MR101M
N.°»«.
Maandag'
17 Maart.
IS ie u lus i ij d i ngen
(eerste jaargang.)
1845o
)fj«
liet abonnement is twee eaeen halve cent in de
De uitgave geschiedt op maandag, woensdag
advertentien worden geplaatst a 10 cents
35 cents zegelregt verschuldigd.
week, Enkele nummers 2 cent.
en vrijdag, des voormiddags,
de lange regel. Yoor elke plaatsing is men
Praag. Volgens tabellen voor
komende in liet dagblad van Praag,
was liet aantal runderendie se
dert de eerste verschijning der run
derpest door dezelve zijn omgeko
men tol den 16 der afgeloopène
maand 2288 stuks, van welke 135
genezen, 1167 stierven en 980 als
ziek of verdacht gedood werden.
Van den 9 tol 16 Februarij kwa
men in Bolieme slechts twee nieu
we gevallen voor, doch werd de
ziekte weder in eenige plaatsen be
speurd in welke dezelve een tijd
Jang niet was waargenomen. Van
de 1 öo plaatsen, diesedeit bel be
gin der pest met deze ziekte be
zocht waren werden er nog slechts
1b als zoodanig beschouwd en af
gesloten.
M:\NEiVLAND3CHK BERIti TEN.
Groningen, 1.0 Maart. Ons is van- eeue ge
achte hand ter plaatsing toegezonden de vol
gende aanteekening betrekkelijk de langdurige
en strenge koude, welke men in den ja re 1740
gehad heeft, voorkomende in de bij Yv'arcerus
Febens te Groningen in 1743 uitgegeven Kronijk
ran Groningen ende Ommelanden.
Anno 17 40. In de maand Oct. des vorigen
jaars begon 't. te vriezen, 't welk niet al
leen aanbielt tot het einde van 't jaar, maar
in 't begin van dit jaar hoe langer boe feller
wierde, en eindelyk tot dusdanigen slrengheit
kwam, dat verre de koude van 1709 overtrof,
zyude op Zondag en Maandag den 10 en li
January de vorst zo vinnig, als niemant ooit
in deze gewesten heugen mag slaar.de de Ter
urometers bykans twee graden onder 0 of fel
ste koude, 'twelk acht graden kouder is aL
't winter van 1709, en drie graden kouder
als men 's winters in Lapland gemeenlijk ge
voelt, zo dat bet de koude van Nova-Zembla
gelyk was. De wind was als in 't Oosten ge-
kluistertwaar door de bittere koude en vorst
en 't sneeuw en bleef aanhouden tot in 'l laatst
van April, wanneer de wind na 't Noord-Oos
ten draaide, doch maakte even schraal en on
guur weer tot diep in de maand Juny, zodat
men zelfs byna geen zomer dit jaar had. De
schrikkelyke onheilenen elende door deze over-
fclle w inter aan land, menschen en beesten
veroorzaaktis onuitspreekelyk. De aarde was
ter diepte van vele voeten bevrooren en zo hard
als yzer geworden, waardoor alle groeyzaam-
heit als ten cenemaale weggenomen was. Vele
menschen en ontallyke beesten vond men door'
de felle vorst verstyft en dood, de eetwaren
en 't brood waren gelyk steen geworden, en
alle dranken en vogtigheden als ys. Alle bin-
nen-wateren en de snelstromenste rivieren ge
bruikte men als gemeene weegen met de zwaar
ste lastwagens. Niet alleen de Eems tusscben
Delfzyl en Oostfriesland wierden veilig met sle
den overgetrokken, maar ook de Zuiderzee tus
scben Slaveren en Enkbuizen was diermate
slegt en effen toegevrozeu, dat zonder gevaar
en met gemak dezelve gebruikt wierde'twelk
nooit van te voren meer gezien was, ja zelfs
dat nog booger 'draaft, schreef men uit Zwe
den, dat van Stokholm naar Abo in Finland
de Oostzee met paarden en sleeden gepasseert
wierde. Tot Petersburgh wierd een paleis met
alle toebehoren van ys zeer konstig opgemaakt,
waar neffeiis eenige stukken kanon stonden,
niet van metaal, maar ys, en die ieder, tot
eenige malen met een half pond buskruid
wierden geladen en afgeschoten zonder te
bersten of merkelijk verwijderen. De aan
houdende strenge koude maakte alle le -
vensmiddelen en brandstoffen schaars en drie
voud dierder als gewoonlyk, waar uit een ou-
beschrijP.ij'ke nood eu gebrek onder de gerin
ge menschen bestond cu schoon de mildadig-
heit der grooten en begoedste burgeren om
trent de armen en behoeftigen groot was, zijn
des niet tegenstaande de diaconjen met het
onderhoud van vcele honderden den nooddruf-
tigen meer als gemeenlyk bezwaaid geworden.
Door de koude en gebrek van voedzei stierf
een meenigle beesten, waardoor veele boeren
geruineert zijn het hooy ontbreekende moest
men stroo aan 't vee ten eeten geven dit ook
niet meer te vinden zyude, hielt men de
rieddakken van de boeren huyzerf af, om 't de
beesten voor te werpen die het door honger
gedwongen aten dat hen lt bloed ten bek uit
kwam. Het gezaaide koorn en ander veldge
wassen dagt mendat door de harde vorst
ten eenemaal bedorven was, dog tegen ver
wachting' was betten meestcn deele behouden,
om dat bet misschien zeer diep onder de
sneeuw bedekt is geweest, Verdere bijzonder
heden zullen wy niet melden wyl deez droeve
winter-tyd ieder een thans nog genoeg in ge
heugen legt als alleen dat God Almachtig
geliefde door deeze over groote koude ons van
de droevige kwaal en plage der paalwormen le
verlossen.
Maastricht, 8 Maait. De ge-
ruceule Keer is sedert verscheidene
dagen door eene besmettelijke ziekte
bezocht, welke tol heden toe niet
is kunnen geweerd worden de zie-
