M
Bodemverontreiniging en Sociaal
schone-grondverklaring
Wijziging in
4 j
huwelijksvoorwaarden
Voorlichting
Houdt het hoofd omhoog
WMÊÊÊÊÊKÊÊÊÊÊÊÏaDoU
Werkgelegenheid
Wageningers
8 pet. gestegen
zlm
I I VRIJDAG 27 AUGUSTUS 1993
Bodemverontreiniging is een aktueel
onderwerp. Verschillende wetten re
gelen dit onderwerp. Er is ook nog
wetgeving in de maak. U hebt er
mee te maken bij (ver)koop van
grond, bij de aanvraag om een
bouw- of milieuvergunning, wan
neer de overheid vervuiling consta
teert, enz. enz. Een
schone-grondverklaring wordt door
gaans genoemd als oplossing voor
deze problemen. Ik zal trachten wat
licht in de duisternis te scheppen.
Stel op uw terrein wordt na een on
derzoek bodemvervuiling geconsta
teerd. Volgens een
provinciaalprogramma gebaseerd
op de Interimwet Bodemsanering
worden vervuilde gronden gesa
neerd. De kosten worden betaald
door de overheid en de overheid ver
haalt de kosten op haar beurt op de
dader, niet de eigenaar!! De dader
kan uiteraard wel de eigenaar zijn,
maar dat hoeft niet. Het kan best
vervuild zijn door de vorige eigenaar.
De overheid moet echter bewijzen
wie de vervuiler was en dat dit door
zijn schuld is vervuild. Voor erg
"oude" vervuilingen (van vóór de ja
ren 70) maakte de rechter uit dat de
vervuiler hierdoor niet aansprakelijk
gesteld kan worden. De overheid
trok zich toen dat belang ook niet
aan. De vervuiler kon nog niet op de
hoogte zijn van de vervuilende wer
king van zijn handelingen. En de
overheid moet zelf zijn kosten dra
gen. Kosten van recente vervuilin
gen worden wel verhaald.
In de toekomstige Wet Bodemsane
ring is de eigenaar van de grond
aansprakelijk, los van het feit of hij
ook de daadwerkelijke dader is, ten
zij hij kan bewijzen dat de vervuiling
door derden is veroorzaakt en hij
Roeien met de riemen die je
hebt; een oud gezegde, maar het
klinkt als een klok. De tijd gaat
toch wel door, al spring je nog zo
hoog of zo laag, de tijd gaat door
en na de ene dag komt er weer
een ander. Déér kun je niets aan
doen. Gelukkig maar.
Anders is het gesteld met de si
tuatie in de land- en tuinbouw,
een beroep, of liever gezegd een
levenswijze waar van u als mens
met de basiselementen aan het
werk bent. Een machtig iets... als
het goed gaat. U bent zelfstan
dig, u hebt uw eigen domein (als
het goed gaat is dit een konink
rijk), u bent vrij. Maar, zijn we
nu wel zo vrij, of anders gezegd:
voelen we ons wel zo vrij?
"Heb je de termijnmarkt ge
zien!" of "Zou je nog wel fruit
plukkers inschakelen!" of... nou
ja, zo kunnen we nog wel even
doorgaan, want zijn dat geen be
kende geluiden vandaag de dag?
Terwijl ook op het journaal, op de
radio, in de kranten, de situatie in
de land- en tuinbouw iedere keer
opnieuw wordt beschreven en
de ene keer nog 'erger' dan de
andere keer. Het lijkt wel
sensatie.
Zijn we hier mee geholpen? Wat
wordt ermee bereikt als de situa
tie in de land- en tuinbouw keer
op keer in de media verschijnt?
Eén ding is duidelijk: als boer of
tuinder zelf heeft u al voldoende
kopzorgen en deze geluiden om
u heen maken het verwerken
van deze zorgen alleen maar
moeilijker.
Hoe gaat u nu met die zorgen
om? Wat kunt u er aan doen? In
vloed op de prijzen en op het
daarvan niet op de hoogte was (om
kering bewijslast).
U wilt grond (ver)kopen, hoe zit het
dan met aansprakelijkheid voor bo
demverontreiniging?
Sedert 1992 geldt het aangepaste
Burgerlijk Wetboek. Daarin staat dat
de grond moet beantwoorden aan
de eigenschappen die de koper op
grond van de overeenkomst had
mogen verwachten. Verder mag de
koper verwachten dat de grond de
eigenschappen bezit die voor nor
maal gebruik daarvan nodig zijn.
Het hangt er vanaf waarvoor de ko
per de grond nodig heeft. Over bo
demverontreiniging zelf rept het
Burgerlijk Wetboek niet.
De koper heeft een inlichtingen
plicht, dus moet mededelen wat hij
met de grond van plan is, en de ver
koper moet melding maken van bij
zonderheden die van invloed
kunnen zijn op het gebruik door de
koper, bijvoorbeeld dat er een olie
tank in de grond gezeten heeft.
Blijkt nadien dat de grond vervuild is
dan kan de koper schadevergoeding
eisen of zelfs de koop ontbinden. U
als verkoper bent niet dus gevrij
waard van problemen na de ver
koop! Om de kans op problemen te
voorkomen kunnen de koper en ver
koper deze zaken verregaand rege
len of besluiten de grond aan een
grondonderzoek te laten onderwer
pen, dit wordt een zogenoemde
schone-grondverklaring genoemd.
Diverse instanties kunnen dit onder
zoek verrichten, o.a. ook het Be-
drijfslaboratorium te Oosterbeek.
De naam "schone-grondverklaring"
is misleidend. Er wordt slechts op
bepaalde plaatsen en naar bepaalde
stoffen gezocht. Blijkt er na zo'n on
derzoek geen belemmeringen, dan
wil dat niet zeggen dat de grond
weer hebben we niet. Een pas
klare oplossing voor iedereen is
niet zomaar te geven; ieder be
leeft iets op een eigen manier.
Daarom zal de één hierin een
mogeljkheid zien, de ander daar
in. Het blijft belangrijk dat uw ei
gen situatie leefbaar blijft: in het
gezin, in de samenwerking met
collega's, in de omgang met
derden.
De ZLM heeft begrip voor de si
tuatie waarin u verkeert, juist in
deze tijd. Zij tracht uw belangen
voor zover mogelijk collectief te
behartigen. Een onderdeel van
de standsorganisatie is de so
ciaal economische voorlichting
(SEV) die de individuele belan
gen behartigt. Het sociale aspekt
(de 'S') is hierin een belangrijk
onderdeel: de SEV-er kan en wil
fungeren als klankbord, als
praatpaal. Van u af praten tegen
een onafhankelijke derde kan het
hart weieens goed luchten.
Er zijn meerdere onafhankelijke
derden die als klankbord kunnen
en willen fungeren. De huisarts,
de dominee, de pastoor, de me
dewerker van de sociale hulpver-
leningsorganisatia Zij zijn op de
hoogte van de algemene situatie
in de land- en tuinbouw, niet al
leen door de media, maar door
de ZLM die hen eerder om begrip
en medewerking heeft gevraagd.
Houdt de situatie voor uzelf en
voor uw omgeving leefbaar in
deze moeilijke tijd. Kijk voor uzelf
wat u wilt en wat u kunt. Blijft u
niet ronddraaien in uw zorgen,
maar verruim uw blik, houdt het
hoofd omhoog!
Liesbeth Pons
SEV-ster ZLM
schoon is. Het betekent slechts dat
bepaalde stoffen, op de bemonster
de plaatsen, op een bepaald tijdstip
niet aantoonbaar (afhankelijk van
techniek) zijn aangetroffen!! Wees
dus kritisch op het onderzoek zelf
en stem het af op het doel ervan.
Een vraag die daarmee samenhangt
is de vraag of een onderzoek met
een gunstige afloop de verkoper
vrijwaart van aansprakelijkheid als
er later toch vervuiling blijkt te zijn.
Dit blijkt niet altijd het geval te zijn.
Bijvoorbeeld als de verkoper te kwa
der trouw is of er zit een stof in
waarnaar niet is gezocht.
Schone-grondverklaring bij bouw
vergunning
Op 1 oktober 1992 is de Woning
wet gewijzigd. Eén van de verande
ringen is de verplichting van
gemeenten om in hun bouwveror
dening bepalingen op te nemen
voor het tegengaan van bouwen op
vervuilde grond. Binnen één jaar na
inwerkingtreding dient de gemeente
de bouwverordening in over
eenstemming te hebben gemaakt
met de nieuwe Woningwet. Dus
vanaf 1 oktober 1993 heeft elke ge
meente een regeling voor het tegen
gaan van bouwen op vervuilde
grond. Dit betekent in beginsel eerst
een grondonderzoek, dan pas een
bouwvergunning. De gemeente
mag van deze regeling afwijken, bij
voorbeeld als er al een onderzoek is
verricht of het bouwwerk is van ge
ringe betekenis.
De meeste gemeenten vragen om
Bij het aangaan van een huwelijk zal
elk aanstaand echtpaar moeten af
spreken op basis van welke voor
waarden zij het huwelijk willen
ingaan. Doen zij dit op grond van de
wettelijke regeling dan wordt het de
gemeenschap van goederen. Willen
zij daarvan afwijken dan kan dit
middels notarieel opgemaakte hu
welijkse voorwaarden. Binnen de
huwelijkse voorwaarden zijn er
meerdere regelingen mogelijk.
Gemeenschap van goederen bete
kent dat het bezit van elk der huwe
lijkspartners tezamen wordt
gebracht en elk daarvan voor 50%
eigenaar is (krachtens huwelijks
goederenrecht). Uitzondering daar
op is de verkrijging van ouders
indien daarbij uitdrukkelijk is be
paald dat deze verkrijging niet in
enige gemeenschap mag vallen. Bij
het maken van huwelijksvoorwaar
den wordt vastgelegd welke bezit
tingen van elk der partners is en
blijft. Ook wordt geregeld op welke
wijze bespaard inkomen wordt
verdeeld.
Het maken van huwelijksvoorwaar
den wordt ondermeer sterk aanbe
volen indien één der partners
risicovolle werkzaamheden uitoe
fent op grond waarvan zijn vermo
gen kan worden aangesproken. Het
vermogen van de partner blijft in die
situatie buiten schot, tenzij deze
zich toch mede aansprakelijk heeft
gesteld om het bedrijf van de ander
financieel te redden. In dit geval
wordt in feite in strijd gehandeld
met de bedoeling van de destijds
gemaakte huwelijksvoorwaarden.
Anderzijds is het begrijpelijk omdat
je niet makkelijk je partner een mo
gelijk faillissement in laat gaan.
Krap bij kas
Zo ook de echtgenote van een nota
ris die wat krap bij kas kwam te zit
ten. De Kamer van Toezicht over de
notarissen kreeg hiervan via de ver
een zogenaamd NVN
5740-onderzoek. Hierbij worden
verschillende bodemlagen onder
zocht en er wordt een vrij dichte be
monstering toegepast. De te
onderzoeken stoffen zijn: zware me
talen, Polycyclische Aromatische
Koolwaterstoffen (PAC's) en Extra-
heerbare Organische Chloorverbin
dingen (EO-X's).
Schone-grondverklaring bij milieu
vergunning (hinderwetvergunning)
Op 1 maart 1993 is de Hinderwet
vervallen en is er de Wet Milieube
heer ervoor in de plaats gekomen.
Volgens artikel 5.5 van het bijbeho
rende Inrichtingen- en vergunnin-
genbesluit kan de gemeente bij het
aanvragen van een vergunning een
onderzoek verlangen naar de kwali
teit van de bodem. Met nadruk
wordt gewezen op "kan", het is niet
verplicht voor de gemeente om zo'n
onderzoek te eisen. Het onderzoek
moet noodzakelijk zijn om op de
aanvraag van de vergunning te kun
nen beslissen. Bijvoorbeeld als er
reeds een vermoeden van bodemver
ontreiniging is.
Een nul-situatie onderzoek is hier
niet bedoeld. Dergelijk bodemonder
zoek kan wel door middel van ver
gunningvoorschriften worden
opgelegd. Een dergelijk onderzoek is
eveneens niet altijd verplicht. Er
moet een aanleiding toe zijn.
Wanneer er tevens gebouwd moet
worden, zullen de gemeente de aan
vragen coördineren en niet drie bo
demonderzoeken eisen.
J.L. Mieras
plichte periodieke opgaven kennis,
hetgeen tot maatregelen zou nopen.
Er is toen het voorstel gedaan om
de vermogenspositie van de notaris
te verbeteren, door het opheffen
van de huwelijkse voorwaarden. De
echtgenote van deze notaris had
wel enig vermogen'. Aldus is gehan
deld, waarbij een collega-notaris de
akte tot opheffing van de huwelijks
voorwaarden heeft opgesteld. Daar
bij heeft deze aan de echtgenoten
een toelichting gegeven in die zin,
"dat alle huidige en toekomstige
vermogensbestanddelen van beide
echtgenoten, activa en passiva, hun
gemeenschappelijke eigendom en
schulden zouden worden".
Ongeveer 5 jaar nadien is er een
scheiding van tafel en bed tussen
de echtelieden uitgesproken. Daarbij
blijkt dat het voormalig vermogen
van de echtgenote geheel is aange
wend voor het betalen van schulden
van de man (en dus weg is). De
vrouw spreekt daarop de notaris die
de opheffingsakte heeft opgesteld
aan, onder het motief dat hij haar
niet goed heeft gewezen op de ge
volgen van opheffing van de huwe
lijksvoorwaarden. Rechtbank en Hof
wijzen de vordering af, maar de Ho
ge Raad oordeelt anders. Daarbij
wordt gesteld dat de notaris bekend
was met de benarde financiële posi
tie van zijn collega en hij dus wist
dat daardoor gerede kans bestond
dat de echtgenote haar vermogen
door de opheffing zou kwijt raken.
Het aantal arbeidsplaatsen waar af
gestudeerden van de Wageningse
Landbouwuniversiteit werken is de
laatste jaren gestegen met 8 pro
cent per jaar. Die groei trad vooral
op bij ingenieursbureaus, dienstver
lenende bureaus en in de voe
dingsmiddelenindustrie.
Dat is een van de uitkomsten uit
een pas verschenen onderzoek naar
de loopbaanontwikkeling van de
Wageningse ingenieurs, uitgevoerd
door het 'Loopbaancentrum Wage-
ningen'.
De laatste jaren zijn per jaar circa
1000 Wageningers afgestudeerd,
niettemin is het percentage werk
zoekende/werkloze Wageningers
gelijk gebleven. Op het totaal is dat
8 procent. De helft van hen is overi
gens slechts een half jaar of korter
werkzoekend/werkloos.
Ongeveer een kwart van de Wage
ningse ingenieurs werkt bij een
ingenieurs- of adviesbureau of bij
een ander soort dienstverlenend be
drijf. Hiertoe behoort ook de groei
ende groep Wageningers die een
eigen bedrijfje begint; momenteel
ongeveer 7 procent.
Vandaag, vrijdag 27 augustus, is
het feest in Wageningen. De Land
bouwuniversiteit viert samen met
de Wageningse bevolking in voet
balstadion de Wageningse Berg het
75-jarig bestaan van de universiteit.
Vanaf 21.00 uur ontrolt zich een an
derhalf uur durende show, met mu
ziek en filmbeelden, paarden en
tractoren, oude landbouwwerktui
gen en nog veel meer. De ontwikke
ling en toekomst van de LUW loopt
als een rode draad door het spekta
kel. Centraal staat een 13 meter ho
ge reproduktie van het beeld "De
Zaaier".
De notaris had derhalve niet zonder
meer mogen meewerken, dan nadat
hij nadrukkelijk de echtgenote - die
een leek was op juridisch gebied -
had uitgelegd welke risico's zij zou
lopen. "De funktie van de notaris in
het rechtsverkeer brengt immers
mee dat hij beroepshalve gehouden
is naar vermogen te voorkomen dat
misbruik wordt gemaakt van juridi
sche onkunde en feitelijk over
wicht". Het blijkt weer eens dat het
opheffen van de huwelijksvoorwaar
den niet al te ondoordacht mag
worden uitgevoerd. Het moet bij elk
der echtelieden goed duidelijk zijn
wat de gevolgen hiervan zijn.
Successierecht
Een bekend moment waarop kan
worden nagedacht over de ophef
fing van de huwelijksvoorwaarden is
wanneer het echtpaar zich heeft te
ruggetrokken uit het actieve be
drijfsleven. Zeker als er belangrijke
verschillen in beider vermogens
aanwezig zijn, kan de opheffing lei
den tot besparing van toekomstig
successierecht. Wanneer er voorts
geen directe aanleiding is om te ver
onderstellen dat het huwelijk nog
zou kunnen worden ontbonden
door echtscheiding, kan de bespa
ring van successierecht een accep
tabele reden zijn om op latere
leeftijd de dan afgezonderde vermo
gens door opheffing van de voor
waarden samen te voegen.
B. Veerbeek
