Vleeskuikens laden een sluitpost? Veehouderij doorzicht Tuberculose bij rundvee Knelgevallen rechtvaardig ooipremie behandelen Verschil in mentaliteit DLV begeleidt management programma's van Comvee B.V. Stichting gezondheidsdienst voor dieren in Zuid-Nederland DOORZICHT OP INZICHT Landbouwschap: 12 DONDERDAG 24 DECEMBER 1992 Zes weken na de geboorte zijn vleeskuikens rijp voor de slacht. Dan breekt de nacht aan dat een hok met zo'n 20.000 kuikens wordt leeg gehaald. De kuikens worden gevangen, op de vrachtwagens ge laden en zo snel mogelijk naar de slachterij afgevoerd. 'Het vangen en laden van de kuikens is het belang rijkste moment in de bedrijfsvoe ring', zegt Janus Tops, vleeskuikenhouder in Reusel. 'Het is belangrijk dat het eindprodukt van goede kwaliteit correct en zonder beschadigingen wordt afgeleverd. Het vangen van de kuikens mag geen sluitpost zijn'. Bij Janus Tops worden soms na vijf weken al een flink aantal kuikens uit een hok 'uitgeladen' om zodoende aan de resterende kuikens de nodi ge ruimte te geven in hun snelle groei. Maar na zes weken zijn alle kuikens rijp voor de slacht. In over- DLV gaat in samenwerking met Comvee B.V. te Deventer varkens houders, rundveehouders en akker bouwers begeleiden, die gebruik maken van resp. het COMZOG-, COMMEV-, COMRU- en COMAK- management programma. De be doeling van de samenwerking is on der meer de beschikbare informatie uit de managementsystemen opti maal te gebruiken op het boerenbe drijf. De samenwerking gaat in vanaf 1 januari 1993. Voor DLV staat centraal dat gebrui kers van een managementsysteem een optimale begeleiding kunnen krijgen. Een aantal bedrijfsdeskundi- gen van DLV zal daartoe een oplei dingsprogramma volgen bij Comvee B.V. te Deventer. De begeleiding door DLV richt zich op het praktisch gebruik van de managementsyste men op het boerenbedrijf. Voor deze vorm van begeleiding zal DLV een tarief hanteren, dat afhan kelijk is van het aantal afgesproken bedrijfsbezoeken en groepsbijeen komsten. Comvee B.V. zal het opstarten en de installatie van appa ratuur en programma's blijven ver zorgen in samenspraak met haar coöperaties en dealers. leg met de vervoerder en de slach terij regelt hij het vangen en het afvoeren van de kuikens. Elke vlees kuikenhouder organiseert zelf het vangen van de kuikens. De een roept vrijwilligers op uit het dorp om een nacht te komen vangen. Andere bedrijven doen een beroep op be paalde personen die zich hebben gespecialiseerd in dit werk. Deze gespecialiseerde ploegen vangen vaak kuikens op meerdere bedrijven per nacht. Zij doen dit werk iedere nacht en gaan van bedrijf naar be drijf. Een vangploeg bestaat vaak uit 9 personen en zorgt per nacht voor een aanvoer van 40.000 vleeskui kens bij de slachterij. Kuikens laden is geen prettig werk. Het is bijna al tijd nachtwerk, het is stoffig en be hoorlijk zwaar. Hygiëne Janus Tops is erg gesteld op hygië ne. 'Mij wordt wel eens verweten op dat punt lastig te zijn. ledereen moet bij het betreden van een ande re stal binnen mijn bedrijf opnieuw ander schoeisel aantrekken'. Ook is het dragen van een stofjas niet vol doende voor Janus Tops. Nee, ieder een dient een overall te dragen. De broekspijpen zijn immers het meest besmettelijke deel van de kleding. Deze hygiënische eisen stelt Janus Tops ook aan de vangploegen. Dat geeft wel eens problemen bij het uitleggen omdat de meeste vangers mensen zijn van Turkse of Marok kaanse afkomst. Nederlands praten gaat hen niet altijd gemakkelijk af. Bij Janus Tops komt niemand zon der een dringende reden in de hok ken. Om die reden zijn bijvoorbeeld 'open dagen' voor het publiek niet realiseerbaar. 'Het is jammer dat de sector daardoor voor het publiek wat onvriendelijk over komt. Maar het grote kwaad dat besmettelijke ziekten nu eenmaal veroorzaken, noodzaken daartoe. En dat de pluimveesector door besmettelijke ziekten wordt bedreigd, bewijzen de huidige problemen met de pseudo- vogelpest in Midden-Limburg en Oost-Brabant'. Transportsysteem Ing. A. May, secretaris van de Ne derlandse Organisatie van Pluimvee houders zegt dat de sector de laatste jaren veel energie heeft gestoken in het verbeteren van de arbeidsomstandigheden bij het la den, in het verbeteren van het wel zijn van de dieren bij het transport naar de slachterij en in het voorko men van het verslepen van ziektes bij het laden van kuikens. Volgens hem is de tijd rijp voor een modern transportsysteem. May zou best willen dat de 1400 gespecialiseerde vleeskuikenhouderijbedrijven en de slachterijen daar constructieve af spraken over zouden maken. In september 1992 bracht het Pro- duktschap voor Pluimvee en Eieren een rapport uit van een studie over aanvoersystemen van levend pluim vee van hok naar haak. Drie syste men zijn uitvoerig bestudeerd. Het meest gangbare transportsysteem Janus Tops: 'Hygiëne vereist zoveel zorg omdat het onzichtbaar is' Rundertuberculose is van oudsher een belangrijke ziekte. Omdat een belangrijk deel van de Nederlandse veestapel met deze ziekte was besmet is de Gezondheidsdienst opgericht en is men in de vijftiger ja ren met een bestrijdingscampagne begonnen. De gehele veestapel werd regelmatig onderzocht door middel van tuberculinatie en de po sitieve dieren werden vervolgens opgeruimd. Dit was mede zo be langrijk omdat veel mensen op het platteland ook aangedaan waren door rundertuberculose, onder an dere door het drinken van rauwe melk van koeien met uiertuberculo- se. Ook koeien met open longtuber- culose konden mensen besmetten. De bestrijdingscampagne is indertijd erg succesvol verlopen: Nederland is, op enkele incidenten na, jaren lang helemaal vrij geweest van run dertuberculose. Deze incidenten waren dan meestal nog toe te schrijven aan mensen die vanuit het verleden met rundertuberculose wa ren besmet en hun runderen de ziekte bezorgden. Tot en met de vorige stalperiode is door middel van regelmatige tuber- culinaties de tbc-vrije status be waakt, maar nu door het nieuwe l&R-systeem de runderen op de slachthuizen terug te traceren zijn naar het bedrijf van herkomst, is de ze bewaking verplaatst naar de slachtlijn. Dat deze methode goed kan werken werd onlangs bewezen: bij een aantal stieren werden tuber culeuze processen aangetroffen op een slachthuis en via de l&R- computer was het bedrijf van her komst snel gevonden. Onderzoek Op dit bedrijf werd een onderzoek ingesteld bij alle aanwezige runde ren waarbij bleek dat ruim 30% van de dieren met de ziekte in aanraking was geweest. Het bedrijf bestond voor de helft uit een min of meer permanente veestapel, terwijl er ook koeien werden afgemest; deze waren meestal maar enkele maan den op het bedrijf. De besmette die ren zaten bijna allemaal in de voor vleeskuikens is gebaseerd op een metalen raamwerk met losse kratten. Dit systeem is wereldwijd verspreid als Easyload systeem en wordt nu zo'n tien jaar toegepast. Een nieuw systeem bestaat uit transportcontainers met schuifbare bodems. Met dit systeem moet het mogelijk zijn om de kuikens volauto matisch te lossen en aan de haken te hangen. Ook hier is de hygiëne een belangrijk punt. Kratten en con tainers moeten immers op de slach terij grondig worden gewassen. Het is de bedoeling dat ook dit wassen volautomatisch gebeurt. Integratie Goossens Janus Tops is lid van de Integratie commissie Goossens. Hij volgt de ontwikkelingen op dit gebied van nabij binnen de coöperatie. Als oprecht coöperator zou hij het zeer toejuichen als alle slachterijen het zelfde transportsysteem zouden hanteren. 'Dat is in feite hard nodig, want wil een slachterij zijn haken maximaal bezet hebben, dan moe ten er constant meer kuikens be schikbaar zijn, dan er verwerkt kunnen worden. Die overcapaciteit moet eigenlijk uitwisselbaar zijn met andere slachterijen. Maar wanneer de aanvoersystemen niet op elkaar In een artikelenreeks, die door samenwerking van NOB, ZLM, CBTB en het Consulentschap Landbouw in Noord-Brabant tot stand komt, wordt de stra tegie van de fandbouwontwik- kefingsnota "Doorzicht op Inzicht" uitgedragen. De artikelen hebben een voor beeldfunctie. Het betreft on derwerpen op bedrijven die bewust een keuze maken voor de toekomst en die op een po sitieve wijze inspelen op de mogelijkheden in hun situatie. Voor reacties: Landbouwcentrum, mevr. M. Commandeur, tel. (013)645511. afgestemd zijn, dan kunnen geen af spraken gemaakt worden'. 'Natuurlijk kampt de sector met pro blemen', zegt Janus Tops, maar hij ziet de ontwikkelingen binnen de vleeskuikenhouderij met vertrou wen tegemoet. Hij vindt het best een uitdaging om binnen de Integra tiecommissie Goossens er toe bij te dragen dat de problemen in de sec tor op basis van samenwerking worden aangepakt. Cor Rops Het Landbouwschap heeft minister Bukman van Landbouw, Natuurbe heer en Visserij gevraagd schapen houders die na 1991 hun schapenstapel hebben uitgebreid maar niet of nauwelijks hebben geïnvesteerd in bedrijfshuisvesting of inventaris, toch in aanmerking te laten komen voor de zogenoemde knelgevallenregeling. De nieuwe Uitvoeringsregeling schape- vleesproducenten 1993 hanteert 1991 als referentiejaar bij het bepa len van de hoogte van de premie. Schapenhouders die voor 1991 geen ooipremie hebben aange vraagd, dreigen daardoor in 1993 hun premie mis te lopen. Onder be paalde voorwaarden kunnen deze 'knelgevallen' echter toch compen satie verkrijgen. Een aantal van de getroffen schapenhouders valt ech ter buiten deze criteria. Het Land bouwschap heeft de minister nu voorgesteld deze niet erkende 'knel gevallen' een bijdrage toe te kennen, voor zover er na afhandeling van de erkende gevallen nog gelden over zijn. Schapenhouders die over 1991 geen ooipremie hebben ontvangen en die als knelgeval aangemerkt wil len worden, kunnen zich van 4 tot 29 januari aanstaande aanmelden bij hun districtsbureauhouder. permanente groep en gezien de ver spreiding moest de infectie zeker al wel bijna een jaar op het bedrijf zijn. Er waren geen ziekteverschijnselen waargenomen, wat heel goed kan bij tbc, omdat de ziekte heel lang zaam verloopt. Bij slachting bleek ook dat er maar enkele dieren uitge breide processen hadden terwijl in de meeste slechts kleine tbc- haardjes te vinden waren. Om nu de herkomst van de besmet ting op dit bedrijf op te sporen moest de l&R-computer weer in ac tie komen: in de periode waarin het bedrijf naar alle waarschijnlijkheid besmet is geraakt zijn alle runderen die er korter of langer zijn geweest op een rij gezet en is hun herkomst- bedrijf opgespoord. Al deze her- komstbedrijven worden momenteel onderzocht. Voorlopig betreft het al leen binnenlandse contacten, maar het is nog zeer wel mogelijk dat de infectie indirect toch via import bin nen is gekomen. Ook de afvoer van het bedrijf wordt nagespeurd, natuurlijk weer via de l&R-computer. Hiermee is al een aangetast rund gevonden, voordat deze zijn omgeving heeft kunnen besmetten. U ziet dat de moeite en de kosten die Gezondheidsdiensten, veeverbeteringsorganisaties en vee houders zich getroosten om de l&R- regeling goed uit te voeren zijn vruchten voor de georganiseerde dierziektebestrijding zeker afwerpt. A. Emmerzaal In Midden en Oost-Brabant zijn de acties tegen het GATT-akkoord niet ongemerkt voorbij gegaan. Ten minste, dat wil zeggen er is veel over gesproken, maar er is geen ac tie ondernomen. Mijns inziens heeft dat te maken met verschil in menta liteit. Allereerst is de zuiderling in Brabant geen actievoerder en de desillusie speelt daarnaast een grote rol. Het zo vaak nul op request krijgen als de afgelopen jaren, werkt negatief door. Bovendien gaat het in de zui vel op dit moment goed, maar de wintertoeslag op de melk geeft een vertekend beeld. Daarbij komt nog eens, dat men zich bij de prijsvor ming niet direct betrokken voelt om dat de prijs gemaakt wordt door 1001 factoren in de gehele wereld. Kortom, 1001 excuses om niet van huis af te hoeven, helaas! Voor de varkens-, kippen- en konijn houders is de decembermaand niet echt een feestmaand, wat de in komsten betreft. De prijzen zijn dra matisch slecht en dat juist in deze dure tijd want nu moeten de hokken op temperatuur gehouden worden. Zo heeft iedere sector een moeilijke tijd vandaag de dag en worden overal oplossingen gezocht om te kunnen overleven. Kostenbesparing is bij de meeste al optimaal, dus kan alleen nog gekeken worden naar de uitgaven. En zoals gewoonlijk op deze lange avonden worden er weer knopen doorgehakt om te stoppen. En dat terwijl er weer veel avonden zijn ge organiseerd voor jongeren om te kij ken hoe op een zo gunstig mogelijke wijze bedrijfsovername geregeld kan worden. Het zal zelfs zo moeten zijn, dat er meer aandacht aan bedrijfsover name besteed moet worden, anders loopt men het risico dat met al deze doemdenkerij overname ver weg ge schoven wordt. Want iedere sector heeft in Nederland en zeker in deze regio wel degelijk een kans, zij het in een modernere versie dan enige ja ren geleden. Deze 'praktijk' was bedoeld voor publicatie in de ZLM-krant van 18 december jl. Hoewel de bijdrage op tijd is verzonden arriveerde hij te laat bij de redactie. We plaatsen hem daarom deze week (red).

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch landbouwblad ... ZLM land- en tuinbouwblad | 1992 | | pagina 12