Inspelen op fusie
Herinrichting toegift of noodzaak?
VERGA DERSE/ZOEN
Het halve wiel uitvinden
Milieu pas op!
Maisrassenwijzer
VRIJDAG 22 JANUARI 1993
In het kader van de fusie van de
landbouworganisaties, waarbij het
opschalen van kringen en afdelin
gen een must is, zijn onlangs de
WALCHERSE afdelingsvoorzitters
bijeen geweest. Na informatie over
het fusieverloop in 't algemeen en
de gesprekken tot het komen van
één kring in het Middenzeeuwse,
werd ook de huidige afdelingsstruc
tuur in ons gebied geïnventariseerd.
Na de discussie kwam naar voren
hoe de toekomstige afdelingen in le
dental, oppervlakte en grenzert*eruit
kunnen zien.
Dat enerzijds dingen belangrijk zijn
en anderzijds men de ogen niet kan
sluiten voor de grote lijnen en aan
staande ontwikkelingen, komt dan
naar voren op zo'n avond. De voor
zitters kunnen met de informatie en
voorlopige besluiten de discussie in
de afdelingen voortzetten. De be
doeling is nog dit voorjaar tot een
besluitvorming te komen. Er is dan
genoeg tijd om tot uitwerking te ko
men en aan te kunnen sluiten op de
nieuwe organisatiestructuur vol
gens de beleidsvisie.
Het vergaderseizoen draait op volle
toeren, vooral technische onderwer
pen en voorlichting op het gebied
van gewasbescherming trekken veel
belangstelling. In vergelijking hier
mee komt het vergaderbezoek op
bijeenkomsten van landbouworgani
saties er bekaaid af. Is het doodge-
praat? Hopelijk is dat op de
bijeenkomst uitgaande van de geza
menlijke landbouworganisaties,
agrarische vrouwen en - jongeren
op Walcheren van aanstaande week
niet het geval (zie agenda in dit
blad).
Door alle moeilijkheden, veelvuldig
beschreven in deze rubriek, in vele
sektoren is de voorbereiding van het
landinrichtingsprojekt na de presen
tatie 'Voorjaar 1991' wat in de ver
getelheid geraakt van de dagelijkse
praktijk. Een goede gedachte om de
aandacht weer hierop te vestigen,
het duurt allemaal veel te lang! Op
veel bedrijven is het een rustige tijd,
aflevering op contracten en pool
gaan regelmatig door. Sommigen le
veren ook aardappelen en/of uien
tegen de huidige prijzen, wat is wijs
heid in dezen.
Diegenen die nog graszaad, hooi en
stro hebben te verkopen vallen be
ter in de prijzen. Door de afstand
van ons gebied naar de fourage-
gebieden, hebben we wel te maken
met hogere vrachtkosten. Door de
natte uitdooi is de tijd van wintertar
we zaaien wel voorbij. Zomertarwe
is een alternatief, hiervan zijn goede
bakwaardige rassen beschikbaar.
Vroeg zaaien is wel een vereiste om
aan redelijke opbrengsten te komen,
dat geldt ook voor brouwgerst.
In de landbouwpers komt men re
gelmatig (zie ook vorige week in het
ZLM-blad) suggesties tegen voor
vrijwillige bedrijfsmatige produktie-
beperkingen. Dit betreffen meestal
maatregelen in de teeltprocessen
zoals later zaaien en poten, vroeger
doodspuiten, minder kunstmest
strooien of beperkte gewasbescher
ming uitvoeren. Ik denk dat deze
suggesties, hoe goed ze ook be
doeld zijn, gedoemd zijn te misluk
ken. Zo zit de boerenwereld niet in
elkaar, die is nog altijd gesteld op
ondernemersgewijze produktia In
het ondernemerschap zit nu één
maal een individualisme ingebouwd.
Loeren naar de ander, in dit geval de
collega (concurrent), laten we hierin
Force Limagrain geeft ook dit jaar
weer de Maisrassenwijzer uit. De
maisrassenwijzer staat boordevol
aktuele informatie over snij- en kor-
relmais. Het is een handig hulpmid
del bij het bepalen van de
rassenkeuze. In de brochure zijn te
vens de tabellen snij- en korrelmais
uit de Rassenlijst 1993 opgenomen.
Een telefoontje naar Force Lima
grain is voldoende om de Maisras
senwijzer in bezit te krijgen: telefoon
038-550625.
realistisch zijn. Als de groeifactoren
beperkt worden door natuurlijke
overmacht, zal door vraag en aan
bod de marktprijs hierop reageren
en komt het steenhard naar voren
dat in dit systeem degene die dan
het produkt heeft aan de goede
kant zit.
Onlangs sprak ik nog een collega,
die er al heel wat boerenjaren op
had zitten en bedachtzaam formu
leerde: 'niet één jaar was gelijk en
door de jaren heen was het net een
boterham'.
In het LAND VAN AXEL zijn de
meeste veldwerkzaamheden nu wel
achter de rug. Er moet hier en daar
nog geploegd worden, maar dat
heeft nu niet zo'n haast. Men pro
beert droog te ploegen en daarna
direkt of zomertarwe of zomergerst
te zaaien. Er moest nog heel wat
wintertarwe worden gezaaid, maar
nu is die tijd wel voorbij. Er zal zo
mergraan voor in de plaats komen,
maar er circuleerden ook berichten
dat er toch wat meer gebraakt gaat
worden dan eerst de bedoeling was.
Het vergaderseizoen draait op volle toeren. Vooral technische onder
werpen, zoals op het gebied van gewasbescherming of bemesting,
staan in de belangstelling. Tijdens de informatiedagen van Cebeco
Zuidwest gaf B. Ruiter (zie foto) onder meer uitleg over de kwaliteit
saspecten van dierlijke mest. Hij deed dit o.m. in het Wa/cherse Se-
rooskerke (foto Rein Geleijnse).
De eerste helft van januari 1993
kenmerkt zich als een periode van
schrille contrasten. Menigmaal
spreekt men van de donkere dagen
voor Kerstmis, maar nu was de start
van het nieuwe jaar wel uiterst don
ker met zo'n dikke mist op de eerste
dag van het nieuwe jaar. Veel geluk
wensen zijn dan ook letterlijk in de
mist blijven hangen op THOLEN EN
ST. PHILIPSLAND, maar hopenlijk is
dat dan ook de laatste sombere dag
van 1993 geweest.
Na de korte maar toch hevige vorst
periode kon een weersomslag niet
uitblijven. Gezien het nog te verrich
ten veldwerk hoopte menigeen op
een droge dooi, maar dat zat er niet
in. De stormachtige periode van vo
rige week en het redelijke weer be
gin deze week brengt velen er toch
weer toe de ploeg en zaaimachine
uit de schuur te halen. Optimisme
voert blijkbaar toch de hoofdtoon,
na een zo pessimistisch afgesloten
1992.
Optimisme was er ook tijdens de
voorlichtingsdagen van Cebeco-
Zuidwest. Sprekers die in het verle
den soms zeer pessimistisch waren
over de mogelijkheden van het ge
bruik van gewasbeschermingsmid
delen in de toekomst en over de
toekomst van de akkerbouw brach
ten nu vol overtuiging een positief
verhaal. Nieuwe toelatingen voor
middelen, die soms reeds door en
kele 'misdadigers' werden gebruikt,
en voor een aantal graanvervangen-
de produkten onmisbaar zijn. Ver
heugend was ook te horen de wijze
waarop er Coöperatief gedacht
wordt om in te spelen op het moe
ten terugdringen van het graanare
aal. Vanuit het standpunt 'elke ha
beteeld met een ander gewas dan
de traditionele is er één', wordt ge
tracht bestemmingen voor een aan
tal produkten te vinden. Als dit wil
lukken en het saldo ook dan nog bo
ven dat van graan wil blijven is de
akkerbouw toch nog niet totaal
verloren.
De overgang van deze bijeenkomst
naar de jaarlijks gehouden studiebij
eenkomst van Vereniging voor Be
drijfsvoorlichting, in samenwerking
met de andere agrarische gerichte
verenigingen, was dan ook groot.
Drs. Blom deed menigeen die 's
morgens wat moed verzameld had,
de moed weer in de schoenen zin
ken. 'Sterke teruggang van de inko
mens, vechten voor behoud en
uitbreiding hectarecompensatie,
weinig mogelijkheden voor agrifica
tie op korte termijn en een veroorde
ling van de gevoerde akties', was
zijn leus.
Als praktisch boer denk je dan:
'Vroeger werden wij via subsidies
beloond om wat te produceren te
gen een zo laag mogelijke prijs, nu
moet je gaan vechten voor een zo
hoog mogelijke hectaretoeslag. Hoe
kun je dat in hemelsnaam verkopen
naar het publiek?' Het antwoord
kwam al snel. Drs. Blom noemt dat:
'Op zinvolle wijze invulling geven
aan de opgelegde produktiebeper-
kingen door o.a. het volgen van de
inkomensontwikkeling (door het
LEI, op pachtersbasis??); het ont
wikkelen en introduceren van exten
sieve produktiesystemen (is dat in
Nederland niet zoiets als het halve
wiel uitvinden?); regionale natuur-
creatie met daarbij verrekening van
de produktiebeperking'.
Het laatste spreekt mij dan nog het
meest aan: slechte gebieden uit de
produktie nemen en daardoor de
betere gronden voor 100% benut
ten zou een positieve bijdrage kun
nen zijn aan het instandhouden van
gezonde bedrijven.
Dhr. Withagen poogde aan de hand
van een reeks cijfers duidelijk te ma
ken dat er grote verschillen zijn per
bedrijf in kosten en in opbrengsten.
Het uitgaan van gemiddelden en af
wijkingen daarvan zowel naar boven
als naar beneden, zonder dat daar
van de redenen zichtbaar zijn, vind
ik een gevaarlijke zaak. De gemid
delde Nederlander is ongeveer 35
jaar en verdient een zeer goed be
legde boterham, waaraan de ge
meenschap ook via de belasting
nog leuk verdient. Het verschil tus
sen een jonge boer die er nog wat
van tracht te maken en één wiens
tijd het wel zal duren is al een groot
verschil.
Dat het volgens de heer Withagen
om 'Het eigen ondernemerschap'
gaat, wordt weer duidelijk als men
in januari boeren ziet zaaien.
De tijd voor het aangeven voor de
braakregeling is overigens nu voor
bij. Éénmaal aangemeld kan men
zich alsnog bedenken en het perceel
inzaaien met één of ander gewas.
Maar eer het zover is, krijgen we
nog heei wat uitnodigingen in de
brievenbus om diverse vergaderin
gen of voorlichtingsbijeenkomsten
te bezoeken. En overal zal het nega
tieve, het pessimisme van het voor
bije jaar te horen zijn.
Zo zal er in het kader van het na
tuurbeleidsplan voor ons gebied een
voorlichtingsbijeenkomst worden
gehouden in de "Braakman" te
Hoek op 10 februari 1993. En op 23
februari, 's middags in "De Halle" in
Axel. Hoewel het natuurbeleidsplan
grotendeels op vrijwillige basis ge
realiseerd zal worden, is het toch
belangrijk om kennis te nemen van
de plannen die men heeft uitge
dacht en die best eens ingrijpend
kunnen zijn voor de toekomst van
een landbouwbedrijf. Overigens kan
het ook zo zijn dat het voordelig uit
pakt, en dat jammer genoeg in rela
tie tot de slechte resultaten in de
akkerbouw en veehouderij van de
laatste jaren.
Ook niet los te zien van dit natuur
beleidsplan is de beslissing van G.S.
van Zeeland om een aantal gebie
den voor te dragen voor plaatsing
op het Voorbereidingsschema land
inrichting 1993. Het zuidelijk ge
deelte van het gebied Midden
Zeeuws-Vlaanderen, het blok Philip
pine als ruilverkaveling met een ad
ministratief karakter. Het noordelijke
gedeelte, het blok Hoek als herin
richting met een administratief ka
rakter. De uiteindelijke invulling en
de kosten voor de grondgebruikers
blijven vrijwel hetzelfde. Echter bij
een ruilverkaveling wordt er via
stemming een beslissing genomen.
Bij herinrichting komt er geen stem
ming aan te pas. Ook de voorberei
dingscommissie wordt anders
samengesteld. De voorkeur voor
herinrichting zou mede te danken
zijn aan de grote natuurwaarden in
het gebied.
Toch is in het blok Hoek "slechts"
150 hectare voorzien als relatienota-
of het beheersgebied, tegen 175
hectare in het blok Philippine. Wel
licht dat men in de politiek dan ook
eerder wat heeft willen toegeven
aan de Zeeuwse Milieufederatie.
Want zoals men weet heeft ook de
ZMF kort nadat de landbouworgani
saties de aanvraag hadden inge
diend een verzoek om landinrichting
ingediend voor dit gebied.
Het zou goed zijn om toch nog eens
goed op een rijtje te zetten of herin
richting wel zo'n noodzaak is en of
het de gewenste draagkracht in het
gebied heeft. Ook een herinrichting
kan alleen doorgaan als er volledige
concencus (overeenstemming) is bij
de betrokken belanghebbende par
tijen. Wat dat betreft hoeven we
niet zo ongerust te zijn. We weten
ook dat er veel plannen op planolo
gisch vlak spelen in het gebied. Of
die allemaal doorgang zullen vinden,
blijft vooralsnog een vraag. Steeds
maar worden definitieve beslissin
gen vooruit geschoven. De finan
ciën zijn wat dat betreft de storende
faktor.
Wat herinrichting nou precies in
houdt zal duidelijk gemaakt worden
op een informatiebijeenkomst in
Philippine op 23 februari. Deze zal
voor alle leden en belanghebbenden
van de drie organisaties georgani
seerd worden, ledereen is daar van
harte welkom.
Het is nog niet zo lang geleden,
vertelde grootvader, dat alle ge
bouwen, woningen, kantoren en
ziekenhuizen gestookt worden
met kolen. De lampen gevuld
werden met petroleum. Ook het
koken gebeurde op de kachel of
op een stel dat gevuld werd met
petroleum. We leefden toen
dicht bij de natuur. De bakker
stookte de oven met musterd
(dun hout) en op de fiets zat een
carbidlamp, die als het hard
waaide uitging.
Het afval van de kachel, kolenas
genaamd, werd gebruikt voor
verharding van het pad in de tuin
en werd over de tuin gestrooid
om een betere structuur te krij
gen. Bij ziekenhuizen en kanto
ren werd het opgehaald en onder
andere gebruikt voor het opvul
len van putten in wegen en pa
den. We wisten niet anders en
leefden gelukkig en gezond.
Nu is men bezig om overal grond
te onderzoeken vóór er gebouwd
wordt en wat blijkt, ja zeker, er is
kolenas gevonden, de grond is
verontreinigd. Opruimen die
rommel. Wat het kost, interes
seert niemand iets. De burger
betaalt. In heel Nederland zijn ja
renlang kolen gestookt, daar is
as van gekomen dus heel Neder
land is met kolenas vervuild. Ook
is er wel eens petroleum ge
morst in de tuin, dus vervuild.
Grootvader denkt dat er een
soort hysterie is ontstaan ten
aanzien van het milieu. Behalve
dan wat auto's betreft, want die
vervuilen het milieu niet - nee, aan
de auto kun je als politici alleen
maar je vingers verbranden. Men
zal toch wel weten dat er milieu
vriendelijke brandstof is.
De zoon, maar vooral de klein
zoon vonden dat we nu eenmaal
in een tijd leven, waar het milieu
een voorname plaats inneemt.
Zij lazen dat men het er in Ameri
ka over heeft dat we het tijdperk
zijn binnen getreden van de mi
lieurevolutie. Zij vinden dat de
land- en tuinbouw in zijn geheel
en iedere boer en tuinder indivi
dueel zal moeten beseffen, dat
los van alle onzin zoals dat kolen
as en dergelijke, het publiek
steeds milieubewuster wordt.
Zeer beslist ook wat betreft de
produkten die de agrarische sec
tor voortbrengt. Er zal dan ook
gezocht moeten worden naar
nog meer milieuvriendelijke me
thodes bij de voortbrenging van
de agrarische produkten.
We komen er niet met te zeggen:
"Dat kan niet!, Dat doen we
niet!, Dat zal wel niet lukken!"
We wekken daarmee alleen de
indruk dat het ons weinig of niet
interesseert. Nee, verder zoeken,
samen met onderzoekers, prak
tijkmensen, landbouworganisa
ties, coöperaties, banken, hoe
we nog milieuvriendelijker kun
nen produceren.
Daarnaast een campagne opzet
ten naar de consument, waar we
mee bezig zijn, hoe we het doen,
waarom we het doen. Vertellen
dat de landbouw alleen kan en
Vzi! zorgen voor milieuvriendelij
ke produkten. Men mag best
weten dat de investeringen die er
voor gedaan worden zeer groot
zijn, maar niet "het is een slecht
jaar en nu stellen we milieuvrien
delijke investeringen maar uit".
Dit is in ieder geval geen goede
public relations naar de burger
toe.
Zoon en kleinzoon, maar ook
grootvader waren het over eens
dat het bestaan van de land
bouw er mede van afhangt dat
aan de consument een produkt
geleverd moet worden dat zij
wenst en wil kopen. In hun be
drijf gaan ze samen met een
groep buren op de ingeslagen
weg verder door milieubewuster
te telen.
Buitenstaander.