Het bepalen van de financiële positie
Werken met cijfers
in de akkerbouw
si4 hm
Sociaal
Ekonomische
Voorlichting
Vierde bunkerrooier fa. Baert
1 VRIJDAG 24 SEPTEMBER 1993
De landbouw heeft niet alleen let
terlijk met buien te maken, ook in fi
guurlijke betekenis is er sprake van
"zwaar weer". De prijzen op dit mo
ment dragen hiertoe bij en ook de
vooruitzichten lijken niet al te best.
Geen reden om het hoofd te laten
hangen zoals een collega onlangs
nog op deze bladzijde schreef, wel
reden om realistisch naar de eigen
situatie te kijken en binnenkort de fi
nanciële positie voor de komende
tijd te bepalen.
Het lijkt misschien nog wat vroeg,
zo midden in het oogstseizoen, om
hierover al te beginnen. Maar met
het oog op de tijd die nodig is om de
mogelijkheden na te gaan, waaron
der eventueel die van herfinancie
ring en financiële bijstand, is een
tijdige verkenning aan te raden.
Die verkenning van de financiële po
sitie kan uit de volgende onderdelen
bestaan:
liquiditeitsbewaking, ofwel het
zicht houden op de inkomsten
en uitgaven in gezin en bedrijf
voor het komende jaar. Is de
ruimte op de rekening-courant
voldoende?
rentabiliteitsbegroting: hoe zien
de opbrengsten en de kosten er
op langere termijn uit, kunnen de
financieringsverplichtingen (ren
te en aflossing) betaald worden?
aanpassingsmogelijkheden/rege
lingen: zijn deze er, zo ja, in wel
ke mate kunt u er gebruik van
maken, zo nee, is bedrijfsbeëindi
ging eventueel aan de orde?
Liquiditeit
In dit artikel wordt aandacht be
steed aan de liquiditeitsbewaking.
Wat betreft de liquiditeitsbewaking
zitten we, onder andere voor de ak
kerbouw, in de periode dat de op
brengsten binnen moeten komen.
De lopende uitgaven tot en met de
cember kunnen hiermee wellicht
betaald worden. Is nu al te voorzien
dat dit niet het geval zal zijn, dan zal
er op korte termijn gepraat dienen te
worden over de ontstane financiële
situatie.
Een liquiditeitsprognose zal inzicht
moeten geven of de rekeningcou
rant voldoende ruimte biedt om alle
lopende uitgaven te kunnen vol
doen. Dit kan in eerste instantie
jaarrond tot de volgende oogst ge
beuren. Is er sprake van een continu
tekort gedurende het jaar, dan zal de
financieringsopzet opnieuw beke
ken moeten worden. Treedt het te
kort gedurende bepaalde perioden
op, dan kan uit een overzicht per
maand duidelijk worden in welke
perioden het tekort het grootst is en
of er wellicht een andere spreiding
mogelijk is, al dan niet gecombi
neerd een uitbreiding of aanpassing
van de financiering.
Bij suikerbieten en graszaad dient
men rekening te houden met de
gespreide betalingen in de vorm van
voorschotten en nabetalingen. Ook
Landbouwschap legt rekening
ter inzage
Het dagelijks bestuur van het Land
bouwschap zal de rekening van ba
ten en lasten over het jaar 1992 op
6 oktober a.s. ter goedkeuring voor
leggen aan het bestuur. De rekening
ligt vanaf heden voor belangstellen
den ter inzage op alle kantoren van
het Landbouwschap. Een exemplaar
is desgewenst te koop voor
f 17,50.
Nieuwe vestigingen Agro
centrum Breda
Tijdens de internationale vakbeurs
voor handel in aardappelen, groen
ten en fruit in Rotterdam heeft bur
gemeester Nijpels van Breda twee
overeenkomsten met nieuwkomers
op het Internationaal Agro Business
Centrum ondertekend. De twee
nieuwe bedrijven zijn het internatio
naal opererende tuinbouwadviesbu-
ro Laurense en de Spaanse
citrusproducent en handelaar Vi
cente Giner Navarro S.A.
met contractaardappelen kan dit het
geval zijn. Ook de aanwezige voor
raden, zowel aan de ontvangsten
als uitgavenkant, dienen nog in geld
te worden omgezet in een bepaalde
periode.
Voorts dient rekening te worden ge
houden met de verrekening van
sommige uitgaven (bijvoorbeeld
zaaizaad) met de opbrengsten. Voor
privé dient rekening te worden ge
houden met onder andere vaste be
talingstermijnen voor gas, water en
electra, telefoon, verzekeringen (uit
gaven) en voor kinderbijslag en stu
dietoelagen (ontvangsten).
Om al deze zaken zo nauwkeurig in
beeld te krijgen is de boekhouding
een belangrijk hulpmiddel. Het geeft
de cijfers voor de eigen situatie van
de laatste jaren.
Op deze wijze is een liquiditeitsbe
groting voor een bepaalde periode
te maken (zie tabel).
Zijn er openstaande rekeningen,
vorderingen, achterstallige rente en
aflossingen, dan dient hiermee in de
begroting rekening gehouden te
worden.
Het is afhankelijk van de inkomsten
en uitgavenpatronen op het bedrijf
tot welke datum de begroting ge
maakt wordt. Voor een akkerbouw
bedrijf beginnen de ontvangsten
meestal vanaf eind augustus/begin
september binnen te komen. Een
begroting tot september geeft dan
een goed beeld van de maximale
behoefte aan kapitaal voor bedrijfs-
uitgaven en levensonderhoud.
Het maken van een dergelijke be
groting vergt tijd en energie. Er is
enig zitwerk nodig om alles goed op
een rijtje te krijgen. Om tijdig in te
kunnen spelen op mogelijke tekor
ten is het echter noodzakelijk te
achten hiervoor de tijd te nemen en
regelmatig de begroting bij te
houden.
Want als er maatregelen genomen
dienen te worden gaat er vrijwel al
tijd enige tijd overheen, hetzij voor:
overleg met bank over extra fi
nanciering, uitstelmogelijkheden
of andere financieringsopzet al
dan niet met inschakeling van
het Borgstellingsfonds;
overleg met crediteuren over een
betalingsregeling of gedeeltelijke
schuldsanering;
overleg met fiscus of andere pu
bliekrechtelijke lichamen over
uitstel, mogelijk kwijtschelding
of
aanvraag van financiële bijstand
via gemeente.
Stel dus niet uit
De SEV rekent het tot haar taak om
u hierbij te ondersteunen. Wordt de
rekening-courant steeds negatiever
of nemen de onbetaalde rekeningen
toe, neem dan contact op. Samen
met u zal de tijd genomen worden
om uw situatie te begroten en te
bespreken en te bekijken welke ver
dere stappen er gezet kunnen
worden.
P.J.E. Mangnus
Ontvangsten
Uitgaven
Ruimte op de
Tekort op de
rekening-courant
rekening-courant
per datum f
per datum
Produkten
(specificeren) f
Zaad-/pootgoed
MacSharry-
compensatie f
Bemesting
Werk voor derden f
Gewasbescherming
Rente te ontvangen f
Loonwerk
Belastingen
terug te ontvangen f
Onderhoud/
reparaties:
Kinderbijslag f
- onroerend goed
Studietoelage f
- inventaris en auto
Brandstof inventaris
Uitkeringen f
en auto
Privé-ontvangsten f
Pacht
Verkoop inventaris f
Waterschapslasten
Overige f
Ruilverkavelingsrente
Bedrijfsverzekeringen
Nodig f
Gas, water en
electra
Overige algemene
kosten bedrijf
Rente
Aflossingen
Investeringen
Belastingen
Gezinsuitgaven
Bijzondere privé-
uitgaven
Privé-verzekeringen
Overige
Beschikbaar
De vier moderne bietenrooiers van de fa. Baert met de nieuwe aan
winst voorop
De fa. Baert in Koewacht heeft haar
bietenrooierpark uitgebreid met een
vierde bunkerrooier. Deze rooier zal
vooral worden ingezet in de cicho-
reiteelt. De fa. Baert is in de loop der
jaren uitgegroeid tot een van de
grootste bedrijven in Zeeland met
een modern en toekomstgericht
machinepark. De derde generatie
Baert is nu tot het bedrijf toegetre
den. Behalve loonwerk in de land
bouw verricht men ook
aannemerswerkzaamheden
De bietenrooier van de fa. Baert
komt van de fa. Vervaet, een beken
de naam op het gebied van de land
bouwmechanisatie, welk bedrijf
eveneens in Zeeuws-Vlaanderen ge
vestigd is. De bietenrooiers van
Baert draaien in deze tijd van het
jaar weer veel hectares en kunnen
bij alle weersomstandigheden en op
elke grondsoort worden ingezet met
behoud van een goede rooikwaliteit.
De nieuwe aanwinst is ten opzichte
van zijn voorgangers al weer verbe
terd en aangepast, aldus de fa.
Baert.
totaal
totaal
Maakt u wel eens berekeningen?
Raadpleegt u adviseurs? Zo begint
de brochure "Werken met cijfers in
de akkerbouw" van de Rabobank
waarin wordt ingegaan op een aan
tal vragen die de ondernemer zich
zelf moet stellen wanneer hij
nadenkt over de toekomstmogelijk
heden van zijn bedrijf.
Het is goed om de invloed van de
regelgeving, de milieu-wetgeving,
de hogere eisen van de consument
eens samen met uw adviseurs op
een rijtje te zetten en ook door te re
kenen. Daarna kan de ondernemer
beslissen of aanpassing van de be
drijfsvoering noodzakelijk is.
Bedrijfsvergelijking
Uit vergelijkingen van de cijfers van
het individuele bedrijf met die van
bedrijfsgenoten kan vaak veel infor
matie worden gehaald. Bedrijfsop-
pervlakte zegt daarbij veel doch
lang niet alles. Soms kan een inten
sieve bedrijfsvoering leiden tot een
totaalsaldo dat net zo groot is als op
een traditioneel bedrijf met een dub
bele bedrijfsoppervlakta Gemiddel
de saldi per hectare variëren sterk
van bedrijf tot bedrijf. Het bouwplan
en de oppervlakte zijn echter niet al
leen verantwoordelijk voor de hoog
te van het inkomen van de agrariër.
Verschil in technische resultaten,
prijsverschillen, verschil in
mechanisatie- en loonwerkkosten
dragen bij tot een opbrengst die
misschien wel f 2.000,— per hec
tare kan afwijken van een vergelijk
baar bedrijf in uw regio. Het is uw
zaak dat uw opbrengst dan
f 2.000,— hoger is dan dat van uw
collega i.p.v. andersom.
Wanneer u niet beschikt over een
technisch-financiële administratie
dan kunt u uw bëdrijfssaldo uit uw
fiscale boekhouding berekenen. Via
bedrijfsvergelijkingen, studieclubs
en overleg met uw adviseurs ver
krijgt u wellicht meer inzicht in de
technische en financiële resultaten
van uw bedrijf t.o.v. anderen en ook
informatie over de wijze waarop u
deze resultaten kunt verbeteren.
Financiële ruimte
Wanneer u vervangingsinvesterin
gen wenst te realiseren en eventue
le prijsdalingen of tegenvallers op
moet kunnen vangen dient u als on
dernemer op de hoogte te zijn van
de financiële ruimte van uw bedrijf.
Uit een goede fiscale boekhouding
kunt u deze marge berekenen over
een reeks van jaren uit het verleden
en zo uw inzicht belangrijk vergro
ten. Pas wanneer u deze ruimte in
uw bedrijf hebt berekend kunt u de
vraag beantwoorden of uw toe
komstplannen kunnen worden ge
realiseerd en of u b.v.
milieu-investeringen uit de financië
le ruimte kunt financieren. Ook het
tijdig regelen van de financiering,
alsmede het nagaan of een investe
ring subsidiabel is behoort tot de
taak van u als individuele on
dernemer.
Vorenstaand zijn slechts enkele za
ken die in de brochure van de Rabo
bank aan de orde komen. De
conclusie luidt echter onverkort dat
wanneer u ondernemer wilt blijven
inzicht in uw eigen technische be
drijfssituatie en uw financiële moge
lijkheden nodig zal zijn. Kritisch naar
het eigen bedrijf kijken en goed on
dernemerschap is nodig alvorens
weloverwogen beslissingen door u
mogen worden genomen.
Als het om belangrijke zaken gaat,
raadpleegt een goed ondernemer
deskundige adviseurs. Afhankelijk
van de vragen of problemen die u
heeft kunt u advies inwinnen bij de
SEV van uw landbouworganisatie,
uw accountant en/of belastingadvi
seur, uw plaatselijke bank, uw
DLV-team.
Laat u goed adviseren, maar beslis
zelf!
J.J.C. Zegers
Accountantsunie ZLM
Bergen op Zoom
