klaar voor belastingambtenaren
Groot verschil tussen
stromarkt en strontmarkt
De koffie staat
Zonder tranen geen televisiebeelden!
Schouderklopje
is boerenbedrog
Het begint weer zachtjes aan najaar
te worden in WEST ZEEUWS
VLAANDEREN. De avond valt vroe
ger en na 5 uur is het weer al frisjes,
ook op de spaarzame zonnige da
gen. Ook in de polder is het goed te
zien. De witte oogst is binnen, al
was het een heel gemodder om het
zover te krijgen. Afgezien van de
graszaadperiode is dat toch nog re
delijk gelukt, hoewel er wel wat
droogkosten betaald moeten wor
den. De zaadoogst is over het alge
meen goed geweest, jammer dat in
veel gevallen dit meevallertje reeds
was teniet gedaan door sterke prijs
dalingen.
Een goede uitzondering is blauw-
maanzaad, daar kan de teler nog
iets van laten zien dit jaar. De stro-
markt bewijst het grote verschil tus
sen een overvoerde en een
tekortmarkt, de laatste halm werd
direkt achter de kombine geperst,
goed of niet goed en zelfs nu komt
er nog af en toe een onbekende
Belg om "stroot" vragen.
Heel anders is het gesteld met de
strontmarkt, al probeert men tekor
ten te voorspellen. Sommige delen
van ons gebied staan bijna letterlijk
stijf van de stank omdat al die prut
bovengronds wordt uitgereden. Dit
doet het imago geen goed. Vooral
de gewone burger die nog best be
grip heeft voor de situatie wordt erg
op de proef gesteld. Het kan natuur
lijk heel anders, de injekteurs zijn er
en als de markt drukt, wordt die ook
wel betaald. Gratis mineralen zijn
natuurlijk welkom in deze moeilijke
tijd, maar een imago van vuilnisvat
kunnen we missen en van de gigan
tische omzet in veevoer hebben we
ook nog niet veel mogen profiteren
dankzij het bekende gat.
Bij de vrije produkten is het drama
vrijwel kompleet. Zowel aardappels
als uien hebben een prachtig groei
seizoen achter de rug, de produkten
zien er goed uit. Als er echter op el
ke kilo een dubbeltje bij moet, zal
zelfs de grootste optimist zich afvra
gen: waar zijn we mee bezig? De
super-kwaliteit van Bukman hebben
we al, dat blijkt, de laatste aardap
pel gaat weg. Maar wie gaat met de
winst strijken? Die moet er zijn want
handel of verwerkers kunnen zich
geen verliezen veroorloven. Daar
wordt de grondstofleverancier dus
mee opgescheept. Zo simpel ligt het
misschien niet, maar de overeen
komst met bijvoorbeeld de koffie
planters begint wel erg duidelijk te
worden. Jammer dat de nieuwe tijd
van zogenaamd marktgericht pro
duceren zich nu al zo duidelijk mani
festeert. De organisaties zijn nog
volop bezig zich te hergroeperen en
herstruktureren om opgewassen te
zijn tegen de nieuwe uitdagingen.
Tot op heden is er slechts een her
haling van zetten te horen en vooral
flink verdeeldheid natuurlijk.
De bietenrace begint volgende
week ook weer. De formulieren voor
de eerste leveranties zijn al terug.
Het zou wenselijk zijn dat men nog
eens een nieuw systeem voor de
vroeglevering bedenkt. Het heeft
toch weinig zin eerst iedereen te la
ten aanmelden en vervolgens overal
te korten en achteruit te schuiven.
Het verlies van de fabrieksaktiviteit
in Sas blijft toch een verlies voor de
streek.
Een onlangs verschenen rapport
van de Grontmij maakt melding van
de wenselijkheid tot het stichten
van verwerkende industrie in de Ka-
naalzona Het genoemde rapport is
de zoveelste poging de perspectie
ven voor de landbouw op een rij te
zetten. Deze poging van een parti
culier bedrijf heeft wel heel erg veel
weg van een voortzet om de buit te
verdelen. Als dan de toeristische
ambassadrice van ons gebied de
boeren ook nog meent te moeten
verwijten dat ze te weinig onderne
men, blijkt maar weer eens dat heel
veel beleid is gebaseerd op napraten
door slecht geïnformeerde bui
tenstaanders. Helaas ziet het er
naar uit dat ons verhaal niet wordt
gehoord en dat het kalf dus eerst
weer moet verdrinken.
Na de paar rustige weken na de
graanoogst in onze NOORD
WESTHOEK staan we nu voor de
drukte vanwege de rooiwerkzaam-
heden. De vroegst doodgespoten
aardappelen zijn nu wel geschikt
om te rooien vanwege de huidvast
heid. Ook het bietenrooiseizoen
staat voor de deur en over een week
moeten de eerste bieten al gerooid
zijn voor de vroege levering. Veel
bieten hebben het zo aan de blad-
kleur te zien de laatste tijd laten zit
ten. Ze zijn natuurlijk ook erg vroeg
gezaaid, dus de groeiperiode is ook
langer dan normaal, aldus oudere
collega's.
Wat de graanoogst betreft lagen de
vroegste en de laatste oogst nogal
wat uit elkaar. Maar ondanks wat
droogkosten hier en daar, is toch al
les goed verlopen met ongekende
opbrengsten. Zelfs het stro, dat de
laatste jaren weinig of niks op
bracht, heeft het goed gedaan.
Vooral op 't laatst was er een tekort
met goede prijzen. Het stoppelland
ligt er ook overal prima bij, op vele
plaatsen voorzien van de niet voor
iedereen lekkere luchtjes. Het injec
teren komt daarin veel tegemoet,
maar gezien de grote massa's gaat
Mede door het goede weer van
begin deze week is de aardappel
oogst op gang gekomen. De kg-
opbrengsten zijn redelijk tot
goed, de kwaliteit is ook uitste
kend. Geen reden tot klagen dus,
ware het niet dat de prijs het tot
nu toe volledig laat afweten
NOORD-BEVELAND, week 35, de
week van het 150-jarig bestaan van
de ZLM, een herdenking, een tap
toe. Een positief beeld van de land
bouw en zijn organisaties, een feest
voor boeren en boerinnen als de or
ganisatie waar je lid van bent na
150 jaar nog springlevend blijkt te
zijn. De Koningin en minister Buk
man vonden het de moeite waard
om de herdenking van de ZLM mee
te vieren, evenals vele boeren en
boerinnen.
De tv-ploegen lieten echter verstek
gaan. Men was eventueel geïnteres
seerd, maar dan moest er ook een
boer geleverd worden die zijn ellen
de van lage prijzen en de liquidatie
van zijn bedrijf, het liefst met veel
emoties en tranen, maar even voor
de camera wilde vertellen. Noord-
Beveland wilde en kon deze boer
niet leveren. Waarom wil de tv te
genwoordig alleen aktie en ellende
tonen, zijn de beelden van Bosnië
ook zo vertekend? Is de ellende daar
ook opgezocht?
Van der Maas hield een bijzonder
krachtige rede, waarin de crisis dui
delijk werd genoemd, zonder te kla
gen tegenover de Koningin. Minister
Bukman had echter in het geheel
geen antwoord op de rede van onze
voorzitter, het kwaliteitsverhaal
werd weer in geuren en kleuren uit
de doeken gedaan. Is het een won
der dat boeren niet meer in politiek
geloven? Als je op dit moment kwa
liteitsaardappelen of uien hebt, kan
je er nog geen dubbeltje voor krij
gen. De opbrengsten zijn goed,
maar niet overmatig. Een areaalin
krimping van ongeveer tien procent
in Europa van aardappelen en een
zelfde hectare-opbrengst moet toch
aanmerkelijk betere prijzen kunnen
geven? Mijn persoonlijke indruk is
dan ook dat de aardappelprijzen be
slist niet op dit niveau blijven
hangen.
De Nederlandse Akkerbouw Vak
bond heeft het idee dat we allemaal
maar even 20% van onze aardappe
len in de grond moeten laten zitten
om zodoende de prijs op te krikken.
Het is een aardige gedachte, maar
hoe krijg je binnen veertien dagen
alle Europese boeren op één lijn?
Met de akties van afgelopen jaren
hebben we het steeds weer ge
merkt: in Nederland zijn de ge
westen en de boeren het nog niet
met elkaar eens. Afgelopen winter
trok het zuidwesten richting Den
Haag, de boeren uit het Noorden
kwamen niet. Nu hoor ik dat de
NLTO aktie wil gaan voeren. Het
gaat namelijk slecht in vele takken
van de landbouw, vooral de var
kenshouderij, zegt de voorzitter, de
heer Lanting, afgelopen zaterdag in
het agrarisch dagblad. Zo probeert
een ieder zijn eigen straatje schoon
te vegen. We zullen dus eenheid
moeten zien te krijgen, laat de
oproep van onze ZLM dan gehoord
worden en laat er eens werkelijk
breed CLO-overleg komen. De Fran
se boeren willen Parijs lamleggen,
vele bonden sluiten zich bij de boe
ren aan, waaronder de ver
pleegsters. Dan heb je zo
langzamerhand toch een breed
draagvlak, denk ik.
Laten we hopen op een mooi, droog
en zonnig najaar, zodat we onze
aardappelen en uien en bieten ge
makkelijk van het veld kunnen krij
gen en de wintertarwe wat vroeger
kunnen zaaien dan afgelopen jaar.
We zijn, ondanks alle regels en
marktverschijnselen, toch nog
steeds voor een heel groot deel af
hankelijk van het weer. Als alle pro
dukten weer netjes en kwalitatief
goed in de schuur zitten, geeft dat
weer een plezierig gevoel. Aan de
prijzen en het weer kun je niets ver
anderen. Om de rooibare dagen
goed te gebruiken is een stuk on
dernemerschap wat niemand je af
kan nemen.
dat niet overal, daar alle materiaal
nog niet aangepast is. Ook droge
kuiken- en kippenmest wordt veel
gebruikt, al is dat aanmerkelijk duur
der. Maar ook veel beter, aldus de
praktijk.
De meeste uien zijn gerooid en al in-
geschuurd. Ook hier hoge kg-
opbrengsten per hectare en als ge
volg daarvan natuurlijk een neer
waartse prijs. Over de prijzen op
langere termijn valt nog niet veel te
zeggen.
En dan de aardappelmisère, die ve
len vrezen. De prognoses voor de
kg-opbrengsten zijn eerst ongekend
hoog en worden dan weer bijgesteld
naar beneden. Omploegen zegt de
één, uit de markt nemen en teelt
gaan beperken, zegt de ander.
Maatregelen nemen dus, maar zou
het iets oplossen?
We leven in een vergroot EEG-
gebeuren (hoe lang nog?) met open
grenzen. Aardappelen worden op
contract geteeld te beginnen in de
landen rond de Middellandse Zee,
maar ook noordelijker in Frankrijk
bijvoorbeeld, veelal via aanlevering
van pootgoed met teruglevering.
Dat komt allemaal maar binnen.
Maatregelen nemen, onderploegen,
men zou in het buitenland niets lie
ver wensen om nog meer aan ons
land te kunnen leveren, waarmee
men al volop bezig is.
Conclusie: 't lost helemaal niks op.
We zitten nu eenmaal dit jaar met
recordopbrengsten in allerlei vorm.
Ook de tuinbouw en de fruitteelt
weten daarvan mee te praten en
ook de varkenshouderij is danig van
de partij. We zullen er doorheen
moeten en als het zo doorgaat zul
len er slachtoffers vallen.
Op SCHOUWEN-DUIVELAND heb
ben we augustus inmiddels verruild
voor september. Dit is echter één
van de weinige veranderingen die
plaats gevonden hebben. Het weer,
de prijzen en daaruit voortvloeiend
zeer lage tot negatieve saldi zijn on
veranderd. U, geachte lezer, klaagt
en denkt waarschijnlijk dat u het
slechtst af bent in deze maatschap
pij. U kunt zich echter troosten, er is
nog één bevolkingsgroep die het
nog slechter heeft. Helaas behoor ik
daar zelf bij. Het is de categorie
boeren die praktijkstukjes schrijven
voor het ZLM-blad.
Het valt heden ten dage niet mee
om iets positiefs uit de pen te laten
vloeien. De laatste ZLM-bladen
doorbladerend krijg je het idee om
maar één van deze praktijkstukjes te
kopieëren. Er is eigenlijk niets veran
derd. Vervolgens denk je dat we niet
meer aan het combinen zijn en dat
we de jubileumviering van 3 sep
tember ook al achter de rug hebben,
dus moet er toch een nieuw stukje
komen.
Als we beginnen met het burenge
beuren kunnen we constateren dat
ook hier op Schouwen-Duiveland al
vele percelen aardappelen zijn dood
gespoten. De meeste van deze per
celen waren volledig uitgegroeid en
de bespuiting is dan ook alleen
noodzakelijk voor de pleksgewijs
voorkomende groene plekken. In
verrassend contrast hiermee staan
de percelen die nog totaal groen
staan. Ook deze percelen kom je
nog veelvuldig tegen. Je vraagt je
dan af: zijn dat andere rassen of zijn
er andere oorzaken, of groeien ze
gewoon door totdat het aantal kilo's
borg staat voor een positief saldo?
Het laatste geldt in ieder geval niet
voor telers van een bepaald licentie
ras. Tussentijds is door de kwe
ker/handelaar bepaald dat het
voorkomen van een zogenaamd
"haarnetje" op de aardappelen als
kwaliteitsgebrek wordt gezien. Snel
doodspuiten en rooien was het ad
vies, en dan maar hopen dat de
aantasting en als gevolg daarvan de
korting mee zal vallen.
De oogst van de uien is ook in volle
gang. Ondanks het kwakkelweer
van de laatste weken komen de uien
Op de regering hoeven we niet te re
kenen. Maar die heeft nog nooit
veel in de situatie veranderd. Eer de
maatregelen genomen worden, zijn
ze al lang weer achterhaald. Wat
wel verbetering kan brengen, is het
totale bestel veranderen. Een kans
geven aan andere inzichten, die de
oude sleur doorbreken. Geen lange
verhalen en uiteenzettingen meer,
die niets oplossen. Dat is een virus
waar nog geen medicijn voor
bestaat, laat staan een specialist.
Zou de politiek meewerken dan zou
den veel landbouwprodukten in de
nonfoodsektor verwerkt kunnen
worden en de teelten van onze pro
dukten weer rendabeler kunnen
worden. Maar men wil daar nog
steeds niet aan meewerken, dus
loopt de zaak vast. Ook in andere
EEG-landen werkt de politiek daar
aan nog steeds weinig of niet mea
Andere belangen prevaleren ook
daar. Hopelijk slaat de wijzer zover
door dat de andere zijde van de klok
zichtbaar wordt, de lichtgevende
kant.
Afgelopen week stond er in ons re
gionaal dagblad dat de inspectie
van de belastingen bij de landbouw
zo bij tijd en wijle eens op de koffie
zou komen. Leuk zoiets te lezen,
want belangstelling is natuurlijk al
tijd goed. Het ging om een preven
tief bezoek stond erbij. Zouden we
de minnen op de verkeerde plaats
gezet hebben, want plussen zijn er
niet veel meer? Of zouden we het
verkeerd gelezen hebben? Moeten
we creativiteit wat opvoeren? We
zullen maar afwachten en een bord
je laten maken: "de koffie staat
klaar". We zien met belangstelling
het bezoek tegemoet.
zo op het eerste gezicht kwalitatief
goed binnen. Het is alleen te hopen
dat ze allemaal binnen kunnen. De
opbrengsten zijn ook hier ontzet
tend goed. De prijs af land dus niet.
Toch denk ik dat de prijs zich op ter
mijn wel zal herstellen, o.a. omdat
de export toch goed doorloopt.
Op de vollegrondsgroentebedrijven
loopt de oogst van de boontjes op
zijn eind. De prijzen hiervan waren
gemiddeld genomen redelijk, zeker
in vergelijking met vorig jaar. De eer
ste spruiten zijn ook alweer geplukt,
de kwaliteit lijkt goed, maar de prijs
is weer niet daverend, zodat menig
een nog even wacht met oogsten.
Degenen onder ons die de afgelo
pen tijd geen oogstwerkzaamheden
hadden, hebben zich zo te zien en te
ruiken verdienstelijk gemaakt met
respectievelijk het zaaien van een
groenbemester en het uitrijden van
mest. Was tot vorig jaar kippemest
de meest aangekochte mest, dit
jaar wordt - uiteraard door de lage
prijs - enorm veel varkensmest ge
bruikt.
Ook de heren bestuurders kunnen
zich na de jubileumviering van 3
september j.l. weer concentreren op
hun normale taken. Omdat ik geen
uitnodiging had ontvangen en ook
niet tot het Koninklijk Huis behoor,
heb ik de herdenking alleen via de
krant het ZLM-blad kunnen volgen.
Uit wat ik daarin heb gelezen kan ik
opmaken dat de heer Van der Maas
de situatie en de wensen in de ak
kerbouw bijzonder duidelijk naar vo
ren heeft gebracht. Helaas, zo blijkt
echter uit de berichten, zijn deze
wensen voor wat betreft de minister
aan dovemansoren gericht. Wat heb
ik aan eensgezindheid en boeren die
de rijen sluiten als niemand luistert
en problemen worden gebagatelli
seerd en aan een minister die de
huidige situatie nog geen crisis wil
noemen? Wat heb ik aan "super-
kwaliteitsprodukten" als deze de
kostprijs niet halen?
Nee, wat dat betreft kan ik (en met
mij vele collega') de schouderklop
jes van de minister en de "waarde
ring voor de ontzaglijke prestatie die
de landbouw heeft verricht" alleen
maar karakteriseren als boeren
bedrog.
