Den Zeeuwschen Landbouw
Zeeuwsche kikkerbilletjes naar Parijs
Wat heeft Israël te bieden?
Geschiedenis
van de ZLM
Vraagtekens bij bosplannen
Kommer en kwel
Het blijft slecht gaan
in zeugenhouderij
Van de hengsten kwam men op
de kikkers. Reeds eerder had
men uit Hulst verzocht er op aan
te dringen, dat de kikkers en
padden werden beschermd.
Maar al te groot zou het eindelijk
gemis dezer Zeeuwsche nachte
galen zijn, die aan het landschap
zoo'n wondere bekoring weten
te geven. Het gevaar voor deze
dieren werd erger. Naar de Halles
Centrales te Parijs werden in
1897 4640 kilogram kikkerbille
tjes schoon aan den haak alleen
van het station Hulst verzonden
en van 1 Januari 1898 tot 18
April reeds 1054 KG en dan nog
1000 KG uit Sas van Gent. De
Z.L.M. zou bij de regeering op
dit erge feit wijzen, want het nut
van den kikker werd algemeen
erkend.
Dat was niet met den leerplicht
het geval. Deze werd besproken
in verband met den veldarbeid.
De Z.L.M. wilde a. leerplicht tot
aan het 12e jaar; b. 2 achtereen
volgende weken vacantie, te re
gelen door het gemeentebestuur
in overleg met den districts
schoolopziener; c. verplicht her-
halingsonderwijs tot het 16e
jaar, gedurende 4 winteravonden
van 5-7 uur 's avonds, 8 uren in
de week. De afdeeling Hulst ging
daarmede niet accoord en richt
te een tegenovergesteld verzoek
aan de Staten-Generaal. Ook
werd het behandeld in de afdee
ling Heinkenszand en in het dag
blad De Zeeuw. De Zeeuw was
altijd zeer welwillend tegenover
de Z.L.M., maar bestreed nu haar
als zoude men politiek er in ha
len. Men weet hoe een groot
deel der politieke rechterzijde te
gen den leerplicht was gekant.
Alhoewel Mr. Hennequin een po
litiek persoon was en uit meer
dere feiten dat ook is af te
leiden, was noch door hem noch
door de vergadering in dezen aan
politiek gedacht. Men zou dan
immers groote verbittering en
tweespalt in de Z.L.M. gekregen
hebben, die uitsluitend land
bouwbelangen te behartigen
heeft. Er was, en hierin zat het
misverstand, niet door de Z.L.M.
om leerplicht gevraagd, maar om
wijziging met het oog op land
bouwbelangen van een wetsont
werp op den leerplicht. Over het
beginsel zelve liet zij zich niet uit.
De vriendschap met De Zeeuw
werd er niet door verstoord en is
thans nog van de beste
Tal van jaren gingen voorbij,
waarin geen vergadering werd
gehouden, of het een of ander
van de paardenfokkerij was ter
tafel. De Voorzitter der afdeeling
Zeeland van het N.P.S. was er
menigwerf bij. Het was de heer
F. Hombach. In zijn grooten ijver
had hij zich eens in een afzon
derlijk adres gericht tot de Prov.
Staten met een verzoek om sub
sidie voor de paardenfokkerij.
Zijn medebestuurders wisten
het niet. Het Hoofdbestuur der
Z.L.M. vond dat verkeerd en oor
deelde, dat voor goeden gang
van zaken alles moest gaan over
In onze vervolgserie
over de geschiedenis
van de ZLM zijn we aan
gekomen in het jaar
1898. Bijgaand relaas is
ontleend aan de jubi
leumrede, die de toen
malige voorzitter in
1923 uitsprak ter gele
genheid van het 80-jarig
bestaan van de ZLM,
dat in Tholen werd ge
vierd. Het verhaal geeft
een aardig inzicht in
wat toen de hoofdon
derwerpen waren op de
agenda van het ZLM-
bestuur.
de Z.L.M. Ged. Staten waren ook
van dat oordeel en verdedigden
bij de memorie van toelichting
het Hoofdbestuur en rieden aan
rijkssubsidie te vragen. De vee
teelt en zuivelbereiding werd niet
vergeten. Er werd aan de regee
ring geld gevraagd om een zui-
velconsulent aan te stellen, gelijk
enkele provinciën dezen reeds
hadden.
België zat ons anders weer
dwars met den veehandel. Men
zon op represaillemaatregelen,
maar achtte deze toch gevaarlijk.
Immers Frankrijk en Engeland
lieten ook tijdelijk ons levend vee
niet toe. Het was ook wel ons ei
gen schuld. Waarom toch na
men wij in Nederland niet
krachtiger maatregelen tegen de
longziekte onder het vee. België
had veel strenger maatregelen
en moest dus wel streng zijn bij
den invoer.
De Zeeuwsche veeteelt was ook
niet geheel op de hoogte. In
1896 deed te Wageningen eind
examen B, de heer V.R.Y. Croe-
sen, die nadat hij te Berlijn
gestudeerd had, examen M.O.
Landbouwkunde deed in de rich
ting van veeteelt en zuivelberei
ding. Deze bood zich aan tot het
houden van voorlezingen. I.G.J.
Kakebeeke beval hem aan als
een zeer bekwaam man. Hij was
bereid achter elkaar in verschil
lende afdeelingen zonder ver
goeding te spreken. Zoo kwam
de tegenwoordige Voorzitter van
het K.N.L.C. in Zeeland.
Een post voor een zuivelconsu-
lent werd op de begrooting ge
bracht. Een instructie werd voor
hem vastgesteld, gezien die van
de Geldersche Landbouw Maat
schappij. Spoedig daarna werd
L.J.M. Koert benoemd. De land
bouw en veeteelt gingen betere
tijden tegemoet. Men had ook
het voorrecht aan de nieuwe af
deeling Landbouw aan het de
partement ons eerelid Mr.
Sickesz te zien.
Behalve de veeteelt, vergat men
ook de varkensfokkerij niet. De
Directeur Cosman van het Vlis-
singsch abattoir beval den aan-
fok van Yorkshire varkens aan en
was bij het invoeren van fokdie-
ren behulpzaam. De Minister
was weldra bereid subsidie hier
voor te geven.
Intusschen vermeerderden de
cursussen in Axel, Oostburg, IJ-
zendijke, Nieuwerkerk, met de
onderwijzers Bijleveldt, Kooiman,
Wale, ad. Onze J.W. van Oeveren
vond proefvelden wel aardig,
maar men moest een proef hoeve
hebben. Herhaaldelijk kwam hij
daarop terug en voor iets wat
goed is moet men volgens hem
geen moeite en kosten ontzien.
Maar Hanken, die reeds in den
Wilhelminapolder dirigeerde,
vond het toch veel te duur, ter
wijl bovendien in de onderschei
dene deelen onzer provincie ook
weer verschillend werd geboerd
en de omstandigheden niet over
al gelijk waren.
Tafereel van het boerenleven rond de eeuwwisseling
Israël, 5-15 november, 11-daagse
vlieg/rondreis. U bezoekt beroemde
plaatsen uit de bijbelse geschiede
nis zoals Jeruzalem, Bethlehem, Je
richo en Massada èn u maakt
kennis met het moderne Israël.
Boottocht op het meer van Galilea;
tocht door de schitterende Jordaan-
vallei; gelegenheid tot "drijven" in
de Dode Zee en agrarische bezoe
ken bij diverse kibbutzen. Zéér af
wisselende rondreis.
Nieuw!! Chili, 15 november-4 de
cember, 20-daagse vlieg/busrond-
reis. Chili is het meest langgerekte
land van de wereld, met een lengte
van 4.300 km en een breedte van
slechts 120 tot 380 km. Het land
schap is zeer gevarieerd: hoge ber
gen (bijna 7.000 m), vulkanen,
woestijnen, vruchtbare valleien, me
ren en prachtige fjorden. Program
ma o.a.: rondrit in hoofdstad
Santiago; bezoek Agrarisch instituut
en Ranch met barbecue en folklore-
muziek; Petrohue Nationaal Park
met prachtige watervallen; naar Pu-
con, gelegen aan het Villaricameer,
met uitzicht op de vulkaan Villarica;
Nationaal Park Bary Jorge, een
woud met varens, kaneel- en olijfbo
men; bezichtiging landbouwgebied,
gelegen in woestijn. Koelte en me
ren in het zuiden - de heerlijke
warmte en woestijn in het noorden!
Het Landbouwschap zet vraagte
kens bij de plannen van staatssecre
taris Gabor van Landbouw en
Natuurbeheer om in het ontwerp-
bosbeleidsplan de komende 25 jaar
75.000 hectare bos extra aan te
planten.
Volgens het schap is het onzeker of
de overheid over voldoende midde
len beschikt om een dergelijk ambi
tieus plan te verwezenlijken. Het rijk
heeft immers nu al de grootst mo
gelijke moeite om de ecologische
hoofdstructuur rond te krijgen, zo
schrijft het schap in een advies aan
de staatssecretaris.
Het Landbouwschap vindt dat de
aanplant van tijdelijk bos voor de
houtteelt op landbouwgrond moge
lijk moet zijn. Dit hoeft dan ook niet
planologisch te worden geregeld.
De regeling waarbij grondeigenaren
de mogelijkheid wordt geboden
overal permanent bos aan te plan
ten stuit echter wel op bezwaren.
Op deze manier dreigen her en der
plukjes bosaanplant te ontstaan
zonder dat er een afweging is ge
maakt tussen het landbouw- en
bosbouwbelang.
Als er al meer bos moet komen,
dient dat volgens het Landbouw
schap te gebeuren op grotere qua
plaats goed afgewogen complexen.
In het bosbeleidsplan van Gabor
wordt nu slechts aan gemeenten
gevraagd het bestemmingsplan aan
te passen zonder dat andere func
ties worden meegewogen.
Het Landbouwschap heeft er be
zwaar tegen om via bosbeleid de
aanleg van landgoederen te stimule
ren, zoals de staatssecretaris in het
plan verder voorstelt. Met de aanleg
van minimaal vijf hectaren bos
wordt het nu via een achterdeur
mogelijk voor particulieren op een
willekeurige plek een exclusieve wo
ning te bouwen, terwijl het beleid er
altijd op is gericht om woningbouw
zoveel mogelijk te concentreren.
In het LAND VAN HULST is na de
zomertijd geen verandering in het
weer opgetreden. Maandag 27 sep
tember, zware buien tot 70 mm in
12 uur. Dit is ook de oorzaak dat er
afgelopen week niets aan de nor
male werkzaamheden gedaan is. Er
moest water afgevoerd worden om
de schade zoveel mogelijk te beper
ken. Het zal later blijken of men daar
in geslaagd is.
De meest kwetsbare produkten zijn:
aardappelen, winterwortelen en
witlofpennen. De uien waren geluk
kig voor het allergrootste gedeelte
geborgen. De bruine bonen zijn ge
deeltelijk geruiterd, maar die nog
vast staan zullen toch schade oplo
pen. Het maaien met de maaibalk
zal problemen geven. De roep om
kwaliteit wordt steeds groter. En om
er dit jaar aan te voldoen, wordt
steeds moeilijker, aardappelen met
een laag onderwatergewicht, witlof-
pennen die vertakkingen hebben.
Er zijn problemen voor het Water
schap om het water zo snel moge
lijk geloosd te krijgen. Door het
sluiten van de gemalen te Walsoor
den en Kruispolder, is er extra werk
voor het gemaal Kampen. Waar
schijnlijk financieel voordelig en
technisch mogelijk, maar het zwak
ke punt is de te hoge aanvoersnel-
heid van het water in het
toevoerkanaal.
Nog steeds geen duidelijkheid over
de pachtnorm '92 en de doorbere
kening van de 50% water
schapslasten. De Grondkamer heeft
van de Domeinen het verzoek ge
kregen om de hoogst toelaatbare
pacht vast te stellen. De verande
ring die optreedt is: de voorwaarde
50% doorberekening van water
schapslasten, waaronder verpacht
wordt. Hieraan zal een prijskaartje
hangen. Nu zal blijken hoe onafhan
kelijk de Grondkamer kan opereren.
Durft men de knuppel in het hoen
derhok te gooien of kiest men voor
het afschaffen van het systeem met
een Grondkamer. Moet de pachter
betalen, dan heeft het niets met
pacht te maken, maar is het een be
lasting geworden (alles direct naar
de minister van financiën).
De afzet van de produkten loopt op
een laag pitje tegen lage prijzen.
Hoe zijn de vooruitzichten naar het
laatste regeltje voor het oogstjaar
'93? Vele boeren vragen zich dat af.
Komt er nog toevoer of gaat het
waakvlammetje uit?
Wenen - Oostenrijk, 10-14 decem
ber, 5-daagse vliegreis/4 overnach
tingen in Wenen. Programma o.a.:
rondrit Wenen met Stephansdom,
Raadhuis en bezichtiging van het
majestueuze Slot Schönbrunn; be
zoek klooster Stift van Melk; tocht
langs de Donau; folkloristische
avond; operettevoorstelling in de
Volksoper.
Voor andere informatie of uw aan
melding kunt u bellen naar het Se
cretariaat van Agrarische
Studiereizen, Kleine Oord 179, 6811
HZ Arnhem, tel. 085-512087. Ook
geopend op zaterdag, 9.00-12.30
uur. Op werkdagen, 08.30-17.30
uur.
In MIDDEN EN OOST-BRABANT zijn
de oogstomstandigheden verre van
ideaal. Maar desondanks wordt er
toch iedere dag weer uitgereden om
te hakselen dan wel te rooien. Door
de goede opbrengst in kilo's en de
lage prijzen is men wel eerder ge
neigd om de laagste natte plekken
te laten staan. De ervaring heeft ge
leerd dat je met het huidige zware
materiaal maar beter kunt wegblij
ven op plaatsen die je niet ver
trouwt.
Behalve de loonwerkers en de agra
riërs die tobben hoe ze moeten
oogsten is er nog een grote cate
gorie die zwaar tobt, namelijk de
zeugenhouders. Weinigen hebben
zulke slechte tijden meegemaakt als
nu. En het gaat al meer dan een jaar
niet goed in de zeugenhouderij en
de situatie is helaas uitzichtloos,
ledereen weet echter wel dat het
structurele overschotprobleem op te
lossen is door vele stoppers. Maar
dan wel een koude sanering. Maar
ja, niemand wil stoppen want 90%
is modern ingericht en omschakelen
naar bijvoorbeeld mestvarkens is
niet rendabel doordat men dan geen
levensvatbare tak overhoudt. Ja,
maar dan moet de regering die
gunstiger maken, klinkt het dan.
"Neen", is het antwoord. We weten
allemaal dat we niet meer mest
moeten gaan produceren, willen we
als bedrijfstak serieus genomen
worden.
Er is een werkgroep "Beter Mestbe
leid" die probeert een zo praktisch
mogelijke oplossing te vinden, die
een groot draagvlak heeft onder een
ieder die mest produceert, vervoert
en ontvangt. Helaas lijkt dat echter
alleen in het zuiden begrepen te
worden. Ook hier tref je weer duide
lijk het contrast noord-zuid aan.
Maar de werkgroep waarin enkele
zeugenhouders zitting hebben,
weet toch goed waar ze mee bezig
is en dat de plannen een uitkomst
zijn voor heel Nederland. Daarom
betreuren ze het dan ook dat de
Zeeuwse gemeentes hun grenzen
sluiten voor intensieve bedrijven.
Anderzijds, blijft op deze manier een
zeker afzetgebied bestaan voor de
mest.
Maar dit alles neemt niet weg dat
het slecht blijft gaan in de zeugen
houderij en dat overschakelen be
halve kapitaalsvernietiging ook nog
eens onmogelijk is door de algehele
malaise in de economie.
