op reis, zich op vreera
den bodem bevindende, zoo aangenaam wordt aangedaan bij
de ontmoeting vaneen' landgenoot;maar dubbel slreelend
is die ontmoeting wanneer men dien landgenootin, den
vreemden, eene zeldzaam gerekende eer ten «loei ziet vallen.
Die eer zag de inzender dezes genieten. Een uitstapje
naar Belgie makende, uitgelokt door eene beweging op een
zeker punt eener volkrijke ep schoone stad in dat rijk en
den zaarngevloeiden optogt volgende, bevond hij, «lat hij tegen
woordig was bij de openbare belooning der kweekelingen van
een aldaar gevestigd met lof bekend instituut. Docli men
Qordeele over des stellers verwondering, toen hij aldaar ten
aanschouwe van een talrijk publiek, na gehouden vergelijkend
examen, een jeugdig, verdienstelijk en allen lofwaardig stad
genoot, ter aanmoediging voor zijr.e verworvene hekwaamheid
in de Duitsohe,* Engelsche taal en rekenkunde, niet deu eer
sten en voor l''c Fransche taal met «ieu tweeden, prijs
zag begiftigen welke begiftiging bestoud door het hern drie
malen opzetten van eene met palm versierden kroon, eq in
bet hem ten blijke van achting toebrengen van een" kus
door deu burgemeester dier stad, die aan bet hoofd der exa
minators staande, door dit aldaar gebruikelijk eerbewijs in
bet hart der kweekelingen de zucht poogt op le wekken,
?ich heUelVQ waardig le maken.-»" Was dit «len ooggetuige
dezes reeds op zich zeiven hoogst aangenaam en verrassend,
het was hem zulks te meer nadat hij zich overtuigd hul
dat aan dezen verdienstelijken jongeling dit eerbewijs geens
zins uit gunst maar als een welverdiende hulde wordt toege-
bragt en voor ziju navolgingwaardig gedragen voor zijne
verworveue bekwaamheden.
Men vraat*.I ten slotte? zou zoodanige openbare bekrooning
ook hier niet iu le voeren zijn, en meer efiect doen, dan de
geregeld jaarlijksche tiitdéeling van prijzen aan jongelingen
onverlet, of zi] »ich nalatig en traag, of deugdzaam eu op
passend geilragen hebben, Nu loch is het den onverschil
ligen genoeg, te weten, dat zij* "l Och een prijs krijgeu, al
waren zij dommer dan ezels.
En wie zich om het vreemde mogt ergeren aan dien kus,
die late legt wedervaren aan het spreekwooid; 's lauds wij$e,
's lands eere, en bedenken dat den reiuen alles rein is,
Een ooggetuige.
VARENDE TUSSCHEN
GQRINCHKM kn MIDDELBURG.
SEPTEMBER 1846,
VA» «tuuweasus!
Diuijsil. t,
'sraorg. 10'/,
ure.
Wiu'iisd, 2, 's inoi g
8
ure.
Dnmlcrd, 3,
11
11
Vtijdnu 4,
0
ii
?,«lurdn|S 8,
11
4
ii
Manmlas 7,
11'/,
ii
ninasd. 8,
11
Wueuul, 0,
3
TVmdctd. iü.
11
»i
V rijilnia 11,
3'/.
it
/.«tuning «3,
M
8
i»
Maandag 14)
S'/.
ii
ningml. 13,
1»
w/9
ii
Wuonsd. Ift,
7'/.
ii
n~mderd. 17,
W
4
ii
VrjjdaR 18,
0
ii
galurdsBlh,
*1
4
n
Maandna 21,
10
it
uitlaad, aa,
11
4Vt
u
Wuettad.23,
11»/.
ii
Unndeid, 21,
II
a
i»
Vrijdna 23,
a
«i
ZaturdsK 26,
«1
7
*i
Mn. uitlag 28,
4
H-
\\'>ui^»d, 30«. 0
ti
VAM ZgZ»»SA8WR!»l
■aaT'lBBMg
STOOMJ AGTEiV
varende tusschen
MIDDELBURG, DORDRECHT, ROTTERDAM
SEPTEMBER 1846.
VAK KXBaBfcBO&C:
VAK BOTT8KBAI
Dingsd, 1,
's morg
6l/a ure.
Dingsd. 1,
's morg
10ure.
Dondert]. 3,
9 8
Don der d. 3,
8
11
Zaturdag 5,
11
Zalurii. 5,
8
4
*Zoudag 6,
a
4i/,
Zondag 6,
8
5
*Dmgsd. 8,
5
Dingsd. 8,
6
'Dondert! 10,
5 8
Do ii de ul 10,
8
6
Zalurdag 12,
M
4
Zaturd. 12,
8
VI,
Zondag 13,
4
Zondag 13,
8
9
Diugsd. 15,
ül/3 8
Dingsd. 15,
8
10
Douderd 17,
8 8
Douderd 17,
8
4
Zaturdag 19,
10
Zaturd. 19,
8
4i/t
Zondag 20,
11
Zoudag 20,
8
41/,
•Düigsd. 22,
5
Dingsd. 22,
8
S
"üonderd 24,
'8
5
Douderd 24,
8
6
*Zalurdag26,
8
5
Zaturdag26,
8
7
'Zontlag 27,
8
5 8
Zondag 27,
11
7'/,
Dingsd. 29,
8
4*/3
Dings. 29,
2,
VERTREK DER BEURTSCHEPEN,
Woensdag2 September.
Naar Dordtrecht 's morgens ten 4 ure.
STADS-lTIS"JYfS.
Zierikzee, 27 Augustus. Gisteren avond is in het
huis van arrest alhier, ingebragt, den heer S. Voor-
beijtel van Bruinisse, die verdacht wordt gehouden
van medepligtig te zijn aan het verminken of in
omloop brengen van gesnoeide muntspeciën.
Zierikzee, 30 Augustus. Gisteren avond is mede
in hetzelfde huis van arrest ingebragt, K. Xerper-
stein Mr. smid te Bruinisse, als verdacht van rne-
depligtig te zijn aan het snoeijen en in omloop
brengen >an oude muntspeciën.
In den avond van den 26 dezer, omstreeks 10
ure, ontstond er brand op de scheepstimmer—werf
van den h/er J. Strickaert, waardoor eene loods is,
in de asch gelegd. In die loods, die opgevuld was
met riet, touwwerk, teer en meer andere brandba
re stoffen, en die omtrent oost en west in liet noor
den der werf gelegen is, is de brand iu het ooste
lijk gedeelte (alwaar een klein Brabandseh lampje is
gevonden) uitgebarsten, hetwelk bij den steiig waaijen-
dtm nooid-oosten wind, gepaard met laag water,
het voorkomen hadalsof do geheele werf met
al wat er zich op bevond, een prooi der vlammen
zoude geworden zijn, terwijl de vonken als eene
vuurzee zich over de geheele werf en over de wo
ningen en schuren, aan de overzijde der haven ge
legen, verspreidden. Niettegenstaande dien zonder
lingen zamenloop van omstandigheden, beijverden
zich vele burgers niet alleen om den brand meester
te worden, maar ook om te redden wat nog te
redden mogelijk was; doch toen het gerucht zich
verspreidde, dat er kruid was geborgen, haastten zi, h
velen om de plaats des gevaa-s te ontvlieden; toen
evenwel de blijvenden het kruid hadden ontdekt, en op
eene geschiktere plaats gebragt, week den algemeenen
angst, en ten 1 ure was men den hrand meester ge
worden
De schade wordt voorloopig op SLECHTS dertig
duizend gulien geschat; docli die loods met deszell's
inhoud, was bij verschillende Maatschappijen tegen
brandschade verzekert.
De oorzaak ligt nog in het duister.
Heden beviel van eene dochter, C. E. TRUMPI,
geliefde echtgenoot van
VAN *T LINDENHOUT.
Oostburg Rijks-Ontvanger.
25 Augustus 1846. Eenige kennisgeving.
O N O V E R T R E F F E L IJ K E
De hoeren LIJZEN en Compagnie hebben een
werktuig in deze stad ingerigt, om de oudste en
besehadigste PLUIMEN te vernieuwen, en aan de
zelve hunne oorspronkelijke gedaanto weder te ge
ven, Dit middel vernietigt ook alle insecten die
aan de Pluimen nadeelig zjjn, en verdrijft tevens
alle ongezonde en kwade geuren die uit sommige
ziektens z(jn ontstaan. Dat het publiek zich niet
laat misleiden, door andere personen, die durven
beweren het geheim van dit middel te bezitten; de
ze spraken de waarheid, en wij vreezen niet te
zeggen, dat wij alle oogenbilkken bereid zjjnom
deze door werken en daden te overtuigen en to
logenstraffen, W(j hebben ook een bjjzonder mid
del om de wollen matrassen te reinigente ver
zachten en deze voor de Mollep te behoeden. Wij
alloen bezitten dit geheim. Iemand gading hebben-,
de, ons te zien werken, vervoege zich vrijmoedig
in ons werkbuis, in de Poststraat, wijk C. n.° 08,
vroeger bewoond door den Heer C. Corsmit.
Zierikzee, 31 Augustus, HENRI LIJZEN,
TARIEF ONZER PRIJZEN;
Per Red, f 3,50; per Hoofd-Peuluwe, f 1,25,
twee Hoofdkussens, f 1,50; per Matras,'f 3,50. HeJ
wasschen der Linnens daar niet onder begrepen, (433;
8Kg=> Terstond eene DIENSTMEID benoodigd
die tevens de bekwaamheid bezit om des morgens
en des avonds melk rond te brengen; adres bij den
uitgever dezes. (434)
TR ZliiWK'Kg, IKU nitUKRRIUJ VAN P. DB I.OOZK,
