Nieuwe tarwerassen VanderHave
voldoen aan hoge verwachtingen
De polis onder de loep!
Wintertarwe onmisbaar
Opbrengst van 13 ton mogelijk
Introductie A-merk zaaigranen
Tweede nieuwsbrief
grondontsmetting
AKKERBOUW
STUDIECLUBS
Suikerregeling
handhaven
Rassenbulletin
winterkoolzaad
De nieuwe tarwerassen Vivant
en Hereward, die vorig jaar voor het
eerst op de rassenlijst stonden, heb
ben volgens het veredelingsbedrijf
VanderHave in Kapelle in de praktijk
volledig aan de hoge verwachtingen
voldaan. In het hele land hebben de
ze rassen hoge opbrengsten en een
prima kwaliteitsprodukt opgeleverd.
Wat betreft het ras Vivant springt
vooral zuidwest-Nederland er uit
met hier daar een opbrengst van 12
ton. Een dergelijke opbrengst was
vijf jaar geleden nog ondenkbaar.
Na Arminda denkt VanderHave met
Vivant (voertarwe) en Hereward
(baktarwe) opnieuw sterke troeven
in handen te hebben. "Dit is het re
sultaat van jarenlang veredelings-
werk", stellen verkoopleider J. van
der Meij en marketingman L. Ver
steeg in koor. Ze zijn duidelijk niet
gecharmeerd van de toenemende
trend onder de boeren om eigen
zaaizaad te gebruiken. Daarmee ne
men de boeren een behoorlijk risico,
terwijl het professionele verede-
lingswerk onder druk komt te staan.
Uiteindelijk snijden de boeren zich
zelf in de vingers. "Zonder verede
ling was de sterke progressie in
opbrengst nooit mogelijk geweest",
aldus Van der Meij.
Resistentie
Het baktarweras Hereward heeft
het als nieuwkomer prima gedaan,
vindt VanderHava Het is kwalitatief
vergelijkbaar met Ritmo, heeft een
goed eiwitgehalte, een goede
strostevigheid en van de resistentie
heeft men hoge verwachtingen, al
weet je nooit hoe lang de resistentie
in de praktijk duurt. Maar een oud
en bijna afgeschreven ras als Armin
da is nog steeds resistent tegen ge
le roest. Bij Hereward is onder
normale omstandigheden een een
malige ziektebestrijding voldoenda
VanderHave heeft na Hereward nog
een veelbelovend baktarweras ach
ter de hand: Trawler. Het ras staat
dit jaar voor het eerst op de rassen-
lijst. Een andere nieuwkomer is het
ras Catamaran, dat in het tweede
jaar van beproeving is. Dit bakras zal
in meerdere landen op de markt
worden gebracht. Met name in De
nemarken heeft VanderHave een
sterke positie opgebouwd.
In de voertarwe verwacht Vander
Have dat Vivant een groot ras zal
worden. Ook hier is al weer een
nieuw ras van VanderHave op
komst, Galjoen. Dit vroege ras is in
het derde jaar van beproeving en zal
hoogstwaarschijnlijk volgend jaar op
de rassenlijst komen. Het is vooral
geschikt voor de lichtere gronden
en leent zich uitstekend voor dek-
vruchttoepassing.
Hoewel de opbrengsten en kwalitei
ten van de nieuwe tarwerassen al
op een hoog niveau zijn gekomen,
denkt VanderHave dat de grens nog
niet bereikt is. Zowel ten aanzien
van raseigenschappen als ten aan
zien van kg-opbrengsten is nog pro
gressie mogelijk. Een opbrengst van
Onlangs is voor de tweede keer een
Nieuwsbrief Grondontsmetting ver
schenen, uitgebracht door de kern
groep MJP-G met medewerking van
het IKC-AT en de PD. De nieuws
brief geeft actuele informatie over
grondontsmetting en daarnaast
worden de tien door de praktijk
meestgestelde vragen over de 1 mei
j.l. van kracht geworden Regulering
Grondontsmettingsmiddelen
beantwoord.
De kerngroep heeft een populaire
versie van de regulering gemaakt.
13 ton houdt VanderHave binnen af
zienbare tijd voor mogelijk. Overi
gens is de kg-opbrengst uiteraard
niet de enige factor. Ook de kosten
spelen een belangrijke rol. Voor de
boer is uiteindelijk het financieel sal
do van belang.
Vroege rassen
Volgens Ceres Nederland in Breda,
een ander kweekbedrijf, heeft de
graanoogst 1993 Aangetoond dat
een spreiding van rassenkeuze
noodzakelijk is. Veel tarwepercelen
rijpten dit jaar te laat af en konden
niet voor de regenperiode geoogst
worden. Volgens Ceres moeten
boeren het risico van misoogst ver
kleinen door te kiezen voor zeer
vroege wintertarwerassen. Ceres,
heeft hiervoor de rassen Eureka en
Soissons in het pakket. Met deze
rassen kan de oogst één tot twee
weken vervroegd worden.
Granen in het algemeen en wintertarwe in het bijzonder kunnen in
het bouwplan niet gemist worden. Het saldo komt op de tweede
plaats
Een vraag die in de jaren zeventig
ook wel gesteld werd, maar toen
om heel andere redenen is: "Heeft
wintertarwe zaaien nog zin?" Het
gewas wintertarwe leverde toen
een goed saldo op, maar veel ande
re akkerbouwteelten waren nog be
ter. Om bouwplantechnische
redenen luidde toen het antwoord:
"Ja". Ook nu nog moet op deze
vraag bevestigend worden geant
woord. Enerzijds omdat er geen al
ternatieve gewassen zijn waarvan
een grote oppervlakte geteeld kan
worden vanwege onvoldoende
vraag, anderzijds omdat de saldi
van deze gewassen over een reeks
van jaren genomen evenmin aan
trekkelijk zijn.
Peulvruchten, vlas, fijne zaden zoals
maanzaad, karwij en enkele gras
zaadsoorten zijn alternatieve gewas
sen met een gelijk of beter saldo
dan wintertarwe Er zijn echter
slechts mogelijkheden voor een be
perkte oppervlakte, zodat deze ge
wassen slechts een deel van het
graanareaal kunnen vervangen. Met
bieten zitten we vast aan een quo
tum. Met aardappelen en uien wil
het ook al niet meer zoals vroeger.
Wat betreft de granen is wintertar
we zeker niet de minste; wel de be-
drijfszekerste (zie tabel 1).
Niet alleen naar het saldo kijken
Er zijn een aantal specifieke eigen
schappen van graan, maar zeker
van wintertarwe te noemen, waar
we op moeten letten. Enkele ervan
zijn:
- Positieve invloed op de structuur
van de grond;
- Levert relatief veel organische
stof;
- Onkruidbestrijding is goed mo
gelijk, zelfs tegen wortelon
kruiden;
- Op een enkele uitzondering na,
is wintertarwe geen waardplant
voor bodemziekten (o.a. aaltjes);
- Goede dekvrucht voor graszaad,
behalve voor veldbeemd in ver
band met tarwe-opslag;
- Goede mogelijkheid voor de teelt
van groenbemesters, zowel on
der dekvrucht als in de stoppel;
- Prima voorvrucht voor aardappe
len, bieten en uien;
- De opbrengstzekerheid (kg en
prijs) van wintertarwe is groot.
De kg-opbrengst kan als geen
ander gewas gestuurd worden.
De prijs per kg en ha-toeslag zijn
bekend. Het saldo is niet minder
dan van andere granen;
- Recent toegelaten nieuwe mid
delen bieden perspectief om ook
in de teelt van wintertarwe aan
de doelstellingen van het Meer
jarenplan Gewasbescherming te
voldoen. De hoeveelheid actieve
stof kan worden verminderd met
behoud van resultaten.
Conclusie
Ondanks EG-tarwe-overschotten
zullen we wintertarwe moeten blij
ven telen, ondanks de wetenschap
dat de vaste kosten op een akker
bouwbedrijf per ha hoger liggen dan
het saldo van dit gewas. Op een en
kele uitschieter na geldt dit momen
teel voor alle gangbare gewassen.
Wellicht een bekende mededeling,
maar het is jammer genoeg niet
anders.
DLV Akkerbouw Goes,
C.J. Govers
Tabel 1. Vergelijking tussen de verschillende graanteelten in kg-opbrengst,
bruto geldopbrengst, toegerekende kosten en saldo per ha (geldopbrengst
is inclusief stro en ha-toeslag van f 660,— in 1994)
In enkele groepen van de Akker
bouw Studieclubs is het onderwerp
"verzekeren" aan de orde geweest.
Bij een snelle inventarisatie bleek
dat er per bedrijf verschillen bestaan
in de totaal te betalen premies van
f 11.000#t- tot f 21.000,— op jaar
basis. Voor de deelnemers van deze
studieclubs een reden om eens die
per in de polissen te duiken.
Gedurende twee bijeenkomsten
was er een intensieve uitwisseling
van cijfers en informatie: welk finan
cieel risico loop je? Welk risico is te
dragen (onder welke omstandighe
den) en welke niet? Over- of onder-
verzekerd?
Vooral de arbeidsongeschiktheids
verzekering (A.O.V.) gaf de nodige
discussie De verschillen in de A.O.V.
waren groot: prijsverschillen in de
premies waren niet alleen afhanke
lijk van o.a. de hoogte van de uitke
ringen, eigen risico, de wachttijd, de
eindleeftijd en de bijzondere voor
waarden maar bleken ook afhanke
lijk van de verschillende
maatschappijen. "Ik betaal dus een
paar duizend gulden per jaar om, als
ik een been zou missen, van de ver
zekeringsmaatschappij te horen dat
ik nog wel parkeerwachter kan wor
den!" Ook de relatief nieuwe milieu-
en rechtsbijstandsverzekeringen ga
ven aanleiding tot onduidelijkheden
en zelfs al frustraties: "Juist als je er
gebruik van wilt maken blijkt dat het
onder de uitzonderingen valt!"
Een algemene conclusie na deze
avonden was dat maatschappijen
vaak verschillende voorwaarden
hanteren. Ook bleek dat de voor
waarden niet altijd even duidelijk
zijn, een gesprek met de verzeke
ringsagent kan duidelijkheid geven
en mogelijk geld besparen.
Meer inzicht
Bovenstaand onderwerp vonden
veel deelnemers vooraf wat
abstract en zij zagen niet direct het
nut op bedrijfsniveau. Op de volgen
de bijeenkomst is daarom gevraagd:
"Wat hebben jullie met het onder
werp "verzekeringen" gedaan?" De
helft had in die tussentijd een ge
sprek met de verzekeringsagent ge
had: sommigen voor een
verandering t.a.v. de A.O.V., eerder
gemaakte foto's waren opgevraagd,
hertaxatie van gebouwen, uitbrei
ding danwel verandering van de
milieu-aansprakelijkheids- en rechts-
bijstandsverzekering of zelfs veran
dering van maatschappij. Twee
deelnemers gaan deze winter een
afspraak maken met de agent. Twee
anderen constateren dat ze tevre
den zijn met de huidige situatie. Zij
hebben ieder jaar een gesprek met
de verzekeringsagent: vergelijken
nieuwe voorwaarden met de oude,
volgen publicaties en informeren af
en toe ook bij andere maatschappij
en, zonodig wordt er bijgestuurd,
ledereen vond dat men meer inzicht
in verzekeringen in het algemeen
had en specifiek in die van het eigen
bedrijf.
Algemene conclusie: Verzekeringen
zijn onmisbaar voor een zelfstandig
ondernemer, maar hoeveel premie
er betaald wordt en wat er verze
kerd wordt, dat bepaald de onderne
mer zelf. Blijf dus alert!
In de Akkerbouw Studieclubs wor
den tal van dit soort onderwerpen
behandeld, waarbij de kennis en in
formatie van de collega's een bijdra
ge kunnen leveren aan het
ondernemerschap. Het is een ma
nier om een beter beeld van de toe
komstige ontwikkelingen in de
maatschappij en in de landbouw te
krijgen. Daarnaast is het mogelijk de
eigen bedrijfsvoering ter discussie te
stellen, laat je collega's eens kritisch
naar jouw bedrijf kijken.
Bent u geïnteresseerd? Neem dan
eens contact op met één van de be
geleiders. Zeeland: Luc Mangnus of
Jan Moggré, 01100-47758. West-
Brabant: Marga Jacobs,
01650-67777.
Gewas
Kg-op
Bruto geld
Toegereken
Saldo
brengst
opbrengst
de kosten
wintertarwe
8600
3285
1430
1855
zomertarwe
7800
2980
1340
1640
zomergerst
6400
2920
1030
1890
wintergerst
7400
2830
1360
1470
haver
7200
3120
1180
1930
Dit najaar introduceren Cavo Latuco
en enkele andere coöperaties het A-
merk onder de zaaigranen. De toe
voeging "excellent" geeft de graan-
teler de garantie dat hij het beste
zaaizaad heeft dat er op dat mo
ment te krijgen is. leder tarwe- en
gerstras is onder dit keurmerk ver
krijgbaar.
In een zak (eenheid) Excellent-
zaaizaad zitten 500.000 kiemkrach-
tige zaden. Dit betekent voor de
De Europese Commissie heeft aan
de EG Ministerraad voorgesteld de
bestaande EEG suikerregeling ook
in 1994/1995 te handhaven.
Dat betekent het handhaven van de
regelingen met betrekking tot de
derdelandenimporten, alsook de na
tionale steunregelingen. De com
missie wil vooraleer er een wijziging
komt in de suikermarktregeling het
resultaat van de GATT-besprekingen
afwachten.
De beperkende maatregelen inzake
innulinestroop moet dan ook ge
handhaafd blijven en opgenomen
moeten worden in de bestaande EG
regelingen suiker. Er zou voor de in
nulinestroop een contingent moeten
worden vastgesteld, aldus de Com
missie, met als referentieperiode 1
juni 1992 tot 30 juni 1993.
graanteler dat hij, bij het bestellen
van zaaizaad, niet meer afhankelijk
is van het duizendkorrelgewicht en
het kiemkrachtcijfer. Hij weet vooraf
exact hoeveel zaaizaad hij nodig
heeft. Immers, hij bestelt geen kg
zaaizaad, maar aantallen kiemkrach-
tige zaden.
Excellent zaaizaad heeft een specia
le filmcoating met ontsmet
tingsmiddel. Deze
ontsmettingstechniek geeft 100%
zaadbedekking en gebruikt boven
dien minder middel dan de traditio
nele methoden. Als gevolg van de
betere bedekking is de opkomst ho
mogener en beter (ca. 3 tot 4%).
Een ander voordeel van de filmcoa
ting voor de gebruiker is dat het niet
stuift en dat de zakken nagenoeg
schoon zijn.
De kostprijs per ha is voor "excel
lent" zaad niet hoger dan voor nor
maal zaad, aldus Cavo Latuco.
Het Wageningse DLO-instituut
CPRO heeft een rassenbulletin uit
gebracht over winterkoolzaad. Hier
in zijn de gemiddelde resultaten
weergegeven van zaadopbrengsten
en raseigenschappen zoals die de
laatste vier tot vijf jaar op de inter
provinciale proefvelden zijn vast
gesteld.
