Pepmiddelen
verpesten
imago
Êbni
Eén zwaluw maakt nog geen zomer!
Agrarische vrouwen en
het landbouwbeleid
onder redaktie van de Perskommissie
Bond van Plattelandsvrouwen
voor Zeeland en Noord-Brabant.
Adres:
C.J. de Jonge-Stols
Brouwerijweg 2, 4424 CH Wemeldinge
AGRARISCH
NAJK-bestuur wenst strenge
controle op groeibevorderaars
Reis van de week
ALGEMEEN
De zonnige dagen eind april brach
ten ons in de waan reeds midden in
de zomer te zitten. De dag na de zon
overgoten Koninginnedag signa
leerde ik reeds meer dan één
zwaluw.
De Zwaluw, een voor plattelands
kinderen snel te herkennen vogel,
die vooral door zijn nest in de "over
stekken" erg typerend is.
Uit mijn jeugd herinner ik mij daarbij
nog een lange stok, die werd ge
bruikt om de nesten boven de ra
men snel te verwijderen. Een
vogelnestje uitsteken mocht toen
natuurlijk ook niet, maar als het bij
je thuis gebeurt, dan zal het wel een
goede reden hebben.
Die reden werd me duidelijk toen ik
zelf de ramen moest gaan zemen,
want uit zo'n bouwwerk valt heel
wat naar beneden. Maarde tijden
veranderen, de stok verteerde en
brak, mijn kinderen kregen inspraak
en wilden beslist niet dat de vogel
nestjes werden weggehaald en zo
groeide hun aantal.
Wat argwanend begroette ik op een
mooie zaterdagmorgen twee jonge
mannen gewapend met een kijker.
Wat aarzelend vroeg ik wat ze kwa
men doen. Wel, ze telden de popula
tie zwaluwen in ons gebied. Het ijs
was gebroken en de koffie reeds ge
zet, dan kom je al snel tot de con
clusie dat landbouw en natuur heel
dicht bij elkaar liggen. Onze belang
stelling voor de zwaluw was ge
wekt: de stok werd niet meer
gerepareerd en de ramen Ach,
hoeveel waarde hecht je aan een
schoon raam. Als er bezoek komt
pak je even de tuinslang.
Onder de "overstekken" wordt
weer druk gebouwd, elk jaar meer.
Ze breiden uit van 1-, 2- tot wel 4-
of 5-kamer appartementen en wor
den sinds de dag van de telling door
ons uiteraard met heel andere ogen
bekeken. Het is een schitterend ge
zicht: aan en af vliegende vogels. In
een droge periode laat ik speciaal
voor hen de tuinslag wel eens aan
staan, zodat ze weer wat verse
modder binnen "handbereik"
hebben.
Boerenzwaluw en oeverzwaluw
Als eerste zien we in april, soms bij
warm weer zelfs eind maart, de
boerenzwaluw terugkeren. Zij over
winteren in de zuidelijke helft van
Afrika, trekken in het voorjaar weer
naar het noorden en zijn dan in vrij
wel geheel Europa, met uitzonde
ring van IJsland te vinden. Na de
zomer vertrekken zo'n 100 miljoen
vogels richting het zuiden. Echter
op deze lange tochten sneuvelen er
vele, vooral boven de droge gebie
den als de Sahara.
De naam boerenzwaluw hebben zij
te danken aan het feit, dat ze vooral
te vinden zijn bij veebedrijven en bij
voorkeur broeden in stallen. Na de
broedtijd worden groepen gevormd,
Een "lijntje" net
uitgevlogen
huiszwaluwen
die gezamenlijke slaapplaatsen in
uitgestrekte rietvelden en grienden
gebruiken. De boerenzwaluw heeft
meestal twee broedsels en trekt in
oktober/november, al naar gelang de
temperatuur, weer naar het zuiden
om het volgend jaar weer in dezelf
de schuur terug te keren.
Vaak trekken zij samen met de oe
verzwaluw. Deze kleine zwaluw
broedt in gangen, die hij in zandige
wallen graaft. Zij zijn bruin en heb
ben niet zoals de andere zwaluwen
de mooie blauwe kleur. Hun aantal
loopt de laatste jaren enorm terug.
De huiszwaluw
De huiszwaluw zorgt voor de bouw
werken aan onze gevels. Soms wor
den hun jongen boven onze
voordeur uitgebroed. Zij komen in
het voorjaar, zo eind april/begin mei
vanuit hun overwinteringsgebied uit
Zuid-Afrika. Na een lange vliegtocht
met de nodige bedreigingen als:
droogte, wind en trekvogeljacht in
de landen rond de Middellandse Zee
arriveren zij vaak weer op de plaats
waar zij het vorige jaar gewoond
hebben. Zij blijven tot medio sep
tember om hun jongen groot te
brengen (vaak meerdere broedsels)
en op kracht te komen voor hun te
rugreis. Het zijn sociale vogels, die
vaak gezamenlijk jagen en broeden
in kleine kolonies. Muggen en vlie
gen zijn hun voornaamste prooi, die
al vliegend wordt verschalkt. Helaas
zijn hun komvormige bouwwerken
steeds minder te bewonderen.
Als oorzaak voor hun teruggang
denken we aan de vermindering van
het aantal insecten en het grote
aantal slachtoffers tijdens de trek.
Vooral de ontbossing van de Sahel-
landen maakt hun tocht niet een
voudiger. Er is steeds minder
modder te vinden voor de bouw van
stevige nesten. Daarnaast ontbreekt
het aan geschikte ruimte. Steeds
minder huizen worden voorzien van
overstekken.
De Agrarische Commissie van de
NBvP en de studiegroep agrarische
vrouwen Noord-Beveland organi
seerden samen een bijeenkomst
voor alle Zeeuwse agrarische vrou
wen. Doel van deze bijeenkomst
was: de agrarische vrouwen de ge
legenheid geven hun zorgen over
het landbouwbeleid kenbaar te ma
ken aan de landelijke en provinciale
politici.
De landelijke politici J. van Noord
(CDA) en J. van Zijl (PvdA) waren
bereid op 3 mei naar de Caisson in
Kapelle te komen. Provinciale politici
bleken geen tijd te hebben, dus "bij
gebrek aan beter" zoals hij zelf zei,
was H. Eversdijk, Eerste-Kamerlid,
als Zeeuws politicus aanwezig.
We waren benieuwd naar de op
komst op deze avond, ook agrari
sche vrouwen van
zusterorganisaties waren voor deze
bijeenkomst uitgenodigd. Ondanks
de reakties van sommige vrouwen
dat ze alleen nog maar somberder
worden van zo'n bijeenkomst, zat
de zaal toch bijna vol. Er waren on
geveer 75 agrarische vrouwen, dus
wel wat meer dan "enkele tiental
len" zoals vermeld in de PZC! Ook
enkele mannen waren als belang
stellenden aanwezig t.w. voorzitter
en secretaris van de ZLM en de pers
van PZC en ZLM-krant.
Vrouwen benaderen de dingen an
ders dan mannen, zei mevrouw Mol
in haar openingswoord, in de loop
van de avond kwam dit ook duidelijk
naar voren.
In de inleidingen van een kwartier,
die de politici hielden, hoorden we
niets nieuws. Zoals gewoonlijk werd
de Nederlandse landbouw de hemel
in geprezen, weer de geijkte verha
len over kwaliteit, toegevoegde
waarde, goed ondernemerschap,
juiste keuzes maken, diversificatie
en agrificatie. Ze weten allemaal dat
het slecht gaat, maar te veel leiden
de politici hebben nog te veel ge
ruststellende woorden volgens de
heer Eversdijk.
De heer Van Zijl zag aan de gezich
ten van de mensen, dus zeker ook
aan die van ons, dat er geen ver
trouwen is in de politiek. Het
perspectief dat de heer Van Noord
nog zag voor de Nederlandse land
bouw zagen de dames in de zaal
niet zitten. Opmerkingen van agrari
sche vrouwen als: hoe lang houden
we dat nog vol, waar blijft de on
dersteuning in Nederland, waarom
moet er zoveel geld naar natuur en
naar ambtenaren die ons moeten
controleren, kregen meer bijval dan
de verhalen van de politici.
Mevr. C. Koster leidde de discussie,
schriftelijke en mondelinge vragen
over gelegenheidsarbeid, spilfunctie
van graan en agrificatie wisselden
elkaar af, maar de antwoorden wa
ren meestal niet bevredigend.
Nadat de voorzitster de bijeenkomst
had gesloten waren de "groene jan
nen", zoals de heer Eversdijk zijn
collega's betitelde, zó verdwenen,
ons met vele vragen achterlatend!
Dat er zoveel vragen waren deze
avond tekent de situatie. Het is trou
wens niet de bedoeling dat de
schriftelijke vragen in de prullenbak
belanden, we doen ons best om ze
alsnog beantwoord te krijgen door
de politici!
J.C. van Nieuwenhuijze-Zandee
Wat kunt u doen voor de huis
zwaluw?
Geschikte randen aan de onderzijde
wit laten of wit maken. Bewoonde
nesten niet verwijderen. Een emmer
water en een bezem doen wonde
ren bij wat mest overlast. Stel het
schilderwerk uit tot na het broedsei-
zoen of doe het vroeg in het voor
jaar. Zorg af en toe voor wat water,
zodat ze het bouwmateriaal aan
kunnen maken. Wees trots op een
nest en geniet van het feit, dat u de
zwaluw de kans geeft in leven te
blijven.
Geniet van de langsscherende vo
gels als u op een zomeravond nog
lekker buiten zit en bedenk, dat ze
een groot aantal insecten voor u
vangen. Een huiszwaluw eet gemid
deld 9000 insecten per dag! Helaas
wordt deze zo nuttige vogel met uit
sterven bedreigd. De Vogelbescher
ming is enkele jaren geleden gestart
met een landelijke campagne om de
overlevingskansen van de huiszwa
luw te vergroten. Het tellen van de
nesten is een onderdeel hiervan.
Eén zwaluw maakt nog geen zomer.
Laten we echter met z'n allen zien
te voorkomen dat er één zomer zon
der zwaluwen zal gaan komen!!
E.J.A. van Nieuwenhuijzen-
van Iwaarden
Alleen met schoon vlees en schone
melk houden we de consument te
vriend. Het NAJK-bestuur vindt dat
het afgelopen moet zijn met het ge
bruik van groeibevorderaars. Pep
middelen zijn slecht voor het imago
van produkten, zoals vlees en melk.
Dus: stop het gebruik, handhaaf het
verbod en controleer streng.
De laatste weken is er een felle dis
cussie losgebroken over het gebruik
van groeibevorderaars in de veehou
derij. Europarlementariër Woltjer,
Produktschap Vee en Vleesvoorzit
ter Tazelaar en staatssecretaris Si
mons van WVC willen natuurlijke
hormonen (onder voorwaarden)
toelaten. De Consumentenbond,
staatssecretaris Gabor van Land
bouw en de meeste Tweede Kamer
leden zijn tegen. In andere
EG-landen, maar ook in Nederland is
het gebruik van verboden groeibe
vorderaars wijd verbreid. In de pers
staan de laatste tijd regelmatig ver-
L0000jgr^n0n^
AJK Oost Zeeuws-Vlaanderen
19 mei: Informtieavond over
perspectieven in de akkerbouw. In
leiders van deze avond: Emiel van de
Vijver, Arian Kamp en P.C.A.
Vriends. Plaats: Rabobank te St.
Jansteen. Aanvang: 19.15 uur.
Redaktie Henk Tegels
halen over de omvang van het hor
monengebruik. Voor de
stierenhouderij worden soms getal
len genoemd van meer dan 50%
van het totaal. Voor guste koeien
idem. In het april-nummer van Bin
der stond een artikel met achter
gronden: een kat in het nauw maakt
rare sprongen. Een EG-rapport over
de omvang van het hormonenge
bruik in de EG wordt al maanden
achtergehouden.
Ondertussen lijkt het melkstimule-
rende hormoon BST in de VS groen
licht te krijgen. In de EG is BST tot
31 december 1993 verboden. De
kans is groot dat de Europese Com
missie onder druk van de VS over
stag gaat.
Consumenten
Groeibevorderaars zijn er in allerlei
soorten. Ten eerste: de lichaamsei
gen hormonen zoals testosteron,
oestradiol en progesteron. Ten
tweede: de lichaamsvreemde hor
monen zeranol, trenbolone en DES.
Ten derde: de beta-antagonisten
cfenbuterol, salbutamol en cimate-
rol. Ten vierde: de groeihormonen
BST en PST. Ten vijfde: de overige
groeibevorderaars zoals antibiotica.
Maar de consument wil een herken
baar, veilig en onomstreden pro-
dukt. Geen gerommel. De
consument heeft geen belang bij en
geen behoefte aan groeibevorde
raars. Ook de veehouder heeft, het
klinkt op het eerste gezicht vreemd,
geen belang bij pepmiddelen. Het
gebruik verslechtert het imago van
de veehouder en van het produkt
dat de veehouder produceert. Bo
vendien jagen deze middelen de
produktie op terwijl de markten al
overvol zijn.
Kortom: pepmiddelen verpesten het
imago van vlees en melk en verzie
ken de prijs. Toch gebruiken indivi
duele veehouders het spul. Op korte
termijn helpen ze de veehouder het
hoofd te bieden aan de lage
vleesprijzen. Het NAJK-bestuur
vindt dat de vleesproduktie beperkt
moet worden zodat vlees weer
kostendekkend geproduceerd kan
worden.
Controle
De argumenten voor toelating van
(natuurlijke) hormonen zijn de con
troleerbaarheid en de vermeende
onmogelijkheid om vleesimporten
met hormonen tegen te houden.
Beide argumenten zijn niet sterk. Of
importen met hormonen inderdaad
niet tegen te houden zijn, is pas na
de totstandkoming van een GATT-
akkoord duidelijk. De controle van
een gedeeltelijk verbod is eerder
moeilijker dan makkelijker dan de
controle van een algeheel verbod.
De discussie over (toelating van)
hormonen en andere groeibevorde
raars in de vleessector lijkt een
voorbode op een discussie die bin
nenkort weer over BST zal los
barsten. Toelating van
groeibevorderaars maakt een ver
lenging van het verbod op BST on
waarschijnlijker.
Henk Weinans
NAJK-reizen gaat van 1 tot 11 juli
per bus naar Hongarije en Tsjechië,
interessante landen voor jonge boe
ren en tuinders. Grote landbouwbe
drijven raken meer in bezit van
agrariërs. Je bezoekt eerst Hongaar
se landbouwbedrijven uit alle secto
ren. Vervolgens reis je verder naar
Tsjechië. Ook daar bezoek en bekijk
je landbouwbedrijven.
Alles natuurlijk in een ontspannen
zomerse sfeer, waarbij ook de
prachtige steden Budapest (Parijs
van 't oosten) en Praag bezocht
worden. Prijs: NAJK-leden
f 1.480,-; niet-leden f 1.520,-.
PJZ-afdeling Noord-Beveland
14 mei: Fondue-avond met Vlaamse
spelen. Plaats: Hotel Rest. Smits,
Wilhelminastraat 90 te Wemeldinge.
Aanvang: 19.00 uur. Kosten: leden
25,—; niet-leden f 27,50. Opgave
bij Annemarie, 01107-1690 of Wil-
mar. 01108-1986.
PJZ-afdeling Schouwen-Duiveland
16 mei: Fietstocht door het bosrijke
Brabantse land. Vertrek: 11 uur van
af "de Blauwe Keet" te Oosterland.
Kosten: leden f 15,—; niet-leden
f 22,50. Opgave vóór 10 mei bij Ar
no Geluk, 01119-1236 of Marco Ca-
pelle, 01117-1206.