Bezinning
KIMLC-bestuur steunt initiatief
ZLM voor herstructureringsplan
KNLC houdt vast aan
"Mineraal Centraal"
KIJKDAG
Duizenden boeren verwacht
op Hinderwet Manifestatie
Prijsvoorstellen 1993/1994
Voorstellen krijgen breder draagvlak
VRIJDAG 5 FEBRUARI 1993
De Nederlandse land- en tuinbouw
bevindt zich midden in een proces
van herstructurering. De leidende
rol die de Nederlandse land- en tuin
bouw de laatste jaren binnen de
Europese Gemeenschap heeft op
gebouwd dreigt verloren te gaan.
Dit constateerde het bestuur van
het KNLC tijdens de vergadering
van 2 februari. Er moet volgens het
bestuur in Nederland een nationaal
beleid gevoerd worden dat er op ge
richt is de concurrentiepositie van
het eigen bedrijfsleven te verster
ken. Het bestuur van het KNLC
deed een aantal voorstellen hoe het
(herstructurerings) beleid voor de
Nederlandse land- en tuinbouw ver
der gestalte kan krijgen.
Het initiatief voor een appel op de
overheid voor een totale herstructu
rering van de land- en tuinbouw is
afkomstig van de ZLM. Voorzitter
H.C. van der Maas heeft hiervan o.a.
op de laatste algemene vergadering
gewag gemaakt.
Het KNLC-bestuur gaat er bij deze
voorstellen van uit dat de eigen ver
antwoordelijkheid van de individuele
ondernemer bij de uitvoering van
het beleid ruime mogelijkheden
moet krijgen. Dit betekent dat de
herstructurering begeleid moet wor
den door én gerichte investe
ringssteun én breed werkende
fiscale maatregelen. Ook denkt het
bestuur daarbij meer aan het profijt
beginsel dan aan collectieve finan
ciering en omgekeerd eerder aan
individuele aansprakelijkheid dan
aan een collectieve uitkering. De
overheid moet eventuele negatieve
gevolgen van het herstructurerings-
beleid door onder meer sociale
maatregelen financieren.
Fiscale maatregelen
Maatregelen in de fiscale sfeer ma
ken een belangrijk onderdeel uit van
de herstructureringsvoorstellen van
het KNLC. Deze maatregelen moe
ten wel een Europese maat hebben.
Het bestuur denkt aan de volgende
aanpassingen van het fiscale beleid:
- Er moet een mogelijkheid van ver
vroegde afschrijving (in een of twee
jaar) naar keuze van de ondernemer
worden ingevoerd. Dit geldt nu al
leen voor bepaalde milieuinveste
ringen.
- Een onbeperkte voorwaartse ver
liescompensatie moet mogelijk zijn.
Zowel een vervroegde afschrijving
als het voorwaarts schuiven van de
verliescompensatie leiden tot een
betere middeling.
- Verhoging van de investeringsaf
trek met 7%.
- Verhoging van de zelfstandigenaf
trek (er wordt binnen agrarische
kringen nog wel eens gepleit voor
een belastingvrije reservering. Als
die regeling er door komt betekent
dit waarschijnlijk een verlies van de
zelfstandigenaftrek. Een zeer groot
aantal bedrijven zal hierdoor gedu
peerd worden. Daarbij kan met de
zelfstandigenaftrek het inkomen ge
drukt worden. Dit kan ook door het
aangaan van een man/vrouw
maatschap of door het oprichten
van een BV. Bij deze laatste vorm
moet wel vennootschapbelasting
betaald worden).
- Afschaffing van de overdrachtsbe
lasting. Dit was een zeer hard punt
binnen het bestuur. Te meer daar er
plannen bestaan om de overdrachts
belasting over te hevelen naar de
gemeenten.
- Afschaffing vermogensbelasting,
in ieder geval op bedrijfsvermogen.
- De rechtsvorm van de onderne
ming moet niet bepaald zijn voor
de fiscale lastendruk. De overgang
van persoonlijke onderneming naar
rechtspersoon en omgekeerd moet
zonder fiscale lasten mogelijk zijn.
- Geen belasting op milieugrondslag
en geen herinvoering cultuur
grondslag.
Structuurbeleid
Het bestuur pleit ook voor een bete
re besteding van de gelden die nog
beschikbaar zijn voor de herstructu
rering in de akkerbouw. De eisen
voor de akkerbouwprojecten zijn
veel te hoog. Eigenlijk moet er een
brede investeringssteunregeling ko
men. Deze regeling is des te ge-
wenster omdat landbouwbedrijven
niet op het produktiemiddel grond
kunnen afschrijven. Andere bedrij
ven kunnen wel op al hun produc
tiemiddelen afschrijven. Het bestuur
vindt dat daar best wat tegenover
mag staan.
Tevens zouden er mogelijkheden
moeten komen voor rentesubsidie,
zoals in Frankrijk. Deze subsidie kan
er komen als ons land optimaal ge
bruik gaat maken van de structuur
richtlijnen van de EG. Er blijft nu
veel geld in Brussel liggen, omdat er
geen politieke bereidheid is de EG-
bijdrage nationaal aan te vullen. Dit
is voor het bestuur onaanvaardbaar.
Politiek
De KNBTB en NCBTB moeten zo
snel mogelijk op de hoogte gebracht
worden van deze voorstellen. Voor
sommige voorstellen moet het
KNLC ook steun zoeken bij de be-
langenbehartigingsorganisaties in
het midden- en kleinbedrijf. Het
bestuur pleit voor een plan van aan
pak, waarbij het zaak is dat ook de
politieke partijen overtuigd worden
van het belang van deze herstructu
reringsmaatregelen. Dit mede met
het oog op de verkiezingen in 1994.
Ingeborg Schuitemaker
Kijkdag van machines en werktuigen van twee boeren uit Dronten
die gestopt zijn. Na twee kijkdagen vond de veiling plaats. Bijna alle
materialen gingen via de veilingmeester in andere handen over, zo
meldt de fotograaf, Peter Mastenbroek.
Binnen het ministerie van Landbouw
is men op het ogenblik bezig met
een nadere invulling van het mest
beleid. De geluiden die daarover
naar buiten komen doen het ergste
vrezen. Het Landbouwschap heeft
samen met de produktschappen
een brief aan de minister geschre
ven. In deze brief wijst het be
drijfsleven er nog eens op dat de
boeren blijven vasthouden aan Mi
neraal Centraal. Het bedrijfsleven
zal zich inspannen om de forse
doelstellingen die daarin staan te
verwezenlijken.
Het Landbouwschap is bezig met
het opstellen van een nota 'Mestbe
leid naar 2000', waarin aangegeven
wordt welke doelstellingen in welk
tijdsbestek gerealiseerd moeten
worden. Dit betreft zowel een
restant van de tweede fase (tot
1995) als ook de derde fase (1995
tot 2000). Op 10 februari is er we
derom een breed CLO-overleg over
de mest, waarin deze notitie
besproken wordt.
In het KNLC-bestuur zijn enkele
punten uit het mestbeleid nog eens
aangescherpt. Het bestuur blijft zich
verzetten tegen een schorsing van
de latente ruimte. Een hoger kor
tingspercentage van de mineralen-
produktie dan 25% wordt
afgewezen. De stikstof-
fosfaatverhouding 2:1 kan volgens
het bestuur worden losgelaten, om
dat de mineralenboekhouding op
grote schaal zal worden ingevoerd.
Het bestuur houdt vast aan het
'95-scenario'. Dit houdt in dat de
mestproducenten in een vroeg sta
dium de afzet van hun mestover
schot door middel van
afzetcontracten veilig moeten stel
len. De vergadering vroeg zich wel
af of er per 1 januari 1995 wel een
evenwicht is bereikt. Belangrijk is
verder dat er niet meer gesproken
wordt van eindnormen maar van
onvermijdbare verliezen. Het aan
scherpen van de normen voor de
fosfaatverzadigde gronden is on
bespreekbaar. Verder is het KNLC
tegen een opkoopregeling.
Verplaatsingswet
De discussie in het bestuur spitste
zich toe op de verplaatsingswet. De
noordelijke organisaties verzetten
zich tegen een verplaatsingswet als
die doorloopt na 1995. Zij willen dat
na 1 januari 1995 de mestproduk-
tierechten worden vervangen door
mestafzetrechten. Overigens is men
binnen het Landbouwschap ak
koord gegaan met een verplaat
singsregeling met een tijdelijk
karakter.
Het bestuur van het KNLC vindt het
belangrijk dat de eerder gemaakte
afspraken over de verplaatsingsre
geling worden gehandhaafd.
Ingeborg Schuitemaker
Eind januari is voor een akkerbou
wer een moment om terug te zien
naar het afgelopen jaar, en een mo
ment om het voorlopige bouwplan
wat meer vaste vorm te geven.
Door de regelgeving is dit moment
van overweging nu nog wat naar
voren gehaald, want uiterlijk op 14
januari moest de aanmelding van de
oppervlakte braakland een feit zijn.
Prijsval
Terugzien naar het afgelopen jaar le
vert voor de meeste akkerbouwers
snel de conclusie op dat het finan
cieel gezien een bijzonder slecht jaar
is geweest. Wat mag er dan nu wor
den verwacht van het komende
jaar? Helaas zijn er dan meer nega
tieve dan positieve signalen op te
vangen. Als eerste zullen de gevol
gen van het MacSharry-beleid dit
jaar merkbaar worden door een ver
dere verlaging van de produktieprij-
zen, die onvoldoende worden
gecompenseerd door de hectare
toeslagen.
Er blijft de akkerbouwer dan eigen
lijk één keus over en dat is zoveel als
mogelijk te vluchten uit de gegaran
deerde produkten en dus over te
schakelen op vrije produkten, zoals
aardappelen, groenten en zaderijen.
Wat die keuze tot gevolg heeft kun
nen we nu al met zekerheid zeggen:
namelijk een dramatische prijsval
over de hele linie.
Waarom ik dit allemaal nog weer
eens zeg, terwijl dit meer dan be
kend is? Ik probeer nog maar een
keer aan te geven dat er een hele
slechte beleidskeuze is gemaakt. En
het doet ons nu als akkerbouwsec
tor erg verdriet dat er zo slecht naar
onze adviezen wordt geluisterd.
Toegegeven dat het binnen de sec
tor ook wat lang heeft geduurd voor
dat er overeenstemming was over
een effectieve produktiebeheersing,
want daar ligt het kwaad van alle
onheil. Maar voor die benadering is
nu gekozen door het Land
bouwschap.
Bijdrage
Hoe realiseer je dit binnen het
MacSharry-beleid? Door zonder uit
zondering in Europees verband
iedereen te verplichten zijn bijdrage
te leveren; in onze voorstellen en be
rekeningen was tien procent van
het graanareaal voldoende. Voor de
Nederlandse omstandigheden zou je
dan op basis van het MacSharrybe-
leid (wat geen tien maar vijftien pro
cent hanteert) uitkomen op 20.000
ha, die dan uit de produktie wordt
genomen.
Maar door de nationale keuze van
vrijwilligheid is er nu geen 20.000
ha aangemeld voor een hectare-
steun, maar is het gebleven bij
slechts ruim 6.000 ha. Dus duidelijk
geen effectieve produktiebeheer
sing, waardoor het percentage van
vijftien procent van de Europese
Commissie weer ter discussie staat.
En voor Nederland zal dat beteke
nen dat er enorme verliezen geleden
zullen worden in de produktie van
vrije produkten. Verliezen die een
veelvoud zullen zijn van wat eigen
lijk het Brussels beleid kost. Laten
we nog maar niet gaan praten wat
dit allemaal kan betekenen voor on
ze nationale economie en werkgele
genheid.
Spilfunctie
We zullen de komende maanden
dan ook moeten gebruiken om dui
delijk te maken dat de keuzes van
nu absoluut fout zijn. De spilfunctie
van granen moet worden onder
kend, en terugkeren in ons beleid.
Dat kunnen we alleen bereiken door
eensgezind optreden in Nederland,
maar nog belangrijker, door vooral
meer duidelijkheid binnen het Copa.
Waarbij wij ook de steun van de po
litiek niet kunnen missen, en het de
vraag is of de politiek voldoende
prioriteit toekent aan de landbouw
problemen. We zijn de laatste tijd
wel wat extra gaan twijfelen aan die
steun.
De discussie rond het GATT-akkoord
is zeker niet binnen afzienbare tijd
afgerond. Op korte termijn is dan
ook de onrust op de valutamarkt in
Europa voor ons een grotere bedrei
ging. Juist in landen met een sterke
valuta, zoals wij in Nederland, is dat
bijzonder nadelig. De Europese
Commissie heeft onvoldoende mo
gelijkheden om snel en efficiënt in
te spelen op valuta-schommelingen
en in het bijzonder van die landen
die niet meer mee doen aan het
Europees Monetair Systeem.
Vanuit die situatie is er nu sprake
van een prijsstijging van vijftien pro
cent in Engeland, terwijl wij in Ne
derland op hetzelfde moment te
maken hebben met een daling van
één procent. In werkelijkheid is het
allemaal wat ingewikkelder als ik
het hier heb neer geschreven, maar
de eindpercentages kloppen.
Dat geeft verstoringen van han
delsstromen die onaanvaardbaar
zijn in een Europa zonder grenzen.
Het kan onze concurrentiekracht
ook zodanig aantasten, dat we een
voudig niet meer in staat zullen zijn
aanpassingen op het terrein van
milieu-eisen afdoende aan te pak
ken. We zullen vanuit onze organi
satie de ontwikkelingen kritisch
blijven volgen. En hopen dat onze
adviezen wat meer gehoor zullen
krijgen, als dat de laatste tijd het ge
val is geweest.
Jans Leeuwma
voorzitter Afdeling
Akkerbouw KNLC
Maandag 8 februari a.s. wordt in het
Overijsselse Markelo een grote Hin
derwet Manifestatie gehouden.
Aanleiding is het schorsen van hin
derwetvergunningen door de Raad
van State op verzoek van de milieu
beweging. Veehouderijbedrijven in
de buurt van zuurgevoelige elemen
ten worden daardoor belemmerd in
hun ontwikkeling, zelfs als ze mi
lieuvriendelijke stallen willen
bouwen.
De Manifestatie is georganiseerd
door de drie Overijsselse landbouw
organisaties. Er worden duizenden
boeren uit het hele land verwacht,
's Middags worden autoriteiten en
persvertegenwoordigers rondgeleid
op drie bedrijven, 's avonds is er een
grote Manifestatie, waar naast Ka
merleden naar alle waarschijnlijk
heid ook minister Alders het woord
zal voeren. Meer informatie: tel.
038-292302 (overdag) of
038-550044 ('s avonds).
Deze week heeft de Europese Com
missie voorstellen gedaan voor de
prijzen 1993/1994. De voorstellen
bevatten weinig nieuws, omdat met
de hervorming van het EG-
landbouwbeleid vorig jaar al veel
besluiten zijn genomen.
De Commissie heeft nog geen voor
stellen gedaan over de melkquota,
in afwachting van twee rapporten
die waarschijnlijk in maart zullen
verschijnen. Vorig jaar is zoals be
kend besloten de quota, afhankelijk
van de marktsituatie, met 1 procent
te korten. De huidige suikerquota en
-prijzen worden met een jaar
verlengd.
Voor varkensvlees wordt voor
gesteld de basisprijs met 25 pro
cent te korten als gevolg van de
daling van de graanprijzen.
