SPREID DE RISICO'S
zaai naast de laatrijpe rassen
co7^oTs^v de vroegrijpe wintertarwe
Boer en loonwerker worden
op de proef gesteld
Structuur grond heeft veel te lijden
Veel percelen getekend door diepe sporen
Lage graanprijzen slepen contracten mee
Zoals wel vaker bij extreme situaties
is het weer momenteel het gesprek
van de dag. De omstandigheden zijn
er dan ook naar. September heeft
ook in WALCHEREN een bijna re
cord hoeveelheid regen gebracht.
Vlissingen noteerde in totaal 152
mm, waarbij er soms op korte af
stand door het buiïge karakter grote
verschillen waren. We schrijven nu
begin oktober en de weersvoorspel
lingen wijzen nog niet op een weers-
omslag ten goede.
Als gevolg daarvan vordert het bie-
tenrooien maar moeizaam en door
de grote hoeveelheden regen ligt dit
op sommige dagen zelfs geheel stil.
Bruine bonen en stambonen staan
bij een flink aantal telers in de ruiter.
Bij anderen nog in de grond waarbij
getracht wordt door handwerk ze
alsnog in de ruiter te krijgen. Ook
dat gaat moeizaam, met regenkle
ding onder deze omstandigheden
over de grond kruipen is geen pretje
Bij uien zijn er ook grote verschillen,
het overgrote deel van de collega's
heeft kans gezien tussen de buien
door de uien van het land te krijgen.
Bij anderen die minder geluk had
den, liggen ze in het zwad en een
aantal percelen moet zelfs nog wor
den gerooid. Kwaliteitsverlies is het
gevolg.
Aardappels zijn een verhaal apart.
Hiervan zijn er nog maar weinig ge
rooid, bovendien staan er nogal wat
aardappels op moeilijk rooibare
grond. Door de gunstige rooi-
omstandigheden van de laatste ja
ren en de verbeterde
inschuurapparatuur om grond en
aardappels van elkaar te scheiden is
de teelt ook naar deze gronden ver
schoven. Groeien doen ze er wel,
maar de kwetsbaarheid bij on
gunstige rooiomstandigheden is op
deze komgrond bijzonder groot. Een
goed werkende drainage is dan te
vens van groot belang en kan er
voor zorgen dat op een gegeven
moment een gewas nog wel of niet
geoogst kan worden, waardoor drai
nage zich soms in één jaar terug
betaalt.
De mate waarin er momenteel nat-
rot voorkomt is moeilijk in te schat
ten en hangt met name ook van
voornoemde faktoren af. Het gevolg
van dit alles is, dat wij momenteel
machteloos en bijna werkeloos
moeten toezien hoe we steeds ver
der het najaar ingaan, het werk zich
steeds verder ophoopt en de te vel
de staande gewassen in kwaliteit
achteruitgaan. Was dit nu maar de
enige narigheid dan zou je kunnen
zeggen: "Een slecht jaar is nog
geen slecht leven", maar de structu
reel lage prijzen en de voorgaande
miskenning van de land- en tuin-
bouwproblematiek door de politiek
geven menigeen die in onze be
drijfstak werkzaam is een gevoel
van verlatenheid en gelatenheid. Op
deze manier gaat de spirit eruit en
dat is funest voor de sector.
Naast de boer is momenteel ook de
loonwerker een categorie die zwaar
op de proef wordt gesteld. Veel
werk, weinig werkbare uren, veel
onrendabele uren, straks wellicht
veel overuren en een grote kans op
machinebreuk.
Ook de grondgebonden veehouderij
ondervindt veel last van de nattig
heid: stukgetrapt grasland, onrustig
vee, dalende melkgift is het gevolg.
Snijmaïs is er nog weinig geoogst.
Velen wachten op beter weer. De
berijdbaarheid van de grond is
slecht en grond in de kuil is slecht
voor de kwaliteit. De niet grondge
bonden veehouderij heeft weliswaar
geen last van het weer, maar des te
meer van lage prijzen. Vooral voor
de vermeerderaars in de varkens
sector is het een drama. Toch kan bij
een weersomslag nog veel ten goe
de keren. Dan kan in korte tijd veel
werk worden verzet, maar het
wordt wel 5 voor 12. Hopelijk kun
nen we met Kerstmis vaststellen dat
veel nog op zijn pootjes terecht is
gekomen.
Intussen komt de datum waarop de
fusie van de ZLM met de twee an
dere organisaties een feit wordt
steeds dichterbij. Binnen ons gebied
worden er voorbereidingen getrof
fen om er zowel op kring- als op af
delingsniveau klaar voor te zijn. Op
24 maart 1994 vindt de stemming
voor de ruilverkaveling plaats. U zult
daarover deze winter uitvoerig wor
den geïnformeerd. Door vóór te
stemmen, werkt u ook aan morgen!
Het is ook voor een praktijkschrijver
uit WEST ZUID-BEVELAND moeilijk
om actueel te zijn, daar dit stukje
bijna een week geleden geschreven
is. Het belangrijkste werk aan het
begin van afgelopen week was, zor
gen dat de regenmeter niet overliep
en als gevolg daarvan water aflaten
waar nodig. Op veel plaatsen is het
land totaal onberijdbaar geworden.
Het weekend is veelbelovend, maar
de weersverwachting is nog steeds:
wisselvallig.
Het is treurig maar de voorsprong
die we hadden door een vroege
graanoogst is totaal verloren ge
gaan. Er moet nog erg veel gebeu
ren in ons gebied. De schatting dat
er nog 75% van de aardappels in de
grond zit, is naar mijn mening te
laag. Daar we nu al weten dat de
structuur van de grond bij het rooien
geweld zal worden aangedaan, zul
len we bij het opmaken van het
bouwplan (braken of niet) moeten
oppassen dat we onszelf niet "rijk"
gaan rekenen. De huidige tarweras-
sen kunnen hoge opbrengsten ge
ven. Maar bij zaaien op stuk
gereden grond moet de natuur wel
erg goed zijn best doen om dat na
deel op te heffen.
Daar we de laatste tijd erg veel wa
ter zien, kom ik vanzelf op het Wa
terschap. U weet dat de
bestuurssamenstelling drastisch ge
wijzigd kan worden, daar er ook an
dere belangengroepen in betrokken
worden. Het zal nodig zijn dat de 3
ZLO in dit Waterschap niet te laat
samenkomen om over deze materie
van gedachten te wisselen. Er zal
getracht moeten worden lijn te
brengen in de kandidaatstelling om
zodoende gespreid over het hele
waterschapsgebied kandidaten naar
voren te brengen en te steunen.
Op organisatorisch gebied staat er
ook veranderingen aan te komen.
Binnenkort zullen de leden van de
afdelingen in West Zuid-Beveland
een uitnodiging in de bus krijgen
een ledenvergadering bij te wonen
om een statutenwijziging goed te
keuren. De huidige bestuursleden
van de afdelingen zijn het er over
eens dat vorming van grotere afde
lingen een goede zaak zou zijn. Zeg
nu a.u.b. niet "zie je wel de pap is al
gestort", nee! Er komt een
bestuursvoorstel en de meerderheid
van de leden beslist of een afdeling
al of niet zelfstandig blijft bestaan.
Het is een voornemen van de huidi
ge bestuursleden en West Zuid-
Beveland om twee nieuwe afdelin
gen te vormen. U moet dit maar be
schouwen als een voorbericht.
Meer informatie bereikt u te zijner
tijd.
Welke trekker en welke hakselaar
komt het verst in natte grond? Vra
gen waarop personeel van loonbe
drijven in WEST BRABANT ZUID
ongetwijfeld antwoord kan geven.
"Ik zie het ook een beetje als
sport", merkte een trekker
chauffeur op. "Tegen het vastzitten
aan en er dan toch nog doorkomen
geeft je een soort kick. Vooral als
een collega blijft hangen". De boer
is er niet blij mee. Veel percelen zijn
getekend door diepe sporen die, al
naargelang de regenval van de dag,
gedeeltelijk gevuld zijn met water.
Aardappelen, suikerbieten en snij
maïs zijn van het land gehaald maar
zonder structuurschade is dit niet
verlopen.
Al met al is het rooien van suikerbie
ten op schema gebleven en zitten
voor ongeveer 40% de aardappelen
in de schuur of zijn meteen ver
werkt. Verschillende telers van sui
kerbieten zijn niet direct tevreden
over de analyse. Het suikergehalte
zou boven de 16% moeten liggen
maar bij een blik op het afschrift van
de suikerfabriek verdwijnt deze ge
dachte. Veel telers komen niet ver
der dan 15%. Het tarragehalte ligt
vrij hoog, rond de i5%, voor zand-
bieten aan de hoge kant. Tijdens het
t,„n O
De rooiwerkzaamheden dit na
jaar plegen een zware aanslag
op de structuur van de grond. Dit
half leeg geoogste aardappelper
ceel bij Wissenkerke lag er afge
lopen zaterdag stil en verlaten bij.
rooien, of het nu wel of niet nat is,
gaat met de moderne zesrijers vrij
wel alle grond van de bieten. Wel
licht dat dan de koptarra voor het
gros van de uitval zorgt. Wederom
komt om deze reden bij veel telers
het voorstel naar boven om de tarra
te splitsen in grond- en koptarra.
Nu is duidelijk te zien dat een groen-
bemester eerst een goede structuur
vraagt om voor een goede structuur
te kunnen zorgen. Op percelen met
onder de bouwvoor een verdichte
laag laat de bladrammenas of
mosterd het afweten. Van enig or
ganisch rendement zal geen sprake
zijn. Deze nazomer is er aanmerke
lijk minder groenbemester uitge
zaaid dan normaal. Mogelijk dat de
minder riante financiële positie op
de bedrijven een rol meespeelt.
Diverse landbouworganisaties in
Nederland denken een alternatief
gevonden te hebben voor land- en
tuinbouwers die al of niet gedwon
gen hun bedrijf moeten beëindigen.
Binnen natuuronderhoud komt
steeds meer vraag naar mensen die
de handen nog uit de mouwen wil
len steken. Bij veel leden wordt deze
suggestie niet in dank afgenomen.
Dat er enorm veel achterstallig on
derhoud is in bossen is zeker. Waar
om denken de beleidsmakers van
landbouworganisaties, toch een
zelfstandigen- en werkgeversinstel
ling, dan eerst aan hun leden terwijl
honderdduizenden in Nederland nog
nooit iets voor de staat verdiend
hebben. Of vinden zij dat dit onge
schoolde werk past bij mensen met
een landbouwopleiding?
Hoewel het op dit ogenblik een
mooie najaarsdag is, is het in HET
LAND VAN AXEL toch een sombere
gewaarwording wanneer je langs de
landerijen rijdt. Hoewel we ook dit
maal in ons gebiedje minder regen
hebben gehad dan elders, is het be
hoorlijk nat. Weliswaar gaan som
mige werkzaamheden gewoon
door, zoals bieten- en cichoreirooien
en is er al een enkel perceel snijmaïs
van het land, toch is er nog heel wat
werk wat er te wachten staat (en
ligt).
Tussen de buien door zijn er ook en
kele percelen bruine bonen gedor-
sen. Volgens, zoals dat in
journalistieke termen heet, door
gaans goedingelichte kringen wel
met veertig procent vocht. Eer het
produkt dan droog is, gaan er een
hoop droogkosten af. En hoe is dan
de kwaliteit? Wie zijn bonen nu nog
in de grond heeft staan, heeft wel
licht ook zorgen, maar misschien
ook hoop op beter weer. Toch zal er
ongetwijfeld schade zijn en wie
durft er te wachten tot het eenmaal
goed is.
Teunisbloemen staan er hier en daar
in de stuik, doch treedt daar geen
schimmel op nu het zolang nat en
vochtig gebleven is? Die partijen die
op het zwad liggen, en dat zijn er
heel wat, kunnen op de lange stop
pel wel wat verdragen. Als ze echter
in het water gelegen hebben, zal er
ongetwijfeld ook schade zijn. Ook
liggen er nog enkele uienpercelen in
het water. En nog zo'n 75 procent
van de aardappels zal er in de grond
zitten. Nu is aardappels rooien in de
eerste helft van oktober heel nor
maal, maar wil dat nu ook in 1993
het geval zijn, moet het dus wel
vlug gaan drogen. Al met al komen
we tot de conclusie dat we een tijd
lang een zeer vroege oogst ver
wachtten, wat ook in deze rubriek
regelmatig is verwoord, maar dat
het uiteindelijk toch nog laat gaat
worden. Zo zie je maar weer dat in
ons vak het moeilijk is voorspellin
gen te doen.
Inmiddels staat ook al weer het
eerste vee op stal. Vooral het wat
meer luxe jongvee kan onder deze
omstandigheden niet naar buiten. Er
is wel nog volop gras, maar voedsel
zit er weinig meer in. Voordeel voor
de veehouder is dat de voerprijzen
op een laag niveau liggen. Er is ruim
voldoende aanbod en dat heeft z'n
weerslag op de prijzen. Helaas gaat
dit verhaal ook op, nog steeds, voor
alle andere produkten in wat voor
sektor van de landbouw dan ook.
Want ook in de melkveehouderij
rommelt het. Volgens het AD is er
sprake van oprichting van de melk-
veehoudersbond. Dit in navolging
van de akkerbouwvakbond.
Dat de granen een spilfunktie ver
vullen komt ook weer tot uitdruk
king in de contractteelt. De
contracten voor de graszaadteelt
worden danig naar omlaag aange
past voor oogst 1994. Doch ook de
contracten voor teunisbloemen zou
den volgens de eerste berichten
voor oogst '94 maar op f 3,80 per
kg uitkomen. En bij de onderhande
lingen tussen Benuline en de telers
van cichorei wordt ook door de on
derhandelaars van Benuline verwe
zen naar het saldo van tarwe.
Mogelijk dat ook deze contracten
die voor 1994 afgesloten zullen
worden lang geen f 130,— per ton
meer zullen bedragen. In de wandel
gangen wordt over f 100,— gerept.
Wat blijft er dan nog over.
Deze week vingen we ook nog wat
op over de malaise in de varkens
houderij met name in de fokkerij.
Eén op de drie biggenfokkers zal op
korte termijn in acute problemen ge
raken. Voor de gesloten bedrijven
liggen deze cijfers één op zeven. En
ook in deze sektor zijn de vooruit
zichten nog steeds somber.
yj,, SOISSONS
