■Öoïn
Steeds meer in de
hoek gedrukt
Met nieuwe moed beginnen!
Ploegwerk en tarwe zaaien nog niet klaar
Drijfmestopslag in de knoei
VRIJDAG 8 JANUARI 1993
Ook in onze NOORD-WESTHOEK
hebben we van het prachtige win
terse weer genoten. Waar de laatste
werkzaamheden hebben plaats ge
vonden, heeft zo'n vorstperiode veel
goed gemaakt wat de structuur be
treft. Maar de winter is nog niet
voorbij en allerlei weer is nog moge
lijk. Jammer dat de grond zo snel
hard was, gezien er nogal wat in de
startblokken stonden om tarwe te
zaaien. Maar het ging haast ner
gens vooral op al eerder geploegde
grond.
Verder is het zo rond de jaarwisse
ling rustig op de bedrijven. Alleen
goed oppassen dat de vorst buiten
de deur bleef. Verkopen en afleveren
voor zo ver dat nodig was, blijft dan
achterwege tot na de feestdagen.
Wat zullen de prijzen gaan doen na
de rustperiode? Alles zo aanhorende
nog niet veel positiefs, al denken an
deren daar weer anders over, echter
niet in overdreven vorm. Weer ande
ren denken dat we in geheel de han
del gemanipuleerd worden door
(steeds minder) be- en verwerkers.
Al is dat ook moeilijk na te trekken.
Maar dat tussen producent en con
s' 'ment nogal wat marge zit, weten
we "allemaal. Maar in andere be
drijfstakken is dat net zo. En zo zijn
we nu aan het nieuwe jaar begon
nen 1993.
Het jaar nu met de grenzen open vol
onbekendheden in elke vorm. Het
open gat in een wijde vlakte zoals
iemand het noemde. Het zal de no
dige ondernemingsgeest zijn die
ons weer vol en ambitieus aan de
slag doet gaan. Als het even kan
met moed naar beter, maar 't meest
vertrouwende op ons zelf, het zoge
naamde eigen broek ophouden.
We hebben weer geleerd van de
laatste acties. Hoe er vóór ons en
óver ons gedacht wordt. In een val
op een weiland zetten en dan de
dam afsluiten. Een andere bevol
kingsgroep had dit misschien niet
zo gemakkelijk over zich heen laten
komen. Een oud-hoofdbestuurder
stelde dat wij als landbouw mak
gaan aan fatsoen.
Maar zo van huis zijnde heb ik ge
hoord, dat een aantal personen bin
nen de bedrijfstak (niet bestuurlijk
gebonden) landelijk via een zoge
naamd platvorm alles eens op een
rijtje heeft gezet. Men is het met het
hedendaagtse bestuurlijk gebeuren
binnen de bedrijfstak niet eens. De
laatste jaren worden we steeds
meer de hoek ingedrukt en uitgeran
geerd. En men vindt de tegendruk
veel te klein. Op den duur is dit niet
meer te verkopen, vooral voor veel
jongeren niet.
Nu de grenzen open zijn, willen we
proberen om wat meer inzicht te
krijgen in hoe men elders binnen de
EEG werkt, gezien de prijsontwikke
lingen daar. Dat het COPA er is we
ten we allemaal, maar wat voor
positieve werking ervan uitgaat
weet haast niemand.
We gaan nu de eerste weken de
aangekondigde vergaderingen be
zoeken. Hopende iets positiefs op te
vangen. We zitten daarop te wach
ten, maar helderzienden lopen er
niet veel rond. Maar dat het zaaiplan
nog lang niet rond is, dat is zeker en
dat land verhuren voor tuinbouwge-
wassen haast onmogelijk is, dat
weten we ook. Afgelopen jaar gaf
een teleurstellend rendement, en
weer worden velen voor de keuze
gesteld deze gewassen in het bedrijf
op te nemen in '93. De prijsvorming
en afzet op de veilingen konden ook
beter, maar elk jaar is op zich. We
hopen dat we uit alle informatie die
op ons afkomt een juist bouwplan
op kunnen zetten met liefst een po
sitief rendement.
Allereerst wensen wij ieder in WEST
ZEEUWS VLAANDEREN een goed
en gezond 1993 toe. Het nieuwe
jaar is weer al enkele dagen oud en
alles gaat weer zijn gangetje, bedrij
ven draaien weer en de kinderen
gaan weer naar school. De toegift
na de feestdagen in de vorm van
ijspret is helaas ook weer al voorbij.
Toch was het enkele dagen prima
schaatsweer met een mooie ijs
vloer. De dooi heeft ook voordelen
want langdurige vorst geeft veel
last zoals bevroren drinkwatervoor
ziening, dito voer, moeilijk startende
trekkers en deuren die niet meer
open willen.
Zo'n nieuwjaar zouden we met
nieuwe moed moeten beginnen; dat
zal helaas niet meevallen. Afgezien
van wat vraag naar hooi en stro is er
nauwelijks handel te bespeuren. De
aardappelen blijven onveranderlijk
op het lage niveau hangen. Ook
voor het nieuwe seizoen komt er
niemand langs met de vraag of je
weer een brokje van dit of van dat
wil zaaien. Voor de definitieve
braakplannen is het toch hoog tijd
om te weten hoe of wat.
De bruine-bonenmarkt is ook al zo'n
voorbeeld van hoe het niet moet.
De markt is geheel kapot gezaaid en
herstelt zich niet. De stierenmeste-
rij, al jaren onder zware druk, zou als
gevolg van de MacSharry-plannen
wel eens helemaal kunnen verdwij
nen. Waar haal je de moed vandaan als
je een- mischien half afgeloste stal leeg
moet laten staan. Hoofdvoorwaarde is
datje nog voldoende zekerheid achter
de hand hebt om de bank aan te bie
den, zo wilde onlangs een mede
werker van Rabobank Nederland
De berijpte bomen en boerderijen zorgden op Nieuwjaarsdag voor schilderachtige plaatjes.
ons wijs maken. Natuurlijk is het
goed een buffer achter de hand te
hebben, maar om die geheel te ge
bruiken in de financiering van een
neventak is wel bijzonder hoog spel
spelen. Een korte periode van te
genslag en de deur kan definitief
dicht, dat kan je toch geen beleid
meer noemen.
Als je deze moeilijke periode wilt
doorkomen zullen er wel bakens
verzet moeten worden, maar het is
erg gevaarlijk te varen op verhalen
die voorlichters van velerlei pluima
ge ons aanpraten.
Op het land is het nu rustig, hoewel
er zowat tot oudjaar is doorgewerkt.
Ploegen en tarwe zaaien gingen nog
door. Ook zijn er nog wortelen ge
rooid. Voor het voorbewerken van
zware grond is nog weinig kans ge
weest. Bij de aanvang van de vorst
periode was het erg nat en daarna
was het snel te hard om nog te rij
den. De tanden van een triltand
kunnen wel wat hebben, maar als
het iets te veel vriest, blijft de com
binatie geheel haken achter een
snede of schraapt alleen maar over
de grond.
1993 is ook voor de organisatie be
langrijk. De fusie moet worden uit
gewerkt en de gevolgen in de streek
moeten worden bekeken. In zijn al
gemeenheid zou 1993 voor de orga
nisaties ook wel eens beslissend
kunnen zijn. De gang van zaken
rond de BTW-verhoging geeft ander
maal aan dat het voordeel van een
brede organisatie ook wel eens veel
kost. Als die kosten dan ook nog
drukken op sektoren die al lang be
wust en onbewust benadeeld wor
den, moet niet op veel begrip
gerekend worden.
Wanneer wij de bijdrage in deze ru
briek voor THOLEN EN ST. PHILIPS-
LAND schrijven is de jaarwisseling
nog maar net achter de rug. Het is
dan een tijdstip waarop wij nog
eens achterom kijken naar het voor
bije jaar 1992, een jaar wat in boe-
renogen niet heeft gebracht wat we
ons ervan hadden voorgesteld. Over
de opbrengsten van de produkten
hadden we niet te klagen, alhoewel
Tholen toch wat achter bleef bij an
dere delen van de provincie. Maar
de prijsontwikkeling van bijna alle
agrarische produkten is desastreus
en dat zet een flinke domper op het
hele agrarische gebeuren van dit
moment.
Als we elkaar dan veel heil en zegen
toewensen in het nieuwe jaar dan
kunnen wij een gevoel van somber
heid en machteloosheid nauwelijks
onderdrukken. De perspectieven
voor het begin van 1993 zijn helaas
niet bepaald hoopgevend. De prijzen
van de produkten blijven nog steeds
slecht en op vele boerderijen ligt het
landwerk, wat normaal al lang ge
beurd had moeten zijn, nog te
wachten. In de week voor Kerstmis
was het eindelijk droog weer en
toen is er vrij veel geploegd en is er
ook nogal wat wintertarwe gezaaid,
maar ondanks dat moet er nu toch
nog heel wat tarwe gezaaid worden
en moet er verder nog veel ge
ploegd worden. Na de kerstdagen
sloeg de vorst toe en was ploegen
niet meer mogelijk. Wij hopen nu op
een droge dooi zodat we als de
vorst uit de grond is, het ploegwerk
weer ter hand kunnen nemen.
Voor het zaaien van wintertarwe
wordt het aan de late kant en voor
sommigen die hun zaaitarwe nog in
de schuur hebben liggen is dat toch
wel extra vervelend en schadelijk.
Toch lijkt het ons beter nu toch
maar over te gaan op zomertarwa
Als we die vroeg in het voorjaar on
der gunstige omstandigheden kun
nen zaaie^ is de opbrengst
misschien nog wel beter dan de
laatgezaaide wintertarwe, vooral
ook omdat de omstandigheden toen
toch lang niet altijd even gunstig
waren. De weersomstandigheden
waren in heel West-Europa niet best
en daardoor zou het wel eens zo
kunnen zijn dat de totale tarwe-
opbrengst aanstaande zomer wat
lager uit zal vallen dan normaal en
valt het misschien met het over
schot aan tarwe mee.
Naar onze mening wordt in het to
taal gezien weinig gebraakt, want
iedere boer die denkt dat hij er nog
buiten kan doet hét beslist niet.
Wanneer we een rondritje door ons
gebied maken, constateren wij dat
niet alle produkten geoogst zijn. We
zagen nog een perceel witlof, een
paar perceeltjes wortelen en knol
selderij in de grond zitten op heel
natte percelen. Na deze vorstperio
de zal daarvan wel niet veel meer
terechtkomen. In de week om
Kerstmis zijn er ook nog al wat per
celen met deze produkten geoogst
onder moeilijke omstandigheden,
maar dat geeft ondanks slechte prij
zen toch nog wat meer voldoening
dan wanneer dat niet het geval is.
Na dit wat sombere verhaal hopen
wij toch dat de zon in 1993 weer zal
schijnen en wensen wij al onze le
zers alle goeds toe voor het nu pas
begonnen jaar.
1992 is afgesloten in WEST BRA
BANT ZUID. Een terugblik zal voor
de meesten een wrange nasmaak
opleveren. Vooral akkerbouwers,
pluimveehouders en tuinders heb
ben te maken gehad met financieel
negatieve records. Op klimatolo
gisch gebied zijn er ook de nodige
records gesneuveld. Met name in
de omgeving van Wouw. Een jaar
overzicht over het weer in het Bra
bants Nieuwsblad liet interessante
cijfers zien. Over de interessantheid
daarvan zullen de meningen ver
deeld zijn.
Om bij de gemeente Wouw te blij
ven. Totaal viel er in voormalig pap
dorp, nu geraniumgemeente, in
1992 1084 millimeter neerslag te
gen normaal 785 mm. Daarmee
werd het record van 1055 mm in
1988 te Hoogerheide overschreden.
Absolute topper werd de wolkbreuk
in de nacht van 3 op 4 juni. Toen
viel in de regio Wouw-Roosendaal
125 mm. Het oude record, 124 mm
gemeten in 1952 te Steenbergen
werd met 1 mm verbroken.
Naast veel neerslag is het in 1992
bijzonder warm geweest. Elf van de
twaalf maanden hebben te maken
gehad met temperaturen die boven
het gemiddelde lagen. Gemiddeld
kwam de temperatuur van 1992 uit
op 11,6 graad Celcius, 2 graden ho
ger dan normaal.
Op een groot aantal veebedrijven
komt de drijfmestopslag in de knoei.
Vorig jaar bestond nog de mogelijk
heid om op de zandgronden in ja
nuari uit te rijden. Nu is dat met een
maand opgeschoven naar februari.
Het zijn juist deze 30 dagen die op
menig bedrijf de put doet overlopen.
Veehouders zijn er nog steeds ver
bolgen over dat de overheid januari
heeft afgenomen. Praktisch is het
helemaal een kromme maatregel.
Verschillende weilanden wachten
om gescheurd te worden. Met een
laagje mest verloopt de vertering
optimaal zodat in maart of april een
volggewas geen hinder meer onder
vindt. Uit milieuoogpunt bezien is
januari juist een geschikte maand
om uit te rijden. De emissie ligt dan
erg laag.
Bedrijven die nu met een teveel aan
mest zitten moeten noodgedwon
gen een beroep doen op collega's.
Vaak heeft een veehouder met extra
opslag geen ruimte meer. Alleen
veehouders die tijdig een afspraak
gemaakt hebben kunnen van hun
mest af. Mogelijkheden om elders af
te zetten zijn er wel maar dan lopen
de kosten per kuub wel erg hoog op.
Het zijn de intensieve bedrijven uit
Midden- en Oost-Brabant die vrijwel
alle ruimte op mestopslaggebied
hebben ingevuld. De kosten spelen
schijnbaar geen rol. Enkele veehou
ders met nog opslagruimte hebben
zaken gedaan met de mesthandel.
Gratis mest met nog f 10,— tot
f 15,— per kuub toe is een aantrek
kelijk aanbod. Andere kant van de
medaille is dat West-Brabantse vee
houders met de handen in het haar
zitten. De overheid zal ontheffingen
moeten gaan verlenen omdat vrij
wel alle opslagruimte vol zit.
