Bezoek "Kom in de kas"
varieert sterk per gebied
Spannende tijd
voor de fruittelers
Een bijdrage aan record aanvoeren
Goede prijzen voor de
voorjaarsspinazie
Aubergines a/s veelzijdige vruchtgroente gewild
VRIJDAG 9 APRIL 1993
11
F*
Een spannende tijd in WEST BRA
BANT is aangebroken voor de fruit
telers die niet over een
beregeningsinstallatie beschikken
Vooral voor hen moet 1993 zowel
een goede opbrengst als een goede
prijs geven om te kunnen overleven.
Zij hebben twee jaar achter elkaar
vrijwel niets ontvangen. In 1991
vroor het begin mei tot min 8 gra
den C. Alle bloemknoppen waren
toen binnen twee nachten afge
schreven met als gevolg dat plukken
van fruit niet meer nodig was.
Het verhaal van 1992 ligt verser in
het geheugen. In geheel Europa ho
ge opbrengsten met daaraan gekop
peld een uiterst lage kilogramprijs.
Logisch dat iedere fruitteler waar
oppervlakte- of grondwater ont
breekt onrustig naar bed gaat als de
weerman plaatselijk nachtvorst
voorspelt. Nog ruim een maand zal
iedere dag het weerrapport kritisch
gevolgd worden. Na 1991 is er ove
rigens veel veranderd bij menig fruit
teler. Zij hebben na het gigantische
verliesjaar investeringen gedaan in
een sproei-installatie. Zelfs water
schappen hebben er hun waterpeil
op aangepast. Kilometers sloot zijn
er getrokken om oppervlaktewater
te kunnen aanvoeren. Fruittelers die
hierin centen gestopt hebben hoe
ven nu in ieder geval niet meer bang
te zijn dat vorst hun oogst vernield.
Een enkeling had vorige week wel
een originele methode om de tem
peratuur in zijn kleine hobbyboom
gaard boven nul te houden. Een
paar oude oliekachels gaven vol
doende warmte af om de bloem
knoppen niet te laten bevriezen. Een
manier die wel effectief is maar die
de kostprijs van de appels fors op
vijzelt.
De aspergebedden liggen er weer
keurig bij. Vrijwel overal hebben de
van royale afmetingen voorziene
aanaarders hun werk gedaan. Gelui
den binnen de tuinbouw laten horen
dat het areaal asperges dit jaar vrij
wel niet is uitgebreid. Vorig jaar had
den veel bedrijven nog interesse om
een stukje aan te leggen. De zwaar
tegenvallende prijzen van seizoen
1992 heeft de meesten alsnog doen
besluiten de asperges maar opzij te
schuiven. De markt is verzadigd en
kan geen uitbreiding meer verdra
gen. Een lichte inkrimping zou wel
kom zijn.
Een groot aanbod van asperges op
de veiling houdt wel in dat de con
sument meer belangstelling voor dit
produkt heeft. Bij f 5,— per kilo ko
men asperges vaker op tafel dan bij
f 10,—. Dit koopgedrag viel een
groentenman op.
Een groot deel van de aanvoer van
radijs op CHZ in Barendrecht komt
om deze tijd van het jaar uit de kas
sen van THOLEN. Vorige week wa
ren er dagaanvoeren met meer dan
200.000 bosjes radijs. Dat tijdens
deze topaanvoeren de prijzen ste
gen, wekt bij menigeen verbazing,
want deze waren tot nog toe wisse
lend en zeer matig.
Onder andere tijdens een excursie
bemerkt men een zekere ongerust
heid bij de jaarrondtelers bij het zien
van de grote oppervlakten die hier
door de meeste tuinders gelijktijdig
gezaaid worden. De Thoolse ra
dijstelers wordt dan ook wel eens
verweten marktverstorend bezig te
zijn. Niets blijkt minder waar te zijn
momenteel. Ook het grof bossen
zoals hier algemeen gedaan wordt,
blijkt voor de handel geen bezwaar
te zijn. Eerder het tegendeel want
grove radijs met een goede inwendi
ge kwaliteit waaraan de huidige ge
teelde rassen voldoen worden da. in
Duitsland geprefereerd boven de
fijnere superklassa
In het begin van het seizoen zit men
echter nog met een aantal korte-dag
rassen die eerder voos worden en
toch ook dikwijls grof gebost wor
den. Dit kan dan wel een negatief
effect hebben bij de consument
want een echte vose bosradijs is
niet voor herhaling vatbaar. Hopelijk
gaan deze rassen er dan ook uit.
Ondanks het goede middel rizolex
tegen rhizoctonia komt men toch
nog regelmatig deze hardnekkige
schimmel pleksgewijs tegen in ra
dijs. Een goede verdeling en toepas
singsmethode lijken op de eerste
plaats meer aandacht te vragen.
Ook met zaadontsmetting heeft
men met dit middel al goede erva
ringen. De kwaal lijkt steeds meer
op de loer te liggen zodat men in het
bestrijden ervan niets na kan laten.
Bij onderzoek in de akkerbouw is
vastgesteld dat het gebruik van vy-
date en aanverwante middelen de
natuurlijke organismen in de grond
(die de ontwikkeling van de schim
mel rhizoctonia tegenwerken) kun
nen doden of afremmen zodat deze
schimmel wanneer hij de kans
krijgt, ongestoord kan uitbreiden.
Vydate wordt al vele jaren indien no
dig als grondbehandelingsmiddel te
gen aaltjes toegepast in de
tuinbouw. De laatste jaren is het
echter ook een noodzakelijk middel
gebleken tegen de larven van de
nerfmineervliegen in o.a. sla waar de
biologische bestrijding in de praktijk
nog niet mogelijk is.
Aan het regelmatig gebruik van de
zelfde middelen kleven vele bezwa
ren. Dit is bij de meeste toepassers
wel bekend. Wanneer er echter
geen vervangende middelen of bio
logische bestrijders voorhanden zijn,
heeft men geen andere keus meer.
Toelatingen en onderzoek naar bio
logische bestrijders van bodemziek-
ten in de grondgebonden teelten is
dan ook zeer gewenst.
Wat een heerlijk voorjaarsweer heb
ben we tot nu toe in de BARONIE.
Alle dagen kan er geplant en ge
zaaid worden en in de kassen is
men ook blij met dit heldere weer.
De eerste voorjaarsspinazie is al
weer enkele weken aan de veiling.
Die bracht goede prijzen op. Als het
weer zo blijft komen er al gauw
weer akkers vrij om een nieuw ge
was op te zetten. Zo snel kan een
goed voorjaar zijn.
Onder de plastic en agryl bedekking
groeien de gewassen zeer snel.
Over het algemeen staan deze er
goed bij. Als dit weer aan blijft hou
den zal alles gewoon heel erg vroeg
zijn dit jaar. Maar we zullen eerst de
weersomstandigheden in de ko
mende weken in de gaten moeten
houden. Want van een vroeg voor
jaar naar een laat voorjaar kan in en
kele dagen gebeuren.
In de kassen is de oogst van kom
kommers, tomaten, paprika, etc. al
in volle gang. De prijzen van de
glasprodukten ligt onder het peil van
vorig jaar. De prijs van glassla is heel
sterk wisselend. Zo beurt de teler
een gulden, enkele dagen later kan
dat dertig cent zijn. Heel onre
gelmatig.
De prijzen van het witlof zijn geluk
kig nog steeds goed. De zaai van de
nieuwe pennen staat weer voor de
deur. Nu het wat beter gaat in de
sektor zal men wel weer moed heb
ben om een nieuw seizoen aan te
gaan.
Met 3.000 tot 4.000 bezoekers was 'Kom in de Kas' in Etten-Leur en omgeving druk bezocht. Hier een
beeld in de auberginekas van mts-Jansen.
Het aantal bezoekers aan "Kom in
de kas" afgelopen weekend varieer
de sterk per gebied. In Etten-Leur
hadden de deelnemers zondag j.l.
niet over belangstelling te klagen,
met tussen de 3000 en 4000 be
zoekers. Een dag eerder in Walche
ren viel het bezoek echter tegen.
"Best wel zonde", aldus een van de
deelnemers, die slechts 150 gasten
had ontvangen.
Een van de Brabantse deelnemers
was maatschap Jansen, die zes jaar
geleden op bescheiden schaal be
gonnen is met de teelt van aubergi
nes, een nieuw produkt in de regio
Breda. Inmiddels is de teelt uitge
breid tot 33.000 meter kasopper-
vlak. Om risiko te spreiden
verbouwt men daarnaast in 23.000
meter kas sla en komkommer.
Aubergine is een vruchtgroente die
van oorsprong uit India afkomstig is.
Het areaal in Nederland is inmiddels
uitgebreid tot 100 ha. De consump
tie vindt hoofdzakelijk plaats in
Frankrijk, België, Duitsland en Enge
land. Amerika, en vooral Japan, zijn
nieuwe afzetgebieden waar men
veel van verwacht. Het uitplanten
geschiedt in december. Vanaf maart
tot november is het gewas produk-
tief. Per vierkante meter is op jaar
basis 32 kg haalbaar. Vorig jaar lag
de middenprijs op f 4,25. Nu moe
ten de telers het met een gulden per
kg minder doen. De kostprijs ligt op
f 3,— per kg.
De mts. Jansen teelt de aubergines
op aggrofoam. Aggrofoam is een
zachte, veerkrachtige en zeer sterke
schuimstof die minimaal vijf jaar te
gebruiken is. Het volumegewicht
bedraagt slechts 80 kg per kubieke
meter. Zelfs als de mat nat is kan
die zonder breuk worden opgepakt.
Wat arbeidsintensiviteit aangaat zijn
aubergines te vergelijken met toma
ten. Naast de ondernemer en zijn
echtgenote zijn twee vaste mede
werkers aanwezig. Specifieke werk
zaamheden gebeuren door
aanneemploegen. Bestuiving in de
kas vindt plaats door hommels en
bijen. Het touw voor opbinding van
de planten is gemaakt van natuurlij
ke grondstoffen, is ,100% biologisch
afbreekbaar, niet plantgiftig en
neemt minder licht weg.
Aubergines liggen glimmend in de
winkels te pronken. Zijn champig
nonachtig vruchtvlees en zijn romi
ge smaak lenen zich voor allerlei
culinaire toepassingen. Zowel ge
bakken, gegrild, gekookt als
gesmoord kunnen aubergines die
nen als hoofdingrediënt van diverse
schotels. In bereide toestand, niet
vers, zijn aubergines in te vriezen.
Een al te grote uitbreiding in auber
gines is nog niet gewenst. De Ne
derlandse consument moet deze
vrucht nog leren eten.
Zelf proeven
Wat bij de bezoekers zeer in de
smaak viel was het zelf proeven van
tuinbouwprodukten, zoals aardbei
en, komkommers en tomaten. Ook
voor de veebedrijven was veel be
langstelling. Vooral kinderen kunnen
op zo'n open dag genieten van wat
er op de boerderij te zien is, en de
ouders stellen allerhande meer of
minder kritische vragen over oor
merken, mineralen in veevoer, biolo
gische bestrijding, het plukken van
tomaten of het verpakken van bloe
men. Op enkele bedrijven in de regio
Etten-Leur waren voorlichters aan
wezig om uitleg te geven over biolo
gische bestrijding. Zij kwamen
monden tekort. Ook de bestuiving
door insecten kreeg veel aandacht.
Bij enkele tuinders stonden kastjes
met hommels en bijen waar de be
zoekers in konden kijken.
Gekke vragen
Op zo'n dag komt de teler tot besef
hoe weinig de burger afweet van de
produktiewijze van het dagelijkse
groentepakket. De meest gekke vra
gen hoor je: moeten jullie zo hoog
die tomaten afplukken, doe je dat
met een ladder? Hoe komt het dan
dat er nooit die groene tomaten in
de winkel liggen? Aardbeien, knip je
die met een schaar? Het is toch
zonde van zo'n grote kas voor zo'n
beetje aardbeien, kun je er ook geen
op de grond leggen? Wat wel opvalt
als je rondloopt op zo'n dag dat er
bijna alleen maar positieve geluiden
te horen zijn bij de bezoekers. De
mensen die hun bedrijf open zetten
op zulk een dag krijgen alleen maar
complimenten.
Het blijkt telkens weer bij zo'n open
dag dat het hard nodig is dat dit
wordt gedaan. Al was het alleen al
om veel onbegrip bij de burgers weg
te halen. Maar van andere kant ook,
laat de ondernemer zelf maar eens
vertellen wat hij individueel doet
aan besparing op milieugebied, ar
beidskosten, etc. Dat geeft veel
meer voldoening en uitstraling dan
tien kranteberichten.
Walcheren
Het bezoekersaantal aan "Kom in
de kas" Walcheren was veel kleiner
dan twee jaar geleden. Volgens en
kele deelnemers is er onvoldoende
publiciteit geweest. Familie Breel uit
Veere kon twee jaar geleden wel
1000 bezoekers noteren, nu hield
het op met 150. "Best wel zonde",
aldus mevrouw Breel. "Je doet je
best om je bedrijf zo goed mogelijk
te presenteren, en je wilt toch graag
dat die inspanningen niet voor niets
zijn. De mensen die kwamen had
den gelukkig wel veel belangstel
ling, dus dat maakte het weer een
beetje goed".
De bezoekers konden het hele vee
houderijbedrijf van Breel bezichti
gen, behalve de varkensstal. Die
bleef dicht, in verband met de huidi
ge strenge exporteisen. Speciaal
voor de open dag was het maken
van schapenkaas een dag uit
gesteld, zodat men kon zien hoe dit
proces in zijn werk gaat. Daarnaast
was er veel belangstelling voor de
schapen met de lammeren en het
voeren van de koeien via de compu
ter. De meeste bezoekers kwamen
uit de buurt.
