ZIEBlkZEESCHE
NIEUWSBODE.
£325 Tweede Editie.
Nieuwstijdingen.
DUITSCHL AND.
BELG IE.
NEDERLAND.
MAANDAG
8 JUA'IJ
DeZIERIKZKLSCHK Pill UWSliüDIi voidt uitgi-Krvcu o|>
Maandag ea Donderdag bij P. de L joze en
bij alle Boekhandelaren en Posltlireclei-ren
prijs is voor «trie maanden voor elke EDITIE afzonderlijki
binnen deSlad,yi),öO en ƒ0,60 franco door liet geheele RijU. I
It uitgegeven o|>
De prijs der Adverteulien is Tien Cents de regelt behalve
3o Cents zegelrcgt voor elke plaatsing; dezelve kunnen in"
gezonden worden tot Maand, en Woeusd. middag 12 uie; na welk
tijdstip zij voor liet eerst uitkomend N°. niet meer wor
den aangenomen. Brieven Franco.
- BROOD-
te be-
ire. (331)
52 reed.
e de eerste
(333)
r.oar 't Sa».
v Goes.
Goes
Breslau, 26 Mei. De Sclil. Ztg. deelt de vol
gende artikelen mede:
De verwildering der galicische boeren neemt in
sommige kreitsen toe. In eene kleine stad bij Jaslo,
hebben de boeren den geestelijke uit de kerk gejaagd,
hunne hoeden opgezet, de pijpen aangest ken, de
altaren verbrijzeld en op derzclver puinhnopen een
drinkgelag gehouden. Het is zeer moeijelijk, hier
iets bepaalds over de galicische aangelegenheden te
weten te komen. De oostenrijksche officier en amb
tenaar zegt: de rust is overal hersteld; de Pool
daarentegen schildert met de zwartste kleuren. In—
tusschen is onder de voorname en verstandige Polen
een gerucht in omloop, dat gewigtig schijnt en waar
kan zijn. Van de revolutionaire zendelingen name
lijk, die uit Posen en Frankrijk naar Gaiicië gezon
den zijn, moeten velen zich nog in Gaiicië bevinden
en nu op de boeren werken, daar de magtelooze
adel hun thans niet meer dienen kan tot bereiking
van hunne bedoelingen. Zij zeggen tot de boeren:
gij hebt uwe zaak toch dom aangelegd; gij hebt
den adel wel doodgeslagendoch nu dwingen de
Oostenrijkers u tot werken. Wat hebt gij nu ge
wonnen? Zoo gij eerst de Duitschers had omgebragt,
waarin de adpl u zou geholpen hebben, en dan
laatstgenoemde had uitgeroeid, dan waart gij nu
vrije, onbeperkte heeren. Dit klinkt goed in het
oor der boeren.
Het tweede berigt komt uit Warschau, van het
laatst van April, en luidt aldus:
l i liet geheele koningrijk Polen duren de inhech
tenisnemingen voort. Ongeveer 2000 personen zitten
bereids in de gevangenis en onder dezelve vele
vrouwen. Eene daine van hoogen rang gaf den geest
onder knoetslagen. Alexander Gezagorzewski, het
bekende medelid der revolutionaire regering, die al
hier op de citadel gevangen zit, is tengevolge van
de gelodene pijnigingen, krankzinnig geworden. Eene
andere dame heeft zich vergiftigd; op het oogen-
blik dat ik dit schrijf, twijfelt men aan hare her-
Stelling. Ik schiijf ii eerstdaags meer uitvoerig; de
gewaarwordingen zijn te sterk, om den staat van
zaken anders als in zulke omtrekken te schetsen.
Jl. vrijdag gaven eenige inwoners der rue des Che
valiers te Leuven, aan de policie kennis, dat een
paar ouders hun kind. een jongen van 10 jaar, had
den mishandeld, de policie begaf zich naar het aan
gewezen huis en vond het ongelukkig kind op den
zolder hangende, in dier voege, dat men hetzelve
touwen onder de armen gespannen en zoo aan den
nok van het dak had opgehangen.
Er is eene verklaring afgelegd, dat het kind in
dien toestand verkeerd had van des morgens 5 tol
des namiddags 3 ure. Eene geregterlijke vervolging
zal tegen de ouders worden ingesteld.
In de omstreken van Thielt in Vlaanderen groei-
jen de aardappelen goed en beloven eenen voor—
deeligen oogst, tot nog toe heeft men er niet het gering
ste spoor bemerkt van de ziekte, die in het afge-
loopen jaar heeft gewoed. De oogst van koolzaad
zal ook zeer schoon zijn, de tarwe staat overheerlijk*
De rogge, hoewel minder schoon, verbetert dagelijks
en zal eene goede opbrengst opleveren.
Zutphen den 21 Mei. In hat laatst der vorige
week kwam in den winkel van een droogist alhier
een landbouwer en eischte voor 20 cent rattkn-
kruid, ter verdrijving van ratten. Dit werd hein
geweigerd onder bemerking, dat hij, om zulks te
bekomen, een bewijs van de daartoe bevoegde au
toriteiten moest overleggen. Hierop kwam hij eenige
dagen later terugvoorzien met een briefje van
onzen Kommissaris van Policieen werd hem het
begeerde vergift ter hand gesteld. Eenige uren
later vernam mendat die man zeer subiet was
overleden en wel hoogstwaarschijnlijk aan het ge
bruiken van de gehaalde arsenicum, hetzij met op
zet of uit onvoorzigtigheid. Ofschoon wij nu gaar
ne dit laatste willen aannemen zoo komt het ons
toch voor, dat de openbare ambtenaren een weinig
naauwkeuriger mogfcen toezien in het afgeven van
dusdanige bewijzen, wier gehalte men nooit moest
dienen te betwijfelen.
In de buurschap Hessen, in de gemeente Dalfsen,
hebben zich onder het rundvee van J. W. Bosman,
eenige gevallen van miltvuur geopenbaard onder
den vorm eener kwaadaardigen carbucuteuse keel
ziekte, de awaal had een zeer spoedig beloop en
duuide naauwelijks langer dan een halve dag,
terwijl in ruiin eene wee a tijds, er drie rundereu
van denzelfden stal aan zijn gestorven.
Men schrijft het ontstaan der ziekte toe aan de
voedering van afgemaaide rogge, op wier bladen zich
ziekelijke producten (woekerplantjes) hebben ontwik
keld, en waarvan inzonderheid de uralo gram inicola
reeds meermalen, en ook thans, be.,chuldigd wordt
van tot liet ontstaan van bovengenoemde ziekte te
hebben aanleiding gegeven.
Arnhem, k Junij. Heden vertrokken van hier
per Stoomschip naar Rotterdam, omstreeks 3D0
Landverhuizerswaarvan ongeveer de eene helft
van vreemden-de andere helft van inlandscheïi
oorsprong de laatste waren uit de gemeenten Ko-
zeudaalVelp of van hier afkomstig. (A, E. MC.)
Uit Amsterdam zijn dezer dagen tusschen de
zeven- a achthonderd koopvaardijschepen (waaronder
drie Oust-ludievaaidersj naar Aicbangel vertrokken,
0111 koten te halen.
De Minister van Financiën maakt bekend, dat, vol
gens Zijner Majesteits magtiging, na vooiafgaande
overbrenging in het inuntdepót bij de Nederlandsche
bank» van de waarde in oude geldspeciën met de
vereischte aanvulling, volgens art. h der wet van
den 18 december 18^5 (Staatsblad n.o 90), in de
jongst afgeloopene maand mei is uitgegeven een be
drag van vier millioen zes honderd duizend guldöii
aan rnuntbilletten, volgens die wet daaigesteld, zijmie
de uitgegevene rnuntbilletten van 100, 50, 20,
en f 5.
Uit de Provinciale Groninger Courant deelcn wij onze le
zers het volgende mede:
Uit onderscheidene provinciën van ons vaderland wordt
gemeld, dat liet koren bedekt is niet eeue sooit van roest
op de bladen. Dit verschijnsel wordt ook in ons gewest
opgemerkt zoowel op aard- als op besle kleiulanden. Ook
hier woidt liet kwaad in hel geel worden der bladeren be
speurd, op de bovenste oppervlakte van ilc/.elvo, en wel op
de bladen het digst nan den wortel liet eerst, ontdekt men
kleine hoopjes van eene geelachtige kleur, welke in de leng
te ziju gespleten en opgevuld met zeer fijne oranje gele kor
reltjes. Deze hier gewoonlijk genoemde roesl-dauw of zoo
genaamde korenbraud is een schimmelplantje. Het fijne stof
laat gemakkelijk los, wanneer men met de hand over de
bladen heen strijkt. Algemeen houdt men het er voor,
dat de oorzaak gezocht moet worden in den ouvruchlbaten
toestand van den grond, veroorzaakt door den veelvuldigeu
cu koudeu regen gedurende de laatste acht maanden. De
gevolgen dezer kwaal zijn moeijelijk. te bepalen; men heelt
in tic laatste dagen opgemerkt, dat er sommige aren ge
vonden worden, die van zes tot twaalf der onderste buisjes
voor de korrels geheel verloren hadden. F.enige landlieden
hebben, in het begin dezer maand, op enkele plaatsen liel-
zelfke kwaad in de tarwe gezien, hetwelk tot linie» van
geen melkbaren invloed op bet gewas geweest is. Meer
zorgelijk achten wij het voor de rogge, omdat deze veel
verder gevorderd is, als zijnde reeds in air; dat deze ech
ter eene gezonde kleur blijft behouden, geeft eenige hoop,
dat het nadeel aan het gewas niet groot zal w or tl en.
Belangrijker over dit verontrustend verschijnsel is een de
zer dagen medegedeeld berigt uit "Waifïuro. Volgens het
zelve schijnt de ziekte vooral, te heer^chen in rogge, op
natte, ongezonde plaatsen, waar liet gewas het schraalst is,
zoo als op de wend- of keer akkers en bij de voren, langs
de kanten der akkers. De geilste stukken zijn minder aan
gedaan, en de zoogenaamde jonkers nog slechts in een zeer
ligteri graad De ziekte vertoont zich op de binnen- of
bovenzijde van het blad, en wel liet eerst op de onderste
bladeren van den stam, en vooral op hunne uiteinden;
doch ook de bovenste bladeren zijn bij vele planten reeds
aangedaan, en zijn bij dezulke de onderste reeds geheel ver
welkt. De ziekte kenmerkt zich door kleine, onregelmati
ge stippeltjes, weiligt parasite» of woeker plantjes, van eene
geelachtige kleur, welke bij eenige wrijving eene gedachtige
stof achterlaten, waardooi het blad ecu eemgzins donkerder
aanzien verkrijgt. O ver oorzaak en gevolgen, "aldus luidt
«lil beiigt ten slotte, toppen de meeiiingcn zeer uiteen,
cn, hoewel men zich vleit en van gedachte is, dal zij niet
geheel vernielend voor de rogge zal zijn, is liet toch waar
schijnlijk, dat zij ten nadeele van het gewas zal werken,
dewijl de planten door de verwelking der bladeren een
voornaam voedingsorgaan verliezen."
Men schrijft uit Zwolle, dat de ziekte in de rogge al
daar nog geene gegtoude vrees baart en de landbouwkundige
commissie, die dezer dagen binnen die stad vergaderde,
door eigene overtuiging cn ingewonnen rapporten, van ge
voelen was, dat bet verschijnsel aan dat gewas waargeno
men, voor als nog geene bezorgdheid voor misgewas konric
nplo veren.
Met groot leedwezen verneemt men, rial in sommige vel
den te IhiiiuislcruieciW e.» omstreken zich de ziekte we-
dei om ouder de nieuwe aardappelen vei loont, die in hel
vorige ja.tr den aarbap|>eli>&gst bijna geheel bedierf. Ook
uit Vnesland woulL geschreven, dat cl ie ziekte zich aldaar
openbaart iu sommige velden onder de dorpen' McuaMuin,
Berltkum, cnz0 Omtrent den aard tier ziekte, den grand
van bederf, de meerdere of mindere snelheid van versprei
ding lion men aldaar nog niet ooiileeL-u, maar hot beves
tigt zich maar al te zeer, dal «le ziekte zelve zich wede-
vertoont. De lieer des hougstes beware onze landen voor
eene geheele hei haling van tien ramp, die ons in liet vo
rige jaar trof, en boscluune «Ie hoop des lamimans niet,
die, vertrouwend op Zijne kracht, met vernieuwden moed,
allen ijver en alle kracht heeft ingespannen om zoo
mogelijk door nieuwen zegen vorige rampen te vergoeden!
Betreffende den slaat der graangewassen te velde, ontvan
gen wij uit onderstaande plaatsen iu Duilschlard, de na
volgende particuliere berigten:
X.anteny 1 Junij
Rogge staat over het geheel genomen in deze streken
slecht te Veld, en men hoort de landlieden op den duur
ovei rle waarschijnlijke geiiuge opbrengst klagen, hetgeen
ook liooger op van tien Rijn bevestigd wordt. Tarwe daar
entegen staat goed en bet tegenwoordige drooge warme we
der is voor dezelve zeer vourdeelig.
Crefeld, 31 Mei.
Hetgeen tot dusverre omtrent de ziekte in de rogge
sleehls vrees was, verwezenilijkt zich hoe langer hoe meer
cn men is hier op eene algemeene beweging iu dit arlikeL
binnen kort voorbereid. Zoowel hier als te Neuss, is dc
voorraad van dit graan gering,
Collenz28 Mei.
De opinie omtrent de te veld staande rogge, is bier ter
plaatse nog zeer uilecnloopend; en terwijl deskundigen eene
zeei ongunstige verwachting daarvan In-bben, zijn anderen
wederom van een geheel tegenovergesteld gevoelen, en vlei-
jen zich met eenen goeden oogst. In Wurtemburg Baden
de Pallz en Zwitserland, moeten, volgens cle bc-ngten, alle
granen voortreffelijk te veld staan; in de oiustiekeu vnu
onze stad staan dezelve le verschillend, om een juist oordceL
over den uitslag te kunnen vellen, en zal men der halve nog
daarvoor ecuigeu tijd geduld moeten hebben.
Neuss29 Mei.
Het is sedert eenige «lagen gebleken, dat de roest, wel
ke zich vroeger alleen aan de bladen van de rogge vertoonde
tlans ook aan de aren zelve ziglbaar is geworden, en dat
dezelve na dat zij uitgebloeid hebben, spoedig verdorren en
een geelachtig ros aanzien verkrijgen, waarvan ik mij heden
in persoon overtuigd heb. Volgens de verzekering van de
meest kundige landlieden, is zulks een vroeger bier nooit
beleefd verschijnsel, weshalve het dan ook nog onzeker is,
in hoeverre zulks bij het zetten van het graan, nadeelig
zal kunnen werken. Men is voor het ergste beducht, en
men kan iu ietier geval als zeker aaunemen, dat wij in
deze streken, op liet gunstigst genomen, slechts een half
gewas van rogge zuilen hebben.
Men verzekert dat Siberie eene zoo groote hoeveel
heid goud bevat, dat de ontdekking daan an in
Europa eene even groote omwenteling in het finaii-
cieele zal kunnen te weeg brengen als vroeger de
ontdekking der goud en zilvermijnen van Peru. In
de laatste veertien jaren is de opbrengst der mijnen
in eene evenredigheid van een tot tweehonderd toe
genomen. Elfduizend personen zijn bestendig bezig
met de wassing der erst en men zoude een driedubbel
getal kunnen laten weiken, indien men meer arbei
ders konde bekomen.
GEMENGDE BERIGTEN*
Met 1° Julij zal «de Tijd" in den Haag niet meer
zijn. De Hooge Raad zal eerstdaags over Vreemde-
en tevens NA'IÜURLIJKE Dingen beslissen. De
TIJD is helaogiijk en levert stuf genoeg op, om in
de Hoofdstad overwogen en gedirigeerd te worden.
«Kernachtig heeft de minister van justitie gere
deneerd over het veroordeelen van ecu Engclsch
dagblad-schrijver," zegt de Haagsche Nieuwsbode.
Te Zietikzee is er nog geen geld genoeg gear
riveerd, of muntbiljetten, om alle afgegevene BON S,
waarvan er sommige eenvoudig luiden: g jkd
tour en, zoo als van zelfs spreekt, ge tee—
kend door het zoontje van den Agent, (daar de
principaal ongesteld is.) om de ingezetenen de waarde
voor hunne gebragte klinkende rijksdaalders te res
titueren. De Ontvanger der stedelijke belasting
weigert muntbiljetten te ontvangen, waar hij specie
van terug moet geven. Daar dit planU heeft gehad
met een muntbiljet van slechts f 5, is men verpligt
te gelooven, dat de kas, even als de kas van de
meeste burgers, schraal voorzien moet geweest zijn,
want de heeren ontvangers, zoo van de steden, ge
meenten of het rijk, mogen immers geen hekel aan
zulke papiertjes hebben? want als die mannen dit
laten blijken, zouden de burgers er immers ook een
hekel aao krijgen; - en wal dan?! Te Rotterdam
is de agio 2% van klinkende munt voor muntbiljetten.
De rusttijd voor de heeren regters staat a Inn cdei-
oiï) op Inutden. Ontdekt te Petersburg, een groote
verzameling vnlsche munters, hebbende vele reiatien
in andere landen. Het schip de Stad Zie* ik/.re is
gepiuaid; aan boord was alles wol. De Kot i ig
van Zweden zal het Deensclie hof met een bezoek
vetëeren. Een bakker heeft een rijksdaalder ge
weigen! aan le nemen van een jongen, die een
bloedje van 2 cents had gekocht en het dadelijk
