Gelegenheidswerk in 1993
Het wachten op de AMvB
Begeleidende maatregelen
MacSharry voor advies
Voortgaande concentratie
land- en tuinbouwcoöperaties
Sociaal
Voorlichting
TOP neemt Provamo over
f
VRIJDAG 2 JULI 1993
I 4 I
Op veel bedrijven zullen binnenkort
de oogstwerkzaamheden weer van
start gaan. Deze werkzaamheden
veroorzaken in veel gevallen een
grote piek in het werk die door de
ondernemer en zijn gezin niet is op
te vangen, zodat van tijdelijke ar
beidskrachten (veelal huisvrouwen,
scholieren en studenten) gebruik
gemaakt moet worden. Als aan een
aantal voorwaarden wordt voldaan,
behoeft de werkgever ook dit jaar
voor de beloning van deze tijdelijke
krachten geen sociale lasten aan de
bedrijfsvereniging (GUO) af te dra
gen. De gelegenheidsarbeider is in
deze gevallen ook niet verzekerd
voor Ziektewet, WAO, enz. De
werkgever kan, ingeval de gelegen
heidsarbeiders niet verplicht zijn
verzekerd, voor deze werknemers
een particuliere ongevallenverzeke
ring sluiten, zodat zijn financiële risi
co's bij een bedrijfsongeval beperkt
kunnen blijven.
De voorwaarden waaraan, volgens
de nu nog geldende regeling, moet
worden voldaan, wil de arbeidsver
houding als niet verzekeringsplichtig
voor de sociale lasten worden aan
gemerkt, zijn de volgende.
1. Er mag geen gezagsverhouding
bestaan tussen de werkgever en
de gelegenheidsarbeider. Dit kan
onder meer tot uitdrukking ko
men in een vrijheid van komen
en gaan van de gelegenheidsar
beider. De gelegenheidsarbeider
mag dus zelf zijn werktijden
bepalen.
2. De periode waarin arbeid wordt
verricht moet korter zijn dan 30
aaneengesloten dagen (dus
maximaal 29). Hierna moet de
arbeidsverhouding minimaal 1
maand worden onderbroken.
Iemand die op 1 september zijn
werkzaamheden aanvangt, moet
voor 30 september de arbeids
verhouding beëindigen. Vanaf 1
november is een nieuwe arbeids
verhouding mogelijk.
Ook indien doorgaans op niet
meer dan 1 dag per week wordt
gewerkt, of als het loon niet
meer dan 40% van het mini
mumloon bedraagt, kan sprake
zijn van niet verzekeringsplichti-
ge gelegenheidsarbeid; deze si
tuaties zullen zich bij pieken in
het werk in de land- en tuinbouw
niet vaak voordoen.
3. De bedrijfsvereniging erkent uit
sluitend oogstwerkzaamheden
als niet verzekeringsplichtige ar
beid. Als er op een bedrijf buiten
de oogstwerkzaamheden andere
arbeidspieken zijn (b.v. fruit dun
nen) moet de ondernemer over
de voor deze werkzaamheden
betaalde vergoedingen sociale
lasten afdragen.
4. Alle gelegenheidsarbeid moet
binnen acht dagen nadat een ge
legenheidsarbeider zijn werk
zaamheden heeft aangevangen
op een door de bedrijfsvereni
ging verstrekt formulier worden
gemeld. Blijft de melding achter-
Het aantal leden van zuivelcoöperaties is in een jaar tijd met 2000
gedaald. Op de foto een chauffeur van een RMO-auta
In 10 jaar 20 procent hogere omzet
De in de voorgaande jaren gesigna
leerde daling van het aantal coöpe
raties in Nederland, zet zich ook in
1992 voort. Vooral de aankoopsec
tor laat een aanmerkelijke daling
zien. Over het geheel genomen to
nen de ontwikkelingen van de afge
lopen tien jaar een sterke afname
van het aantal coöperatieve organi
saties, een grote daling van het aan
tal leden, een kleine daling van het
aantal werknemers en een forse
groei van de omzet.
Dit algemene beeld geldt echter niet
voor alle sectoren. Tegenover flinke
dalingen staat een sterke groei. Dit
blijkt uit de statistiek van de Natio
nale Coöperatieve Raad voor land
en tuinbouw, gepubliceerd in Coö
peratie Magazine van deze maand.
In de aankoopsector daalt het aan
tal coöperatieve organisaties van 66
in 1991, naar 59 in 1992. De afgelo
pen tien jaar liep het aantal zuivel
coöperaties met 64% terug, van 36
naar 13. Spectaculaire ontwikkelin
gen waren er ook in Groente en
Fruit (52% gedaald), Aankoop (-
50%), Werktuigen en Bloemen en
Planten (beide - 42%).
In 1992 is het aantal leden van zui
velcoöperaties maar liefst 2.000 la
ger dan het jaar daarvoor. Gerekend
over tien jaar betekent dit een daling
van 31% van het ledental in de
zuivel.
Het totaal aantal werknemers in de
coöperaties blijft in 1992 nagenoeg
gelijk. Tegenover een opvallend for
se afname in de Zuivel staat een
toename in Consumptieaardappe
len, Compost, Bloembollen en Bloe
men en Planten. Het beeld over de
afgelopen tien jaar is zeer divers. Te
genover grote afnames (Wol, Sui
ker) staan forse toenames (Krediet,
Compost).
In de periode 1982-1992 behaalde
de coöperaties bijna 20% meer om
zet ondanks een forse omzetdaling
in de zuivel van 2 miljard gulden. De
toename komt voornamelijk voor re
kening van Bloemen en Planten, en
Poot- en Consumptieaardappelen.
wege dan wordt door de be
drijfsvereniging
verzekeringsplichtige arbeid aan
genomen.
Een aantal ondernemers heeft vorig
jaar een brief van de bedrijfsvereni
ging ontvangen waarin is meege
deeld dat de arbeid op hun bedrijf
vanaf 1993 volledig als verzeke
ringsplichtig wordt aangemerkt. De
ze ondernemers adviseren wij toch,
net als vorige jaren, de werkzaam
heden te melden als gelegenheids
arbeid, zodat de mogelijkheid open
blijft hierover het oordeel van de
rechter te vragen.
Vermoedelijk zal binnen niet al te
lange tijd de regeling voor gelegen
heidsarbeid ingrijpend worden ge
wijzigd. De wijziging zal
waarschijnlijk geen gevolgen heb
ben voor de regeling zoals deze nu
voor 1993 geldt.
Behalve met de bedrijfsvereniging
hebt u voor uw loonadministratie
ook met de fiscus te maken. Deze
eist een volledige loonadministratie
en ieder kwartaal dient aangifte van
de uitbetaalde lonen te worden ge
daan. Aan een aantal wensen voor
het bedrijfsleven m.b.t. seizoenar
beid is de fiscus tegemoet geko
men. Dat betreft met name het
tijdstip van aangifte en afdracht van
loonbelasting en de toepassing van
de loonbelastingtabellen.
Door goed in te spelen op de eisen
van de bedrijfsvereniging en de fis
cus kunnen de kosten van gelegen
heidsarbeid aanmerkelijk lager
uitvallen dan wanneer men de
"spelregels" in deze niet kent. De
afdelingen loonbelasting/sociale
verzekeringswetgeving van onze
kantoren zullen u zonodig graag na
der informeren.
J. Spijk
Minister Bukman stuurt binnenkort
een aantal begeleidende maatrege
len in het kader van de uitvoering
van het plan MacSharry voor advies
naar het bedrijfsleven. Na beoorde
ling en eventuele verwerking van de
adviezen zullen de regelingen ter
toetsing naar de Europese Commis
sie worden gestuurd. De maatrege
len zullen in werking treden zodra
de Europese Commissie er haar
goedkeuring aan heeft gehecht.
In het plan MacSharry waren drie
begeleidende maatregelen opgeno
men. Deze maatregelen hadden be
trekking op de bevordering van
natuur/milieuvriendelijke landbouw,
bebossing van landbouwgronden en
vervroegde uittreding uit de land
bouw. De lidstaten van de Europese
Gemeenschap zijn verplicht de twee
eerste maatregelen in te voeren. De
regeling met betrekking tot ver
vroegde uittreding is facultatief.
Biologische landbouw
Boeren (hoofdberoepers) die willen
omschakelen naar de biologische
landbouw dienen binnen vijf jaar om
te schakelen. Hierbij dient het te
gaan om plantaardige produktie (ak
kerbouw, vollegrondstuinbouw,
glastuinbouw en fruitteelt).
De premies per hectare per jaar (ge
durende genoemde periode van vijf
jaar) bedragen f 500,— bij akker
bouw, f 1.200,— bij volle
grondstuinbouw en f 1.850,— bij
glastuinbouw en fruitteelt. De maxi-
mumsteun per bedrijf is
f 100.000,-.
Boeren met bestaande biologische
bedrijven komen ook in aanmerking
voor een premie, mits ze als zodanig
staan geregistreerd. Deze premies
zijn overigens lager dan de bovenge
noemde.
Scholing
De steunregeling met betrekking tot
scholing en demonstratieprojecten
heeft tot doel meer inzicht te geven
in de toepassing van met milieube
scherming en natuurbehoud vere
nigbare produktiemethoden. Hiertoe
verleent de overheid steun aan het
volgen van cursussen. Voor de
steun komen ondernemers, mede
werkende gezinsleden en werkne
mers in de landbouw in aanmerking.
De cursussen dienen betrekking te
hebben op één van de "landbouw-
milieu" thema's (bijv. milieuverant
woord gebruik van mest en bestrij
dingsmiddelen, energiebesparing,
beperking ammoniakemissie). De
hoogte van de steun is onder ande
re afhankelijk van de cursusomvang.
Verder komen demonstratieprojec
ten in aanmerking. Het gaat hier
niet alleen om demonstratieprojec
ten van de overheden maar ook om
projecten van particuliere instellin
gen met een collectieve doelstelling
zonder winstoogmerk. De medefi
nanciering bedraagt 50% van de
kosten.
Bebossing
In de regeling ten behoeve van de
bebossing van landbouwgronden
komen boeren, andere natuurlijke en
privaatrechtelijke personen en over
heden in aanmerking voor steun in
de bebossingskosten.
Afhankelijk van de boomsoort be
draagt de steun f 2.800,— tot
f 5.000,— per hectare. Daarnaast
komen boeren en andere natuurlijke
privaatrechtelijke personen in aan
merking voor compensatie van in
komensverlies als gevolg van het
onttrekken van de grond aan de
landbouw. Boeren, die blijvend bos
aanleggen ontvangen gedurende
twintig jaar een vergoeding van
f 1.500,— per jaar. Deze vergoeding
is f 1.600,— per jaar wanneer het
gaat om percelen van meer dan 100
hectare. Bij de aanleg van tijdelijk
bos bedraagt de steun f 1.200,—
per hectare gedurende een periode
van 15 jaar. Overige rechtspersonen
die landbouwgrond bebossen ont
vangen gedurende 15 jaar een ver
goeding van f 500,— per jaar.
Vervroegde uittreding
Minister Bukman heeft besloten
geen invulling te geven aan de rege
ling voor vervroegde uittreding aan
gezien de meerwaarde ten opzichte
van de bestaande sociale voorzie
ningen in Nederland (met name de
Wet inkomensvoorziening oudere en
gedeeltelijk arbeidsongeschikte ge
wezen zelfstandigen, IOAZ) gering
is.
Akkerbouw- en fruitteeltbedrijven
moeten vrijwel altijd over een Hin
derwetvergunning beschikken. Voor
een grote groep van deze bedrijven
zal echter geen vergunning meer
nodig zijn als de zogenoemde
AMvB, welke afkorting staat voor
Algemene Maatregel van Bestuur,
van kracht zal worden. Ondanks het
feit dat hierover al lang gesproken
wordt, is deze maatregel nog niet
van kracht.
Indien er geen vergunning is of de
vergunning voldoet niet meer, kan
een (gewijzigde) Hinderwetvergun
ning, of beter een milieuvergunning
(de Hinderwet is opgegaan in de
nieuwe Wet Milieubeheer) vereist
worden. Als het echter bij voorbaat
duidelijk is dat aan de bepalingen
van toekomstige AMvB kan worden
voldaan, verdient het aanbeveling
om in overleg met de gemeente, die
verantwoordelijk is voor de vergun
ningen, na te gaan of vooruitlopen
op de AMvB mogelijk is.
Wie vallen onder de AMvB?
Voor bestaande bedrijven geldt on
der andere dat zij op een afstand
van 25 meter of meer van een wo
ning van derden of een gevoelig ob
ject moeten zijn gelegen. Deze
afstand is 10 meter indien er geen
dieren bedrijfsmatig worden gehou
den en er geen bewaring van dunne
mest plaatsvindt in een bassin dat
gebouwd is voor 1 juni 1987. Op
bedrijven met meer dan 15 stuks
melkrundvee of meer dan 25 mest-
varkenseenheden is de AMvB niet
van toepassing. Maximaal 50 scha-
pen die gedurende de aflamperiode
op het bedrijf worden gehouden,
hoeven daarbij niet meegerekend te
worden.
Ook zijn er grenzen gesteld aan
opslaghoeveelheden van dunne en
vaste mest, aan opslaghoeveelhe
den van bestrijdingsmiddelen, aan
de oppervlakte glasopstand, aan
opslaghoeveelheden van dieselolie
en dergelijke om de AMvB van toe
passing te laten zijn.
Neemt U, indien U met een vergun
ning of een wijziging hiervan te ma
ken krijgt, contact op met uw
SEV(st)-er. Er kan dan nagegaan
worden of de aangekondigde AMvB
van toepassing is en zo ja, of hier
reeds op ingespeeld kan worden.
P.J.E. Mangnus
Het uienverwerkingsbedrijf TOP te
's-G raven polder neemt het in die
zelfde plaats gevestigde aardappel
en wortelverwerkende bedrijf Prova
mo van C. Meijer Kruiningen over.
In verband met de hoge verontreini
gingsheffingen had CMK voor Pro
vamo faillissement aangevraagd.
TOP verwacht echter weinig proble
men als gevolg van deze heffingen,
omdat de activiteiten van Provamo
verplaatst worden naar die van TOP,
en daar is een goede zuiverings
installatie aanwezig. TOP (Triumfus
Onion Products) neemt alle activi
teiten inclusief gebouwen en machi
nes over. Vijf van de 18
personeelsleden gaan mee.
De acquisitie van Provamo ver
breedt de basis van TOP, nadat de
uienverwerker recent al had geïn
vesteerd in Coldstore-activiteiten
voor opslag van winterwortels. Tot
nu toe heeft TOP zich succesvol
toegelegd op de teelt en verwerking
van zilveruien en plantuitjes, de sor
tering van consumptie-uien. Het be
drijf is daarnaast internationaal
toonaangevend in de produktie van
uienolie en uienconcentraat.
