Pootgoedtelers Rivieren-Delta niet
gerust op uniforme bladrolcontrole
Bami
College voor de toelating
van bestrijdingsmiddelen
'Nog niet overtuigd dat een computer geld opbrengt'
MKKfcii UUUW
Consequenties voor consumptietelers
Project
"Akkerbouw naar
2000"
al volgeboekt
Akkerbouwer N. van der Spelt uit Steenbergen:
fiHUHNMH
All U
VRIJDAG 8 JANUARI 1993
9
Vorig jaar is binnen de pootgoedwe-
reid beroering ontstaan rond de na-
controle. A-B en C-poters in het
Rivieren-Delta gebied en Noord-
Oost Nederland werden wel op blad-
rolvirus gecontroleerd terwijl in
Groningen-Friesland en de Noord-
zeepolders dit onderzoek achterwe
ge bleef. Telers in het Zuid-Westen
voelden zich gedupeerd en hebben
flink aan de bel getrokken. Met te
rugwerkende kracht alsnog op blad-
rol controleren bleek niet mogelijk.
Harde afspraken zijn er vooralsnog
niet gemaakt al is tussen de regels
door op te maken dat er in 1993
uniforme controle zal plaatsvinden.
Pootgoedtelers C. van Gaans en C.
Gommeren uit Kruisland zijn er niet
gerust op dat nu ook de reglemen
tering daadwerkelijk veranderen zal.
Het huidige beleid laat de nacontro-
le van bladrol bij A-B-en C poters
over aan de regionale keurings
diensten. "Deze vrijheid bepaalt een
artikel dat aan wijziging onderhevig
is", aldus Van Gaans en Gommeren.
"Op dit moment zeggen vele men
sen in de aardappelwereld dat het
fout is gegaan. Tussen de regels
door kunnen wij opmaken dat dit
jaar in heel Nederland op bladrol ge
controleerd gaat worden. Definitief
staat er niets op papier. Een wijzi
ging moet de goedkeuring van de
De toelatingsprocedure voor bestrij
dingsmiddelen ondergaat een ver
andering. De huidige Commissie
Toelating Bestrijdingsmiddelen zal
worden opgeheven, en ervoor in de
plaats komt een College voor de
Toelating van bestrijdingsmiddelen.
Hiertoe heeft Staatssecretaris Ga-
bor van Landbouw en Natuurbeheer
besloten.
De staatssecretaris heeft deze be
slissing genomen in overleg met zijn
ambtgenoot van WVC en de mi
nisters van Milieuhygiëne en van
Sociale Zaken. Met het besluit
wordt vooruit gelopen op de wette
lijke verzelfstandiging van het Colle
ge. Om dit mogelijk te maken willen
de bewindslieden vóór juli 1993 een
voorstel tot wijziging van de Bestrij
dingsmiddelenwet aanbieden aan
de Tweede Kamer.
Het College zal onafhankelijk beslis
singen nemen over de toelating van
bestrijdingsmiddelen, maar de eind
verantwoordelijkheid blijft bij de vier
betrokken bewindslieden totdat de
Bestrijdingsmiddelenwet gewijzigd
is. Dan zal de eindverantwoordelijk
heid op grond van deze wet bij het Coll
ege komen te liggen.
Vanaf 1 januari 1993 wordt ook de
toelatingsprocedure van bestrij
dingsmiddelen gewijzigd. Van be
lang is met name dat een
eindtermijn in de Beschikking Toela-
Ruim maanden geleden ging het
project "Het akkerbouwbedrijf op
weg naar 2000" van start en nu al
is het maximaal aantal inschrijvin
gen bereikt. Het Landbouwschap
heeft in de afgelopen periode meer
dan 360 aanmeldingen ontvangen
van akkerbouwers die in dit milieu
project wilden participeren.
De stuurgroep Milieuzorg van het
schap is zeer tevreden met de
respons, die volgens het schap aan
toont dat dit akkerbouwproject
meer financiële steun verdient dan
het nu ontvangt van het ministerie
van Landbouw, Natuurbeheer en
Visserij.
"Akkerbouw naar 2000" biedt on
dernemers de mogelijkheid om on
der begeleiding van voorlichtende
instanties gedurende drie jaar de mi
lieubelasting op hun bedrijf terug te
dringen. De registratie van gewas
beschermingsmiddelen en
meststoffen speelt daarbij een be
langrijke rol. Participerende bedrij
ven krijgen een deel van de
deelnamekosten vergoed.
ting Bestrijdingsmiddelen is opge
nomen waarbinnen het College op
een aanvraag tot toelating van een
middel moet beslissen. Tot nu toe
heeft het ontbroken aan een derge
lijke eindtermijn. Met de instelling van
het College zal de huidige Commissie
Toelating Bestrijdingsmiddelen wor
den opgeheven.
•Boseigenaren kunnen tot een na
der te bepalen tijdstip geen gebruik
meer maken van de regeling 'bijdra
gen bos en landschapsbouw 1991',
omdat de regeling per 1 januari jl.
niet is heropend.
minister hebben. Op deze manier
blijkt het een politieke (Noord-Zuid)
aangelegenheid. Wij willen voor de
toekomst uniforme regels, niet voor
tijdelijk. Veel telers in de regio zijn
zwaar gedupeerd door de huidige
regelgeving".
Met een voorbeeld tonen de
Kruislandse aardappelvermeerde
raars dat aan. "Telers waarbij de ge
hele partij in de nacontrole op
bladrol is afgekeurd kijken tegen een
kostenpost aan van ongeveer
f 12.000,—. Telers waar de partij
één klasse is teruggezet moeten het
met 10 cent per kilo minder doen.
Voor de meesten f 3000,— per ha.
Iedere deklassering verlaagt de prijs
met 10 cent. Onze Noordelijke colle
ga's gaan vrijuit en hun pootgoed
komt als kwalitatief goed op de
markt. Hier verdwijnen dezelfde
aardappelen in de voerbak".
Exportpositie
Evenals Van Gaans en Gommeren
vrezen veel telers in het Rivieren-
Deltagebied dat deze handelwijze
onze exportpositie niet in de hand
werkt. "In Frankrijk begint de aard
appelvermeerdering goed op gang
te komen. Er" komen zelfs al poters
uit Frankrijk naar Nederland. Hun
keuringsdienst staat bekend als ui
terst solide. Nederlandse telers en
handelshuizen mogen best huiverig
zijn. Nu gaan er poters verhandeld
worden die niet aan optimale kwali
teitseisen voldoen. Er is nu al sprake
dat een bepaald land alleen maar
poters wil uit het Rivieren-Delta
gebied".
Moeilijke keuze
Voor de consumptietelers gaat een
Aardappelvermeerderaars C. van Gaans en C. Gommeren uit
Kruisland.
keuze moeilijk worden. Telers die
traditioneel Noorderlingen bestellen
gaan twijfelen. Niet onterecht vin
den Van Gaans en Gommeren.
"Collega's van ons die vorig jaar E's
uit het Noorden hadden - in 1991 is
daar ook niet gecontroleerd bij de E-
klasse - zagen duidelijke verschillen
tijdens de selectie. Nu kan met ze
kerheid gesteld worden dat er van
uit het Noorden partijen met een
aanzienlijke aantasting van bladrol
in de handel terecht komen. Voor de
consumptieteler geeft dat onherroe
pelijk consequenties. Verschijnselen
zie je als de aardappelen elkaar in de
rij raken. Afhankelijk van het ras
treedt er bladgroeiremming op. De
knolzetting is minder en al naar ge
lang de besmetting kan de op
brengstderving aanzienlijk zijn".
Hoe het koopgedrag bij de con
sumptietelers zich zal ontwikkelen
is afwachten. Poters zijn er hoege
naamd nog niet verhandeld. Kweker
Gommeren die in verhouding veel
aan particulieren verkoopt, heeft ten
opzichte van vorig jaar tijdens de
jaarwisseling de helft minder ver
kocht. Pootgoedtelers uit het
Rivieren-Delta gebied hebben tot
heden toe de nodige brieven ver
stuurd en vergaderingen belegd.
Het Landbouwschap is duidelijk in
zijn uitspraak: "Landelijke uniformi
teit bij de keuringen". Een definitieve
beslissing hangt af van de vaste
commissie voor pootgoed bij de
NAK te Ede. Zij bepalen grotendeels
het beleid.
Zodra Van Gaans en Gommeren
vernemen dat er in 1993 weer een
onevenwichtigheid zit in de keurin
gen zullen zij weer druk uitoefenen.
"Het heeft de pootgoedtelers al ge
noeg geld gekost. De geloofwaar
digheid van ons produkt krijgt zo
een deuk".
J.v.T.
Zowel vanuit de commerciële hoek
als door de onafhankelijke voorlich
tingsorganisaties is de laatste jaren
veel propaganda gemaakt voor de
computer. Binnen de tuinbouw,
melkvee- en intensieve veehouderij
is een electronische machine voor
verwerking van gegevens alge
meen. Menig bedrijf zag een inves
tering binnen enkele jaren
terugverdiend. Toch houden vele
anderen het nog op handmatige
verwerking van cijfers. Akkerbou
wer Nico van der Spelt uit Steen
bergen ziet een computer als een
overbodige luxe.
Van der Spelt heeft een bedrijf van
120 ha waarop hij traditionele ak
kerbouwgewassen teelt als suiker
bieten, aardappelen, tarwe, gerst,
graszaad en een perceeltje blauw-
maanzaad. Vaak leeft bij hem wel
de gedachte om te investeren in
automatisering. 'Ik zie er nu het nut
niet van in. De handelingen zijn op
mijn bedrijf te beperkt, leder gewas
heeft zes belangrijke teeltwerk
zaamheden: grondbewerking, zaai
en, onkruid-, ziekte- en
insektenbestrijding en de oogst. Dit
maal 6 gewassen maakt 36 hande
lingen. Meerdere percelen doen het
aantal oplopen tot 100. daar heb ik
geen computer voor nodig. Een
melkveebedrijf kent dagelijks al
meer handelingen. Denk maar aan
melk- en krachtvoergift'.
Van der Spelt ziet wel perspectief in
een computer voor koelcellen en de
sproeimachine. 'met de spuitmachi-
ne werk ik nu drie jaar met een
computer. Dat geeft zichtbaar
voordeel'.
Een ander punt is volgens de Steen-
bergse akkerbouwer dat het eigen
inzicht voor een besluitvorming de
belangrijkste faktor is. Met een
Akkerbouwer N. van der Spelt heeft bewust nog geen computer aan
geschaft. Hier bekijkt hij zijn bouwboek
voorbeeld toont hij dat aan. 'Afgelo
pen jaar had ik 45 ha tarwe met een
kilogramopbrengst die varieerde van
7,5 tot 9 ton per ha. Het ras Armin-
da gaf 7,5 ton, omdat ik ruimer ge
zaaid had en minder stikstof had
gegeven. Zo was ik verzekerd van
een geslaagde graszode als onder
vrucht. De computer zal in zo'n ge
val aangeven om voortaan geen
Arminda meer te zaaien. Er komen
bij een beslissing zoveel zaken om
de hoek kijken die niet in de compu
ter te stoppen zijn'.
Tik op barometer
Voorlopig wegen de nadelen van
een computer op hoeve 'Voorzorg'
zwaarder dan de voordelen. 'Bij een
druk op de knop heb je la minute
interessante gegevens. Maar heb je
die nu nodig? Tegenover die snel
heid staat een forse kostenpost.
Abonnementsgelden lopen flink op.
Alleen een abonnement op Agrinet
met weerbericht komt al op
f 500,--. Je bent dan lang niet ver
zekerd van de juiste weersvoorspel
ling. Een dagelijkse tik op de
barometer geeft vaak een beter
vooruitzicht. De aanschafprijs van
een computer valt met f 5.000,—
tot f 15.000,— te overzien. Nadeel
is dat het na 5 jaar verouderd is.
Datzelfde is te zeggen van de gege
vens die erin zitten. Teeltmethoden
veranderen vrijwel jaarlijks. Denk
maar aan spuitprogramma's'.
Een notitieboekje en bouwboek is
voor Van der Spelt voldoende om
zijn gehele bouwplan in te vullen.
Op het bedrijf zijn alle gegevens
vanaf 1942 aanwezig.
In een oogopslag is te zien waar de
suikerbieten in 1950 stonden. Welk
ras, wanneer ze gezaaid zijn, wat ze
aan kunstmest gehad hebben en
wat de kilogramopbrengst is ge
weest. Misoogsten zijn duidelijk
aangegeven. Veelal zijn daar onge
wenste weersinvloeden van toepas
sing. Een computer kan nog steeds
niet aangegeven hoeveel schade een
wolkbreuk kan veroorzaken. Nu
McSharry en GATT zo rigoureus in
grijpen op de akkerbouwbedrijven
zal er van de boer zelf extra veel ge
vergd worden bij de besluitvorming.
'Het bouwplan van 1993 zullen wij
zelf in moeten vullen. In deze kun
nen wij geen beroep doen op de
computer. Adviezen komen veelal
voort uit momentopnamen en zijn
meestal niet sluitend voor het ande
re jaar', merkt Van der Spelt op.
Gezien de huidige prijzen van de
aardappelen heeft hij toch zeker
geen plannen voor een andere ge-
wassenkeuze. 'Om het verlies van
1992 te bepalen hoef ik geen com
puter te hebben. Ik zie het nog
steeds als een luxe investering met
groot afschrijvingspercentaga Een
computer vraagt meer werk dan
een standaard bouwboek invullen.
Zodra gegevens in de computer zit
ten ben je eigenlijk verplicht die over
te brengen op een diskette. Een on
verwachte bliksemslag of andere
oorzaak kan alles uitwisselen'.
Betalingsverkeer
Ondernemer Van der Spelt ziet op
termijn wel voordelen in een com
puter om het betalingsverkeer te au
tomatiseren. 'Afrekeningen zijn
gemakkelijk uit te splitsen en recht
streeks door te spelen naar de ac
countant. Voorlopig houd ik het bij
balpen en zakboekje. Wie weet wat
ons als akkerbouwers nog te wach
ten staat'.
J.v.T.
