Belgische tuinders willen importbeperking groenten
Vijftig cent voor een juridisch advies
Den Zeeuwschen Landbouw
Boeren in België
Geschiedenis
van de ZLM
- M.,
Evenals in Nederland verkeert de
glastuinbouw in België in een diep
dal. Gezien de huidige economische
situatie vragen landbouworganisa
ties de regering om uitstel van aflos
sing, verlenging van interestsub
sidie en overbruggingskredieten.
Mede door scherpere milieu-eisen
staat menig bedrijf te koop. Het
echtpaar Linda en Frank Lauwers
uit Vremde, nabij Lier, willen uitbrei
den maar kijken nu even de kat uit
de boom. Zij hebben een tomaten-
kas van 5500 meter in eigendom en
een kas van 5000 meter op
huurbasis.
Bewust hebben Linda en Frank niet
alles op één teelt gezet. "In de kas
die we van familie bijhuren telen wij
slasoorten als Lollo Rosso. Voor
spreiding van werk en risico past sla
in ons schema. Nu zijn wij blij dat
we meerdere teelten hebben. Ook
met een economisch afgeschreven
kas is een goede boterham te ver
dienen".
Linda en Frank hopen toch binnen
enkele jaren een nieuwe kas bij te
bouwen voor de tomatenteelt. "De
bank heeft gezegd dat wij eigenlijk
te klein zijn. Technische investerin
gen in tomaten zijn pas rendabel bij
meer dan 10.000 meter. Aan tuin
ders die nog willen uitbreiden of be
ginnen laat de bank tegenwoordig
weten dat zij beter een failliet bedrijf
kunnen overnemen. Het opstellen
van een financieringsplan verloopt
lang niet vlekkeloos meer".
In technisch opzicht haalt de familie
Lauwers, op jaarbasis, 40 kilo toma
ten van een vierkante meter. Bedrij
ven op substraat komen tot 60 kilo.
Het opdrijven van de opbrengsten
heeft de Belgische tuinbouw vooral
Wij vervolgen onze serie
'Boeren in België' met een
reportage over een glas
tuinbouwbedrijf nabij Lier.
Het echtpaar Lauwers uit
Vremde teelt vleestoma
ten, en daarnaast in een
bijgehuurde kas diverse
slasoorten. Ook. in België
verkeert de glastuinbouw
in een diep dal, maar toch
hopen Linda en Frank Lau
wers binnen enkele jaren
een nieuwe tomatenkas te
kunnen bijbouwen.
te danken aan de optimalisering van
de voorlichting. Frank Lauwers:
"Sinds Nederlanders hier met parti
culiere voorlichting zijn begonnen
heeft iedere organisatie deze vorm
van dienstbetoon aangegrepen.
Boerenbond, overheid en Bodem-
kundige dienst hebben inmiddels
een eigen voorlichtingsdienst".
Lauwers betaalt voor overheidsvoor
lichting jaarlijks een vaste contribu
tie van 2000 Bfrs. Hier kan hij
telefonische adviezen voor krijgen
en een paar maal bezoek van een
voorlichter. Wil hij meerdere keren
advies hebben dan volgt een extra
rekening. De Bodemkundige Dienst
verzorgt bij hem de analyses van
grond en water. Verder is Frank lid
van de Serrysten studieclub in de
regio Lier. Regelmatig verzorgt deze
club bijeenkomsten waarop infor
matie wordt uitgewisseld.
Importen indammen
Frank is bestuurslid van de Vlaamse
Tuinbouw Kamer van het Algemeen
Boeren Syndicaat. Momenteel is de
Kamer in onderhandeling met su
permarkten. Dit om te trachten de
onbeperkte importen uit Middel-
landse-Zeelanden in te dammen.
"Supermarkten laten onze tomaten
en andere glastuinbouwprodukten
liggen en kopen in het buitenland",
zegt Frank geïrriteerd. "Kwalitatief
doen de Westeuropese tomaten niet
ond§r voor de Marokkaanse. Onze
tomaten zijn eerder versleten maar
dat doet niets aan smaak en struc
tuur van de tomaat af.
Uit verkoopoogpunt promoten win
kels buitenlandse tomaten. Vorig
jaar brachten Belgische tomaten 25
Bfrs. op terwijl buitenlandse 40
Bfrs. moesten kosten. Dit klopt niet.
Wij willen meer controle op de in
voer. Nu komen er jaarlijks steeds
meer tomaten binnen. Op deze ma
nier kunnen wij niet overleven".
"Niet zelden blijven onze tomaten te
lang in de winkelschappen liggen",
vult Linda aan. "Zij worden dan
overrijp met alle gevolgen van dien.
De beschuldigde vinger gaat dan al
snel naar de tuinder die dagelijks
hard werkt om een goed produkt te
leveren. Gebruik van chemische
middelen is allang gereduceerd. Bio
logische bestrijding is algemeen. Wij
leveren alles af onder GT-stempel,
de Gecontroleerde Teelt".
Frank laat weten dat de eerste
besprekingen met de groot
winkelketens redelijk positief zijn
verlopen. "Zij luisteren al naar ons".
Grondontsmetting
Belgische tuinders hebben nog een
voorsprong op hun Nederlandse col
lega's doordat zij nog grond mogen
ontsmetten. Hier zal vlug verande
ring in komen. Op milieugebied
komt de Wet Vlarem 2 hard aan. Al
naar gelang de capaciteit van elec-
tromotoren en pompen en gebruik
van olie worden tuinbouwbedrijven
in een klasse ingedeeld. Grote tuin
bouwbedrijven ziet de overheid
straks als industrie. In 1996 moet al
les wettelijk kloppen. Vrijwel ieder
bedrijf heeft de vereiste milieuver
gunning aangevraagd maar nog nie
mand heeft het document
ontvangen.
Geen goed woord hebben Linda en
Frank over voor het huidige werkge
legenheidsbeleid. "Belgen en tot
Belgen genationaliseerde buitenlan
ders willen niet meer bij de tuin
bouw werken. Het is te zwaar werk
zeggen zij. Niet zelden maken de
vaste medewerkers misbruik van
hun sociaal recht. Met stempelen is
bijna evenveel te verdienen als met
werken".
Naast Linda en Frank zelf en vader
is er een vaste medewerker op het
bedrijf, een Ghanese asielzoeker.
"Wij zijn tot nu toe goed over hem
te spreken".
J.v.T.
Linda en Frank Lauwers uit Vremde (bij Antwerpenin hun toma
tenkas
Alweder moest de Prov. ten
toonstelling te Middelburg uit
gesteld worden, maar men zou
dan deze houden in 1914 en haar
kranig voorbereiden, zoodat zij
volgens de nieuwe zienswijze op
dit punt zoude zijn ingericht en
inderdaad een provinciale ten
toonstelling in al zijn omvang
zoude zijn.
De algemeene vergadering zou
echter niet te Middelburg gehou
den worden. De heer Löhnis, in
specteur van den landbouw,
kwam daar ook. Iman Kakebee-
ke en Zwagerman waren op reis
en dienden Nederlands belangen
elders; de 1e in de West, de an
dere in Zweden.
Het spreekt van zelf dat Van Oy-
en het weer moest hebben over
de paardenfokkerij, en wel in 't
algemeen, maar ook over die van
Walcheren in 't bijzonder. Of de
Walchersche landbouwers hem
nu liever hoorden dan toen hij ja
ren geleden er de eerste land
bouwvoordrachten hield? Zeker
zal hij ook nu wel Prügel gege
ven hebben.
De bietencultuur bleef een voor
werp van aanhoudende zorg.
Daarbij kwam de aardappelhan-
del, waarbij de heer J. Welleman,
in 1913 Hoofdbestuurslid, een
belangrijke rol vervulde Op Tho-
len had men een merkwaardig
geval gehad, waardoor het de al
gemeene handelsvoorwaarden
bij den koop en verkoop van
aardappelen ter sprake bracht.
Het geval was tusschen G.C. van
Zaaien, aardappelkoopman te 's
Hage, die door den Thoolschen
commissionair Arie Jansen aard
appels liet koopen. Deze kocht
die ook bij de Gebr. Klompe, ons
allen wel bekend, inzonderheid in
deze dagen. De mededeeling van
het geval lokte breedvoerige dis
cussie uit.
Nog iets dat duidt op nieuwe tij
den kwam op het tapijt. F. Koop
man Cz. had Zierikzee in
overweging gegeven aan het
Hoofdbestuur voor te stellen een
rechtskundig adviseur te benoe
men, teneinde de leden der
Maatschappij in de gelegenheid
te stellen raad te vragen in ge
schillen uit de wet op het arbeids
contract voortvloeiende. Het
Dagelijksch Bestuur wilde het
uitbreiden tot alle zaken waar
voor men iemand noodig achtte
die volkomen op de hoogte was
met de verschillende wetten ra
kende landbouw en veeteelt. Bij
Mr. Holtius in Groningen zou
men eens informeeren. Daar be
stond reeds een rechtskundig
bureau en het heette uitnemend
te werken.
In Limburg deed men het anders
en had men twee advocaten
aangesteld, die advies aan de le
den moesten geven voor de ko
lossale som van (risum teneatis
amici of foei dat gij lacht), voor
50 cent. Van Vredenburch
spreekt als zijn oordeel uit, dat
die rechtskundige adviseur zich
in ieder geval zal moeten bepalen
tot adviezen uitsluitend op land
bouwgebied. Anders was hij er
tegen. Dit was dan ook de be
doeling. Het Dagelijksch Bestuur
stelt voor Limburg te volgen en
er een te benoemen die dan voor
50 cent (het was toen in den ja
ren 1913!!) adviezen zou geven
uitsluitend in landbouwzaken,
ook in verband met het arbeids
contract. Bovendien zou hij de
vonnissen moeten opmaken der
arbitragecommissies. Men had
de veearbitragecommissie b.v. in
gesteld. Dit voorstel aangeno
men zijnde, benoemt het
Dagelijksch Bestuur Mr. Zaaijer,
die nog als onze waardige
priester van Themis met zijn te
genwoordigheid onze algemeene
vergadering vereert.
Maar Zierikzee, van waar de ge
dachte was uitgegaan, schreef
een tijd later, dat men met dien
rechtskundigen adviseur nog
duurder uit is, want in Zierikzee
betaalt men maar f 1,80 voor
een advies en aan den rechts
kundigen adviseur moet men
f 2,35 betalen, n.l. f 0,50 voor
't advies, f 0,90 voor 't lezen
van een brief en f 0,90 voor 't
schrijven van een brief en 5 cent
port. Van Oeveren die eerst het
instituut had toegejuicht ver
klaart nu ook gemoedelijk: Ik zie
er geen nut meer in. Wat was 't
geval geweest?
De benoemde adviseur had te
goeder trouw zijn bereidverkla
ring tot aanname gegeven, maar
bespeurde spoedig, dat mogelijk
jeugdige onnadenkendheid zijn
goed hart parten had gespeeld
en dat hij als man van eer, gelijk
htj is, ook tegenover zijn confrè
res, van het wettelijk tarief niet
kon afwijken. Hinc illae lacry-
mae. Vandaar die tranen.
Tholen zoekt een oplossing en
stelt voor hem aan te stellen als
rechtskundig adviseur voor een
In ons reiaas over de
eerste 80 jaar van de
ZLM zijn we aangeko
men in het jaar 1913.
Het hoofdbestuur van
de ZLM breekt zich het
hoofd over de vraag of
er een juridisch adviseur
moet komen en zo ja
hoeveel zijn adviezen
mogen kosten. Ook de
ze aflevering is ontleend
aan de jubileumrede die
de voorzitter uitsprak bij
het 80-jarig bestaan
van de ZLM in 1923.
jaar tegen f 1000 's jaars, waar
voor het bestuur der Z.L.M.
kosteloos advies krijgt en elk lid
Aardappels rooien in het begin van deze eeuw op een Zeeuwse
akker
recht heeft op een advies per
jaar, waarvoor het betaalt f 0,90
als het mondeling is en f 1,80
als het schriftelijk is, terwijl de
bedoelde ambtenaar deze bedra
gen int en afdraagt aan de kas
der Z.L.M. Of wel de Z.L.M. stelt
f 300 per jaar beschikbaar,
waaruit de kosten kunnen be
taald worden voor rechtskundige
adviezen voor het bestuur der
Z.L.M., de besturen der afdeelin-
gen en de arbitragecommissie.
Het Dagelijksch Bestuur heeft
tegen beide voorstellen bezwa
ren, omdat geen gelden er voor
kunnen uitgetrokken worden.
Het assumeert zich Van Vreden
burch, Iman Kakebeeke en Jac.
Welleman om nogmaals de zaak
te overwegen. Ik meen, dat de
inmiddels ontbrande wereldoor
log die overwegingen heeft
gestaakt.
11 Juni 1913 gedacht men te
Zierikzee het 70-jarig bestaan
der Z.L.M. in "Juliana". Men had
toen: twee 2jarige cursussen in
landbouwhuishoudkunde, 3 an
dere meisjescursussen, 9 voor
volwassenen, 23 landbouwwin-
tercursussen voor jongens, 3
voor meisjes. In 1892 was er één
cursus. In 1922 waren er 25. En
thans: 31 landbouwwintercur-
sussen, 1 in tuinbouwkunde, 10
voor volwassenen, 14 in land
bouwhuishoudkunde, 2 in paar
denkennis, 2 in hoefbeslag, 1 in
motorkennis. Voorts hebben wij
de R.L.W. school, de Middelbare
Landbouwschool te Hulst en de
Lagere Landbouwschool te Axel,
terwijl er het volgende jaar een
te Schoondijke staat geopend te
worden. Meerdere cijfers van
vergelijking zal ik U thans spa
ren. Zij worden opgenomen in
het verslag.
R Lindenbergh spreekt over de
groote kosten bij publieke ver-
koopingen. Hiermede wordt den
stoot gegeven tot oprichting van
een commissie van onderzoek
en tot een eindelijk vergelijk met
de notarissen, waardoor in de
provincie meer eenheid is
gekomen.
