SPREID DE RISICO'S
de vroegrijpe wintertarwe
Champignon
teelt klimt
langzaam
uit dal
Tuinders dreigen vast te
lopen met lozen afvalwater
zaai naast de laatrijpe rassen
Tweede helft zaadteeltseizoen voor een groot deel verregend
Lichtpuntjes zoeken
Moeilijk seizoen Radicchio
Snijrozen
CLO willen aanpassing van Lozingenbesluit
076-601556
"Goede afspraken nodig
over proefstations"
De natte septembermaand heeft
heel wat geld gekost, vooral de
zaadtelers op THOLEN zullen dit on
dervinden. Doordat we het hoogste
aantal mm wel min of meer misge
lopen zijn, viel het met de water
overlast door piasvorming over het
algemeen wel mee. Hierdoor zal er
op de goed ontwaterende grond
van de nog te rooien gewassen wei
nig rot voorkomen. De meeste
schade is dan ook ontstaan door de
langdurige regen periodes, welke
voor de zaadteelt al in de bloeitijd
behoorlijk schade berokkenden.
Dagen achtereen regen gaat altijd
ten koste van de zaadzetting, hoe
wel ook hier grote verschillen zijn in
de mate van gevoeligheid tussen de
bloemsoorten. Ook de mate van
verdeling kan hierin nog een rol spe
len en niet te vergeten de stand van
het gewas. Schrale gewassen ko
men onder zulke omstandigheden
het beste uit de bus.
De hoeveelheid gezet zaad zou ge
zien de volle stand van de gewassen
na de opkomst wellicht nog wel
meegevallen zijn, indien er tijdens
het afrijpen vrijwel geen regen
meer gevallen was. Maar het tegen
deel was waar. Wekenlang lagen de
ten dele rijpe gewassen te rotten op
het land. Hoe rijper een gewas is,
des te groter de schade door o.a.
schot en uitvallen. Het rijpste zaad
is het meest kwetsbaar en gevoelig
voor vocht. Dit zal in diverse partijen
tot kiemkrachtproblemen leiden. Dit
komt er dan nog achteraan, waar
over de teler echter vele maanden
na de oogst pas zekerheid heeft.
Een lage kiemkracht houdt in dat er
in eerste instantie zwaarder ge
schoond moet worden. Wanneer
het verschil echter te groot is, kan
het ook hiermee niet op de verplich
te norm gebracht worden. De be
treffende firma zal deze partij dan
als verloren moeten beschouwen
omdat deze geen handelswaarde
meer heeft. De teler ontvangt dan
een teleurstellend bericht. De ver
schillen in opbrengst en kwaliteit
tussen het eerste half jaar en het
tweede zullen dan enorm groot zijn.
De eerste berichten van de ge
oogste overjarige bloemzaden zijn
bijzonder goed. De omstandigheden
en de verwachtingen waren er dan
ook naar, maar het blijft altijd af
wachten met het telen van zaad. De
onverwachte uitschieters en te
leurstellingen kunnen, zowel onder
goede als onder slechte omstandig
heden nog voor verrassingen
zorgen.
De bladeren vallen, het wordt
herfst, ook in de BARONIE. In de
land- en tuinbouw is het momenteel
ook herfst. Sla een willekeurig
vakblad open, alles mineur. Waar
om? Waarom probeert men niet om
lichtpuntjes te ontdekken? Waar
schijnlijk moeten deze met een lan
taarntje gezocht worden, maar
toch!
De bedrijfstak nog verder in de put
helpen, is zo gebeurd. Je wordt er
moedeloos van als je alle artikelen
leest. Achter al die artikelen zitten
mannen en vrouwen met, mag ik
aannemen, gevoel. Als die nou eens
een heel enkele keer dat gevoel la
ten spreken in plaats van hun op
dracht zo exact mogelijk uit te
voeren. Ikzelf krijg ook wel eens het
verwijt alles te negatief te zien. Bij
volgende stukjes ga je dan toch be
ter opletten en proberen iets posi
tiefs te zoeken. Altijd schrijven dat
het weer slecht gaat en de prijzen
niet goed zijn, gaat ook vervelen. Ik
kan me voorstellen dat de lezers dat
nu zo langzamerhand wel weten en
deze stukjes gewoon overslaan.
Lichtpuntjes zoeken valt dus in de
praktijk niet altijd mee. In de Baronie
heb ik er gelukkig nog enkele gevon
den. Ik denk dan aan de opleiding
van zo'n 15 tuindersvrouwen die
buitengewoon goed verloopt. Een
opleiding tot zelfstandig beroepsbe
oefenaar. En het uitstel van een aan
tal milieu-investeringen voor
witloftelers. Dankzij de inspanning
en samenwerking van een aantal te
lers is dit gelukt. Ik heb er nu twee
genoemd en eigenlijk daag ik hierbij
alle praktijkschrijvers uit om er in
hun gebied ook twee te vinden.
Radicchio Rosso vergt een groot
aantal manuren, een uitgekiende
planning en passende weersom
standigheden. Bij verschillende
WEST-BRABANTSE telers is dit jaar
deze teelt echter niet naar wens
verlopen. Echt geld zal er niet bij
hoeven, maar van een redelijk ren
dement is in veel gevallen geen
sprake.
Het gehele jaar door is de prijs op de
veiling beneden de kostprijs geble
ven. Ingewijden dachten dat de prijs
begin augustus wel flink zou oplo
pen. Italië gooide echter roet in het
eten. Normaal stopt de produktie in
Italië de eerste week van augustus.
Nu zijn zij bijna een maand doorge
gaan met als gevolg een overaan
bod. Momenteel brengt grove
Radicchio weer tot f 4,— per kg op.
Bijna het drievoudige van een aantal
weken terug. Het seizoen in Neder
land houdt op de vollegrond half no
vember op zodat een hoog
Op alle Nederlandse bloemenveilin
gen worden de snijrozen nu aange
voerd in water waaraan een
uitvloeier en een antibacterieel mid
del is toegevoegd. Deze behande
ling gaat vaatverstopping tegen en
kan het vaasleven van de roos aan
merkelijk verlengen.
Bij snijrozen die direct na het afsnij
den in water worden gezet blijken
verstoppingen op te treden door de
ontwikkeling van bacteriën op het
snijvlak en in de stengel. De kleine
poriën waardoor het water in de
stengel van het ene houtvat naar
het andere loopt raken verstopt. Bij
droge bewaring van rozen kan ook
verstopping optreden doordat de
houtvaten volschieten met lucht. De
verstopping van de vaten bezorgde
de Nederlandse bloemisterij vroeger
veel kopzorgen. Het kwam nogal
eens voor dat rozen in de vaas niet
goed opengingen of al na enkele da
gen verwelkten. De onderzoeker die
heeft ontdekt hoe dit door andere
aanvoercondities is te voorkomen is
12 oktober jl. aan de Landbouwuni
versiteit gepromoveerd.
jaargemiddelde er niet meer inzit.
Telers die op contractbasis Radic
chio Rosso geteeld hebben zullen
dit jaar beter uit de bus komen. Een
hogere middenveilingprijs zit er in.
Struikelblok voor veel telers vormde
de explosieve groei in de voorzomer.
De meesten waren organisatorisch
niet in staat om tijdig de sla te snij
den. De gevolgen laten zich raden.
Een kwaliteit die niet onder de
hoogste uitbetaling viel. Daarnaast
is er tijdelijk een stroeve afzet ge
weest naar overzeese gebiedsdelen.
Ook al zijn er harde leverings- en
prijsafspraken, dan nog is het voor
een afnemer aantrekkelijker om el
ders goedkoper in te kopen. Aanbod
vanuit Nederland was er dit jaar
meer dan voldoende.
Buiten verwachting zijn dit jaar veel
aspiranttelers begonnen. Verder
hebben enkele bedrijven het groot
opgezet en zijn zich gaan specialise
ren. In het gehele land was Radic
chio te zien. Voor volgend jaar zullen
er ongetwijfeld een aantal afvallen.
Het uurloon komt in de meeste ge
vallen niet boven de f 10,—. De
echte werkers zullen overblijven.
Ook zijn verschillenden te overmoe
dig begonnen. Wie het, als neven
tak, te groot heeft aangepakt moest
een beroep op derden doen om het
gewas te snijden, en voor het
schoonmaken en inpakken.
Personeel inzetten is mooi maar niet
lonend. Alleen door zelf alle hande
lingen te verrichten is een boter
hammetje te verdienen. Assistentie
van overige familieleden is dan wel
een vereiste.
Een komkommerteler toont de plastic bak onder de doorwortelde
mat. De bak dienst voor de afvoer en recirculatie van water.
Als het zogeheten Lozingenbesluit
niet wordt aangepast, zullen vele
glastuinbouwbedrijven in onoverko
melijke problemen raken. Van bedrij
ven, die niet op een riool zijn
aangesloten, worden maatregelen
verwacht die in de praktijk niet zijn
waar te maken. Dit geldt evenzeer
voor de verplicht gestelde recircula
tie van gietwater, zo vinden de Cen
trale Landbouw Organisaties (CLO).
De CLO hebben deze week het rap
port Glashelder over het Lozingen
besluit WVO Glastuinbouw
uitgebracht. Dit besluit in de vorm
van een Algemene Maatregel van
Bestuur (AMvB) vloeit voort uit de
Wet Verontreiniging Oppervlakte
water. De CLO willen met het rap
port naar de achterban duidelijkheid
verschaffen over hetgeen bij de
WVO op het spel staat. Het parle
ment zal het ontwerp van het Lozin
genbesluit moeten wijzigen, vinden
de land- en tuinbouworganisaties. In
het rapport is een inventarisatie van
knelpunten gemaakt. Verder stellen
de CLO voor de te nemen maatrege
len te faseren. Een aantal maatrege
len kan op korte termijn worden
ingevoerd. Andere kunnen pas wor
den uitgevoerd wanneer het knel
punt is opgelost.
Grootste knelpunt is volgens het
rapport Glashelder het ontbreken
van riolering in vele plattelandsre
gio's en de mogelijke kosten en ca
paciteit van bestaande rioleringen.
De CLO vinden dat de overheid
moet zorgen voor de aanleg van een
riolering van voldoende capaciteit
tot aan het perceel van een
glastuinbouwbedrijf. Waar riolering
niet aanwezig is moet lozing op het
oppervlaktewater worden toe
gestaan.
Gemeenten
Waar de bestaande riolering onvol
doende capaciteit heeft, zullen de
meest vervuilende afvalwaterstro
men op de riolering geloosd moeten
kunnen worden. De gemeenten zijn
voor de riolering de eerste verant
woordelijke instantie. De CLO gaan
deze problematiek op korte termijn
aankaarten bij de Vereniging van
Nederlandse Gemeenten.
Recirculeren bij grondteelten is een
ander belangrijk knelpunt. Met tech
nisch betere watergeefsystemen,
die al beschikbaar zijn, is naar ver
houding het hoogste milieu
rendement te halen. Goede moge
lijkheden zijn er ook door verbete
ring van de waterkwaliteit. Als die
mogelijkheden volledig zijn benut,
komt bij de CLO pas recirculeren in
beeld.
Verder stellen de CLO dat bedrijven
met een glasoppervlakte van min
der dan 2.000 m2 niet onder deze
regelgeving mogen vallen.
CERES NEDERLAND BV
SOISSONS
Na een lange periode met lage prij
zen is er weer perspectief in de
champignonteelt. Vraag en aanbod
komen in evenwicht. Reden voor
deze opleving ligt aan het feit dat
veel bedrijven om technische of fi
nanciële oorzaak gestopt zijn. Ook
in het buitenland zijn arealen weg
gevallen. "Wij zijn voorzichtig opti
mistisch", zegt de heer F. Horlings,
hoofd ledendienst bij de CNC, de
champignoncoöperatie.
Horlings benadrukt dat vooral de.af
gelopen maanden de prijs flink her
steld is. "De voorraden bij de
industrie raken op zodat van die
kant meer vraag komt. Champig
nons die voor de versmarkt
bestemd zijn worden vlot afgeno
men. Duitsland, ons belangrijkste
exportlanden neemt goed af".
Volgens Horlings is het met de ge
dwongen sanering binnen de cham
pignonteelt wel meegevallen, maar
ligt inkrimping van het areaal veel
eer van telers die vrijwillig gestopt
zijn. "Veel telers, hoofdzakelijk klei
ne en oudere ondernemers, hebben
hun cellen leeg laten staan omdat zij
technisch verouderd zijn. Een veel te
lage prijs is dan de factor die hen
doet besluiten te stoppen. Aan de
andere kant starten momenteel ver
schillende telers met een nieuw
bedrijf".
Ondanks dat de consumptie per
hoofd van de bevolking met 3 kilo
stabiel blijft, verwacht Horlings dat
champignonteelt een goede toe
komst tegemoet gaat. "De milieir-
eisen en bestemmingsplannen gaan
nu een belangrijke rol spelen. Niet
iedereen die nog wil beginnen of uit
breiden krijgt alle vereiste vergun
ningen. In het buitenland zie je
hetzelfde verschijnsel. Qua kostprijs
kunnen ze het daar ook niet volhou
den met een te lage uitbeta-
lingsprijs. Nederland heeft dan nog
het voordeel dat zij bovenaan staan
op kwaliteitsgebied".
J.v.T.
De onderhandelingen over ver
zelfstandiging van de proefstations
kunnen weieens lang en moeilijk
worden. Het bedrijfsleven in de
land- ën tuinbouw moet spijkerhar
de afspraken maken met het minis
terie van Landbouw.
Dit zei J. van der Veen, voorzitter
van het Produktschap voor Sierge
wassen, op 7 oktober bij de opening
van een nieuw kassencomplex van
het Proefstation voor Glasgroenten
en Bloementeelt in Aalsmeer. De
overheid wil zich minder bemoeien
met het landbouwonderzoek. Er
wordt meer en meer aan het be
drijfsleven overgelaten. Maar de
overheid mag zich daarbij niet aan
haar financiële verplichtingen ont
trekken, vindt Van der Veen. "Het
bedrijfsleven heeft er geen trek in
om met de proefstations een nega
tieve boedel over te nemen".
