lit H
P nrp
LtiiL
Hji
Niet om meer verlegen
Hoog blijven aardappelprijs lichtpuntje
Zomer '93
Versmalling Walchers bouwplan
VRIJDAG 30 JULI 1993
De drukte op onze bedrijven in de
NOORD-WESTHOEK gaat weer toe
nemen, de oogst staat voor de deur.
Maar de weersomstandigheden zit
ten niet mee. Van zaterdag op zon
dag is hier aan de noordkant van
onze kring veel water gevallen tij
dens de onweersbuien. We zitten er
nu niet meer om verlegen, al zijn de
vooruitzichten nog niet zo best.
Veel extra werk en kwaliteitsverlies,
daar zitten we echt niet op te wach
ten. Het werkt allemaal kostenver
hogend en opbrengstverlagend.
Er zijn al heel wat percelen graszaad
gedorsen en vele andere zijn er aan
toe. De eerste erwten en ook enkele
percelen gerst zijn er ook af, niet
droog natuurlijk. Vooral in de erwten
was er al schade door het
openspringen van de peulen. Ik heb
zo eens rondgereden in ons gebied.
Wat staat alles er toch goed bij. Tar
we plaatselijk zwaar genoeg, wat
eveneens voor de gerst geldt. En
een gewas als aardappelen met
enorme loofontwikkeling, daar zit al
goed wat onder. Ik kreeg van colle
ga's te horen dat ze al wat zouden
willen ruimen, en dat er al wat ver
kocht is voor half augustus leveren.
Veldgewas op auto geleverd brengt
18 cent per kg op. Vroeg en groen,
maar gewoonlijk wel veel kilo's.
Men schat in dat de prijsontwikke
ling wat vriendelijker is dan het vori
ge seizoen. Maar laten we daar toch
voorzichtig mee zijn. Het duurt nog
even eer de opbrengsten wat beter
bepaald kunnen worden. Bij een
wat groter aanbod weten we het
wel. De handel is in dat opzicht zeer
voorzichtig.
Wat staan veel percelen bieten toch
bont, er zitten lichte plekken in de
bieten. Er zal wel een oorzaak aan te
wijzen zijn, maar het valt gewoon
op en echt structurele schade na
zo'n mooie voorzomer is ook moei
lijk aanwijsbaar. Niettegenstaande
staat er over het geheel gezien bui
ten een geweldig gewas. Het plant-
uien rooien gaat ook niet zo
voortvarend als gewoonlijk. De
werkzaamheden moeten nogal eens
uitgesteld worden vanwege de on
gunstige weersomstandigheden. De
prijsontwikkeling is echter goed en
waar mogelijk gaan ze vlot weg.
Men zit er om verlegen en dan kan
er veel. Nu maar hopen dat alle prij
zen dit seizoen wat positiever uit
mogen vallen. Het komt in onze be
drijfstak echt van pas, zoals bij velen
die een zelfstandig beroep uit
oefenen.
Kijk maar eens naar de schippers,
het is wel anders maar ze vechten
ook voor hun bestaan. Het lijkt wel
of alles moet worden aangetast en
aangepast. Zou men nog steeds
denken dat zoiets in een zogenaam
de welvaartsstaat past? Het tegen
gestelde zal blijken. Men praat maar
steeds over het creëren van werk en
banen. Als je daar nu 's morgens
iets voor inneemt geloof je daar mis
schien nog in. Elke week gaan er
bedrijven dicht en krijgen we er nog
meer mensen bij die ook de nodige
kosten met zich meebrengen. En
dan maar zeggen: we gaan naar be
ter. Een steeds kleinere groep die
het moet verdienen en die het moei
lijk heeft. Dat werkt totaal verkeerd.
Maar het zal wel zo zijn dat je nooit
te oud bent om te leren.
Laten we elkaar een goede en hope
lijk goede oogsttijd toe wensen. Zo
iets is in ieder geval door niemand te
beïnvloeden en tot op heden nog
belastingvrij.
Hoewel er vorige week op THOLEN
EN SINT PHILIPSLAND al wat per
ceeltjes gerst zijn gedorsen met een
vochtpercentage van 17 a 18 ziet
het er naar uit dat de graanoogst
voor augustus niet meer op grote
schaal op gang zal komen. De vele
regen, meer dan 40 mm, in het af
gelopen weekeinde en de toekomst
voorspellingen voor deze week
zorgen voor een flinke achterstand
in de oogst werkzaamheden.
Bij het graszaad liggen er nog al wat
percelen veldbeemd al enkele we
ken te wachten om gedorsen te
worden. Bij het Engels raai en riet-
zwenk is een aantal percelen op vrij
dag en zaterdag nog gedorsen
kunnen worden met vochtgehaltes
van tegen de 20 Wel was hier
ook sprake van wat zaadverlies door
de vele buien. Zaadverlies is er nu
In het LAND VAN ALTENA EN BIES-
BOSCH hebben we na een prachti
ge voorzomer, welke ons veel zon
en warme dagen gegeven heeft nu
te maken met volgens het KNMI in
De Bilt een westelijke stroming
waarvan het einde nog niet in zicht
is en het weer dus bij ons blijft be
palen. Volgens weerkundigen is dit
nog een uitvloeisel van de grote re-
gengebieden van Noord-Amerika en
Zuid-Azië waar door de regen alles
overstroomd is, ook veel vruchtbare
grond.
y?
In vergelijking met dat geweld zijn
onze hoeveelheden bijna weg te cij
feren. Dat wij na een paar mooie zo
mers een wat mindere hebben
aangaande de weersgesteldheid, is
in de landbouw wel bekend, maar
de boer moet er mee leven en die
maatregelen nemen die voor'zijn be
drijf de juiste zijn.
Het late graszaad dat erg gevoelig is
voor regenachtig weer geeft: soms
veel verliezen en lage kiërrïcijférs als
het oogsten niet optimaal kan ge
beuren. Het dorsen van erwten gaat
wel gewoon door. De opbrengsten
zijn heel behoorlijk. Het aantal hec
tares is veel minder dan vorige jaren
wegens de slechte verkoopcijfers
van de conservenfabrieken. De
graanoogst valt ook wat later uit
dan dat er in de maand juni werd
gedacht dus daar hebben we nog
een paar weken speling. Nou maar
hopen dat we dan wat vaster weer
hebben want de hogere kosten van
drogen enz. geven een nog lagere
uitkomst.
De aardappelen zijn deze zomer
"heel zwaar in het loof gegroeid"
dus moeten we met de bestrijding
van de aardappelziektes oppassen.
Het spuitschema moet daarop wor
den afgestemd om niet zo'n ramp
jaar als verleden jaar te krijgen, toen
veel partijen in de schuur zijn verrot.
De oppervlakte aardappels is dit jaar
wat lager in ons land. In Frankrijk
zijn er heel wat minder gezet en dat
zal voor de prijzen misschien van
belang kunnen zijn.
De handelaren, verwerkers en
grootwinkelbedrijven hebben (het
zijn er maar een klein aantal) de
touwtjes (de prijzen) bijna in han
den, dit tot schade van de teler
want door concurrentie wordt
hoofdzakelijk de prijs bepaald. Ook
landbouwers die een kleine over
schakeling gemaakt hebben naar
grove tuinbouwgewassen krijgen
voor hun extra arbeid weinig be
taald. Ook mede door het groeizame
weer in de voorzomer, dus voor vele
landbouwers zal het wel zijn
"schoenmaker blijf bij je leest" en
geen aparte gewassen of teelten
proberen; het geeft dikwijls te
leurstelling.
In de fruitteelt worden weer hoge
ramingen verwacht wat de op
brengst betreft vooral de peren zul
len veel kilogrammen geven. De
hoogte van de export zal wel
doorslaggevend zijn, wat de prijs
aangaat. Ook bij de appels wordt
een hoge opbrengst verwacht. De
kopers van fruit op stam of in de
kist geleverd, zullen dit jaar wel
voorzichtig zijn want daar is verle
den jaar veel aan verloren. De diver
se verwachtingen van opbrengsten
en prijzen en als gevolg daarvan de
financiële uitkomst, komen veelal
op een laag peil terecht, dus een la
ger inkomen.
Ook hét milieu dat een steeds grote-
ré druk op onze bedrijven uitoefent,
is niet te stuiten. De ene week is het
dit en de andere week weer dat. Het
wordt klaargestoomd door de amb
tenaren en op onze agrarische we
reld losgelaten met vele nadelen,
gegrond of ongegrond en soms
moeten maatregelen teruggenomen
worden door een slechte onder
bouwing.
ook opgetreden bij die percelen die
eind vorige week gemaaid moesten
worden of deze week nog gemaaid
moeten worden. Ook het voorko
men van schot valt niet langer uit te
sluiten. Gezien het feit dat de uitbe
talingen wellicht allemaal rond de
gegarandeerde minimumprijzen zul
len liggen, plegen droogkosten en
eventuele kortingen t.g.v. kwaliteits
verlies een flinke aanslag op het
saldo.
Het enige positieve aan deze slechte
oogstperiode is wellicht het feit dat
de zaadfirma's wat minder grote
voorraden zullen krijgen. Of dat al
op korte termijn tot uitbreiding van
het sterk ingekrompen areaal voor
1994 zal leiden, valt te betwijfelen.
Het langdurig aanhoudende natte
weer zorgt ook voor oogstproble-
men bij de in ons gebied zo veel
voorkomende bloemzaden. Dorsen
uit het zwad is soms niet mogelijk,
wat weer extra droogkosten met
zich meebrengt. Latere soorten zit
ten nu volop in hun bloeiperiode en
vormen vanwege het slechte weer
geen zaad. Tevens krijgen veel ziek
ten nu ook de kans om het gewas
aan te tasten waardoor de zaadzet
ting onvoldoende tot zijn recht
komt.
Ook positief aan deze natte periode
is het hoog blijven van de aardap
pelprijs. Tot ieder verrassing zijn de
prijzen na een slechte start flink
gestegen en is de daling minder
scherp geweest dan wij in de laat
ste jaren gewend waren. Wel is een
tendens waar te nemen dat er
steeds meer een wat velvaster pro-
dukt gevraagd wordt. Het teruggrij
pen op de kistenrooier komt dan
ook vaker voor dan de laatste jaren,
terwijl er ook wat meer wordt dood
gespoten, alvorens er gerooid gaat
worden. Door de hoge opbrengsten
en de goede prijzen worden de ver
liezen van vorig jaar in de vroege
aardappelen weer goed gemaakt.
Of dat voor de late rassen ook zo zal
zijn valt te betwijfelen, er kan nog
veel gebeuren, maar de meeste per
celen hebben al veel kilo's onder
zich, zodat een grote oogst ge
vreesd moet worden.
En of wij dan met zijn allen zo sterk
kunnen zijn als de aannemers van
het basisplan zoetwatervoorziening
WestTholen om met een bijna gelij
ke, en wellicht veel te hoge prijs
voor de dag te komen valt te betwij
felen. Zeker nu het wat stil wordt
rond de akties als het niet betalen
van de Landbouwschapsheffing en
het oprichten van een akkerbouw-
vakbond.
Perceel tarwe bij Wolphaartsdijk
Na een mooie voorzomer met veel
zon en niet te veel neerslag stelt
ook in WALCHEREN de julimaand
wat het weer betreft teleur. Als de
weerspreuk "Regen op St. Margriet
zes weken boerenverdriet" bewaar
heid zou worden, kon het wel eens
een heel eind in augustus zijn alvo
rens zich een langdurige weersver-
betering aandient. Gelukkig is er
niemand die dit vooraf weet, maar
de weersvoorspellingen van dit mo
ment wijzen op een aanhouden van
het koele wisselvallige weer en dat
is wel het laatste waar zowel boer
als recreant op zit te wachten.
Afgelopen weekend alleen al viel er
in ons gebied 50-60 mm regen en
dat is veel te veel van het goede. Op
zich is dit weertype in de zomer
niets ongewoons, alleen de laatste
jaren zijn we wat dit betreft ver
wend na 4 mooie zomer. Vooral de
oogst van vlas, graszaad maar ook
plantuien ondervindt hierdoor stag
natie Met name de percelen gras
zaad die al enige tijd gemaaid
liggen, zullen als gevolg van her-
groei nog een keer gemaaid moeten
worden met alle opbrengstverliezen
vandien. Sommige telers van Engels
raaigras waarvan de percelen rijp
genoeg zijn om te maaien wachten
hiermee in verband met het slechte
weer om bij een weersverbetering
alsnog te maaien of eventueel van
stam te dorsen. Wat in dezen wijs
heid is, weten we pas achteraf.
Als gevolg van de grote voorraad-
vorming hebben veel graszaadte
lers, vooral van Engels raaigras,
bericht gekregen dat het areaal voor
1994 flink zal worden ingekrompen
en de contractprijs sterk zal dalen.
Veel bouwplannen zullen hierdoor
nog nauwer worden. In tijd van en
kele jaren zullen daardoor vlas, erw
ten en deels graszaad uit veel
Walcherse bouwplannen verdwe
nen zijn. Uit een oogpunt van risi
cospreiding en
bodemvruchtbaarheid een slechte
zaak. De spilfunctie van het graan
laat zich steeds nadrukkelijker
voelen.
Evenals elders in het zuidwesten
vertonen ook in ons gebied diverse
bietenpercelen een licht gele kleur.
Andere pecelen daarentegen staan
er frisgroen bij. De praktijk verschilt
van mening over de oorzaak van de
ze geelverkleuring. Mogelijke oorza
ken zouden kunnen zijn
stikstofgebrek, achteruitgang van
de structuur, een vorm van verge-
lingsziekte of een zekere mate van
afrijping, maar voor het laatste is
het eigenlijk nog wat vroeg. Wel
bestaat de indruk dat de waarschu-
wingskaarten voor luisbestrijding
aan de late kant zijn verstuurd. In
hoeverre deze verkleuring invloed
zal hebben op het aantal kg suiker
per hectare is momenteel moeilijk in
te schatten. Het groeiseizoen duurt
nog 2 3 maanden. Zoals het er nu
uitziet staat ons toch een goede bie-
tenoogst te wachten.
Het vochtige weer van de laatste
tijd lijkt er voor te zorgen dat we
weer afstevenen op goede tot zeer
goede opbrengsten van aardappe
len en uien. Teelttechnisch een lust
om dit als boer te ervaren. De ziek-
tedruk is echter vrij hoog met dit
weer komen spuitschema's in de
war. Momenteel is filosoferen over
de financiële kant van deze op
brengsten puur speculatief en daar
door prematuur. Maar een hoge
kg-opbrengst van oogst 1993 lijkt
wel een vaststaand gegeven te
worden.
Van alle sectoren welke de land- en
tuinbouw omvat, zit de melkvee
houderij momenteel bijna nog als
enige in de beste hoek, dankzij de
contingentering. Tal van andere sec
toren welke vrij mogen produceren
(behoudens milieubeperkingen),
kampen met een overschotsituatie
en daardoor lage prijzen zowel in de
dierlijke verdelingssector als in bijna
alle plantaardige sectoren. Het dal in
de bekende cyclus, lijkt bij een aan
tal sectoren structureel te worden
met alle fincanciële gevolgen
vandien.
Het is de hoogste tijd dat de land
en tuinbouw zelf en hun organisa
ties in eensgezindheid eens gaan
nadenken wat men nu werkelijk wil:
landbouwbeleid of plattelandsbe
leid; beperkt milieuvriendelijk produ
ceren of onbeperkt produceren
tegen afbraakprijzen; een werkbaar
en leefbaar platteland of een slag
veld in landbouwondernemersland
met de consument als grote
winnaar?