Voedsel en biotechnologie
De toekomst is wat we er zelf van maken
Veranderingen binnen het bestuur NBvP Zeeland
y y
Het buitenland in eigen land Scholieren steeds zelfstandiger
\l
onder redaktie van de Perskommissie
Bond van Plattelandsvrouwen
voor Zeeland en Noord-Brabant.
Adres:
C.J. de Jonge-Stols
Brouwerijweg 2, 4424 CH Wemeldinge
Provinciale jaarvergadering NBvP te Goes
De toekomst is niet wat er gaat gebeuren,
de toekomst is wat wij gaan doen.
Publiek debat
rn 11 a q
n Innn
VRIJDAG 16 APRIL 1993
o rn n
Dit thema was de slotzin uit de jaar
rede op de landelijke jaarvergade
ring van de Ned. Bond van
Plattelandsvrouwen afdeling Zee
land. Wat gaan wij ermee doen?
Hoe ga je als vrouw om met de vele
veranderingen, die op je af komen?
Er verandert zoveel en zo snel, dat
het bijna niet meer bij te houden is.
leder mens gaat anders om met de
ze veranderingen. Vaak met veran
deringen geconfronteerd worden
vormt een zware belasting.
Belangrijk is in het omgaan met ver
anderingen dat je zelf invloed op de
situatie kunt uitoefenen, zodat je de
veranderingen kunt sturen in die
richting, die je voor ogen staat en
niet over je laat beslissen, maar zelf
meebeslist. De Bond krijgt ook met
veranderingen te maken. Enkele
maatschappelijke ontwikkelingen,
die de vrouw en haar gezins- of leef
situatie betreffen:
hoger opgeleide- en werkende
vrouwen
vrouwen gaan bewuster in hun
deelname aan de Bondsaktivitei-
ten kiezen
ontoereikende kinderopvang en
opvang voor schoolkinderen,
waardoor vrouwen geen loop
baanplanning kunnen maken
vroegere uittreding uit het ar
beidsproces, o.a. Vut
Maatschappelijke veranderingen
Zowel in de agrarische, als in de
biotechnologie zijn er grote verande
ringen gaande. Beide ontwikkelin
gen vormen een onderdeel van het
nieuwe tweejarenthema: kritisch
consumeren, duurzaam produceren!
Er heeft een fundamentele kente
ring plaatsgevonden in de man
vrouw verhoudingen en nu is het
zaak, dat vrouwen zich zoveel mo
gelijk van een eigen baan, inkomen
en pensioen voorzien. Volstrekt fi
nanciële afhankelijkheid van echtge
noot/partner is een te groot risico
geworden. Het is geen gemakkelijke
positie, want de huidige omstandig
heden zijn verre van ideaal. Toch
kiezen veel vrouwen voor kinderen,
en zij worden dan geconfronteerd
met bijna onoverkomelijke proble
men. Er moet een goed herintre-
dingsbeleid komen en betere
kinderopvang.
De macht van de boodschappentas
is een vervolg op het project: "Plat
telandsvrouwen en de Derde We
reld". Er wordt al te lang gevraagd:
"Mag het ietsje meer zijn". Nee,
dank u, maar wel kwaliteit. Kwaliteit
van produkt, kwaliteit van produce
ren waarborgt de kwaliteit van het
leven! Plattelandsvrouwen werken
ook aan morgen.
Aldus mevrouw M.J.E. van der Meij-
den op donderdag 1 april op de pro
vinciale jaarvergadering van de
Nederlandse Bond van Plattelands
vrouwen afdeling Zeeland in de
"Prins van Oranje" te Goes.
Mevr. M.J.E. v.d. Meijden-de Dreu.
Biotechnologie is het gebruik van le
vende cellen, plant of dier, die voor
ons stoffen maken die we nodig
hebben. Men kan die levende cellen
beschouwen als een soort fabriek.
Deze stoffen kunnen gewoon uit de
natuur komen b.v. meekrap om on
ze kleren te verven en Digitalis voor
hartpatiënten, wat gewonnen wordt
uit vingerhoedskruid. Mevrouw
M.J. van der Weele-Minderhoud
lichtte het onderwerp toe op de al
gemene vergadering in Goes.
We kunnen de erfelijke eigenschap
pen van deze cellen steeds beter
naar onze wens maken, doordat we
het geheim van hun werking heb
ben ontdekt. Een erfelijke eigen
schap kan van het ene individu
worden "uitgeknipt" en bij een an
der individu worden "ingeplakt". Dit
noemen we genetische modificatie.
Voor het maken van kaas heeft men
het stremsel chymosine nodig, dit
wordt uit kalvermagen gewonnen.
Maar men kan ook bacteriën voor
zien van een erfelijke eigenschap,
zodat zij chymosine gaan maken.
Volgens de Landbouwkwaliteitswet
mag dit toekomstige produkt dan de
naam kaas niet dragen. Men aarzelt
nog of men het wel op de markt
moet brengen in verband met de
goede naam die de Nederlandse
kaas in het buitenland heeft. Maar
als wij het niet doen doet een ander
land het.
Cacao wordt gemaakt uit cacaobo
ter. Men probeert om met genetisch
gemanipuleerde gisten enzymen te
verkrijgen, die uit plantaardige olie
een cacaovervanger maken. Maar
wat zal dat voor gevolgen hebben
voor sommige Derde-Wereldlanden?
Goede herkenbaarheid van deze
produkten is nodig. Om een goede
etikettering te krijgen moeten er re
gels worden ontworpen. Voorwaar
den voor veld- en dierproeven
moeten worden vastgelegd. Er moet
op het dierwelzijn en gezondheid
worden gelet.
Het eerste genetisch gemodificeer
de produkt is nog niet op de markt
verschenen, maar dit zal niet lang
meer duren. De consument is kri
tisch: we zullen moeten meedenken
of we deze produkten willen of niet.
Welke gevolgen zullen ze hebben?
Welke gevolgen voor het agrarisch
bedrijf en voor de natuur? U kunt
zelf beoordelen hoe de toepassin
gen van de biotechnologie passen
binnen het kader van het nieuwe
thema van de Bond: kritisch consu
meren, duurzaam produceren.
De Stichting voor Publieksvoorlich
ting over Wetenschap en Techniek
(PWT) en de Nederlandse Organisa
tie voor Technologische Aspecten
Onderzoek (NOTA) organiseren op
14 t/m 16 mei een publiek debat
over de toepassing van genetische
modificatie bij dieren. Doel hiervan
is de vragen en eventuele bezorgd
heden die bij gewone Nederlanders
leven aan de orde te stellen in een
voor hen begrijpelijke discussie over
de moderne biotechnologie.
Via advertenties in dagbladen wordt
een iekenpaneel van 15 Nederlan
ders geselecteerd. Voor meer inlich
tingen kunt u contact opnemen met
het Instituut voor Consumentenon
derzoek (SWOKA), tel. 070-
3469225.
Tijdens de jaarvergadering vindt al
tijd een aantal functiewisselingen
plaats. Dit maal betrof dit de vol
gende dames.
Mw. Kloet-Eversdijk, vice-presidente
na 6 jaar; mw. van Bommel-den
Hartog, penningmeesteresse na 6
jaar; mw. Goettsch-Bouman, cursus
schrijfvaardigheid na 8 jaar; mw.
van Dijke-Woutersen, tuincommissie
na 9 jaar; mw. Hanse-Verburg, agra
rische commissie na 9 jaar; mw. v.d.
Linde-Zoeter, culturele commissie
na 6 jaar; mw. Nijssen-Schrier, cul
turele commissie na 7 jaar; mw.
Huibregtse-Minderhoud, werkgroep
kadervorming na 9 jaar; mw.
Eversdijk-Felius, handwerkcommis-
sie na 9 jaar; mw. de Jonge-van
Geest, perscommissie na 5 jaar;
mw. Wartens, kadercursusleidster
na 1 jaar.
Hun opvolgsters werden:
mw. van Dijke-de Regt als p.b. lid,
mw. Vandenkerckhove als p.b. lid,
mw. Stork-Meijer cursus schrijfvaar
digheid; mw. Mol-de Jager, tuin
commissie; mw. Plouvier, culturele
commissie en mw. Louwerse, hand-
werkcommissie.
Na de verkiezingen vertelde mw. H.
Polderman ons het nieuws van het
hoofdbestuur en over de lijn, die we
de komende twee jaar zullen gaan
volgen.
Voorjaar met bloemen
Toen kwam de uitslag van de wed
strijd" met als thema "voorjaar",
waaraan op verschillende manieren
was meegedaan o.a. door gedich
ten, aquarellen en origami werk.
Iedere inzender kreeg een zelfge
maakt voederbakje als aandenken
mee naar huis. Vervolgens kwamen
de zelf opgekweekte bloembollen
aan de beurt. Zij stonden de hele
dag het podium op te fleuren. Het
was een pracht gezicht: alle bollen
waren met veel zorg tot bloei ge
bracht en sommige zelfs tot over-
bloei! De winnaars waren: 1e mw.
Mortier, 2e mw. van Loon, 3e mw.
Bout en 4e mw. Punt.
Cabaret
Na de lunch was het tijd voor het ZZ
cabaret met het programma "over
wegen". Het ging over vrouwen, die
in het leven steeds voor een keuze
staan en zich hierdoor zelf tekort ge
daan voelen. Een programma met
een lach en een traan. We konden
zien hoe een vrouw tot de keuze
kan komen om lid van de platte
landsvrouwen te worden. We zagen
ons zelf op de afdelingsvergaderin
gen met de tassen keurig op de
stoel. Het was fantastisch! Doordat
we zo van de vrouwengroep geno
ten, vergaten we de tijd en was een
eind gekomen aan een leerzame,
gezellige dag, waarop vele contac
ten binnen de provincie werden ver
stevigd: de provinciale
jaarvergadering.
C.J. de Jonge-Stols
Als je door een Nederlandse win
kelstraat loopt, trekt de hele wereld
aan je voorbij: De Chinees op de
hoek zit ingeklemd tussen een Ita-
Innnprpn, QnpnHa
ALGEMEEN
CAW-agenda voor 16 april 1993
KPJ-afdeling Graauw
16 april: Schuurfeest. Plaats: van
Alsteindijk 6 te Nieuw Namen. Aan
vang: 21.00 uur. Uitnodiging ver
plicht.
Provinciaal
8 mei: softbaltoernooi. Plaats: de
Speelmansplaten aan de Oester-
dam. Aanvang: 10.00 uur. Kosten
f 50,— per team of f 5,— per per
soon. Opgave: vóór 1 mei bij Meta
Maas, tel. 01677-2451 of Harriët
van Nieuwenhuyzen, tel.
01677-2427.
PAB-vergadering
maandag 19 april: Plaats: De Vroo-
ne te Kapelle. Aanvang: 20.00 uur.
ZAJK-vergadering
20 april: Plaats: De Vroone te Kapel-
la Aanvang: 20.00 uur.
liaanse pizzeria en een Amerikaanse
hamburgergigant. En bij de fri
testent word je bediend door een
Marokkaan. Nederland is een ratje
toe van nationaliteiten. Maar weet
je ook hoeveel buitenlanders in Ne
derland wonen? En omgekeerd:
hoeveel Nederlanders wonen in het
buitenland?
Interact, de buitenland werkgroep
van het APJW, vertelt er meer over.
Ze heeft een aantal interessante
werkvormen gemaakt over asielzoe
kers en de positie van buitenlanders
in Nederland, waar alle afdelingen
gebruik van kunnen maken.
Nu is wellicht de eerste reactie dat
je daar als plattelandsjongere niet
zoveel mee te maken hebt. De
meeste buitenlanders zitten immers
in de grote steden en racisme is
meer iets voor op televisie, of in de
krant. Totdat er ineens een vliegtuig
neerstort in de Bijlmer en de media
te keer gaan over illegalen in de
tuinbouw. En wat doe je als de ge
meente besluit het oude ziekenhuis
te gebruiken als asielzoekerscen
trum? Dan zit je er ineens middenin.
Alsnog geïnteresseerd? Bel dan
naar het APJW, 030-730830 en
vraag naar Laurens Vogelezang.
Wist je dat de Nederlandse scholier
gemiddeld f 350,— te besteden
heeft, terwijl dat in 1984 nog maar
net iets meer dan de helft was nl.
f 180,—? En wist je dat diezelfde
scholier tegenwoordig ook steeds
meer rookt en drinkt?
Deze en vele andere getallen zijn af
komstig uit het Nationaal Scholie-
renonderzoek 1992 dat werd
uitgevoerd door het Nationaal Insti
tuut voor Budgetonderzoek. Gewa
pend met een enorme lijst vragen
enquêteerden ze maar liefst 15.000
leerlingen.
Een van de belangrijkste conclusies
is dat de scholieren steeds zelfstan
diger worden. In de groep tot 15 jaar
is 41% van de jongens en 31% van
de meisjes druk bezig met een kran
tenwijk, schappenvullen in de win
kel of met babysitten bij de buren.
Daarnaast ontvangen ze ook nog
zak- en kleedgeld, zodat ze in het
weekend stevig kunnen stappen.
Dan wordt er flink gepaft, want
maar liefst 24% van het geld gaat in
rook op. Met name meisjes tot 15
jaar weten er raad mee, want die
zijn sinds 1990 vier keer zoveel
gaan roken. Phil Collins heeft blijk
Redaktie Henk Tegels
baar een wonderlijke uitwerking on
der jongeren. Zijn indringende
spotjes over drankmisbruik konden
namelijk niet voorkomen dat de uit
gaven aan alcohol gestegen zijn van
f 54,— in 1990 tot f 95,— per
maand.
Toekomst
Maar voor degene die vreest dat de
verloedering toeslaat, zijn er ook
nog heel wat geruststellende cijfers
voorhanden: 20% van de in
komsten verdwijnt in de spaarpot of
gaat naar de bank. De jongeren
besteden 12 uur per week aan het
huiswerk in de aanloop naar een de
gelijke baan. En het toekomstideaal
is nog steeds gezellig samenwonen
of een mooi huwelijk en bovendien
ziet 71% dit het liefst uitmonden in
een gezin met twee of drie kinderen.
Nieuwe uitgave
Sinds kort is de nieuwe uitgave van
"16 of zo" op de markt. Dit boekje
staat boordevol adressen en tips
bestemd voor de Nederlandse
jeugd. In het boekje vind je een ant
woord op talrijke vragen waar je
vast wel eens mee te maken hebt.
Hoe kom je aan vakantiewerk, wan
neer krijg je een studiebeurs, waar
kan ik terecht met vragen over
sexualiteit, hoe zit het precies met
de dienstplicht en wat heb ik eigen
lijk voor rechten als scholier. Deze
en vele andere zaken komen aan
bod in "16 of zo". Het boekje wordt
verspreid op de middelbare scholen
en zit wellicht al in je schooltas.
Bestellen
Voor de plattelandsjongeren die het
nog niet bezitten, maar wel willen
ontvangen, is er goed nieuws. Het
APJW heeft, zolang de voorraad
strekt, een aantal gratis exemplaren
beschikbaar, "lel. 030-730830 en
vragen naar Renee Lommen. Mocht
je achter het net vissen dan kun je
terecht bij Stichting Jongeren Infor
matie, Postbus 1206, 3800 BE
Amersfoort. Daar kosten ze f 5,—.
