sfiiii
Het ploegen gaat zwaar
Herstel spilfunctie graan is de enige oplossing
In de ban van varkenshouderij
Een week van
aardappelen en grond
Met het oog op
de verkiezingen....
VRIJDAG 5 NOVEMBER 1993
De laatste dagen van de oktober
maand is in onze NOORD
WESTHOEK zeer veel gedaan, ook
in de eerste dagen van november.
Rustig, wel fris, maar droog weer.
Het bieten rooien ligt prima op
schema en de laatste te rooien bie
ten kunnen, nu het november is,
wel aan de hoop gereden worden.
In ons gebied is al heel veel ge
ploegd, maar wat wordt er geklaagd
dat het zo moeizaam gaat, zwaar
trekken zoals we de laatste jaren
niet meer gewend zijn.
En het valt dan ook niet mee om
van zulk stug liggend land een zaai-
bed te maken om wintertarwe te
zaaien. Dit geldt voornamelijk voor
het verreden aardappelland. Het ge
lijktijdig zaaien en spitten gaat goed,
't komt dan goed gelijk te liggen
plus dat de grond, dus de structuur,
het minste schade lijdt. En zo gaan
we weer naar het einde van 1993.
Niet gemakkelijk, maar laten wij in
ons gebied nog maar niet klagen. El
ders in ons land worden/zijn de pro
blemen vele malen groter,
bijvoorbeeld oogsten die volledig
verloren zijn gegaan, waarvoor toch
onkosten zijn gemaakt.
De definitieve oogstramingen in ons
Zuidwesten zijn ook weer achter de
rug. Niet slecht, verre van dat, maar
toch wel iets gematigder dan eerst
werd berekend. Dit komt echter wel
meer voor. Het zijn en blijven altijd
momentopnames die per perceel
nogal kunnen verschillen. Maar bij
de definitieve ramingen is het over
zicht veel ruimer en zijn er meer per
celen bij betrokken. Nu we zelf ook
ongeveer een taxatie kunnen maken
van onze opbrengsten, gaat de prijs
vorming en ook de kwaliteit een rol
spelen. Op de kwaliteit (laat gerooi
de aardappelen) is men niet allemaal
even gerust (blauw). Laten we ho
pen dat het mee zal vallen, 't Kan er
echt niet meer bij, we zitten al ge
noeg naar het negatieve toe.
Afgelopen week de officiële toezeg
ging gehad betreffende de graan-
toeslagbijdrage '93, te betalen
tweede helft november. Voor velen
een welkome bijdrage in het schrale
inkomen dat ons naar verwachting
te wachten staat. Maar wat wordt
het gezinsinkomen beter van de
hulp die de noodlijdende landbouw
is toegezegd? Meestal vloeien zulke
bedragen alle kanten uit en komen
niet rechtstreeks op de plaatsen te
recht waar het nodig is, dus bouw
en vertrouw daar niet te veel op.
Toch zijn ze in Den Haag soms nog
te overreden om inkomens met en
kele procenten te verhogen. Enkele
groeperingen zien kans dit af te
dwingen en met succes. Maar de
zelfstandigen die moeten maar naar
minder en ook hun algemene lasten
stijgen. Grote bedragen gaan naar
enkele grote concerns in ons land,
maar dat helpt niet of nauwelijks.
Veel werkgelegenheid en miljoenen
guldens verdwijnen over de grens,
zonder dat daar iets tegenover
staat.
Hopelijk brengen de komende ver
kiezingen een ander beeld. Met de
manier waarop het nu gaat krijgen
steeds meer mensen moeite. Velen
binnen onze bedrijfstakken zullen
het niet overleven, door alle belem
meringen, mestwet, milieu,^ noem
maar op. Maar degenen die de ver
kiezingsfabeltjes schrijven weten
hoe we uit het dal moeten komen,
althans dat beweren ze. Hopenlijk
dat de ogen toch een keer open
gaan, en dat men inziet dat de
lasten ons allen uiteindelijk boven
het hoofd aan het groeien zijn. Zoals
het nu gaat is het geen karwei af
maken, zoals ons eens is beloofd,
maar wel afbreken.
De afgelopen week is het dan toch
droog gebleven, ledereen werd ge
prikkeld door het mooie weer, zo
doende zijn de werkzaamheden wat
oogsten en zaaien betreft deze
week op WEST ZUID-BEVELAND
goed opgeschoten. Aan de fruit
oogst wordt de laatste hand ge
legd, het aardappelrooien op de
moeilijk rooibare percelen gaat door.
Er zullen toch weinig aardappelen in
de grond blijven zitten, behalve
plekken met rot. Nu nog proberen
om ze droog te krijgen en hopen
een betere prijs.
Wat de prijsvorming betreft trekken
alleen de uien wat aan, voor de rest
is alles in mineur. Er is van alles veel:
fruit, aardappelen, tarwe, maïs, stie
renvlees, varkensvlees en biggen,
we gaan telen voor een overschot-
tenmarkt dus een wereldmarktprijs.
Minister Bukman zegt door het be
ter te doen dan anderen kan men
overleven. Met de factor weer
wordt echter geen rekening gehou
den. De inspanningen om een mooi
produkt te leveren, kosten moeite
en worden eigenlijk niet betaald. De
consument krijgt zodoende een
mooi levensmiddelenpakket aange
boden en als je dan naar de prijzen
in de winkels kijkt, zie je dat er toch
hoge prijzen gevraagd worden, ze
ker voor fruit en vlees. Er zou toch
eens bekeken moeten worden of er
een betere verdeling in dat stuk prijs
teler tot aan de consument kan ko
men, zeker nu de marges zo klein
zijn.
Zeeland is in de ban van varkens
houderij voor nieuwvestiging. Het is
eigenlijk een rare zaak, dat er zoveel
animo is om te beginnen in een tak
waar zoveel van is en waar zoveel in
verloren wordt. Maar die keuze is
vrij, of: moet vrij zijn. Als landbouw
moeten we proberen die kansen
open te laten, zodat iedereen een
tak kan kiezen die mogelijkheden
schept om het inkomen op peil te
houden. Maar dan wel het liefst op
de bestaande bedrijven met de on
dernemer van dat bedrijf, zeker nu
er meer mogelijkheden komen om
zelf geteelde voeders aan te wen
den. Ik denk dat er dit jaar nogal
wat maïs voor de varkenshouderij
gedorst is, er staat trouwens nog
vast ook. In dé slachtkuikensector
lopen nogal wat afspraken over
graan voor mest. Men moet er ove
rigens wel rekening mee houden dat
de voordelen gering zijn, nu er zo
veel bijprodukten op de markt ko
men voor een lage prijs.
Wat de fusie betreft zullen er de eer
ste vijf weken nogal wat vergaderin
gen gevoerd moeten worden. Het is
te hopen dat de belangstelling blijft
bestaan voor wat we gaan doen de
komende tijd in de afdelingen en
krijgen. Het zal nodig zijn om in te
spelen op de nieuwe situatie. We
moeten voorkomen "dat Wagenin-
gen ver weg is", dus we zullen zelf
in de regio attent moeten zijn, met
ondersteuning van beleidsmedewer
kers. Zeker op het gemeentelijk vlak
komt er nogal wat op ons af. Denk
maar aan de invulling van de
bestemmingsplannen, het natuur
beleidsplan, beheersovereen
komsten. Zeker nu de gemeenten
meer bevoegdheden krijgen, zullen
er toch mensen moeten zijn die zich
daarvoor beschikbaar willen stellen.
Ondertussen zijn we weer al bezig
met het bouwplan voor volgend
jaar. Er is in een week al veel ge
ploegd voor wintertarwe. Sommige
percelen hebben nogal te lijden ge
had door insporing en zwaar ploe
gen, maar de natuur kan veel goed
maken.
We hebben er lang op moeten
wachten, maar het is er uiteindelijk
toch van gekomen. Het droge weer
waarnaar een ieder ook in WAL
CHEREN uitkeek om de stagnatie
met name in de aardappeloogst,
maar ook in het wintertarwe zaaien
en wintervoor ploegen weg te wer
ken. Vooral in ons gebied zaten er in
vergelijking met andere delen van
Zeeland nog veel aardappels in de
grond.
In het weekend van 23 oktober was
dat nog 60-70%, maar dankzij het
huidige standvastige weer en de
taaie vasthoudendheid van mens en
machine zal toch nog veel van de
aardappeloogst gered kunnen wor
den, hoewel het rooien soms moei
zaam verloopt met veel grondverzet
en wegzakken van rooier of kipper.
De laatste loodjes wegen letterlijk
en figuurlijk het zwaarst. Toch sta je
ervan versteld wat de huidige mo
derne stortbakken er aan grond uit
weten te halen, zodat in combinatie
met een aantal ijverige mensenhan
den nog een redelijk schoon produkt
in de bewaring komt. De weersvoor
uitzichten voor de komende week
zijn goed, zodat als u dit leest, de
aardappeloogst ook in ons gebied
van datgene wat rooibaar is aan de
kant zal zijn.
Helaas zal een klein aantal telers
een perceelgedeelte of soms een
heel perceel moeten laten zitten
door te veel rot of slechte berijd
baarheid. In een najaar als dit komt
een slechte detailontwatering dui
delijk aan het licht, terwijl weer eens
is aangetoond dat er in ons gebied
nogal wat grond ligt die marginaal
geschikt is voor de aardappelteelt.
Het meest trieste is echter dat al het
gezwoeg, de vele uren werk soms
tot laat in de nacht en de vele repa
raties aan machines zich afspeelt
rond een aardappelprijs van mo
menteel 6 cent.
Intussen zijn zij die de aardappels
binnen hebben of geen hebben ge
had bezig met tarwe zaaien en win
tervoor ploegen. Als het weer het
toelaat zal er zeer veel tarwe wor
den gezaaid. Gebrek aan alternatie
ven, de hoge opbrengsten in 1993
en de grotere oogstzekerheid op de
wat mindere grond van tarwe ten
opzichte van zomergerst zijn een
aantal oorzaken. De vele regen
"Na regen komt zonneschijn", dit
gezegde kan men bijna letterlijk her
halen, wat betreft het weer. Na een
stormachtige koude week met hier
en daar veel regen is het de laatste
week van oktober en begin novem
ber mooi en zacht weer met lichte
vorst in de nacht. Door dit mooie
weer verlopen in het LAND VAN
HULST de oogstwerkzaamheden
van de laatste aardappelen, bieten,
cichorei, winterwortelen, witlof en
het dorsen van bruine bonen, mais
en teunisbloemen weer bijna overal
vlot.
Ook is hier en daar een begin ge
maakt met het ploegen en zaaien
van wintertarwe Men ziet het vee
links en rechts uit de weilanden ver
dwijnen. Naast de problemen die
sommige bedrijven hebben om het
hoofd boven water te houden, hoort
men af en toe ook positieve gelui
den wat betreft de prijzen van aard
appelen en uien. Hopelijk is dit van
blijvende aard.
De komst van vele duizenden Bra
bantse varkens houdt de gemoede
ren danig bezig. Men wil bestaande
bedrijven niet tegenhouden in hun
ontwikkeling, maar is tegen de
komst van nieuwe mammoetbedrij-
ven. De politiek verwijt de land
bouw dat men het niet zoekt in
betere kwaliteit, maar men vergeet
dat de lasten van milieu: hogere
pachten, hogere lonen, hogere tarie
ven van overheid en bedrijfsleven,
elk jaar steeds hoger worden, terwijl
de prijzen voor vele produkten al ja
ren steeds lager worden.
Met het oog op de komende verkie
zingen wil men wel wat extra's
doen, maar deze extra steun is niet
meer dan een druppel op een gloei
ende plaat. Laten we hopen dat de
dikbetaalde heren die over ons inko
men beslissen tijdig tot inkeer
komen.
Deze en vorige week waren de
omstandigheden gunstig voor
het zaaien van wintertarwe. Hier
is mts Op 't Hof uit 's-Heer
Arendskerke bezig een perceel in
te zaaien met Ritmo.
heeft zijn sporen op de grond ach
tergelaten. De grond ploegt zwaar,
ook op percelen waar in de nattig
heid niet is gereden. Wat de struk-
tuur betreft heeft de winter nog
heel wat goed te maken.
Het bietenrooien gaat geregeld
door. De tijd om op voorraad te rooi
en breekt aan. Het kon wel eens
Kerstmis zijn voordat de laatste bie
ten richting fabriek zijn verdwenen.
Toch zal als we het geluk hebben
van een droge novembermaand het
landwerk nog redelijk op tijd klaar
zijn.
In de rundveehouderij is de stalperi-
ode door het natte weer vroeg be
gonnen. De snijmaïsoogst is
goeddeels aan de kant. Hoewel
maïs op de grond groeit en niet er in
is er ook hier veel gemodderd en
soms veel slik op de weg. Veel snij-
maïs is te rijp gehakseld, wat ko
mende winter de kans op
luchttoetreding en daardoor broei
en schimmel vergroot. Een nauwe
lijks rijp gewas laat zich beter
vastrijden dan een overrijp gewas
met veel dood blad. Veel veehou
ders proberen nu op de drogere de
len drijfmest uit te rijden om zoveel
mogelijk opslagcapaciteit te hebben
voor de aanstaande winter. In sep
tember en oktober is er bijna geen
gelegenheid geweest. Al met al zal
de stalperiode lang duren.
In de kippen-, maar vooral in de var
kenssector blijft de marktsituatie
onverminderd slecht. Nu het in een
aantal primaire sectoren van de
land- en tuinbouw al een hele tijd
slecht gaat, gaan ook toeleverings
bedrijven in de secundaire sector de
gevolgen hiervan ondervinden (bij
landmechanisatiebedrijven, bedrij
ven voor zaaizaad en kunstmest en
loonwerkers). Er wordt weinig ge
kocht, investeringen uitgesteld
evenals onderhoud aan gebouwen
en grond en van het aller noodzake
lijkste wat aangekocht wordt, daar
van verloopt de betaling soms
moeizaam. We zitten in een neer
waartse spiraal zonder inzicht op
uitzicht.
Er is maar één oplossing voor de
huidige crisis in diverse sektoren,
ook in de veehouderij, hoewel nog
niet iedereen daarvan is doordron
gen, en dat is herstel van de spil
functie van het graan. Hetzij door de
prijs, hetzij door hectaretoeslag of
een combinatie van beide.
Vele trokken aan onze ogen voorbij
rechte en kromme in een lange rij
Veel handen maakten het werk niet licht
toch kon 's avonds die celdeur dicht
De eerste pech kwam bij Ko terecht
de ketting ging stuk daarop was hij niet tuk
Pa zei a/s dat alles is hoor je me niet klagen
daar heb je ons niet meer naar horen vragen
Het volgende? Aardappelen voor de bak
dat was beslist geen gemak
Ook kijken we er nu anders tegen aan
als iemand een half uur opscheppen is gegaan
Daarna ging het een tijd voorspoedig
en vooral goedmoedig
O ja ook Hep de stortbak even achteruit
daar waren we gelukkig weer snel uit
Pas op vrijdag ging het tegen zitten
wachten en wachten op een vrachtwagen
Toen ook geen tijd om even te pitten
maar vanaf vier uur konden we weer wat wagen
De zaterdag heb ik horen zeggen was minder
zelf had ik van de koorts wat hinder
Bas zag de auto al van verre aan
maar niet dat hij zou blijven staan
Hij bleek voor de auto te sterk
die trekker ging gewoon weer aan z'n werk
Moe wilde ook wel eens opschieten
en ging vast draaien
Toen moest er weer iemand in de grond graaien
Pa ging met een emmer gooien met een ander doel
dan nu werd getroffen
Voor Helene d'r hoofd was dat niet sloffen
Maar ze zijn allemaal geoogst
dus mensen nu proost
Kring Noord-Beveland
