Behandeling steunaanvragen
van boeren duurt te lang
Oogstverwachting appels en
peren onveranderd
Klantgericht?
Allicht!
Alarmbel
■fiil
Forse stijging bijstandsaanvragen zelfstandigen
Nieuw stikstof advies
IKC Veehouderij
CLO-jaarthema:
KNLC- Commentaar
Ontheffingen
AM-beleid
Lustrum AHS
Den Bosch
VRIJDAG 24 SEPTEMBER 1993
Om de boeren en tuinders in finan
ciële moeilijkheden optimaal te kun
nen helpen, is meer afstemming en
overleg nodig. De aanvraagprocedu
res voor het Borgstellingsfonds (BF)
en het Bijstandsbesluit Zelfstandi
gen (BZ) duren nu naar de mening
van de Commissie Bedrijfsontwik
keling en Voorlichting van het KNLC
veel te lang. Daarnaast kunnen de
banken soepeler zijn en zijn de BF-
en BZ-regeling beide voor verbete
ring vatbaar.
Ook in de maand augustus steeg
het aantal aanvragen voor het
Bijstandsbesluit Zelfstandigen (BZ)
fors, met name in de sectoren
glastuinbouw en varkenshouderij.
Van de stijging van 170 naar het to
taal tot en met 31 augustus 1993
van 814, namen de sectoren
respectievelijk 71 en 66 voor hun
rekening. De Commissie Bedrijfs
ontwikkeling en Voorlichting (BÓV)
van het KNLC vreest dat het aantal
B-aanvragen slechts het topje van
de ijsberg van de problemen aan
geeft. "De boeren en tuinders lopen
namelijk eerst naar de bank voor ex
tra kredieten (rekening courant),
hoewel dit een zeer dure vorm van
financieren is", aldus de Commissie.
Herfinanciering
Omdat de extra kredieten leiden tot
extra rentelasten, zouden de banken
zich soepeler moeten opstellen.
"De banken zouden tot herfinancie
ring van het betrokken bedrijf moe
ten komen", denkt de Commissie.
Hierbij is een belangrijke rol wegge
legd voor de plaatselijke bestuur
ders van de regionale vestigingen
van de (Rabo)bank. De regionale
vestigingen zijn autonoom en de
herfinanciering is typisch een zaak
van de regionale vestiging. De plaat
selijke bank en haar bestuurders zijn
daarom in eerste instantie aan
spreekpunt.
Lukt het niet meer om alleen met de
bank een regeling te treffen, dan
kan de ondernemer een beroep
doen op het Borgstellingsfonds (BF).
Levensvatbare bedrijven met tijdelij
ke financiële problemen kunnen in
aanmerking komen voor een zoge
noemde BF-garantia Het fonds
staat in dat geval garant voor de on
dernemer, waarna de bank alsnog
voor de financiering zorgt. De Com
missie BOV contstateert enkele
knelpunten bij het BF. "De behan-
delduur van de aanvragen is te lang.
Daarnaast is de maximale borgstel
ling van 150.000 gulden te laag en
de aflossingstermijn van vijf jaar te
kort. Tevens hebben de BF-
aanvragen in sommige gemeenten
geleid tot vertraging bij de B-
aanvragen".
De aflossingstermijn zou minimaal
10 jaar moeten zijn, net als geldt
voor de aflossing van de lening via
het BZ. De huidige vijf jaar geeft te
zware verplichtingen, meent de
Commissie. Momenteel mag de on
dernemer een keer een aflossing
missen, een tweede keer zou ook
weer een beetje meer ruimte aan de
ondernemer geven.
Behandelingstermijn
Net als bij het BF duurt de aanvraag
voor het BZ volgens de Commissie
te lang. De gemeente krijgt de aan
vraag binnen.
Vervolgens moet de directie LNO
(Landbouw, Natuurbeheer en Open
luchtrecreatie) advies geven, waar
na de aanvraag weer terug komt bij
de gemeente. "Met name de ad
viestermijn bij de directie LNO is een
belangrijk knelpunt. De huidige be
handelingstermijn loopt daar rich
ting de tien weken (terwijl de
aanvraag per rapport eigenlijk ge
middeld slechts 20 uur vergt). In to
taal duurt het dan twaalf tot dertien
weken voor de aanvraag al dan niet
wordt gehonoreerd. In de procedure
is door afstemming en overleg nog
wel het een en ander te verbeteren
en te versnellen", aldus de Com
missie.
De Sociaal-Economische Voorlich
ting (SEV) van de regionale land
bouworganisaties kan daar ook een
rol in spelen. De SEV kan een rap
port over de financiële situatie en
het perspectief van het bedrijf op
stellen en rapporteren aan de onder
nemer. De ondernemer kan dan aan
de hand van het rapport zelf beslis
sen wat hij er verder mee doet. Als
hij met het rapport een aanvraag in
dient, moet de procedure sneller
kunnen verlopen.
Het is nu nog zo dat een gemeente
lijke adviescommissie zich buigt
Promotie van de fruitverkoop blijft noodzakelijk.
Op verzoek van de fruitsektor heeft
de Werkgroep Oogstraming Fruit de
oogstverwachting 1993 voor appe
len opnieuw bezien. De veron
derstelling was dat de
oogstverwachting neerwaarts bij
gesteld zou moeten worden, aange
zien de maatsortering bij met name
de kleinvruchtige appelrassen tegen
zou vallen.
De Dienst Landbouwvoorlichting
(DLV) heeft op 38 bedrijven nieuwe
veldwaarnemingen verricht voor de
vijf belangrijkste bewaarrassen (Jo
nagold, Elstar, Golden Delicious,
Cox's en Boskoop). Uit deze veld
waarnemingen en uit het computer
model bij het CBS (waarop de
verwachtingen zijn gebaseerd) blijkt
de invloed van de vermeende kleine
re vruchtmaat zeer gering te zijn. De
oogstverwachting 1993 voor appe
len en peren van juli j.l. blijft dus on
veranderd.
over de BZ-aanvraag. De Commissie
ziet liever dat er een regionale of
een provinciale adviescommissie
komt. "Je kunt dan vaker een zitting
hebben en dat versnelt de procedu
re. Bovendien komt de aanvraag dan
verder van de directe omgeving van
de ondernemer af te staan. Dit kan
er toe leiden dat de drempel om
bijstand aan te vragen verlaagt. En
dat blijkt nodig, want die drempel is
nog steeds aanwezig", denkt de
Commissia
Een verruiming van het maximale
bedrag van 200.000 gulden bij het
BZ .is ook gewenst, maar kan op
korte termijn geen extra adem ge
ven. Om dit te bereiken is namelijk
een wetswijziging nodig, dus is het
langere termijn werk.
De Commissie BOV vindt dat bo
vendien in deze tijd gelet moet wor
den op verlichting van de lasten van
de ondernemers. Dat kan onder an
dere door een realistisch milieube
leid te voeren.
Geert Pinxterhuis
Het IKC Veehouderij heeft een
nieuw stikstofbemestingsadvies
voor grasland vastgesteld. Het is op
500 bedrijven getest. Het nieuwe
advies is gedetailleerder en meer
toegesneden op verschillen in
grondsoorten dan het oude advies,
dat als uitgangspunt 400 kg werk
zame stof per ha per jaar heeft. Ter
kennismaking organiseert het IKC
Veehouderij een presentatie op
woensdag 27 oktober a.s. om 9.00
uur in de Reehorst te Ede.
Klantgericht? Allicht! is de titel van
het Jaarthema van de Centrale
Landbouw Organisaties (CLO) voor
het komend winterseizoen. Het is
de bedoeling dat boeren en tuinders
in plaatselijke afdelingen van de re
gionale landbouworganisaties in
discussie gaan over de relatie pro
ducent en consument.
De Centrale Landbouw Organisaties
pakken dit winterseizoen het Jaar
thema gezamenlijk op. Aan de afde
lingen is tevens de suggestie
gedaan om de plattelandsvrouwen
en plattelandsjongeren bij het Jaar
thema te betrekken.
CLO-voorzitter Doornbos geeft tij
dens de Studiemiddag op 28 sep
tember a.s. het startsein voor het
Jaarthema. Deze bijeenkomst vindt
plaats in vergader- en zalencentrum
Vredenburg te Utrecht. Het Jaarthe
ma Klantgericht? Allicht! is er op
gericht dat boeren en tuinders beter
inspelen op de wensen van de con
sument. Op deze Studiemiddag
"Land- en tuinbouw en consument,
samen verder" geven de heren
H.A.P. van der Maat, veehouder en
fruitteler in Bunnik en ir. M.R.E.
Schuttelaar, coördinator voeding en
milieu van de consumentenbond
een aanzet voor de discussie.
Om een aanzet te geven voor de
discussie is een diaklankbeeld ont
wikkeld dat de afdelingsbesturen
kunnen verkrijgen bij hun regionale
organisatie. Verder is er een brochu
re en een handleiding voor de orga
nisatoren.
Nadere informatie: AgriCentrum
Den Haag 070-3382700, Roland
van der Post (KNBTB), Willem
Koops (KNLC) en Janneke Blijdorp
(NCBTB).
Afgelopen week heeft de land
en tuinbouw, en met name de
ontwikkelingen daarin, de nodi
ge maar ook de broodnodige
aandacht gehad. De beroerde
gang van zaken in een aantal
agrarische subsectoren, te we
ten akkerbouw, Intensieve vee
houderij en {glastuinbouw, was
de aanleiding voor een breed
CLO-overleg. Natuurlijk, de daar
aanwezige bestuurders waren en
zijn bekend met de situatie. Maar
met de aanwezige coöperatie
bestuurders is toch nog eens
een 'tour de horizon' ten aanzien
van de actuele situatie, de oorza
ken en de mogelijke oplossingen
gemaakt.
Spileffect granen
Gelet op de meervoudige oor
zaak, die per subsector nogal
verschilt in aard en mate, is ten
aanzien van de oplossingsrich
ting ook een meervoudige bena
dering nodig. Terecht is daarom
aan de sectoren gevraagd op ba
sis van de gemaakte analyses
met nadere voorstellen te komen
voor de korte en de lange
termijn.
Los van deze per sector meer
voudige benadering zijn er toch
wel enkele gezamenlijke hoofdlij
nen neergezet. Ten aanzien van
het EG-landbouwbeleid zal on
nodige en ongewenste verdrin
ging moeten worden
voorkomen. Dat betekent dat het
spileffect van granen moet wor
den hersteld c.q. worden behou
den. Vooralsnog kan dat nu het
beste via de inkomstentoeslagen
op het juiste niveau te brengen.
Met betrekking tot al of niet een
vorm van nadere marktordening
bij andere produkten zoals aard
appelen is het juist dat daar in
dringend door de betreffende
sectoren naar worden gekeken.
In relatie met het EG-
landbouwbeleid zullen ook de
ontwikkelingen in de GATT-
onderhandelingen moeten wor
den beoordeeld. Net als de Euro
pese boerenorganisatie COPA
vind ik dat een evenwichtig en
eerlijk akkoord voorgestaan
moet worden. Echter, het zoge
noemde B/air House-akkoord (het
landbouwakkoord) tussen de VS
en de EG voldoet hier op een
aantal punten niet aan. Bijstelling
zal onder andere moeten plaats
vinden ten aanzien van de volu
mevermindering bij export, zowel
voor granen a/s zuivel en suiker.
Daarnaast zal de onevenwichtig
heid in het akkoord ten aanzien
van de benadering van de inter
ne steun bij enerzijds de VS a/s
anderzijds de EG eruit gehaald
moeten worden. Dit zullen wij de
Nederlandse regering deze week
nog nadrukkelijk meegeven.
Europese meetlat
Ten aanzien van het fytosanitaire
en veterinaire dossier mag geen
onduidelijkheid zijn dat dit inder
daad geen belemmering meer is.
En het geheel zal volstrekt niet
verder mogen gaan dan de EG-
landbouwhervormingen. Maar
ook de relatie tussen eventuele
graanproduktiebeperking in de
EG en de invoer van graansubsti-
tuten zal gebalanceerd moeten
zijn. Een balans die zowel akker
bouw a/s veehouderij tevreden
stelt.
Wat de huidige malaise in een
aantal sectoren betreft is het ver
der belangrijk dat de overlevings-
rege/ingen bij overheid en bij
banken in samenhang optimaal
en met zeer korte doorlooptijd
ter hand worden c.q. kunnen
worden genomen. En eveneens
is het belangrijk dat de overheid
verdere lastenverzwaring (want
helaas kunnen we de laatste tijd
het overheidsbeleid niet anders
beoordelen) ombuigt in lasten
verlichting. Aanvullend zullen in
een aantal sectoren marktveran-
deringen, consumenteneisen,
imago en dergelijke nauwkeurig
bezien worden en concepten ter
verbetering van de marktpositie
moeten worden ontwikkeld c.q.
worden doorgevoerd.
Onontkoombaar is dat ook ten
aanzien van arbeidskosten en
milieulasten nog eens de Europe
se meetlat er langs wordt gelegd
en eventueel de nodige bijstelling
in de Nederlandse situatie wordt
gepleegd, in verband met de
broodnodige EG-harmonisatie
om gezond te kunnen concurre
ren. 'Gidsland' zijn mag boeren
en tuinders niet de kop kosten.
Begroting
Dit brengt me tot een kort com
mentaar op de Rijksbegroting en
speciaal bij de begroting van het
ministerie van LNV. Teleurstel
lend is dat in de zogenoemde
Memorie van Toelichting de
slechte gang van zaken nage
noeg niet doorklinkt en het lijkt
of de minister dat onvoldoende
onderkent. Alhoewel de bezuini
gingen nu lijken mee te vallen,
moeten we toch in beschouwing
nemen dat in deze kabinetsperio
de op de begroting van LNV als
geheel 10 procent is bezuinigd
en voor de agrarische sector re
levante uitgaven 20 procent is
omgebogen.
Ik vind dat de minister te gemak
kelijk de begrippen 'individuele
verantwoordelijkheid', 'markt' en
'voorwaardenscheppend beleid'
centraal stelt. Het moet toch ook
de minister duidelijk zijn dat in
een specifieke sector als de
land- en tuinbouw de markt al
leen niet de problemen kan
oplossen. Er vanuit gaande dat
we in onze samenleving langdu
rige en onevenwichtige econo
mische en sociale omstandig
heden ook in de agrarische sec
tor niet kunnen en willen aan
vaarden. Dat verdient een
hardwerkende sector, die de ba
sis is voor de Nederlandse wel
vaart, landschap en cultuur niet.
Daarnaast miskent de minister
de huidige milieu-inspanningen
door te stellen dat nog geen
trendbreuk waarneembaar is.
Deze is wel waarneembaar en
zelfs in positieve zin. Zowel in sa
menleving en politiek zal dit dui
delijk moeten zijn en zal ook
daarnaar gehandeld moeten
worden. Dit laatste zal enerzijds
onze inzet mogen zijn en ander
zijds zullen we de politiek daarop
aanspreken c.q. beoordelen.
Marius Varekamp
voorzitter KNLC
Het Landbouwschap heeft bekend
gemaakt dat de PD ook in 1994 nog
ontheffingen in het kader van het
AM-beleid zal verlenen. De onthef-
fingsaanyragen worden door de PD
niet alleen in ontvangst genomen,
maar ook nog verleend. Bij de over
gang van de oude naar de nieuwe re
gels zal het Landbouwschap de reeds
verleende ontheffingen overnemen.
De Agrarische Hogeschool in Den
Bosch viert op donderdag 28 okto
ber a.s. haar 45-jarig bestaan met
een feestelijke bijeenkomst in de
Brabanthallen. De voorzitter van de
Stichting AHS, drs. J. Mares en
prof.dr. A. van der Meiden, hoogle
raar public relations, zullen het
woord voeren. De bijeenkomst be
gint om 9.45 uur.
