2SL
Mengelwerk.
2
(Ongelukkig het land waai'zoodanige leer veld won 1
Moeten de wenschen van het aanzienlijkste en vel
lichtste deel der natie ten offer worden gebragt aan
het eigenbelang of de bekrompenheid van eenige
weinigen, die de woorden van vaderlandsliefde steeds
op de tong doch hun hart met haat- en schraapzucht
vervuld hebben
Neen! Eene grondwet, zal zij geene ijdele klank
wezen, ten einde een goed-geloovig volk te misleiden,
moet uit de natie ontstaan en nimmer z.al aan deze
hut regt kunnen betwist worden, van die verande
ringen en verbeteringen in dezelve daar te stellen welke
zij voor het vaderland nuttig oordeelt.
Jaarlijks wordt echter de hoop der natie zoo wel
door de regering als door de vertegenwoordiging te
leur gestaanzal zij altijd even geduldig blijven
wachten of de regering misschien eenmaal den tijd
geschikt zal oordeelen om de grondwet, in Neder—
landschen zin te herzien.' Of zal het reeds lang te
leur gestelde volk, het wachten moede, eindelijk
de lioog opgevoerde en productief gemaaklle belastingen
beginnen te weigeren, daar liet alle hoop op de re
gering en vertegenwoordiging reeds lang verloor en
geen uitkomst ziet.
Hoedanig zoude dan de houding der behouds-
mannen wezen zouden zij dan aan hunne halstar-
riglieid niet te wijten hebben die onaangenaamheden
en ellende die hieruit zouden kunnen ontstaan en
wol ligt zouden zij zicli dan te laat beklagen geen
gehoor aan de regtinatige wenschen der natie te
hebben willen verleenen.
Hoewel de partij des behouds steeds voorgeeft van
op de vrije pers geen acht te slaan, als zoude zij
slechts de stem van eenige onruststokers wezen,
schijnt zij evenwel thans meer gevvigt aan dezelve
te gaan hechten. Van alle zijden is door haar de
kruistogt tegen de vrije drukpers gepredikt en met
even veel halstarrigheid als vinnigheid is den strijd
aangevangen.
Doch de uitslag van dezelve kan niet twijfelach
tig zijn, hoe magtig ook onze ministers en hunne
handlangers zich nog geloovenhoe gemakkelijk zij
hunnen minUteriëelen zetel vinden moge, zullen zij
die echter moeten verlaten, niet bestand tegen den
vcreenigden wil des volks, dat nimmer z.al toelaten,
dat den reeds zoo jammerlijk geknotlcn en gesnoaiden
boom der vrijheid, door baatzuchtige honden yclieel
van takken beroofd, gelijk een' geeselpaal temidden
vun den Nederlandschen tuin zoude staan.
En zij die zich in het voorleden jaar openlijk
voor eene herziening, durfden verklaren zullen zij
thans, nu hunne eerste poging bij de Kamer schip
breuk leed, zwijgen, en voor de overmagt bukken,
geloovende reeds genoeg voor het vaderland gedaan
te hebben, door hunne namen onder een petitie te
hebben gesteld?
Neen! Geene ontmoediging, geeneslaafsche vrees!
Voorwaarts! moet de leus der Nederlandsehe petitio-
narissen wezenbij die bij den eersten hinderpaal
reeds den moed verliest zegepraalt nimmer en is de
overwinning ook onwaardig.
Met moed dus den strijd tegen onderdrukking cn
behoud aanvaardonder één vaandel vereenigd zult
gij onoverwinnelijk wezen, terwijl uwe moedigste
aanvallen, afzonderlijk ondernomenop de vereenigde
jesuiten des behouds zouden afstuiten.
Laten wij thans de krachtige spreuk om Zeelands
wapenschild tot de onze maken en de tegenstanders
van vrijheid en vooruitgang het Luctor et Emergo
(ik worstel en houdt mij boven) toeroepende, liet
stelsel van behoud uit zijne laatste verschansing ver
drijven, tot dat het eindelijk onder onze vereenigde
krachten zal moeten instorten.
Thans hebben wij de keus tusschen ondergang of
Eerstel, want het behoud is den dood. VlissC.)
Een boer, die met behulp van zijnen knecht, een
halve korenzak rijksdaalders ter inwisseling had ge-
bragt, en er muntbiljetten voor in plaats ontving;
waar bij, zoo als to denken is, veel op tegen had,
doch het nadeel dat hem werd aangetoondhetwelk
door ze te behouden zoude voortvloeiden, gevoelende
besloot hij om zich van de rijksdaalders te ontdoen,
en met de papiertjes, die hij meesmuilende in zijne
tabaksdoos stak en dus zijn knecht niet noodig had
om te helpen dragen, maar spoedig te vertrekken.
Doch een vriend van wigtig geld zijnde, beginnen
die papiertjes zulke zonderlinge denkbeelden te ver
wekken, en hem zoo te verontrusten, dat hij bij
dagen mymert en bij nachteniet slapen kan, ter
wijl hij vermeent, dat, zoo dikwijls hij zucht, of
uitroept: «Is dit nu de vrucht van mijn veeljarigen
arbeid, een halve tabaksdoos met papiertjes, ach
had ik mijne rijksdaalders maar behouden," hij
eene stemme in de kast hoort, waar de tabaksdoos
staat, die roept of zingt;
Ja boeren burgers koaplièn heeren
Al zijn wij ligt als paauwenveren,
G'j moet en zult ONS respecteren
Ja zelfs ons als het goud waarderen
E?n voor uw waar ons niet afweren
Maar zachtjes, zonder rebelleren,'
Zoo Florisje het won begeeren,
Om onze waarde te dicteren,
Ontvangenen soms geld uitkeeren
En dit zal, zoo de lui beweren,
Die 't volk van 't arme land regeren,
Twee jaren, zonder te mankeren,
Duren dat wij rond marcheren.
En die het eenmaal durft proheren,
Om schrift of woorden te passeren
Die twijfelenaan 't weer inkasseren
Van ons, en het niet wederkeeren.
Der schatten, die wij remplaceren,
Of dat men, zonder te accorderen,
Nooit over 't splint zal disponeren,
Naar waarde, zoo 't moet retireren,
Uit aller beurs, naar hooger sphéren,
Zal van Para de pot verteren;
Daarom wil zonder disputeren
.Met ons geduluig exerceren.
En fijn toezien en attenderen
Of er ook zijn die nianoevteren
Jn valscli gewaad, die ons onteeren,
En waar 'we ons soms meè attacheren;
Dus waakt voor schade bij 't handleren,
Want Paatje heeft, hij 'tconcluderen,
Bepaald dit niet te repareren,
Dus laat 11 toch niet dubbeld scheren.
fVaarop den boer dan mompelt:
«De tijd zal echter alles loeren."
Z1TG-3350ITD%IT% STTT^gaiT.
Mijnheer de Redacteur'.
Het z.al UEd. zoo wel als anderen niet onbekend
zijn. dat op den 6 Mei II., de stedelijke werken zijn
besteed, bestaande in zes onderscheidene perceelen,
en ook zoo vele onderscheidene sooiteu van weik.
Op den dag nudat de werken zouden Worden
besteed, begaf ik mij met een aantal andere aan
nemers, naar de plaats waar de besteding geschie
den moest, (ten Baadbuize) om aldaarindien mijne
berekening zulks toeliet een of ander perceel aan te
nemen er wordt tot de aanbesteding oiergegaan
en de werken worden voorloopig besteed te weten:
liet 1" perceelvoor f 4-00,00.
2° - 1080,00.
3" - 5b >,00.
4" - 1200,00.
5' b - 080,00.
6' - 610,00.
De bovengezegde aannemers waren nu van ge
dachten dat zij dus wezentlijk aannemers waren en
aanvankelijk wenschte men elkanderen eene goeden
uitslag, edoch de rekening was geheel buiten de
waard gemaakt, want men dacht niet oin zekeren
baas metselaar, of ten minsten men kon niet ge
looven dat geheel anders met deze besteding zoude
genandeld worden, dan in de Zierikzeesehe Courant
stond vermeld.
Ik schreef daarom hierboven voorloopig uit hoofde
men eene geheele nieuwe manier van besteding in
voerdenamelijk: om de vier eerste perceelen in massa
op te roepen, om alzoo de boter daarvan afkomende op-
het brood van slechts een persoon te smeeren.
Hierdoor werden iiatuuriijk de aannemers uit het
veld geslagen, want timmerlieden hadden timmer
werk, metselaars metsel Welk, en weder anderen zie
werken aangenomen, ieder naar mate hij daarvan
kunde had, en alzoo had ieder zijne berekening voor
de werken, welke tot zijn beroep behoorden, ge
maakt, maar niet voor de werken welke buiten
zijn beroep vielen, bovendien was in de Zieiikzee-
sche Courant geen jota van massa gesproken, ware
dit niet het geval geweest dan had een ieder daar
na zijne berekening kunnen maken, en in de gele
genheid geweest om de aanneming te doen.
En wat was van dat alles nu het gevolg, een
metselaar neemt op twee perceelen na de werken aan,
en de oveiige aannemers konden naar huis gaan, (ik zeg
een metselaar, omdat deze gewoonlijk het geluk heelt
om de stads werken aan te nemen, daarvan kunde heb
bende of niet.)
Bij het oproepen van de perceelen doet hij geen
mond open, en anders is hij gewoonlijk de eerste
die mijnt, maar de massa van de vier eerste perceelen,
wordt opgeroepen en hij is aannemer.
Zoodat een metselaar nu ook zeeweringen zal
maken, en met rijs zal Ieeren weiken.
Wat moet in dit geval nu worden verondeistelt?
Zoude men niet kunnen zeggen: hij heeft van de
besteding der massa geweten, want hoe zoude hij
anders hij de oproeping der perceelen gezwegen
hebbendaar zulks dan wel als een wonder koude
worden beschouwd?
Maar hoe het ook zijmen heeft uit het oog
verlorendat de hierboven opgenoemde aannemers
allen mans en vaders zijn, en wezeutlijk nog bur
gers van ons ellendig stadje; men heeft uit het oog
verloren, dat allen met zware en drukkende lasten
te kampen hebben, die hen als uitmergelen; men
heeft dan ook uit het oog verloren dat door ieder
wat iu zijne verdiensten tegemoet te komen, dank
bare harten zouden gewonnen worden, in plaats
van dezelve te verwijderen, men heeftmaai
de tijd zal alles leeien.
Voor het bovenstaande eene plaats in uw geëerd
blad te willen inruimen, zult gij bijzonder verplig-
ten
een die bij de besteding is tegenwoordig geweest.
De Inzender van het stukje.gemerkt F. B., geplaatst
in den Zierikzeeschen Nieuwsbode van donderdag 21
Mei 1846, N.°243, als repliek op dat getiteld: «de Ui
terste IVil", voorkomende in genoemden Bode dato
11 Mei te voren N.» 239, is waarschijnlijk (ik meen
de te schrijven zeker, doch dit is in de taal van
F. B. niet veronderstellend genoeg uitgedrukt, maar
profetie), een afstammeling van Frans Baltensz, die
omstreeks 1648, boekhandelaar te Dordrecht, en tevens
schrijver was van zeker bij hem in dat jaar uitgege
ven mystiek boekje getiteld: SAMOR11ANE, oite
SPIEGHEL der GODTVREESENTHE1JT en de EEK-
BAAKHE1JT enz., zijnde de inhoud daarvan zoo ver
ward en onzinnig zonder eenigen zaïnenhang of or
delijk denkt» ld dat men twijfelen moet. of de schrijver
wel bij zijne zinnen was, toen hij dit zonderling
mengelmoes van allerlei woorden nederschreef; geen
wonder, dot zijn naam nóg spreekwoordelijk
gebezigd wordt, om wartaal en duistere, of
onjuiste denkbeelden aan te duiden
Immers, niet alleen de lettersmaar het motto:
uoordeelt niet, opdat gij niet ver(ge)oordeelt[d) wordt,''
dat in lijnregte tegenspraak is, met den inhoud, en
zijne schijnbaar goede bedoeling, geven aanleiding
tot die veronderstelling daarbij in plaats van op goede
gronden te wederleggen en de daadzaak tegen te
spreken, begint met dien wenk ontrouw te worden,
den steller te czroordeelen en dientengevolge zijn
eigen stuk krachteloos te makenzonder te overwe
gen wat daartoe kan geleid hebben.
Was dat repliek nu wezenlijk bestemd om te verbe
teren en de daadzaak als daadzaak voor het publiek te
ontzenuwen, dan had zich tut dat einde een meer
geoefende band moeten verledigen en niet eene wie
liet bloed van Frans Baltenz door de aderen schijnt
te vloeijen, trouwens, wie zal ontkennen (mogen wij
de overlevering gelooven) dat dit niet in den zaïnen
hang van bedoeld stuk zigtbaar doorstraalt
Dit nu op den voet te ontleden, zou geene groot
heid maar wel ledigheid verraden, (gelijk F. B. zich
uitdrukt, en NOTA BENE mij ZIJN VRIEND!
noemt), Noch het eerste, noch het laatste valt in de
termen van mijn beroep. Dit alleen wil ik opmer
ken, dat destelling, om van afgestorvenen geene ge
breken te mogen vermelden die niet eer kenbaar
wordendan na den doodden toets van het gezond
versland even weinig kan doorstaanals de overige
wartaalwant in dat geval zou het door hun
gepleegde kwaad nimmer tot eene waarschuwing voor
levenden kunnen strekken en heeft het goede geen
tegenhanger, wat is dan deugd?... Doch, dit is
misschien niet verward genoeg voor F. B.om door
hem begrepen te worden.
Ik besluit derhalve liever, niet hem den volgenden
goeden raad te geven, dat hij vóór zich verder aan-
het publiek te wagen, eeist nog een paar jaren ter
school ga, tot voorkoming, dat hij, niet zoodanig
door schrijlinanie vervoerd, een' Frans Baltensz.
gelijk worde, en een werk in het licht geve, dat
den titel zou kunnen voeren van: uZijmosimètre, of
SPIEGEL van GEESTRIJKE GISTING van een
VAT, dal lol barslens toe vol was, en ledig is geloo-
pen, om beter geluid Ie kunnen geven."
SïOO»1 J A G T fiA
varende tusschen
MIDDELBURG, DORDRECHT, ROTTERDAM.
jiun1j 1846.
FA® EJÏODE&8®R.G2
v-ftep roltesdattt i
Dingsd 2,
Woensd. 3,
IJonden!4,
Vrijdag 5,
Zaturdag 0,
Zondag 7,
Dingsd. 9,
nVoensd.10,
Douderd 11,
Vrijdag 12,
'Zaturdag 13,
"Zondag 14,
Dingsd. lü,
Woensd. 17,
Donderd 18,
Vrijdag 19,
Zaturdag 20,
Zondag 21.
Dingsd. 23,
'Woensd. 24,
Douderd 23,
Vrijdag 26,
*Zaturdag27,
"Zondag 28,
Dingsd. 30,
*7i
6
7
"7*
9
10
47.
3
o'/a
4
6
4
47t
6
7
8
9
101
3
6
2,'sinurg. 81/2
3, 11
4, 10'/,
3,'sinidd. 12
6/smorg. 111
Dingsd.
YVoeusd.
Douderd.
Vi ijtlag
Zaturdag
Zondag
Dingsd. 9,
Woensd. 10,
Donderd. 11
Vrijdag 12,
Zaturdag 13,
Zondag 14,
Dingsd, 16,
Woenstl. 17,
Dondei d. 18,
Vrijdag 19/smidd. 12
Zaturdag 20,'stuorg. 3
Zondag 21,
Dingsd. 23.
Woensd. 24,
Doudertl. 23,
Vrijdag 26,
Zaturdag 27,
Zondag 28,
Dingsd. 30,
3
3
3
6
6
w*
«7*
10 >/3
11
4
3i/a
4i/s
4i/,
37,
3
7
7
diligence van Zierikzee op Zijpe vertrekt een lialf uur ua
afvaart der stoomboot van Middelburg op Rotterdam en Uwte en
een balf uur na de afvaart van Rotterdam op Middelburg. Op de afvaarlüdageti
niet een gemerkt vuor de beide plaatsen Dog een half uur later.
VERTREK DER BELRTSCHEPEÏV.
Woensdag 3 Junij.
Naar Dordtreclit, 's murgens teil 3 ure.
g»3?AD S-lf IBTJWS.
Zierikzee, 29 Mei. Heden morgen zijn uit het
huis van arrest alhier, naar Middelburg getranspor
teerd om aldaar voor het Provinciaal Geregtshof
teiegt te staan, J. Engels, C. Janse en M. Boogaard,
de twee eerste wegens diefstal van graan uit de
schuur van C. Septer, en de laatste wegens dief
stal gepleegd in de stad Thoteo.
De Notaris D. Q. de JONGE van der HALEN
ten verzoeke van den Heer A. PAULUSSE.op
Woensdag den 3 Junij, des voormiddags ten 10 ure,
onder Ou werkerk, op de Hofstede laatst bewoond
door \V. Lemson publiek presenteren te verkoopen
Een zeer groote partij AFBRAAK, bestaande in.
zeer zware en vrij gave Binten, Balken,' Planken,
Bibben, Kolders, Sparren, voorts Dakpannen, harde
en zachte Metselsteenen, ruim 1000 bossen zeer
bruikbaar Dekriet en hetgeen verder zal worden ge
veild.
Bij J. WAALE, te Zierikzee, zijn voor de 199sl*
K. N. Loterij te bekomen, heele en gedeelten,
van LOTEN, in koop en huur, volgens Prijs-Cou-
rant. De trekking begint op 13 Junij aanstaande,
te zierikzee, ter drukkerij van p. de iooze.