Veel snijmaïsland al zaaiklaar Vertrouwen in zuivelcoöperatie hersteld
ALLE AARDAPPELS ER AL IN
Nieuwe welzijnswet
praktijkonvriendelijk
Crisisbesef begint door te dringen
De meeste telers in WEST BRA
BANT ZUID wachten nog met de
uitzaai van suikerbieten. Begin deze
week zaten er nog weinig in de
grond. Hetzelfde is te zeggen van
de aardappelen. Het bouwland ver
keert tot nu toe in optimale staat.
Wij moeten ver in de tijd terug om
een vergelijkbaar voorjaar te vinden.
Zelfs de natste percelen, waar nor
maal gesproken niet voor eind april
op gewerkt kan worden, liggen er
mooi opgebloemd bij.
Veel snijmaïsland ligt al zaaiklaar.
Van het aanhoudende droge weer is
dankbaar gebruik gemaakt om
pleksgewijs kweek en veenwortel te
bestrijden. Kun je deze hardnekkige
onkruiden bovenwerken dan doet
de zon de rest. De grasgroei staat
vrijwel stil. Op de hoger gelegen
weilanden is de bouwvoor uitge
droogd.
Vooral ook voor de verdunning van
drijfmest en kunstmest is het hard
nodig dat er een flinke hoeveelheid
regen valt. Op menig perceel gras
land is schade van verbranding te
zien. Erg ongerust maken de vee
houders zich nog niet. Er is volop
ruwvoer in voorraad. Enkele vee
houders kopen vee bij om hun snij-
maïs op te krijgen. Een
aangesproken kuil weer dichtmaken
om er het volgend seizoen van te
voeren blijkt dikwijls veel verliezen
te geven. Op vrijwel ieder veebedrijf
is er een voordroogkuil over. Dit
geeft al aan dat bij een normaal
groeiseizoen de ruwvoederprijzen
laag zullen blijven. Dit wordt nog in
de hand gewerkt door een overaan
bod van voeraardappelen. Mertig
veehouder geeft zijn melkvee dage
lijks een kleine hoeveelheid aard
appelen.
Wederom zijn dit jaar de prijzen van
kunstmest omlaag gegaan. De prijs
van kalkammon ligt op het niveau
van zo'n 30 jaar geleden. Toen kost
te dit produkt ongeveer f 22,- per
100 kg bij een N-gehalte van 23%.
De Spanjaarden waarderen hun
eigensnijbloemen met het cijfer 7,1
en die uit Nederland met een 6,4.
Qua kwaliteit ontlopen de bloemen
uit de twee landen elkaar niet veel.
De Spanjaarden waarderen hun ei
gen produkt echter hoger omdat het
goedkoper is en beter verkrijgbaar.
Naar het schijnt is de bodem van
deze prijsverlaging nog niet in zicht.
Landbouwers laten zich door deze
ontwikkeling niet verleiden om meer
te strooien. Wel worden leveranciers
tegen elkaar uitgespeeld om zo
scherp mogelijk te leveren. Vooral
nu land- en tuinbouwprodukten veel
te weinig opbrengen gaan de ver
bruikers op een tiende cent letten.
In de veehouderij is deze handelwij
ze al een paar jaar aan de gang.
Veevoederfabrikanten zetten alles
op alles om nieuwe klanten te
werven.
Overigens is het interessant te ver
melden dat evenals kalkammon ook
de krachtvoederprijzen het niveau
van begin jaren zestig benaderen.
Rundveebrok B, matig eiwitrijk,
kostte, in zakken geleverd, 35 cent
per kilo.
Begunstigd door prachtig voorjaars
weer wordt momenteel ook in
WALCHEREN het zaai- en pootgoed
voor oogst '93 aan de grond toever
trouwd. De vroegst gezaaide zo-
mertarwe en zomergerst staat
alweer boven. Door de grote ver
scheidenheid van grondsoort in ons
gebied loopt het tijdstip waarop de
grond voldoende droog is om te be
werken sterk uiteen. Hierdoor kan
het gebeuren dat het ene bedrijf zo
wat klaar is met zaaien, terwijl een
andere collega nog maar net bezig
is.
Geduld is ook hier een schone zaak,
want hoewel de structuur van de
grond bovenop prima is, valt het op
de zware kalkarme grond onder de
toplaag wat tegen. Door de goede
structuur droogt de grond ook wei
nig in en het is nog maar de vraag
of dit verbetert door erg lang te
wachten. Bovendien leert de erva
ring dét als het een keer regent de
grond er onderin niet op vooruit
gaat in structuur. Door de grond
met dit zonnige schrale weer een
keer open te trekken en zo een dag
te laten liggen, knapt ze mijns in
ziens meer op. Zeker met de nacht
vorst die we hebben gehad.
Gelukkig hebben we als boeren dat
stukje vrijheid nog dat we zelf mo
gen bepalen op welke manier en op
welk tijdstip we onze grond be
werken.
Zoals het er nu uitziet zal het over
grote deel van de grond voor 1 april
zijn ingezaaid, terwijl er ook al aard
appels worden gepoot. Dat is wel
even wat anders dan de geluiden
van afgelopen winter om met zaaien
en poten te wachten tot 15 mei om
te trachten daarmee de produktie te
beperken. Overproduktie of niet, als
de grond goed is, ga je beginnen. Zo
zit een boer nu eenmaal in elkaar.
Op de zitdag in ons gebied om de
MacSharry-formulieren in te leveren
was het behoorlijk druk. Het inleve
ren kan overigens nog tot 15 mei.
Afhankelijk van bedrijfstype en op
pervlakte was het invullen voor
sommigen vrij eenvoudig tot tame
lijk ingewikkeld. Ook dit invullen is
maatwerk. Zeker is dat er weer een
hele papierwinkel is bijgekomen en
dat is wel het laatste waar we op
zitten te wachten. Voor de meesten
van ons is administratie niet onze
grootste hobby, anders hadden we
wellicht een ander beroep gekozen.
Ondanks de zon groeien bo
venstaande gewassen als wintertar
we en graszaad, maar ook grasland,
niet veel. Zeker niet met deze koude
nachten. De kou zal er eerst af moe
ten spoelen, dat wil zeggen regen
en hogere temperaturen, voordat de
groei echt doorzet. In deze voor de
akkerbouw financieel zo donkere
tijd is de eindafrekening van de bie
ten in elk geval een lichtpunt. Af
hankelijk van de hoeveelheid
C-bieten die men heeft geprodu
ceerd. Maar als dit binnen de perken
is gebleven, komt er van de bieten in
elk geval geld binnen.
Datzelfde kunnen de melkveehou
ders zeggen van de nabetaling van
Campina-Melkunie. Na een aantal
jaren in de middenmoot of zelfs on
deraan te hebben gezeten komt de
ze zuivelcoöperatie voor 1992 met
een goede melkprijs uit de bus. Voor
de leden melkveehouders in de eer
ste plaats, maar ook voor Campina-
Melkunie zelf een goede zaak, dat
het vertrouwen van de leden in hun
coöperatie - dat de laatste jaren bij
een aantal leden een flinke deuk had
opgelopen - mogelijk door deze uit-
betalingsprijs weer wordt hersteld.
Niet alleen het voorjaarswerk is
vroeg, maar dit geldt voor heel de
natuur. De narcissen bloeien enkele
weken eerder dan normaal.
Zaterdag 3 april is het in Walcheren
weer "Kom in de kas". Niet alleen
voor burgers en buitenlui, maar ook
voor boeren een goede gelegenheid
om te gaan zien hoe collega's van
de deelnemende bedrijven soms
werkend in andere sectoren, hun
bedrijf runnen. Van elkaar kun je
tenslotte ook veel leren.
In het zuidwestelijke kleigebied zijn al veel aardappelen gepoot. Sommige akkerbouwers vonden het nog
te vroeg en beginnen pas volgende week, terwijl anderen alles er al in hebben.
Piet Janse uit Arnemuiden was al op 20 maart bezig een perceel van 71/2. ha Bintjes te poten. Inmiddels
heeft hij al zijn aardappels gepoot, in totaal zo'n 17 ha Bintjes en Agria's. "De grond was goed, en je weet
nooit wat het wordt, dus dan wacht je niet langer", aldus Janse (foto: Anton Dingemanse).
In MIDDEN- EN OOST-BRABANT is
er op de akkers de afgelopen weken
hard gewerkt. Het mooie, droge
weer is daar debet aan geweest.
Wat toch ieder jaar opnieuw opvalt
is de snelheid waarmee de werk
zaamheden gebeuren. De mechani
satie is vandaag de dag zodanig van
grootte dat er in een relatief korte
tijd veel gedaan kan worden. Je
kunt dit heel goed merken bij de ge
wone werktuigencoöperaties die
opgezet zijn door de boeren zelf om
de kosten van het machinepark te
beperken.
De tendens is echter wel dat er bij
na geen gewone boerenmachines
meer te vinden zijn welke geschikt
zijn voor tractoren onder de 70 pk.
Op deze manier wordt zelfs de
kleinste boer bij de kleinste coöpe
ratie weer opnieuw buitenspel ge
zet. Helaas, de schaalvergroting
gaat onverminderd en haast onge
merkt door.
Voor de varkenshouders wordt het
er ook al niet veel beter op. Per 1 ja
nuari 1994 treedt namelijk de nieu
we wet "Welzijn voor dieren" in
werking, ledereen dient dan bij me
chanische ventilatie een alarminstal
latie te hebben en
noodvoorzieningen voor het geval
dat de stroom uitvalt. Tevens mogen
de biggen niet meer routinematig
gecoupeerd worden en ook het tan
den knippen is historie. Als alterna
tief hiervoor dienen de varkens over
afleiding te beschikken in de vorm
van enig speelgoed.
Nu mag een ieder zijn fantasie de
vrije loop laten, maar wat wordt be
doeld onder speelgoed en afleiding?
Met een beetje fantasie zie je de
varkens al computerspelletjes doen.
Maar alle gekheid op een (joy)stokje.
Dit is een begin van weer een serie
voorschriften, welke niet altijd even
praktijkvriendelijk zijn en een nieu
we aanslag vormen op de dunne
portemonnee van de ondernemers.
Het is echter wel de waarheid. Vaak
genoeg wordt gezegd dat het de
hoogste tijd is, dat er weer boeren
mensen voor aan het front staan.
Echter diegenen, die daarvoor het
meeste tijd hebben, hebben of een
te klein bedrijf of een bedrijf dat zo
danig is dat er continue een vervan
ger klaar staat. De eerste categorie
maken we met z'n allen boer af en
de tweede krijgt zoveel werk op z'n
dak dat de directe betrokkenheid
verloren dreigt te gaan. Hierdoor
past deze weer schaalvergroting
toe, en moet hij alle gegevens via de
computer hebben.
De WEST ZEEUWSVLAAMSE prak
tijk zit in een prachtige voorjaarspe
riode. Het voorjaar was niet alleen
erg vroeg op pad, het heeft er alle
schijn van dat de droogte weer wel
eens van langere duur zou kunnen
zijn. Achteraf gezien hadden we wel
iets voorzichtiger kunnen starten.
Vooral daar waar het nog wat nat
was, is nu wel water nodig om de
kieming op gang te brengen. De
kans dat die regen gauw komt, blijkt
niet zo groot. De aangekondigde
weersomslag is al gekrompen tot
enkele millimeters.
Momenteel maken we ook nog flin
ke nachtvorsten mee. Mochten er al
plantjes boven staan -te denken valt
aan bieten, maanzaad en vlas- dan
zou dat wel schade tot gevolg kun
nen hebben. Ook voor de fruitteelt
is het weer al spannend. De knopen
zijn al een flink eind ontwikkeld.
Vorstschade kan de oogst voor het
hele seizoen bederven. Juist nu de
resultaten zo bedroevend zijn zou
een oppepper hard nodig zijn. Dat
zal overigens alleen kunnen gebeu
ren als het elders wel genoeg vriest,
de één zijn dood-
Voor de boeren is het een opluch
ting dat we weer eens de buiten
lucht in kunnen. De stemming is
door de aardappel- en uienmalaise
niet best. De kranten en het verga
derseizoen hebben daar nog een
schepje bovenop gedaan. We kun
nen ons nu weer even bepalen tot
de toestand van de grond of de
stand van het gewas. Tenminste als
we niet behoren tot die groep die
door de slechte resultaten volledig
afhankelijk zijn geworden van de
goodwill van een kredietinstelling.
Van de goede ondernemer die wat
durft, ben je dan plotseling gedegra
deerd tot hand-op-houder. Meestal
is dit domme pech, in een aantal ge
vallen is men wel ver gegaan in risi-
ko en financiering. Overigens veelal
wel met steun van banken en voor
lichters.
Opvallend is de trage ontwikkeling
van de wintertarwe. Vooral de laat-
gezaaide percelen veranderen zo te
zien nauwelijks. De koude bodem
en de nachtvorst zijn hier debet aan,
terwijl ook de wortelontwikkeling
nog moest^gebeuren. Ook de gras-
groei is nog niet erg weelderig. Toch
zien we hier en daar al vee buiten.
Gelukkig zijn de resultaten weer iets
verbeterd. Toch hangt er ook weer
al een dreiging in de vorm van
mond- en klauwzeer. Vanwege ex
portbelangen mag er niet meer
geënt worden. Dat er ook export is
van levend vee bijvoorbeeld uit ons
gebied dringt wellicht niet door tot
de beleidsmakers.
Het begint nu zo langzamerhand
overal door te dringen dat de akker
bouw in een crisis verkeert. Als oor
zaak wordt veelal gezien de slechte
prijzen voor de aardappels, de phy-
tophthora en de afkeuringen. Dat er
door de afbraak van beleid geen en
kele buffer meer is in de bedrijven
wordt weer al vergeten. Ene mijn
heer De Groot van een bekende
bank mocht er in "Boerderij" zijn
licht over laten schijnen. Zo te zien
heeft hij nog niet veel bijgeleerd
sinds zijn optreden voor bestuurders
uit ons gebied.
De heer Varekamp heeft weer maar
eens een voorstel gedaan om een
grootschalige sanering door te voe
ren. Daarna zouden wij levensvatba
re bedrijven overhouden. Voor zover
wij dat kunnen overzien is dat net
zo onrealistisch als de solidariteit
van Korteweg, want zijn we nu al
niet sinds 1950 de landbouw aan
het saneren en de bedrijfsstructuur
aan het verbeteren/ En nog nooit
hebben we een verantwoord verge
lijkbaar inkomen kunnen verdienen.
