ACTIE
Honderdduizenden verschillende meningen
'Jeugdwerk was vroeger geen
probleem: als je maar ja knikte'
onder redaktie van de Perskommissie
Bond van Plattelandsvrouwen
voor Zeeland en Noord-Brabant.
Adres:
C.J. de Jonge-Stols
Brouwerijweg 2, 4424 CH Wemeldinge
Excursie naar
anjerbedrijf
nederlandse bond van
plattelandsvrouwen
Themabijeenkomst jongeren
in Oost Zeeuws-Vlaanderen
VRIJDAG 15 JANUARI 1993
13 j|
Het verschil tussen aktief en aktie is
één letter, toch hebben de woorden
een geheel andere betekenis voor
velen. Als je jezelf aktief opstelt in
een organisatie wordt dat vaak erg
gewaardeerd: iedere organisatie
heeft tenslotte behoefte aan aktie-
ven, bestuurders, commissieleden,
bezoekers van hun vergaderingen.
Neem je echter het woord aktie in
de mond dan staan bij heel veel
mensen de haren overeind, want
akties richten zich tegen iets. Het
woord akties is beladen. Beladen
doordat vele groeperingen akties
voeren, die overlast veroorzaken.
Aktie betekent handeling, bewe
ging, werkzaamheid, dit wil dus
zeggen dat boerenakties niet per
definitie betekenen trekkerakties.
Onlangs in december hadden we
trekkerakties. Volgens vele boeren
was het nodig om de media en de
politiek te overtuigen van de nood
waarin de boeren verkeren. Het doel
van de laatste akties was suiker- en
melkprijs minimaal op het huidige
prijsniveau te handhaven. De ver
wachting en de angst is, dat door
de Gatt-overeenkomst de suiker- en
de melkprijs flink zal dalen. Minister
Bukman schrijft in een onlangs ge
schreven brief aan de vaste kamer
commissie landbouw, dat de
effecten voor de suikersector be
perkt blijven tot een vrij geringe
prijsdaling en dat quotaverlaging
niet nodig zal zijn.
De minister en de politici durven
geen harde garanties te geven dat
de boerenbietenprijs, dus de prijs
die u nu krijgt voor uw bieten, ook
werkelijk over 3 jaar dezelfde zal zijn
als heden. Toch zou die prijs hoger
moeten zijn vanwege inflatie, hoge
re kosten en milieumaatregelen. De
in december gehouden akties heb
ben mede doordat ze publieksvrien
delijk zijn gebleven een stuk
consumentenvoorlichting opgele
verd, de media hebben aan de con
sument achtergrondinformatie
verstrekt.
Minister-president Lubbers heeft in
Edinburgh het Franse voorstel 'inza
ke de inpasbaarheid van voldoende
budgettaire ruimte om uitvoering te
kunnen geven aan de Mac Sharry
voorstellen en ook de Gatt' on
dersteund. Dit betekent dat de
minister-president zich daar heeft
ingezet voor de landbouw. Af
gesproken is dat het landbouw
richtsnoer, dit zijn de
landbouwuitgaven van de EG, ver
hoogd mag worden ten koste van
andere EG-uitgaven. De inzet van de
minister op de top is, denk ik, mede
te danken aan de trekkerakties.
Gatt-akkoord?
Het verdringingseffect, wat veroor
zaakt wordt door quoteringen zon
der verplichte braak en door te lage
,at»e
Ook de Ned. bond van platte
landsvrouwen heeft 'aktie' hoog
in het vaandel.
graanprijzen met te lage compensa
tie, geeft een enorme druk op alle
vrije produkten en diersoorten. Wat
betreft de Gatt wordt er gezegd dat
er straks een enorme handel komt
naar derde landen wat betreft vrije
produkten. Voor mij is dit nog
steeds een vraag, omdat die moge
lijkheden er nu ook zijn. Veel derde
landen ontbreekt het echter aan
geld om deze vrije produkten te
kunnen betalen, zodat de handel
niet zal uitbreiden.
Of er een Gatt-akkoord komt of niet
kan ik u op dit moment niet voor
spellen. Er liggen nog veel voetan
gels en klemmen op de weg naar
een volledig akkoord. Japanse boe
ren willen graag de huidige prijs
voor hun rijst blijven ontvangen, de
euforie in Amerika is verdwenen en
veel boeren maken zich daar ook
zorgen om hun toekomst enz. enz.
Aktie voeren
Het is nu zaak om aktief aktie te blij
ven voeren oftewel de vinger aan de
pols te houden. Er moet namelijk
werkelijk iets veranderen in de Euro
pese landbouwpolitiek. Wij, de boe
rinnen voelen in de portemonnee
dat het bedrijf niet goed draait,
maar wij voelen het ook aan de
sfeer aan de keukentafel. De moei
lijkheden om nog een renderend ge
was te telen worden dikwijls aan de
keukentafel besproken. Ook wordt
vaak overwogen om een extra in
tensief gewas aan te trekken, zoals
bloemen of groente, waarbij inzet
van vrouw en kinderen is vereist,
omdat het ook geen volwaardig uur
loon opbrengt.
Het Agrarisch Jongeren Kontakt
Oost Zeeuws-Vlaanderen houdt za
terdag 6 februari een excursie naar
het anjervermeerderingsbedrijf M.
Lek Zonen te Nieuwveen in Zuid-
Holland. De deelnemers krijgen
's morgens een rondleiding over het
bedrijf, waarna 's middags allerhan
de teeltaspecten worden bespro
ken. Er is een minimale deelname
van 25 personen vereist.
Voor aanmelding (voor 18 januari):
Ab van Hoeve (tel. 01150-12981) of
Ronald Hermans (tel. 01147-1348).
Voor leden is de excursie gratis,
niet-leden betalen f 5,—. Vertrek
om 8.00 uur in Zaamslag.
AJK Schouwen-Duiveland
20 januari: Avond over Ruimtelijke
Ordening. Plaats: café-rest. 'v.d.
Weyde' te Noordgouwa Aanvang:
20.00 uur.
PJZ - afd. Schouwen-Duiveland
23 januari: Grote avond met het to
neelstuk 'Een waterdicht idee'.
Plaats: Het Dorpshuis te Nieuwer-
kerk. Aanvang: 19.30 uur. Entree:
leden f 5,—; niet-leden f 7,50.
AJK Oost Zeeuws-Vlaanderen
25 januari: Avond over Ruimtelijke
Ordening.
AJK ^Walcheren
26 januari: Gez. avond met ZLM en
CBTB met als onderwerp 'Landin
richting'. Spreker: Ing. H. v.'t Land,
sekretaris Grondgebruik van het
Landbouwschap. Plaats: 'Ons Huis'
te Meliskerke.
Aktief aktie voeren kan, zoals het op
dit moment gebeurt door veel
Noordbevelandse boerinnen. Zij bel
len met het Landbouwschap, con
sumentenorganisaties enz.,
schrijven naar politici, nodigen deze
uit en geven interviews aan de pers.
Prima, doorgaan!!!
Groep Emmeloord
De Groep Emmeloord is een aktieve
groep van ongeveer 30 boeren en
boerinnen, waarvan 6 zeer aktieve
ZLM-leden, ontstaan na de akties
van 1990. Groep Emmeloord wil de
vinger aan de pols houden, zij plei
ten voor inkomensverbetering en
doen dit door politici te informeren.
Zij zien ook veel in grootschalige
agrificatie zoals bio-ethanol en bio
diesel.
Steeds weer wordt de nadruk ge
legd op het accijnsvrij maken van
deze produkten, zoals dit reeds is
gebeurd in Frankrijk en Denemar
ken. Agrificatie betekent een milieu
vriendelijke oplossing voor graan-
en koolzaadoverschotten. Op het
moment dat de overschotten zijn
verdwenen kan er een echte markt
prijs voor granen ontstaan, wat be
tekent dat er weer een positief
spileffect van de granen ontstaat.
Zaken zoals BTW op landbouw
werktuigen worden ook door de
groep beoordeeld en afgewezen.
Honderdduizenden verschillende
meningen
Veel boeren, die drie jaar geleden
nog dachten dat het allemaal niet
zo'n vaart zou lopen met de inko
mensdaling, praten nu geheel an
ders. Ook zij ontkomen niet aan de
vrije prijsval van aardappelen, uien,
en groente. Diegenen die nu nog
denken, dat het wel meevalt komen
zichzelf misschien ook nog wel
eens tegen.
Vele boeren maken dat er vele ver
schillende meningen leven. De ene
boer heeft een gemakkelijker uit
gangspositie dan de andere, de ene
boer heeft een opvolger en de ande
re niet, de ene boer heeft geluk ge
had met de verkoop van zijn
produkten en de andere weer niet.
Dit alles maakt dat wij boeren in
Europa niet gemakkelijk op één lijn
komen. Toch zullen we samen moe
ten vechten voor het platteland,
want de toekomst van het platte
land ligt grotendeels in handen van
de individuele boer.
Persoonlijk wil ik me daar voor in
zetten, het liefst bestuurlijk via mijn
eigen standsorganisatie, de ZLM,
maar soms moet het via andere
wegen.
Aly Wisse-Maat,
een aktieve, soms
aktievoerende boerin
Televisie kijkend, vanuit onze com
fortabele stoel krijgen wij een beeld
van de leefomstandigheden in Oost
Europa. 'Best wel lang, een paar uur
in de rij voor brood'. Maar de t.v.
gaat uit en we gaan lekker slapen.
In onze dromen worden de somber
heid snel verdrongen door beelden
van een zonnige Costa del Sol. Bij
het aanbreken van de dag gaat ons
(luxe) leventje gewoon verder. Van
uit wat voor dromen worden jonge
ren in Oost-Europa eigenlijk
wakker? Om daar achter te komen
zul je er toch zelf heen moeten.
Vandaar dat begin oktober namens
het APJW Luuk Geurts (vice-
voorzitter van ECYF), Vic Mussen
(lid van APJW-interact) en Piet Kuy-
per zich naar Hongarije begaven
waar het jaarlijkse seminar van de
ECYF, de European Council of
Young Farmers plaats vond. Dit jaar
georganiseerd door Hongarije, sinds
kort lid van de ECYF. Zesendertig
jongeren uit de achttien lidstaten
werden een week lang geïnfor
meerd over de problematiek van
jongeren in Oost Europa.
'privatisering', de overschakeling
van het staatsbedrijf naar het
marktgericht denken. Buiten een le
zing over dit onderwerp bezoeken
we een bedrijf, waar men druiven
teelt en wijn produceert. Veel simpel
handwerk, zoals lege flessen op een
spoelband zetten, omdat de lonen
zo laag zijn f 40,00 per maand).
In de vochtige wijnkelders kun je je
maar moeilijk voorstellen dat de
wijn lekker smaakt.
Men zet de bedrijfsvorm om naar
westerse modellen (B.V. e.d.).
Dan krijgt iedere werknemer de
kans om een stuk bedrijf te kopen.
De werknemers hebben echter het
geld er niet voor (rente bij de bank:
40%). Dus is het wachten op bui
tenlandse investeerders. Deze willen
als vergoeding voor het geld en de
kennis die ze meebrengen een
meerderheidsbelang. Dat stuit dan
weer op bezwaren van de vastge
roeste bedrijfsleiding, die bang is
voor z'n positie.
Werkloosheid
Woensdag, de dag om de landbouw-
Redaktie Henk Tegels
PJZ - afd. Zevenbergen
29 januari: Ledenvergadering. Aan
vang: 19.30 uur.
PJZ - afd. West Zeeuws-Vlaanderen
30 januari: Grote avond met het to
neelstuk 'De pacht wordt duur be
taald'. Plaats: zaal Wijffels te
Schoondijka Aanvang: 20.00 uur.
Na afloop van het toneel is er een
verloting en kan er gedanst worden
op live-muziek.
PJZ - afd. Noord-Beveland
26 februari: Grootse avond. Aktivi-
teit voor leden en donateurs. Tevens
wordt op de avond een algemene le
denvergadering gehouden. Vergade
ring is van 19.30-20.30 uur. Daarna
een lopend buffet in Concordia te
Wissenkerka Kosten: leden
f 15,00, donateurs f 20,00, niet-
leden f 25,00. Opgave lopend buf
fet: vóór 15 februari bij Henny Mar-
kusse, 01107-1269 of Govert
Schroder, 01102-43326.
De reis
Vanuit Boedapest moeten we naar
Gödöllö, zo'n dertig kilometer er
vandaan. Niet wetende dat er een
trein naar Gödöllö reed nemen we
een taxi. Je bent in Hongarije dus
dat zal wel niet zo duur zijn. Maar
de 80 D-mark die we daar aan kwijt
zijn was dus mooi wel volgens
westerse tarieven berekend. Dus als
je nadien te horen krijgt dat een en
keltje met de trein maar 2 D-mark
kost dan voel je je wel wat be
drogen.
De jaren zestig
Voor de aanvang is er gelegenheid
om het stadje Gödöllö te gaan bekij
ken. Het valt op dat de staat van on
derhoud van huizen en de ruimte er
om heen, minder is dan bij ons. De
wegen bevatten meer gaten, en de
helft van het autopark moet naar de
sloperij.
Maar tussen deze jaren-zestig beel
den doemen al enkele schotelanten
nes op.
's Avonds maken we kennis met de
andere deelnemers.
Els Kijkdoos
Maandagmorgen is er gelegenheid
voor de teams om ieder hun meege
brachte tentoonstelling, rond het
thema 'Beeld van Oost-Europa' op
te zetten. De bijdragen lopen uiteen
van zwart-wit contrasttekeningen,
en een verscheurde kaart van Euro
pa, tot een uitgewerkte enquête
over dit onderwerp. Wij hebben Els
Kijkdoos (vernoemd naar het idee
van). Vanuit Nederland hebben we
materiaal meegezeuld.
Na veel knip- en plakwerk zit een
kijkdoos in elkaar met ons beeld van
Oost-Europa. Mooi landschap, toe
risme, traditionele boerderijen, ver
vallen fabrieken, milieuvervuiling,
burgeroorlog en McDonalds. Dit al
les omgeven door een symbolische
muur (de doos), een ketting en een
verroest maar open hangslot.
De middag staat in het teken van de
historische achtergronden van de
jeugdorganisatie in Hongarije. Uit de
lezing en de daarop volgende dis-
kussie blijkt dat in de vroegere tij
den geld en een duidelijke
organisatiestructuur geen probleem
zijn, als je maar ja knikt tegen de
heersende politieke overtuigingen.
Maar na de 'val' van de Muur, en de
daaropvolgende politieke omslag in
1990 wordt overgegaan op een
meer marktgerichte politiek waarbin
nen geen plaats is voor jeugdwerk.
In Boedapest zit momenteel één be
roepskracht die samen met wat vrij
willigers probeert weer enige
structuur aan te brengen en activi
teiten voor jongeren op het platte
land te ontplooien.
Privatisering
Het kernwoord van de dinsdag is
universiteit te bekijken. Na een
korte uitleg krijgen we een rondlei
ding langs de praktijkafdeling. Koei
en, kippen, een heuse mobiele
geitenmelkinstallatia Jammerge-
noeg is deze al een paar maanden
uit de roulatie. Geen reserve onder
delen. Binnen deze praktijkafdeling
wordt veel onderzoek verricht door
studenten ten behoeve van de ge
hele agrarische sector. We hebben
een gesprek met een aantal studen
ten over hun toekomst. Op de vraag
of er enig uitzicht is op werk na de
studie, blijft het stil. Nee dus.
Slechts tien procent van de afgestu
deerden vindt direkt een baan Vóór
1990 was er altijd plaats in een van
de vele staatsbedrijven. De regering
garandeerde werk. Maar in het nieu-
we systeem is er geen plaats meer
voor werkverschaffing. Dit heeft tot
gevolg, dat de studenten zich meer
gaan richten op de buitenlandse ar
beidsmarkt. Geen goede zaak, want
met hen gaat dan ook de broodno
dige kennis naar het buitenland.
Piet Kuyper
Ouwerkerk
(dit is deel 1 van een artikel uit Pla
taan, deel 2 verschijnt volgende
week)
Het Agrarisch Jongeren Kontakt
Oost Zeeuws-Vlaanderen organi
seert op maandag 25 januari in de
Graanbeurs, Noordstraat 7 te Axel
een bijeenkomst met als thema
'neem de ruimte'. Stagiaire Marine
de Groot van het ZAJK zal ingaan
op de verschillende beleidsplannen
waarmee de regio te maken heeft.
Deze hebben o.a. betrekking op wind-
energielokaties, de Westerschelde
Oeververbinding, vuilstortplaatsen
en natuurontwikkeling. De manier
waarop agrariërs inspraak kunnen
uitoefenen komt ook ter spraka
Er komen veel ingrijpende maatre
gelen op de landbouw af, zo stellen
de agrarische jongeren. Veelbespro
ken zijn inmiddels de GATT en
MacSharry, maar ook zijn er veel
plannen die indirect invloed hebben
op de bedrijfsvoering, bijvoorbeeld
op het gebied van de ruimtelijke or
dening. Hiermee heeft iedereen te
maken, dus is het zaak om hierover
goed geïnformeerd te zijn. De bij
eenkomst in Axel begint om 19.30
uur.
